## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và sự phát triển không ngừng của hệ thống pháp luật Việt Nam, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PB, GDPL) cho người lao động (NLĐ) trở thành một nhiệm vụ cấp thiết nhằm nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật trong xã hội. Tại Tổng Công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC), với hơn 26.000 NLĐ, công tác PB, GDPL đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn lao động, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và góp phần ổn định an ninh xã hội. Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2021-2023, nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp đổi mới công tác PB, GDPL cho NLĐ tại EVNNPC.

Mục tiêu nghiên cứu là hệ thống hóa cơ sở lý luận, đánh giá thực trạng công tác PB, GDPL tại EVNNPC, từ đó đề xuất các giải pháp tăng cường hiệu quả công tác này trong thời gian tới. Phạm vi nghiên cứu bao gồm toàn bộ NLĐ tại EVNNPC, với trọng tâm là các hoạt động PB, GDPL diễn ra trong giai đoạn 2021-2023. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp luận cứ khoa học và thực tiễn cho EVNNPC và các doanh nghiệp nhà nước khác trong việc nâng cao nhận thức pháp luật cho NLĐ, góp phần xây dựng môi trường làm việc an toàn, hiệu quả và tuân thủ pháp luật.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình về giáo dục pháp luật và quản lý nhà nước, bao gồm:

- **Lý thuyết giáo dục pháp luật**: Nhấn mạnh vai trò của giáo dục pháp luật trong việc nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của NLĐ, qua đó góp phần xây dựng xã hội pháp quyền.
- **Mô hình đổi mới công tác phổ biến, giáo dục pháp luật**: Tập trung vào các yếu tố đổi mới về chủ thể thực hiện, nội dung, phương thức và công nghệ áp dụng trong PB, GDPL.
- **Khái niệm về chủ thể phổ biến pháp luật**: Phân biệt giữa chủ thể chuyên nghiệp (cán bộ pháp chế, giảng viên, báo cáo viên) và chủ thể không chuyên nghiệp (người sử dụng lao động, tổ chức công đoàn).
- **Khái niệm về nội dung và phương thức phổ biến pháp luật**: Nội dung bao gồm các văn bản pháp luật liên quan đến lao động, an toàn lao động, quản trị doanh nghiệp; phương thức đa dạng như hội nghị, tọa đàm, truyền thông số, thi tìm hiểu pháp luật.

### Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp các phương pháp sau:

- **Phương pháp thu thập tài liệu thứ cấp**: Tổng hợp các văn bản pháp luật, báo cáo, tài liệu liên quan đến công tác PB, GDPL tại EVNNPC và các nghiên cứu trước đó.
- **Phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp**: Đánh giá thực trạng công tác PB, GDPL qua các năm 2021-2023, so sánh với các tiêu chuẩn và mô hình lý thuyết.
- **Phương pháp quan sát và khảo sát thực tiễn**: Thu thập số liệu thực tế từ các hoạt động PB, GDPL tại EVNNPC, bao gồm số lượng cán bộ pháp chế, số lượt NLĐ tham gia tập huấn, các hình thức tuyên truyền áp dụng.
- **Cỡ mẫu nghiên cứu**: Toàn bộ NLĐ tại EVNNPC (khoảng 26.104 người), tập trung khảo sát các cán bộ pháp chế và đại diện NLĐ tại các đơn vị trực thuộc.
- **Lý do lựa chọn phương pháp**: Kết hợp phương pháp định tính và định lượng nhằm đảm bảo tính toàn diện, khách quan và chính xác trong đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Đội ngũ cán bộ pháp chế có trình độ cao**: Ban pháp chế EVNNPC và các đơn vị trực thuộc có 10 cán bộ, trong đó 100% có trình độ cử nhân luật trở lên, 50% có trình độ thạc sĩ, đảm bảo năng lực chuyên môn cho công tác PB, GDPL.

2. **Số lượng NLĐ tham gia PB, GDPL lớn**: Trong giai đoạn 2021-2023, EVNNPC tổ chức hơn 1.000 đợt tập huấn, tuyên truyền với hơn 151.000 lượt CBCNV, NLĐ tham gia, chiếm khoảng 580% tổng số NLĐ, cho thấy sự quan tâm và lan tỏa rộng rãi.

3. **Phương thức tuyên truyền đa dạng và đổi mới**: EVNNPC áp dụng các hình thức mềm hóa, đơn giản hóa nội dung pháp luật, tổ chức cuộc thi trực tuyến, xây dựng ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm với hàng nghìn câu hỏi, sử dụng công nghệ số trong phổ biến pháp luật.

4. **Hạn chế về nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của NLĐ**: Khoảng 91,4% NLĐ chưa qua đào tạo lý luận chính trị, nhiều NLĐ còn thờ ơ, thiếu chủ động tìm hiểu pháp luật, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác PB, GDPL.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những thành tựu trên là do sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của cấp ủy Đảng và lãnh đạo EVNNPC, cùng với việc bố trí kinh phí hợp lý cho công tác PB, GDPL. Việc đổi mới phương thức tuyên truyền, ứng dụng công nghệ số đã tạo sự hấp dẫn, thu hút NLĐ tham gia tích cực hơn.

Tuy nhiên, hạn chế về nhận thức pháp luật của NLĐ và sự thiếu hụt cán bộ pháp chế chuyên trách tại các đơn vị trực thuộc là những thách thức lớn. So với các nghiên cứu về giáo dục pháp luật cho các nhóm đối tượng khác, EVNNPC đã có nhiều đổi mới nhưng vẫn cần tăng cường hơn nữa về chất lượng và sự đồng bộ trong tổ chức thực hiện.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cơ cấu trình độ cán bộ pháp chế, số lượt NLĐ tham gia tập huấn theo năm, và bảng đánh giá mức độ nhận thức pháp luật của NLĐ.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Nâng cao nhận thức pháp luật cho NLĐ**: Tăng cường các chương trình đào tạo, tập huấn chuyên sâu, tổ chức các hoạt động tương tác, thảo luận để NLĐ chủ động tiếp thu kiến thức pháp luật. Mục tiêu tăng tỷ lệ NLĐ có ý thức chấp hành pháp luật lên trên 80% trong 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban pháp chế EVNNPC, các đơn vị trực thuộc.

2. **Hoàn thiện hệ thống pháp luật và quy định nội bộ**: Đề xuất sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật liên quan đến PB, GDPL, đảm bảo tính đồng bộ, rõ ràng, phù hợp với thực tiễn EVNNPC. Thời gian thực hiện: 1-2 năm. Chủ thể: Bộ Tư pháp phối hợp EVNNPC.

3. **Tăng cường đội ngũ cán bộ pháp chế chuyên trách**: Bổ sung nhân sự, nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ cho cán bộ pháp chế tại các đơn vị trực thuộc. Mục tiêu đạt 100% cán bộ pháp chế có trình độ cử nhân luật trở lên trong 2 năm. Chủ thể: Ban lãnh đạo EVNNPC.

4. **Đổi mới phương thức phổ biến pháp luật**: Ứng dụng công nghệ số, xây dựng phần mềm pháp điển, tổ chức các cuộc thi trực tuyến, sử dụng đa dạng hình thức truyền thông để nâng cao hiệu quả tuyên truyền. Thời gian triển khai: liên tục, ưu tiên trong 1 năm tới. Chủ thể: Ban pháp chế, phòng công nghệ thông tin EVNNPC.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. **Lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp nhà nước**: Nhận diện các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác PB, GDPL, từ đó xây dựng chính sách phù hợp với đặc thù doanh nghiệp.

2. **Cán bộ pháp chế và chuyên viên tuyên truyền pháp luật**: Áp dụng các phương pháp đổi mới, công nghệ số trong tổ chức hoạt động PB, GDPL cho NLĐ.

3. **Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Luật, Quản lý nhà nước**: Tham khảo cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác PB, GDPL trong doanh nghiệp nhà nước, đặc biệt trong ngành điện lực.

4. **Người lao động tại các doanh nghiệp nhà nước**: Nâng cao nhận thức pháp luật, hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình trong môi trường làm việc.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho NLĐ có vai trò gì?**  
Công tác này giúp nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của NLĐ, góp phần xây dựng môi trường làm việc an toàn, hiệu quả và tuân thủ pháp luật.

2. **Ai là chủ thể chính trong công tác PB, GDPL cho NLĐ tại EVNNPC?**  
Chủ thể chính là Ban pháp chế EVNNPC, cán bộ pháp chế các đơn vị trực thuộc, người sử dụng lao động và tổ chức công đoàn.

3. **Phương thức phổ biến pháp luật nào được EVNNPC áp dụng hiệu quả?**  
EVNNPC sử dụng đa dạng phương thức như tổ chức hội nghị, tọa đàm, thi tìm hiểu pháp luật trực tuyến, xây dựng ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm và ứng dụng công nghệ số.

4. **Những khó khăn chính trong công tác PB, GDPL tại EVNNPC là gì?**  
Bao gồm hạn chế về số lượng và chất lượng cán bộ pháp chế, nhận thức pháp luật của NLĐ còn thấp, sự phối hợp chưa đồng bộ giữa các chủ thể và số lượng văn bản pháp luật mới lớn.

5. **Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao hiệu quả công tác PB, GDPL?**  
Nâng cao nhận thức NLĐ, hoàn thiện hệ thống pháp luật, tăng cường đội ngũ cán bộ pháp chế, đổi mới phương thức phổ biến pháp luật và ứng dụng công nghệ số.

## Kết luận

- Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho NLĐ tại EVNNPC đã đạt được nhiều kết quả tích cực với sự tham gia đông đảo của NLĐ và đổi mới phương thức truyền thông.  
- Đội ngũ cán bộ pháp chế có trình độ chuyên môn cao nhưng còn thiếu về số lượng và kỹ năng thực tiễn.  
- Nhận thức pháp luật của NLĐ còn hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả công tác PB, GDPL.  
- Cần hoàn thiện hệ thống pháp luật và tăng cường sự phối hợp giữa các chủ thể thực hiện công tác PB, GDPL.  
- Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao nhận thức, đổi mới phương thức và ứng dụng công nghệ số trong công tác PB, GDPL tại EVNNPC trong giai đoạn tới.

**Hành động tiếp theo:** Các cấp lãnh đạo EVNNPC cần triển khai ngay các giải pháp đề xuất, đồng thời theo dõi, đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời. Các cán bộ pháp chế và NLĐ cần tích cực tham gia các hoạt động đào tạo, tuyên truyền pháp luật để nâng cao nhận thức và tuân thủ pháp luật.

**Kêu gọi hành động:** Hãy cùng chung tay đổi mới công tác phổ biến, giáo dục pháp luật để xây dựng môi trường làm việc an toàn, hiệu quả và phát triển bền vững tại EVNNPC.