I. Đặt vấn đề
Việt Nam đang trong quá trình phát triển kinh tế mạnh mẽ, nhu cầu vay vốn từ các tổ chức tín dụng ngày càng gia tăng. Để đáp ứng nhu cầu này, việc giao dịch bảo đảm bằng quyền sử dụng đất (QSDĐ) trở nên quan trọng. Theo quy định của pháp luật, người sử dụng đất có quyền thực hiện giao dịch bảo đảm bằng QSDĐ, giúp họ thực hiện nghĩa vụ dân sự và bảo vệ quyền lợi hợp pháp. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy công tác này còn nhiều hạn chế, như thời gian xử lý hồ sơ kéo dài và thủ tục rườm rà. Đặc biệt, tại huyện Yên Thành, Nghệ An, công tác này đang diễn ra sôi động nhưng cũng gặp nhiều khó khăn. Nghiên cứu này nhằm đánh giá thực trạng công tác giao dịch bảo đảm bằng QSDĐ tại huyện Yên Thành trong giai đoạn 2019-2021.
II. Tổng quan tài liệu nghiên cứu
Cơ sở lý luận về giao dịch bảo đảm được quy định trong Bộ luật Dân sự. Theo đó, giao dịch bảo đảm bao gồm nhiều hình thức như cầm cố, thế chấp, và bảo lãnh. Đặc biệt, thế chấp quyền sử dụng đất là một trong những quyền cơ bản của người sử dụng đất. Luật Đất đai 2013 quy định rõ về quyền thế chấp QSDĐ, yêu cầu người sử dụng đất phải có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Việc đăng ký giao dịch bảo đảm là cần thiết để bảo vệ quyền lợi của bên nhận bảo đảm và tạo điều kiện cho người sử dụng đất thực hiện quyền của mình. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy việc đăng ký này còn gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác giao dịch bảo đảm.
III. Đánh giá thực trạng công tác GDBĐ bằng QSDĐ tại Yên Thành
Trong giai đoạn 2019-2021, công tác giao dịch bảo đảm bằng quyền sử dụng đất tại huyện Yên Thành đã có những bước tiến nhất định. Tuy nhiên, vẫn tồn tại nhiều vấn đề cần giải quyết. Thực trạng cho thấy hệ thống tổ chức tín dụng tại huyện chưa đáp ứng đủ nhu cầu vay vốn của người dân. Các thủ tục hành chính liên quan đến đăng ký giao dịch bảo đảm còn phức tạp, gây khó khăn cho người dân trong việc tiếp cận vốn vay. Đặc biệt, cán bộ tiếp nhận hồ sơ chưa có đủ trình độ chuyên môn, dẫn đến việc xử lý hồ sơ chậm trễ. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi của người sử dụng đất mà còn làm giảm hiệu quả của công tác quản lý đất đai tại địa phương.
IV. Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác GDBĐ
Để nâng cao hiệu quả công tác giao dịch bảo đảm bằng quyền sử dụng đất tại huyện Yên Thành, cần thực hiện một số giải pháp. Đầu tiên, cần cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa quy trình đăng ký giao dịch bảo đảm để người dân dễ dàng tiếp cận. Thứ hai, cần nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ tiếp nhận hồ sơ, đảm bảo họ có đủ kiến thức và kỹ năng để xử lý các hồ sơ liên quan đến giao dịch bảo đảm. Cuối cùng, cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục pháp luật về quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất trong việc thực hiện giao dịch bảo đảm, từ đó giúp người dân hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình.
