Đánh giá tài nguyên nước mặt lưu vực sông Hương với biến động khí hậu

• Tác giả: Nguyễn Thanh Tùng
• Người hướng dẫn: PGS. Bùi Công Quang
• Trường học: Đại học Thủy lợi
• Chuyên ngành: Thủy văn
• Đề tài: Đánh Giá Tài Nguyên Nước Mặt Lưu Vực Sông Hương Dưới Tác Động Biến Động Khí Hậu
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2013
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CÁM ƠN
• 1. CHƯƠNG I: ĐẶC ĐIỂM LƯU VỰC SÔNG HƯƠNG
• 1.1. Đặc điểm địa lý, địa hình, địa chất thổ nhưỡng của lưu vực
• 1.2. Đặc điểm sông ngòi
• 1.3. Điều kiện khí tượng thủy văn
• 1.3.1. Mạng lưới trạm khí tượng thủy văn
• 1.3.2. Điều kiện khí hậu
• 1.4. Tài nguyên nước mặt
• 1.5. Điều kiện kinh tế xã hội
• 1.6. Các ngành dịch vụ và cơ sở hạ tầng
• 2. CHƯƠNG II: PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ MƯA, BỐC HƠI VÀ DÒNG CHẢY MẶT TRÊN LƯU VỰC SÔNG HƯƠNG
• 2.1. Phân tích đánh giá mưa trên lưu vực sông Hương
• 2.1.1. Tình hình dữ liệu
• 2.1.2. Phân tích tính toán mưa trên lưu vực
• 2.2. Phân tích, đánh giá bốc hơi trên lưu vực sông Hương
• 2.2.1. Tình hình dữ liệu
• 2.2.2. Phân tích, đánh giá bốc hơi trên lưu vực
• 2.3. Phân tích đánh giá dòng chảy mặt trên lưu vực sông Hương
• 2.3.1. Tình hình dữ liệu
• 2.3.2. Phân tích tính toán dòng chảy mặt
• 2.4. Nhận xét
• 3. CHƯƠNG III: PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ BIẾN ĐỘNG KHÍ HẬU TRÊN LƯU VỰC SÔNG HƯƠNG
• 3.1. Biến đổi khí hậu ở Việt Nam
• 3.1.1. Những khái niệm cơ bản trong biến đổi khí hậu
• 3.1.2. Các kịch bản biến đổi khí hậu ở Việt Nam
• 3.2. Nghiên cứu đánh giá những biến động khí hậu và biến động về mực nước biển khu vực Trung Trung Bộ
• 3.2.1. Những biến động về mực nước biển khu vực Trung Trung Bộ
• 3.2.2. Những biến động về nhiệt độ
• 3.2.3. Những biến động về lượng mưa
• 3.3. Diễn biến thiên tai trên lưu vực sông
• 3.4. Nhận xét, đánh giá
• 4. CHƯƠNG IV: ỨNG DỤNG MÔ HÌNH MIKE BASIN TÍNH TOÁN CÂN BẰNG NƯỚC CHO KHU VỰC HẠ LƯU SÔNG HƯƠNG
• 4.1. Giới thiệu mô hình Mike Basin
• 4.2. Lập sơ đồ các biến đầu vào
• 4.2.1. Hiện trạng khai thác, sử dụng nguồn nước trên lưu vực sông Hương
• 4.2.2. Phân vùng tính toán
• 4.3. Nhu cầu sử dụng nước
• 4.3.1. Các căn cứ tính nhu cầu sử dụng nước
• 4.3.2. Nhu cầu nước trong giai đoạn hiện tại
• 4.3.3. Nhu cầu nước đến 2020
• 4.4. Số liệu đầu vào
• 4.4.1. Số liệu khí tượng thủy văn
• 4.4.2. Số liệu nhu cầu dùng nước
• 4.4.3. Số liệu hoạt động các hồ chứa
• 4.5. Tính toán với các kịch bản khác nhau
• 4.5.1. Phương án hiện trạng
• 4.5.2. Phương án tương lai có xét tới kịch bản biến đổi khí hậu B2
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

I. Đặc điểm lưu vực sông Hương

Lưu vực sông Hương, nằm trong tỉnh Thừa Thiên Huế, có diện tích khoảng 2.830 km², trong đó hơn 80% là đồi núi. Sông Hương được hình thành từ ba nhánh chính là sông Bồ, sông Hữu Trạch, và sông Tả Trạch. Sông Hương không chỉ giữ vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội của tỉnh mà còn là nơi chịu ảnh hưởng nặng nề từ thiên tai và biến đổi khí hậu. Đặc biệt, những năm gần đây, tình hình thời tiết cực đoan như bão và lũ lụt đã gia tăng, gây thiệt hại lớn về tài sản và cuộc sống của người dân. "Việc nghiên cứu và đánh giá tài nguyên nước trong bối cảnh biến động khí hậu là cần thiết để đảm bảo phát triển bền vững cho lưu vực sông Hương."

1.1 Đặc điểm địa lý và địa hình

Lưu vực sông Hương có địa hình đa dạng với các vùng núi cao, đồi thoải và đồng bằng. Đặc điểm này tạo điều kiện thuận lợi cho việc xây dựng các công trình chứa nước. Địa hình vùng núi cao như Bạch Mã có độ cao trên 1.000m, trong khi đồng bằng sông Hương có diện tích khoảng 560-580 km². "Địa hình phức tạp này ảnh hưởng đến quản lý nước và tài nguyên thiên nhiên trong khu vực, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu."

II. Phân tích đánh giá mưa bốc hơi và dòng chảy mặt

Phân tích lượng mưa và bốc hơi là rất quan trọng để đánh giá tài nguyên nước mặt trong lưu vực sông Hương. Dữ liệu cho thấy lượng mưa có sự biến động lớn theo mùa, với mùa mưa tập trung từ tháng 9 đến tháng 12. "Lượng bốc hơi cũng tăng lên, ảnh hưởng đến dòng chảy mặt và tài nguyên nước trong khu vực." Việc đánh giá dòng chảy mặt giúp xác định khả năng cung cấp nước cho các nhu cầu sinh hoạt và sản xuất trong khu vực, từ đó có thể đưa ra các giải pháp hợp lý cho quản lý nước.

2.1 Tình hình dữ liệu mưa

Dữ liệu mưa trên lưu vực sông Hương cho thấy sự phân bố không đồng đều. Các trạm đo mưa cho thấy lượng mưa cao ở khu vực miền núi và thấp hơn ở đồng bằng. "Điều này cho thấy cần có các biện pháp bảo vệ nguồn nước và quản lý tài nguyên nước một cách hiệu quả, đặc biệt trong bối cảnh biến động khí hậu."

III. Phân tích biến động khí hậu

Biến động khí hậu đang ngày càng ảnh hưởng đến lưu vực sông Hương. Nghiên cứu cho thấy nhiệt độ trung bình có xu hướng tăng lên, trong khi lượng mưa cũng có những biến động đáng kể. "Các kịch bản biến đổi khí hậu được xây dựng cho thấy mức độ tăng nhiệt độ và thay đổi lượng mưa có thể dẫn đến tình trạng khan hiếm nước trong tương lai." Việc hiểu rõ những biến động này là cần thiết để có các biện pháp ứng phó kịp thời.

3.1 Những biến động về nhiệt độ

Nhiệt độ trung bình năm ở khu vực lưu vực sông Hương đã tăng lên đáng kể trong những thập kỷ qua. "Sự gia tăng nhiệt độ không chỉ ảnh hưởng đến tài nguyên nước mà còn tác động đến các hoạt động kinh tế và sinh hoạt của người dân trong khu vực." Việc theo dõi và đánh giá những biến động này là rất quan trọng để có thể đưa ra các dự báo và kế hoạch ứng phó hiệu quả.

IV. Ứng dụng mô hình MIKE BASIN

Mô hình MIKE BASIN được áp dụng để tính toán cân bằng nước cho khu vực hạ lưu sông Hương. Mô hình này giúp xác định nhu cầu sử dụng nước trong hiện tại và tương lai, từ đó đưa ra các giải pháp quản lý nước hiệu quả. "Việc sử dụng mô hình này không chỉ giúp dự đoán tài nguyên nước mà còn hỗ trợ trong việc lập kế hoạch phát triển bền vững cho lưu vực sông Hương."

4.1 Giới thiệu mô hình MIKE BASIN

Mô hình MIKE BASIN là một công cụ mạnh mẽ để mô phỏng và quản lý tài nguyên nước trong các lưu vực sông. "Mô hình này cho phép tích hợp nhiều yếu tố như lượng mưa, bốc hơi và nhu cầu sử dụng nước, từ đó cung cấp cái nhìn tổng quan về tình hình quản lý nước trong khu vực."