Luận văn tốt nghiệp: Giải pháp thúc đẩy xây dựng nông thôn mới tại huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La

• Tác giả: Trần Thị Anh Hoa
• Người hướng dẫn: PGS.TS Dương Văn Sơn
• Trường học: Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Kinh tế nông nghiệp
• Đề tài: Giải pháp xây dựng nông thôn mới tại huyện Mai Sơn, Sơn La
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• MỤC LỤC
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC BẢN ĐỒ, BIỂU ĐỒ
• TRÍCH YẾU LUẬN VĂN
• 0.1. Sự cần thiết của đề tài
• 0.2. Mục tiêu của đề tài
• 0.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 0.4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
• 0.4.1. Ý nghĩa khoa học
• 0.4.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA ĐỀ TÀI
• 1.1. Cơ sở lý luận của đề tài
• 1.1.1. Nông thôn
• 1.1.2. Phát triển nông thôn
• 1.2. Nội dung và một số lưu ý trong xây dựng nông thôn mới
• 1.3. Cơ sở thực tiễn của đề tài
• 1.3.1. Kết quả thực hiện xây dựng nông thôn mới ở nước ta
• 1.3.2. Tình hình triển khai xây dựng nông thôn mới ở một số địa phương
• 1.3.3. Xây dựng NTM ở xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Ninh Bình
• 1.3.4. Một số công trình nghiên cứu có liên quan
• 1.3.5. Kết quả xây dựng NTM của tỉnh Sơn La
• 1.3.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới
• 1.3.7. Bài học kinh nghiệm rút ra trong việc xây dựng nông thôn mới tại huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La
• 2. CHƯƠNG II: ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu
• 2.1.1. Điều kiện tự nhiên
• 2.1.2. Vị trí địa lý
• 2.1.3. Bản đồ hành chính huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La
• 2.1.4. Dân số - Lao động
• 2.1.5. Điều kiện kinh tế - xã hội
• 2.2. Nội dung nghiên cứu
• 2.2.1. Tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
• 2.2.1.1. Tiếp cận nghiên cứu
• 2.2.1.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.2.1.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu của đề tài
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Thực trạng việc thực hiện tiêu chí xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La
• 3.1.1. Tiêu chí về quy hoạch và tổ chức cộng đồng
• 3.1.2. Tiêu chí kinh tế - tổ chức sản xuất - thu nhập và hộ nghèo
• 3.1.3. Tiêu chí về cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội
• 3.1.4. Tiêu chí về giáo dục, y tế và văn hóa
• 3.1.5. Tiêu chí môi trường
• 3.1.6. Tiêu chí an ninh chính trị và hành chính công
• 3.1.7. Nguồn lực và thu nhập của hộ nông thôn trong xây dựng nông thôn mới ở huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La
• 3.1.7.1. Nguồn lực của hộ nông thôn
• 3.1.7.2. Thu nhập của hộ nông thôn
• 3.1.8. Công tác quản lý nhà nước về xây dựng nông thôn mới của huyện Mai Sơn
• 3.1.8.1. Công tác tổ chức chỉ đạo thực hiện chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới
• 3.1.8.2. Công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức
• 3.1.8.3. Công tác quản lý quy hoạch và thực hiện quy hoạch
• 3.1.8.4. Công tác quản lý thực hiện các tiêu chí
• 3.1.8.5. Công tác huy động và sử dụng nguồn lực
• 3.1.8.6. Công tác giám sát, thanh tra, kiểm tra
• 3.1.9. Khó khăn, thách thức, rào cản, hạn chế trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La
• 3.1.9.1. Vùng cao, biên giới, địa hình chia cắt, khí hậu khắc nghiệt
• 3.1.9.2. Dân tộc thiểu số, tỷ lệ nghèo cao, nhận thức chậm
• 3.1.9.3. Kết cấu hạ tầng, giao thông khó khăn
• 3.1.9.4. Ô nhiễm môi trường nghiêm trọng
• 3.1.9.5. Tệ nạn xã hội, phong tục tập quán lạc hậu, các yếu tố văn hóa, tài sản văn hóa bản địa chưa được coi trọng, bảo tồn và gìn giữ, do đó ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của xã hội
• 3.1.9.6. Tội phạm buôn bán ma túy, buôn bán người
• 3.1.9.7. Chính sách còn thiếu nguồn lực thực hiện
• 3.1.9.8. Thiếu gắn kết giữa xây dựng NTM và tái cơ cấu nông nghiệp
• 3.1.9.9. Chất lượng đạt chuẩn NTM và duy trì bền vững kết quả còn hạn chế
• 3.1.9.10. Khó khăn khác
• 3.1.10. Quan điểm và một số giải pháp chủ yếu nhằm đẩy nhanh quá trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La
• 3.1.10.1. Quan điểm của Đảng ta về xây dựng nông thôn mới
• 3.1.10.2. Mục tiêu, định hướng xây dựng nông thôn mới của tỉnh Sơn La
• 3.1.10.3. Quan điểm về xây dựng NTM của huyện Mai Sơn
• 3.1.10.4. Phương hướng, mục tiêu xây dựng nông thôn mới ở huyện Mai Sơn trong những năm tới
• 3.1.10.5. Một số giải pháp chủ yếu nhằm đẩy nhanh quá trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La
• 4. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• 4.1. Khuyến nghị với Trung ương
• 4.2. Khuyến nghị với cấp ủy, chính quyền địa phương
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về xây dựng nông thôn mới tại huyện Mai Sơn

Xây dựng nông thôn mới (NTM) là một trong những chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước Việt Nam nhằm phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống người dân nông thôn. Huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La đã tích cực triển khai chương trình này với nhiều kết quả đáng ghi nhận. Tính đến cuối năm 2020, huyện đã đạt 267 tiêu chí NTM, bình quân gần 13 tiêu chí/xã. Tuy nhiên, vẫn còn 14/21 xã chưa đạt chuẩn NTM, cho thấy cần có những giải pháp cụ thể để thúc đẩy quá trình này. Việc xây dựng NTM không chỉ giúp cải thiện cơ sở hạ tầng mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, giảm tỷ lệ hộ nghèo, và phát triển bền vững các giá trị văn hóa truyền thống.

1.1. Tình hình thực hiện chương trình NTM tại huyện Mai Sơn

Chương trình NTM tại huyện Mai Sơn đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Đến năm 2020, huyện đã có 7 xã được công nhận đạt chuẩn NTM, trong đó xã Chiềng Ban đã đạt chuẩn NTM nâng cao. Tuy nhiên, tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn cao, đặc biệt ở các xã vùng sâu, vùng xa. Việc huy động nguồn lực từ cộng đồng và các tổ chức xã hội để xây dựng NTM còn gặp nhiều khó khăn. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền và người dân để nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong việc xây dựng NTM.

II. Các giải pháp phát triển nông thôn tại huyện Mai Sơn

Để thúc đẩy xây dựng nông thôn mới, huyện Mai Sơn cần triển khai một số giải pháp chủ yếu. Đầu tiên, cần cải thiện hạ tầng nông thôn thông qua việc đầu tư vào đường giao thông, điện, nước sạch và các công trình công cộng. Thứ hai, cần phát triển kinh tế nông thôn thông qua việc khuyến khích đầu tư nông nghiệp và phát triển các mô hình sản xuất hiệu quả. Thứ ba, cần nâng cao đời sống người dân thông qua các chương trình đào tạo nghề, hỗ trợ vay vốn và phát triển các sản phẩm nông sản đặc trưng của địa phương. Cuối cùng, cần tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia tích cực vào chương trình NTM.

2.1. Cải thiện hạ tầng nông thôn

Cải thiện hạ tầng nông thôn là một trong những yếu tố quan trọng để xây dựng NTM. Huyện Mai Sơn cần tập trung vào việc nâng cấp các tuyến đường giao thông, đảm bảo việc đi lại thuận lợi cho người dân. Đồng thời, cần đầu tư vào hệ thống điện, nước sạch và các công trình vệ sinh công cộng. Việc này không chỉ giúp nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển kinh tế địa phương. Các dự án cần được thực hiện đồng bộ và có sự tham gia của cộng đồng để đảm bảo tính bền vững.

2.2. Phát triển kinh tế nông thôn

Phát triển kinh tế nông thôn là một trong những giải pháp quan trọng để xây dựng NTM. Huyện Mai Sơn cần khuyến khích các mô hình sản xuất nông nghiệp hiệu quả, đồng thời hỗ trợ người dân trong việc tiếp cận thị trường. Việc phát triển nông nghiệp bền vững và các sản phẩm nông sản đặc trưng sẽ giúp nâng cao thu nhập cho người dân. Cần có các chính sách hỗ trợ về vốn, kỹ thuật và thị trường để người dân có thể phát triển sản xuất một cách hiệu quả.

III. Đánh giá và khuyến nghị

Đánh giá quá trình xây dựng nông thôn mới tại huyện Mai Sơn cho thấy nhiều kết quả tích cực, nhưng cũng còn nhiều thách thức. Tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn cao, và sự chênh lệch giữa các xã trong việc hoàn thành tiêu chí NTM là một vấn đề cần được giải quyết. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền và người dân trong việc thực hiện các giải pháp đã đề ra. Khuyến nghị cần có các chính sách ưu tiên cho các xã đặc biệt khó khăn, đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân về vai trò của họ trong việc xây dựng NTM.

3.1. Đánh giá kết quả xây dựng NTM

Kết quả xây dựng nông thôn mới tại huyện Mai Sơn đã đạt được nhiều thành tựu, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn. Tỷ lệ hộ nghèo giảm, nhưng vẫn còn cao ở một số xã. Cần có sự đầu tư đồng bộ vào hạ tầng và phát triển kinh tế để nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Việc thực hiện các tiêu chí NTM cần được giám sát chặt chẽ để đảm bảo tính bền vững.

3.2. Khuyến nghị chính sách

Khuyến nghị cần có các chính sách ưu tiên cho các xã đặc biệt khó khăn, đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân về vai trò của họ trong việc xây dựng NTM. Cần có sự phối hợp giữa các cấp chính quyền, tổ chức xã hội và người dân để thực hiện hiệu quả các giải pháp đã đề ra. Việc huy động nguồn lực từ cộng đồng và các tổ chức xã hội cũng cần được chú trọng để đảm bảo tính bền vững trong quá trình xây dựng NTM.