Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt của ngành điện tử gia dụng tại Việt Nam, việc nâng cao hiệu quả quản trị chuỗi cung ứng, đặc biệt là khâu mua hàng, trở thành yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp sản xuất tivi. Công ty TNHH Panasonic AVC Việt Nam (PAVCV) là một trong những doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực này, với hơn 20 năm hoạt động và đóng góp quan trọng vào thị trường trong nước cũng như khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Tuy nhiên, theo phân tích số liệu giai đoạn 2014-2018, chi phí nguyên vật liệu đầu vào tăng trung bình 7,71% trong khi doanh thu chỉ tăng 6,77%, dẫn đến hiệu quả kinh doanh chưa tối ưu, lợi nhuận có sự biến động không ổn định. Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả khâu mua hàng trong chuỗi cung ứng sản xuất tivi tại PAVCV, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả, tối ưu hóa chi phí và tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại PAVCV, với dữ liệu sơ cấp thu thập từ tháng 3 đến tháng 9 năm 2019 và dữ liệu thứ cấp từ quý 1 năm 2014 đến quý 4 năm 2018. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp kiểm soát chi phí, nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị phần trong ngành điện tử gia dụng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản trị chuỗi cung ứng (Supply Chain Management - SCM) và quản trị mua hàng trong chuỗi cung ứng. SCM được định nghĩa là quá trình quản lý dòng chảy nguyên vật liệu, thông tin và tài chính từ nhà cung cấp đến khách hàng cuối cùng nhằm tối ưu hóa hiệu quả toàn chuỗi. Quản trị mua hàng là hoạt động đầu tiên trong chuỗi cung ứng, đảm bảo cung cấp nguyên vật liệu đầy đủ, đúng chủng loại, chất lượng và thời gian, góp phần quyết định chất lượng đầu ra của sản phẩm. Các khái niệm chính bao gồm: lãnh đạo quản trị nội bộ, rà soát nguyên vật liệu, lựa chọn nhà cung cấp, chi phí logistics và chi phí thuê kho ngoài. Mô hình nghiên cứu đề xuất kiểm định tác động của các yếu tố này đến hiệu quả khâu mua hàng, dựa trên giả thuyết rằng tất cả các yếu tố đều có ảnh hưởng tích cực đến hiệu quả mua hàng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp phân tích định lượng và định tính. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo tài chính và hoạt động kinh doanh của PAVCV trong 5 năm (2014-2018), bao gồm doanh thu, chi phí nguyên vật liệu, chi phí logistics và lợi nhuận. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát từ tháng 3 đến tháng 9 năm 2019 với cỡ mẫu khoảng 150 cán bộ, nhân viên liên quan đến khâu mua hàng và quản trị chuỗi cung ứng tại công ty. Phương pháp chọn mẫu là mẫu thuận tiện kết hợp mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phần mềm SPSS, sử dụng phân tích nhân tố khám phá (EFA) và phân tích hồi quy đa biến để kiểm định các giả thuyết và xác định mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến hiệu quả khâu mua hàng. Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 1 đến tháng 12 năm 2019, bao gồm các giai đoạn thu thập dữ liệu, xử lý và phân tích, đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Lãnh đạo quản trị nội bộ có tác động tích cực đến hiệu quả khâu mua hàng với hệ số tương quan đạt khoảng 0,65, cho thấy vai trò quan trọng của sự chỉ đạo và kiểm soát trong nội bộ công ty.
  2. Rà soát nguyên vật liệu giúp giảm thiểu sai sót và lãng phí, tăng hiệu quả sử dụng nguyên liệu lên khoảng 15%, góp phần nâng cao hiệu quả mua hàng.
  3. Lựa chọn nhà cung cấp ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và chi phí nguyên vật liệu, với tỷ lệ nhà cung cấp nội địa được ưu tiên tăng từ 20% lên 35% trong giai đoạn nghiên cứu, giúp giảm chi phí vận chuyển và thời gian giao hàng.
  4. Chi phí logistics chiếm khoảng 18% tổng chi phí mua hàng, việc tối ưu hóa logistics giúp giảm chi phí này trung bình 10%, góp phần cải thiện lợi nhuận.
  5. Chi phí thuê kho ngoài được chia sẻ với các công ty trong nhóm Panasonic, giúp giảm chi phí lưu kho xuống khoảng 12% so với trước đây.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy các yếu tố nội bộ và bên ngoài đều có ảnh hưởng đồng thuận đến hiệu quả khâu mua hàng. Lãnh đạo quản trị nội bộ đóng vai trò then chốt trong việc thiết lập quy trình, kiểm soát và điều phối hoạt động mua hàng, phù hợp với các nghiên cứu trong ngành cho thấy vai trò của quản lý cấp cao trong chuỗi cung ứng. Việc rà soát nguyên vật liệu và lựa chọn nhà cung cấp không chỉ giúp đảm bảo chất lượng mà còn giảm thiểu chi phí không cần thiết, tương đồng với các mô hình quản trị chuỗi cung ứng hiện đại. Chi phí logistics và thuê kho ngoài là những khoản chi phí lớn, việc tối ưu hóa hai yếu tố này thông qua chia sẻ tài nguyên và áp dụng công nghệ quản lý kho đã góp phần nâng cao hiệu quả tổng thể. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ chi phí từng yếu tố qua các năm và bảng phân tích hồi quy đa biến minh họa mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố đến hiệu quả mua hàng.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường năng lực lãnh đạo quản trị nội bộ: Đào tạo và nâng cao kỹ năng quản lý cho đội ngũ lãnh đạo phòng mua hàng và chuỗi cung ứng, nhằm cải thiện khả năng ra quyết định và kiểm soát quy trình. Mục tiêu tăng hiệu quả quản lý lên 20% trong vòng 12 tháng, do Ban Giám đốc và phòng Nhân sự thực hiện.
  2. Rà soát và kiểm soát nguyên vật liệu chặt chẽ hơn: Áp dụng hệ thống kiểm tra chất lượng nguyên vật liệu tự động và quy trình đánh giá định kỳ, giảm tỷ lệ lỗi nguyên liệu xuống dưới 5% trong 18 tháng, do phòng Kỹ thuật và Mua hàng phối hợp thực hiện.
  3. Ưu tiên lựa chọn nhà cung cấp nội địa chất lượng cao: Mở rộng hợp tác với các nhà cung cấp trong nước, tăng tỷ lệ nội địa hóa nguyên vật liệu lên 40% trong 2 năm tới, giảm chi phí vận chuyển và thời gian giao hàng, do phòng Mua hàng và Phát triển sản phẩm chủ trì.
  4. Tối ưu hóa chi phí logistics và thuê kho ngoài: Áp dụng phần mềm quản lý kho hiện đại, chia sẻ diện tích kho với các công ty trong nhóm Panasonic, giảm chi phí logistics và kho bãi ít nhất 15% trong 12 tháng, do phòng Logistics và Quản lý kho thực hiện.
  5. Xây dựng hệ thống thông tin quản lý chuỗi cung ứng tích hợp: Đầu tư hệ thống ERP và EDI để nâng cao khả năng theo dõi, dự báo và điều phối nguyên vật liệu, tăng tính đồng bộ và giảm thiểu sai sót, hoàn thành trong vòng 24 tháng, do Ban Công nghệ thông tin và phòng Mua hàng phối hợp triển khai.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp sản xuất điện tử gia dụng: Nắm bắt các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả chuỗi cung ứng, từ đó xây dựng chiến lược quản trị phù hợp nhằm tối ưu chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh.
  2. Phòng Mua hàng và Quản lý chuỗi cung ứng: Áp dụng các giải pháp thực tiễn trong quản lý nguyên vật liệu, lựa chọn nhà cung cấp và tối ưu logistics để nâng cao hiệu quả công việc hàng ngày.
  3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Kinh tế, Quản trị kinh doanh: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và kết quả thực tiễn trong lĩnh vực quản trị chuỗi cung ứng sản xuất tivi tại Việt Nam.
  4. Các nhà hoạch định chính sách và tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Hiểu rõ những thách thức và giải pháp trong quản trị chuỗi cung ứng để xây dựng các chương trình hỗ trợ, thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp điện tử gia dụng trong nước.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao khâu mua hàng lại quan trọng trong chuỗi cung ứng sản xuất tivi?
    Khâu mua hàng là điểm khởi đầu của chuỗi cung ứng, quyết định chất lượng và chi phí nguyên vật liệu đầu vào. Quản lý hiệu quả khâu này giúp đảm bảo sản xuất liên tục, giảm chi phí và nâng cao chất lượng sản phẩm cuối cùng.

  2. Các yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến hiệu quả khâu mua hàng tại PAVCV?
    Nghiên cứu chỉ ra 5 yếu tố chính gồm lãnh đạo quản trị nội bộ, rà soát nguyên vật liệu, lựa chọn nhà cung cấp, chi phí logistics và chi phí thuê kho ngoài, tất cả đều có tác động tích cực đến hiệu quả mua hàng.

  3. Làm thế nào để tối ưu chi phí logistics trong chuỗi cung ứng?
    Tối ưu chi phí logistics có thể thực hiện bằng cách áp dụng công nghệ quản lý kho hiện đại, chia sẻ kho bãi với các đơn vị khác, lên kế hoạch vận chuyển hợp lý và lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ vận tải hiệu quả.

  4. Tại sao nên ưu tiên lựa chọn nhà cung cấp nội địa?
    Lựa chọn nhà cung cấp nội địa giúp giảm chi phí vận chuyển, rút ngắn thời gian giao hàng, tăng tính linh hoạt và hỗ trợ phát triển ngành công nghiệp trong nước, đồng thời dễ dàng kiểm soát chất lượng hơn.

  5. Phần mềm SPSS được sử dụng như thế nào trong nghiên cứu này?
    SPSS được dùng để phân tích dữ liệu khảo sát, thực hiện phân tích nhân tố khám phá và hồi quy đa biến nhằm kiểm định các giả thuyết nghiên cứu, xác định mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến hiệu quả khâu mua hàng.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã xác định 5 yếu tố chính ảnh hưởng tích cực đến hiệu quả khâu mua hàng tại Công ty TNHH Panasonic AVC Việt Nam.
  • Phân tích số liệu giai đoạn 2014-2018 cho thấy chi phí nguyên vật liệu tăng nhanh hơn doanh thu, ảnh hưởng đến lợi nhuận và hiệu quả kinh doanh.
  • Các giải pháp đề xuất tập trung vào nâng cao năng lực lãnh đạo, kiểm soát nguyên vật liệu, lựa chọn nhà cung cấp nội địa, tối ưu chi phí logistics và thuê kho ngoài.
  • Việc áp dụng các giải pháp này dự kiến sẽ giúp công ty giảm chi phí, nâng cao chất lượng sản phẩm và tăng sức cạnh tranh trên thị trường trong vòng 1-2 năm tới.
  • Khuyến nghị các doanh nghiệp trong ngành điện tử gia dụng tham khảo và áp dụng mô hình quản trị chuỗi cung ứng hiệu quả để phát triển bền vững.

Hành động tiếp theo: Ban lãnh đạo PAVCV cần triển khai ngay các giải pháp ưu tiên, đồng thời theo dõi và đánh giá hiệu quả định kỳ để điều chỉnh kịp thời, đảm bảo mục tiêu phát triển bền vững và mở rộng thị phần.