Đánh giá tác động của chính sách bồi thường hỗ trợ đến đời sống và việc làm của người dân khi Nhà nước thu hồi đất tại Uông Bí, Quảng Ninh

• Tác giả: Bùi Văn Thành
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Ngọc Nông
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản lý đất đai
• Đề tài: Đánh Giá Việc Thực Hiện Chính Sách Bồi Thường, Hỗ Trợ Đến Đời Sống Và Việc Làm Của Người Dân Khi Nhà Nước Thu Hồi Đất Ở Một Số Dự Án Trên Địa Bàn Thành Phố Uông Bí, Tỉnh Quảng Ninh
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2012
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
• 1.1. Cơ sở khoa học về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
• 1.2. Khái niệm về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
• 1.2.1. Bồi thường
• 1.2.2. Hỗ trợ
• 1.2.3. Tái định cư
• 1.3. Đặc điểm của bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
• 1.4. Một số vấn đề ảnh hưởng đến công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
• 1.4.1. Đăng ký quyền sử dụng đất, lập và quản lý hồ sơ địa chính, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
• 1.4.2. Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất
• 1.4.3. Giao đất, cho thuê đất
• 1.4.4. Việc ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật đất đai
• 1.4.5. Giá đất và định giá đất
• 1.4.6. Thị trường Bất động sản
• 1.4.7. Kinh nghiệm của một số nước và các tổ chức ngân hàng về thu hồi đất và giải quyết việc làm cho người bị thu hồi đất
• 1.4.7.1. Kinh nghiệm của một số nước về thu hồi đất và giải quyết việc làm cho người dân có đất bị thu hồi
• 1.4.7.2. Chính sách bồi thường của Ngân hàng thế giới (WB), Ngân hàng phát triển châu Á (ADB) và một số tổ chức khác
• 1.4.8. Đánh giá chung
• 1.5. Chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư của Việt Nam
• 1.5.1. Trước khi có Luật Đất đai năm 1993
• 1.5.2. Thời kỳ 1993 đến 2003
• 1.5.3. Thời kỳ từ khi có Luật đất đai năm 2003
• 1.5.4. Nhận xét, đánh giá
• 1.6. Thực trạng về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất tại Việt Nam
• 1.6.1. Về diện tích đất nông nghiệp, đất ở bị thu hồi để phát triển các khu công nghiệp, đô thị và các công trình công cộng
• 1.6.2. Tác động của việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
• 1.6.3. Những ưu nhược điểm về tình hình GPMB trong thời gian qua
• 1.7. Một số công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
• 1.7.1. Một số đề tài nghiên cứu về tình hình đời sống việc làm của các hộ dân có đất bị thu hồi
• 1.7.2. Một số đề tài nghiên cứu khác về bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất
• 1.7.3. Nhận xét chung về tổng quan các vấn đề nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu. Phạm vi nghiên cứu
• 2.2. Phạm vi nội dung nghiên cứu
• 2.3. Phạm vi địa bàn nghiên cứu. Nội dung nghiên cứu
• 2.4. Nghiên cứu điều kiện tự nhiên - kinh tế xã hội của thành phố Uông Bí
• 2.5. Đánh gía việc thực hiện chính sách bồi thường giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn nghiên cứu. Điều tra tình hình đời sống việc làm của người dân trước và sau khi nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án đầu tư trên địa bàn nghiên cứu. Phân tích, đánh giá chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất và những ảnh hưởng đến đời sống việc làm của người dân trước và sau khi bị nhà nước thu hồi đất trong phạm vi nghiên cứu
• 2.6. Đề xuất giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư và nâng cao đời sống của người dân có đất bị thu hồi cả trong hiện tại và tương lai
• 2.7. Phương pháp nghiên cứu
• 2.7.1. Phương pháp tiếp cận hệ thống
• 2.7.2. Phương pháp điều tra, thu nhập tài liệu
• 2.7.3. Phương pháp thống kê, phân tích
• 2.7.4. Phương pháp tổng hợp, so sánh
• 2.7.5. Phương pháp kế thừa
• 2.7.6. Phương pháp chuyên gia
• 2.7.7. Phương pháp minh họa
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội
• 3.2. Điều kiện tự nhiên, tài nguyên và cảnh quan môi trường
• 3.3. Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội
• 3.4. Tình hình xã hội. Hiện trạng sử dụng đất và chuyển dịch cơ cấu sử dụng đất của Thành phố Uông Bí năm 2011
• 3.5. Hiện trạng và biến động đất đai của Uông Bí năm 2011
• 3.6. Công tác quản lý đất đai trên địa bàn thành phố Uông Bí
• 3.7. Tình hình chung về công tác bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn thành phố Uông Bí
• 3.8. Tình hình chung
• 3.9. Công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng trên địa bàn thành phố Uông Bí năm 2010
• 3.10. Đánh giá việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất và tác động của việc thu hồi đất tại một số dự án trên địa bàn Thành phố Uông Bí
• 3.10.1. Tóm tắt sơ lược về dự án
• 3.10.2. Các văn bản pháp lý có liên quan đến dự án
• 3.10.3. Đánh giá việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất tiến hành ở hai dự án nghiên cứu
• 3.10.4. Tác động của việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ đến đời sống và việc làm của các hộ dân bị thu hồi đất
• 3.10.4.1. Kết quả điều tra, phỏng vấn các hộ dân về tình hình thu hồi đất, bồi thường và hỗ trợ tại hai dự án
• 3.10.4.2. Tình hình việc làm của người dân sau khi thu hồi đất
• 3.10.4.3. Tác động đến tài sản sở hữu của các hộ dân
• 3.10.4.4. Tác động đến thu nhập của các hộ dân
• 3.10.4.5. Tác động đến hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội
• 3.10.4.6. Tác động đến cảnh quan, môi trường
• 3.10.4.7. Tác động đến một số vấn đề xã hội khác
• 3.10.5. Đánh giá chung
• 3.10.6. Những tồn tại, hạn chế
• 3.10.7. Đề xuất một số giải pháp
• 3.10.7.1. Giải pháp về chính sách
• 3.10.7.2. Giải pháp về đào tạo nghề, tạo việc làm, tăng thu nhập, ổn định cuộc sống cho người có đất bị thu hồi
• 3.10.7.3. Giải pháp về tổ chức thực hiện
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Đánh giá chính sách bồi thường khi thu hồi đất

Chính sách bồi thường khi thu hồi đất tại Uông Bí, Quảng Ninh được thực hiện dựa trên các quy định pháp lý hiện hành. Bồi thường không chỉ là việc trả lại giá trị vật chất mà còn bao gồm cả hỗ trợ tinh thần cho người dân bị thu hồi đất. Tuy nhiên, việc thực hiện chính sách này còn nhiều bất cập, đặc biệt là trong việc xác định giá đất và phương thức bồi thường. Công tác bồi thường thường gặp khó khăn do sự đa dạng về loại đất và tình hình kinh tế - xã hội của từng khu vực. Điều này dẫn đến việc người dân không hài lòng với mức bồi thường được nhận, gây ra tình trạng khiếu nại kéo dài.

1.1. Khái niệm và đặc điểm của bồi thường

Bồi thường là việc trả lại giá trị tương xứng cho người bị thiệt hại do thu hồi đất. Điều này bao gồm cả giá trị vật chất và tinh thần. Đặc điểm của bồi thường là tính đa dạng và phức tạp, phụ thuộc vào loại đất, mục đích sử dụng và điều kiện kinh tế - xã hội của từng khu vực. Ví dụ, đất nông nghiệp và đất ở có giá trị và cách thức bồi thường khác nhau. Công tác bồi thường cần được thực hiện một cách công bằng và minh bạch để đảm bảo quyền lợi của người dân.

1.2. Thực trạng bồi thường tại Uông Bí

Tại Uông Bí, việc thực hiện chính sách bồi thường còn nhiều hạn chế. Người dân thường không hài lòng với mức bồi thường được nhận, đặc biệt là khi giá đất thị trường cao hơn giá bồi thường. Công tác bồi thường cũng gặp khó khăn do thiếu quỹ đất để tái định cư và chất lượng khu tái định cư chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân. Điều này dẫn đến tình trạng khiếu nại kéo dài, ảnh hưởng đến tiến độ các dự án phát triển kinh tế - xã hội.

II. Hỗ trợ đời sống và việc làm sau thu hồi đất

Hỗ trợ đời sống và việc làm là một phần quan trọng trong chính sách bồi thường khi thu hồi đất. Tại Uông Bí, các biện pháp hỗ trợ bao gồm đào tạo nghề mới, bố trí việc làm và cấp kinh phí di dời. Tuy nhiên, hiệu quả của các biện pháp này còn hạn chế do thiếu nguồn lực và sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng. Đời sống người dân sau thu hồi đất thường bị ảnh hưởng nghiêm trọng, đặc biệt là những hộ gia đình sống phụ thuộc vào đất nông nghiệp. Việc thiếu việc làm ổn định và thu nhập thấp là những vấn đề nổi cộm cần được giải quyết.

2.1. Hỗ trợ tái định cư

Hỗ trợ tái định cư là việc giúp người dân di chuyển đến nơi ở mới và ổn định cuộc sống. Tại Uông Bí, việc hỗ trợ tái định cư còn nhiều bất cập, đặc biệt là trong việc cung cấp nhà ở và cơ sở hạ tầng. Khu tái định cư thường thiếu các tiện ích cơ bản như trường học, bệnh viện và khu vui chơi, gây khó khăn cho người dân trong việc thích nghi với môi trường mới.

2.2. Hỗ trợ việc làm

Hỗ trợ việc làm là một trong những biện pháp quan trọng để giúp người dân ổn định cuộc sống sau thu hồi đất. Tuy nhiên, tại Uông Bí, các chương trình đào tạo nghề và tạo việc làm còn hạn chế về quy mô và chất lượng. Nhiều người dân sau khi được đào tạo vẫn không tìm được việc làm phù hợp, dẫn đến tình trạng thất nghiệp và thu nhập thấp.

III. Tác động của thu hồi đất đến đời sống người dân

Thu hồi đất có tác động lớn đến đời sống người dân, đặc biệt là những hộ gia đình sống phụ thuộc vào đất nông nghiệp. Việc mất đất sản xuất dẫn đến thu nhập giảm sút, trong khi các biện pháp hỗ trợ chưa đủ để bù đắp thiệt hại. Đời sống người dân sau thu hồi đất thường bị ảnh hưởng nghiêm trọng, đặc biệt là về mặt kinh tế và xã hội. Nhiều hộ gia đình rơi vào cảnh nghèo đói do không có việc làm ổn định và thu nhập thấp.

3.1. Tác động đến thu nhập

Thu hồi đất dẫn đến việc mất nguồn thu nhập chính của nhiều hộ gia đình, đặc biệt là những hộ sống phụ thuộc vào đất nông nghiệp. Thu nhập của người dân sau thu hồi đất thường giảm sút đáng kể, trong khi các biện pháp hỗ trợ chưa đủ để bù đắp thiệt hại. Điều này dẫn đến tình trạng nghèo đói và bất ổn xã hội.

3.2. Tác động đến hạ tầng xã hội

Thu hồi đất cũng ảnh hưởng đến hạ tầng xã hội của khu vực. Việc di dời người dân đến các khu tái định cư thường đi kèm với việc thiếu các tiện ích cơ bản như trường học, bệnh viện và khu vui chơi. Điều này gây khó khăn cho người dân trong việc thích nghi với môi trường mới và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.