I. Sự cần thiết của Đề tài
Hệ thống thủy lợi Nam Thái Bình đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý nước và phục vụ nông nghiệp tại khu vực đồng bằng Bắc Bộ. Với sự gia tăng của biến đổi khí hậu và nước biển dâng, tình hình thủy lợi trong khu vực đang gặp nhiều thách thức. Biến đổi khí hậu không chỉ ảnh hưởng đến lượng nước sẵn có mà còn làm gia tăng tình trạng xâm nhập mặn, đe dọa đến năng suất cây trồng và an ninh nước. Theo báo cáo của Công ty Khai thác công trình thủy lợi Nam Thái Bình, mùa kiệt thường xuyên có hiện tượng xâm nhập mặn nghiêm trọng. Việc nghiên cứu tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng đến khả năng lấy nước của hệ thống thủy lợi Nam Thái Bình là rất cần thiết để đảm bảo nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt. Như vậy, đề tài này không chỉ có tính cấp thiết mà còn mang tính thực tiễn cao, góp phần vào việc xây dựng các giải pháp ứng phó hiệu quả với những thách thức từ biến đổi khí hậu.
II. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chính của nghiên cứu này là đánh giá tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng đến khả năng lấy nước của hệ thống thủy lợi Nam Thái Bình. Cụ thể, nghiên cứu sẽ phân tích nhu cầu nước hiện tại và dự báo nhu cầu nước trong tương lai, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao khả năng đáp ứng nhu cầu nước của hệ thống. Việc đạt được mục tiêu này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn nước mà còn đảm bảo an ninh nước cho khu vực. Đặc biệt, nghiên cứu sẽ tập trung vào cổng lấy nước Tân Lập, một vị trí đại diện cho hệ thống, nhằm đưa ra các giải pháp cụ thể, khả thi để cải thiện tình hình lấy nước. Mục tiêu này phù hợp với các chính sách phát triển bền vững và ứng phó với biến đổi khí hậu của Việt Nam.
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hệ thống thủy lợi Nam Thái Bình, với trọng tâm là nhu cầu nước và khả năng đáp ứng nhu cầu nước của hệ thống trong bối cảnh biến đổi khí hậu và nước biển dâng. Phạm vi nghiên cứu được xác định bao gồm các ngành nông nghiệp, công nghiệp và sinh hoạt trong khu vực. Thời gian nghiên cứu sẽ tập trung vào hai giai đoạn: hiện tại (2005-2015) và tương lai (2030 và 2050). Nghiên cứu sẽ tiến hành phân tích các dữ liệu về khí tượng thủy văn, nhu cầu nước của các đối tượng sử dụng nước, và tình trạng xâm nhập mặn trong khu vực. Các kết quả thu được sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về khả năng đáp ứng nhu cầu nước của hệ thống thủy lợi Nam Thái Bình trong tương lai, từ đó đưa ra các giải pháp khả thi nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nước.
IV. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sẽ áp dụng nhiều phương pháp khác nhau để đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy của kết quả. Cách tiếp cận chính là thu thập và phân tích dữ liệu từ thực địa, kết hợp với các phương pháp mô hình hóa toán học để dự báo nhu cầu nước trong tương lai. Phương pháp điều tra thực địa sẽ giúp thu thập thông tin về điều kiện tự nhiên, khí tượng thủy văn, và tình trạng sử dụng nước hiện tại. Bên cạnh đó, phương pháp phân tích thống kê sẽ được sử dụng để tổng hợp và phân tích dữ liệu, từ đó đưa ra các dự báo chính xác về nhu cầu nước. Kết quả dự kiến đạt được sẽ bao gồm việc đánh giá nhu cầu nước hiện tại và tương lai, cũng như đề xuất các giải pháp nhằm giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng đến hệ thống thủy lợi.
V.CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN
Chương này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về biến đổi khí hậu và nước biển dâng tại Việt Nam, cũng như các tác động của chúng đến hệ thống thủy lợi Nam Thái Bình. Việt Nam là một trong những quốc gia dễ bị tổn thương nhất trước biến đổi khí hậu, với nhiều khu vực ven biển có nguy cơ cao bị ngập lụt và xâm nhập mặn. Dự báo về tình hình thời tiết trong tương lai cho thấy nhiệt độ sẽ tiếp tục tăng, lượng mưa sẽ có sự biến đổi lớn, và mực nước biển có thể dâng cao hơn mức trung bình toàn cầu. Những thay đổi này sẽ gây khó khăn cho việc quản lý nước, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của người dân. Việc nghiên cứu và đánh giá tác động của biến đổi khí hậu và nước biển dâng là rất quan trọng, không chỉ để đảm bảo an ninh nước mà còn để phát triển bền vững trong khu vực.
