Nghiên cứu giải pháp giảm phát thải khí nhà kính trong lĩnh vực nông nghiệp ở Việt Nam

• Tác giả: Đặng Đình Giang
• Người hướng dẫn: Ts. Chu Ngọc Kiên
• Trường học: Đại học quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Biến đổi khí hậu
• Đề tài: Nghiên cứu cơ sở lý luận, thực tiễn và đề xuất các giải pháp chính sách góp phần giảm phát thải khí nhà kính trong lĩnh vực nông nghiệp của Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ GIẢM PHÁT THẢI KHÍ NHÀ KÍNH TRONG LĨNH VỰC NÔNG NGHIỆP Ở VIỆT NAM
• 1.1. Phát thải khí nhà kính trong lĩnh vực nông nghiệp ở Việt Nam
• 1.1.1. Khái niệm “Khí nhà kính”
• 1.1.2. Các nguồn phát thải KNK trong lĩnh vực nông nghiệp
• 1.1.3. Các yếu tố tác động đến phát thải KNK trong lĩnh vực nông nghiệp và sử dụng đất
• 1.1.4. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
• 1.1.5. Kinh nghiệm quốc tế về việc giảm phát thải KNK trong lĩnh vực nông nghiệp
• 1.1.5.1. Công nghệ canh tác nhà kính của Israel
• 1.1.5.2. Sử dụng mô hình hệ thống Trái Đất của NASA ở phương Tây
• 1.1.5.3. Thay đổi khẩu vị giúp bò thải ít khí methan hơn ở New Zealand
• 1.1.5.4. Bài học rút ra cho Việt Nam
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁT THẢI KHÍ NHÀ KÍNH VÀ QUẢN LÝ PHÁT THẢI KHÍ NHÀ KÍNH TRONG LĨNH VỰC NÔNG NGHIỆP Ở VIỆT NAM
• 2.1. Thực trạng sản xuất nông nghiệp và phát thải KNK ở nước ta
• 2.2. Sản lượng lương thực, số lượng vật nuôi, phụ phẩm nông nghiệp
• 2.3. Thực trạng phát thải KNK trong nông nghiệp
• 2.4. Thực trạng quản lý phát thải KNK trong nông nghiệp
• 2.5. Đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về quản lý nông nghiệp và sử dụng đất trong nông nghiệp hướng đến giảm phát thải KNK
• 2.6. Các quyết định, đề án, dự án và mô hình giảm phát thải KNK trong nông nghiệp ở nước ta
• 2.7. Đánh giá thực trạng giảm phát thải KNK trong lĩnh vực nông nghiệp, sử dụng đất
• 2.7.1. Những kết quả đạt được
• 2.7.2. Những tồn tại, bất cập
• 2.7.3. Nguyên nhân của các tồn tại, bất cập
• 2.8. Dự báo sản lượng nông nghiệp, lượng phát thải KNK đến năm 2020, 2030
• 2.8.1. Sản lượng lương thực, số lượng vật nuôi và phụ phẩm nông nghiệp
• 2.8.2. Dự báo lượng phát thải KNK đến năm 2020, 2030
• 3. CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG, QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU VÀ GIẢI PHÁP GIẢM PHÁT THẢI KHÍ NHÀ KÍNH TRONG LĨNH VỰC NÔNG NGHIỆP Ở VIỆT NAM
• 3.1. Định hướng, quan điểm và mục tiêu của Việt Nam về giảm phát thải KNK
• 3.2. Một số giải pháp giảm phát thải KNK trong nông nghiệp
• 3.2.1. Nhóm giải pháp trong công tác quản lý
• 3.2.2. Nhóm giải pháp chuyên môn nghiệp vụ
• 3.2.3. Nhóm giải pháp điều kiện
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về giải pháp giảm phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp Việt Nam

Giảm phát thải khí nhà kính (KNK) trong nông nghiệp là một trong những thách thức lớn nhất mà Việt Nam đang phải đối mặt. Nông nghiệp không chỉ là ngành chịu tác động của biến đổi khí hậu mà còn là nguồn phát thải chính. Theo các nghiên cứu, hoạt động sản xuất nông nghiệp đóng góp một tỷ lệ lớn vào tổng lượng phát thải KNK của cả nước. Do đó, việc tìm kiếm và áp dụng các giải pháp giảm phát thải là vô cùng cần thiết.

1.1. Khái niệm và tầm quan trọng của phát thải khí nhà kính

Khí nhà kính là những thành phần trong khí quyển có khả năng hấp thụ bức xạ hồng ngoại, gây ra hiệu ứng nhà kính. Trong nông nghiệp, các nguồn phát thải chính bao gồm CO2, N2O và CH4. Việc hiểu rõ về các nguồn phát thải này giúp xác định các biện pháp giảm thiểu hiệu quả.

1.2. Tình hình phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp Việt Nam

Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu. Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, nông nghiệp là ngành có tỷ lệ phát thải KNK cao nhất, chủ yếu từ canh tác lúa và chăn nuôi. Việc giảm phát thải trong lĩnh vực này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn đảm bảo an ninh lương thực.

II. Những thách thức trong việc giảm phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp

Việc giảm phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp Việt Nam gặp nhiều thách thức. Các yếu tố như công nghệ lạc hậu, nhận thức của nông dân về biến đổi khí hậu còn hạn chế, và chính sách chưa đồng bộ là những rào cản lớn. Để đạt được mục tiêu giảm phát thải, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan.

2.1. Công nghệ và kỹ thuật canh tác hiện tại

Nhiều phương pháp canh tác truyền thống vẫn được áp dụng, dẫn đến phát thải KNK cao. Việc chuyển đổi sang các công nghệ xanh và bền vững là cần thiết để giảm thiểu tác động đến môi trường.

2.2. Nhận thức và hành động của nông dân

Nhiều nông dân chưa nhận thức rõ về tác động của phát thải KNK. Cần có các chương trình giáo dục và đào tạo để nâng cao nhận thức và khuyến khích họ áp dụng các biện pháp giảm phát thải.

III. Phương pháp giảm phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp Việt Nam

Để giảm phát thải khí nhà kính, Việt Nam cần áp dụng nhiều phương pháp khác nhau. Các giải pháp này bao gồm cải tiến kỹ thuật canh tác, sử dụng công nghệ xanh, và quản lý chất thải nông nghiệp hiệu quả. Những phương pháp này không chỉ giúp giảm phát thải mà còn nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

3.1. Cải tiến kỹ thuật canh tác

Việc áp dụng các kỹ thuật canh tác hiện đại như canh tác hữu cơ, giảm sử dụng phân bón hóa học sẽ giúp giảm phát thải khí nhà kính. Các nghiên cứu cho thấy, canh tác hữu cơ có thể giảm phát thải N2O và CH4 đáng kể.

3.2. Sử dụng công nghệ xanh trong nông nghiệp

Công nghệ xanh như hệ thống tưới tiết kiệm nước, năng lượng tái tạo trong sản xuất nông nghiệp có thể giúp giảm phát thải khí nhà kính. Việc áp dụng công nghệ này không chỉ bảo vệ môi trường mà còn tiết kiệm chi phí cho nông dân.

IV. Ứng dụng thực tiễn và kết quả nghiên cứu về giảm phát thải khí nhà kính

Nhiều mô hình giảm phát thải khí nhà kính đã được triển khai tại Việt Nam và đạt được những kết quả tích cực. Các dự án thí điểm về canh tác hữu cơ và quản lý chất thải nông nghiệp đã cho thấy hiệu quả rõ rệt trong việc giảm phát thải. Những kết quả này cần được nhân rộng và áp dụng trên diện rộng.

4.1. Mô hình canh tác hữu cơ thành công

Một số mô hình canh tác hữu cơ tại các tỉnh miền Bắc đã cho thấy sự giảm phát thải khí nhà kính lên đến 30%. Những mô hình này cần được nhân rộng để đạt hiệu quả cao hơn.

4.2. Quản lý chất thải nông nghiệp hiệu quả

Việc áp dụng các biện pháp quản lý chất thải nông nghiệp như ủ phân hữu cơ đã giúp giảm phát thải khí mêtan từ phân gia súc. Các nghiên cứu cho thấy, việc ủ phân có thể giảm phát thải lên đến 50%.

V. Kết luận và tương lai của giải pháp giảm phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp

Giảm phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp là một nhiệm vụ cấp bách và cần thiết. Việt Nam cần tiếp tục nghiên cứu và áp dụng các giải pháp hiệu quả để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Tương lai của nông nghiệp bền vững phụ thuộc vào sự quyết tâm và hành động của tất cả các bên liên quan.

5.1. Tầm quan trọng của chính sách hỗ trợ

Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ mạnh mẽ cho nông dân trong việc áp dụng các biện pháp giảm phát thải. Các chương trình hỗ trợ tài chính và kỹ thuật sẽ giúp nông dân dễ dàng tiếp cận công nghệ mới.

5.2. Hướng tới nông nghiệp bền vững

Nông nghiệp bền vững không chỉ giúp giảm phát thải khí nhà kính mà còn bảo vệ môi trường và đảm bảo an ninh lương thực. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành để đạt được mục tiêu này.