Luận văn thạc sĩ: Nghiên cứu khả năng lấy nước ngược qua âu thuyền cho hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải

Hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải được xây dựng từ năm 1958, có diện tích tự nhiên khoảng 214.932 ha. Hệ thống này nằm ở giữa đồng bằng sông Hồng, bao quanh bởi bốn con sông lớn: sông Đuống, sông Luộc, sông Thái Bình và sông Hồng. Hệ thống bao gồm nhiều công trình đầu mối, kênh trục chính, trạm bơm và cống tưới tiêu. Tuy nhiên, sau hơn 30 năm hoạt động, hệ thống đã bộc lộ nhiều hạn chế, đặc biệt là khả năng cấp nước cho nông nghiệp, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của người dân. Theo báo cáo quy hoạch, ngoài nhiệm vụ cấp nước cho nông nghiệp, hệ thống còn phải đảm bảo cung cấp nước cho nuôi trồng thủy sản và sinh hoạt. Việc thiếu nước trong những năm gần đây đã gây ra nhiều khó khăn cho việc sản xuất nông nghiệp, đặc biệt trong các mùa khô hạn.

Đề tài nghiên cứu đánh giá khả năng lấy nước ngược qua âu thuyền Cầu Cắt nhằm bổ sung nguồn nước cho hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải. Âu thuyền Cầu Cắt có vai trò quan trọng trong việc cấp nước cho vùng Cẩm Giàng, Hải Dương và Gia Lộc. Nghiên cứu chỉ ra rằng, trong các năm hạn hán, lượng nước lấy ngược qua âu thuyền này có thể chiếm từ 25% đến 40% tổng lượng nước yêu cầu của hệ thống. Đặc biệt, vào những năm khô hạn, việc lấy nước ngược từ âu thuyền không chỉ giúp đảm bảo nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp mà còn góp phần bảo vệ môi trường sinh thái. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc tối ưu hóa khả năng lấy nước ngược qua âu thuyền Cầu Cắt trong bối cảnh biến đổi khí hậu hiện nay.

Khả năng lấy nước ngược qua âu thuyền Cầu Cắt bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm điều kiện khí tượng, thủy văn và cấu trúc của công trình. Các nghiên cứu cho thấy, mực nước trên sông Thái Bình và sông Hồng có ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng lấy nước của âu thuyền. Trong những năm gần đây, tình hình thời tiết diễn biến bất thường, với hiện tượng nắng hạn kéo dài và mưa lớn không đồng đều, đã làm gia tăng áp lực lên hệ thống thủy lợi. Đặc biệt, mực nước thấp hơn mức bình quân nhiều năm đã dẫn đến việc khó khăn trong việc lấy nước cho sản xuất nông nghiệp. Do đó, việc nghiên cứu và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao khả năng lấy nước qua âu thuyền Cầu Cắt là vô cùng cần thiết.

Nghiên cứu đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao khả năng cấp nước qua âu thuyền Cầu Cắt, bao gồm cải tạo hệ thống kênh dẫn, nâng cao hiệu quả vận hành của các trạm bơm và cống. Cần thiết phải thực hiện các biện pháp điều tiết nước hợp lý, đảm bảo mực nước trong hệ thống luôn ở mức tối ưu để phục vụ cho việc tưới tiêu. Ngoài ra, việc áp dụng công nghệ mới trong quản lý và điều phối nguồn nước cũng sẽ góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng nước. Những giải pháp này không chỉ giúp tăng cường khả năng cung cấp nước cho nông nghiệp mà còn đảm bảo tính bền vững cho hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải trong tương lai.