I. Tổng Quan Nghiên Cứu Kinh Tế ĐHQGHN Phân Tích Chi Tiết
Hoạt động tài chính đóng vai trò quan trọng trong quá trình hoạt động của một doanh nghiệp. Nó hiện diện trong tất cả các khâu của quá trình sản xuất kinh doanh, từ khâu huy động vốn đến khâu phân phối lợi nhuận thu được. Do đó, việc phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp là cần thiết và quan trọng đối với các đối tượng quan tâm đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp như: cơ quan quản lý, các nhà đầu tư, các chủ nợ, các khách hàng… Ngoài ra, việc phân tích tình hình tài chính còn đặc biệt quan trọng đối với ban lãnh đạo doanh nghiệp trong công tác quản lý tài chính. Phân tích tình hình tài chính sẽ giúp cho ban lãnh đạo doanh nghiệp thấy rõ thực trạng hoạt động tài chính, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh trong từng thời kỳ của doanh nghiệp, từ đó có kế hoạch phân bổ và sử dụng nguồn vốn hợp lý cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Đặc biệt, thông qua phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp sẽ thấy được những ưu điểm, nhược điểm trong thời gian trước để có sự kế hoạch tốt cho hoạt động sản xuất kinh doanh trong tương lai. Xuất phát từ tầm quan trọng của phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp, bằng những kiến thức về phân tích tài chính doanh nghiệp đã được tích lũy trong quá trình học tập tại trường, đồng thời qua việc tìm hiểu Công ty Cổ phần Sữa Hà Nội, em đã chọn đề tài “Phân tích tài chính Công ty Cổ phần Sữa Hà Nội” cho luận văn thạc sĩ của mình. Trên cơ sở vận dụng lý thuyết về phân tích tài chính doanh nghiệp vào việc phân tích tài chính 1 công ty cổ phần sữa Hà Nội, từ đó làm rõ thực trạng tài chính và các biện pháp quản trị tài chính của công ty đồng thời đề xuất một số khuyến nghị đối với công ty, cơ quan quản lý Nhà nước và các nhà đầu tư.
1.1. Mục Tiêu Nghiên Cứu Kinh Tế và Nhiệm Vụ Cụ Thể
Vận dụng lý thuyết về phân tích tài chính doanh nghiệp để làm rõ thực trạng tài chính và các biện pháp quản trị tài chính của Công ty Cổ phần Sữa Hà Nội từ đó đề xuất một số khuyến nghị với công ty, cơ quan quản lý Nhà nước và các nhà đầu tư. Nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm hệ thống hóa cơ sở lý thuyết về phân tích tài chính doanh nghiệp; giới thiệu khái quát về Công ty Cổ phần Sữa Hà Nội; phân tích khái quát tình hình tài chính của công ty: làm rõ biến động về cơ cấu tài sản cũng như nguồn vốn của công ty; làm rõ ảnh hưởng của các chỉ tiêu tài chính trung gian tới kết quả hoạt động kinh doanh của công ty. Phân tích các chỉ tiêu tài chính đặc trưng của công ty cổ phần sữa Hà Nội: khả năng thanh toán; khả năng cân đối vốn; khả năng hoạt động và khả năng sinh lời của công ty; đặc biệt sử dụng phương pháp phân tích tài chính Dupont để lượng hóa ảnh hưởng của các nhân tố lên khả năng sinh lời của công ty.
1.2. Câu Hỏi Nghiên Cứu Kinh Tế Cần Giải Đáp
Cơ cấu tài sản và nguồn vốn của công ty có hợp lý không? Sự biến động của tài sản và nguồn vốn như thế nào giữa các năm? Hiệu quả kinh doanh của công ty như thế nào? Các chỉ tiêu tài chính của công ty như thế nào, có phù hợp không? Những điểm mạnh và hạn chế về tài chính của công ty ở đâu? Công ty cần làm những gì để hoàn thiện tình hình tài chính?
1.3. Đối Tượng và Phạm Vi Nghiên Cứu Kinh Tế
Đối tượng nghiên cứu là hoạt động tài chính của Công ty Cổ phần Sữa Hà Nội. Thời gian nghiên cứu: từ năm 2010 đến năm 2014. Phương pháp nghiên cứu: Để triển khai nghiên cứu những nội dung của Luận văn, phương pháp nghiên cứu mà luận văn sử dụng chủ yếu là: phương pháp thống kê, so sánh, tổng hợp, phân tích… nhằm tìm ra những đặc trưng cơ bản của vấn đề nghiên cứu và tính hợp quy luật của đối tượng nghiên cứu.
II. Tổng Quan Tình Hình Nghiên Cứu Kinh Tế Tại ĐHQGHN
Về cơ sở lý thuyết thì hiện nay chủ đề phân tích tài chính doanh nghiệp có nhiều nghiên cứu của các tác giả trong nước, thể hiện ở các cuốn giáo trình, chuyên khảo, cụ thể một số công trình như: Giáo trình phân tích tài chính doanh nghiệp của tác giả Ngô Thế Chi và Nguyễn Trọng Cơ (2008). Giáo trình phân tích báo cáo tài chính của tác giả Đào Lê Minh và cộng sự (2009). Tài chính doanh nghiệp của tác giả Bùi Hữu Phước và cộng sự (2009). Thông qua các công trình nghiên cứu về cơ sở lý thuyết phân tích tài chính doanh nghiệp như nêu ở trên, tác giả có cơ sở để hệ thống hóa một số vấn đề lý luận cơ bản về phân tích tài chính doanh nghiệp. Về mặt thực tiễn có nhiều luận văn thạc sĩ nghiên cứu về chủ đề phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp. Trong các ngành, lĩnh vực khác nhau đều có đề tài nghiên cứu về phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp. Có thể điểm qua một số công trình nghiên cứu về phân tích tình hình tài chính doanh nghiệp như sau: Trong lĩnh vực xuất nhập khẩu có đề tài: “Phân tích tình hình tài chính tại Công ty Xuất nhập khẩu Hàng không Việt Nam” của tác giả Nguyễn Hương Lý (2012). Trong lĩnh vực sản xuất bánh kẹo có đề tài: “Phân tích tài chính Công ty Cổ phần Kinh Đô” của tác giả Vũ Thị Bích Hà (2012). Trong lĩnh vực sản xuất sữa có đề tài: “Phân tích tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam” của tác giả Lâm Thị Thư (2012), hay đề tài: “Phân tích tình hình tài chính tại Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam của tác giả Lê Thu Hòa (2013).
2.1. Hạn Chế Nghiên Cứu Trước và Tính Cấp Thiết Đề Tài
Tuy nhiên, các công trình nghiên cứu trước đây sử dụng phương pháp so sánh giản đơn qua các thời kỳ và/hoặc phương pháp so sánh Dupont, so sánh với doanh nghiệp trong ngành mà chưa sử dụng một cách hệ thống các phương pháp phân tích. Đồng thời qua tìm hiểu của tác giả thì công trình nghiên cứu về phân tích tài chính công ty cổ phần sữa Hà Nội chưa có tác giả nào thực hiện. Hơn nữa, xuất phát từ thực trạng tài chính của công ty cổ phần sữa Hà Nội trong những năm vừa qua tồn tại nhiều hạn chế cần khắc phục. Vì vậy, tác giả lựa chọn đề tài “Phân tích tài chính Công ty Cổ phần Sữa Hà Nội” cho luận văn này nhằm đưa ra các khuyến nghị về tài chính đối với công ty cổ phần sữa Hà Nội và một số khuyến nghị với cơ quan quản lý Nhà nước và các nhà đầu tư.
2.2. Phân Tích Tài Chính Doanh Nghiệp Khái Niệm Cơ Bản
Phân tích tài chính là sử dụng một tập hợp các khái niệm, phương pháp và công cụ để thu thập và xử lý các thông tin kế toán và các thông tin khác trong quản lý doanh nghiệp, nhằm đánh giá tình hình tài chính, khả năng và tiềm lực của doanh nghiệp, giúp người sử dụng thông tin đưa ra các quyết định tài chính, quyết định quản lý phù hợp. Mục tiêu của phân tích tài chính doanh nghiệp: Phân tích tài chính là tổng thể các phương pháp được sử dụng để đánh giá tình hình tài chính trong quá khứ và hiện tại, giúp cho nhà quản lý doanh nghiệp, nhà đầu tư, khách hàng, cơ quan quản lý Nhà nước đánh giá được hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
III. Phương Pháp So Sánh và Phân Tích Tỷ Lệ Trong Kinh Tế
Phương pháp so sánh là một công cụ rất hữu ích trong phân tích tài chính. Việc so sánh số liệu của nhiều năm chỉ ra xu hướng và tốc độ phát triển của doanh nghiệp. Phương pháp so sánh có thể áp dụng theo hướng so sánh về lượng hoặc so sánh bằng tỷ lệ phần trăm tăng trưởng; nhưng dù bằng cách nào thì phân tích tài chính cũng cần chỉ ra được tác động của sự thay đổi đó đến tình hình tài chính của doanh nghiệp. Nhà phân tích có thể so sánh các kết quả của kỳ này với kết quả của kỳ trước để thấy được sự tăng trưởng của doanh nghiệp, so sánh kết quả thực hiện với các chỉ tiêu kế hoạch để thấy mức độ hoàn thành kế hoạch của doanh nghiệp. Nhà phân tích cũng có thể so sánh theo chiều dọc để xác định tỷ trọng của từng chỉ tiêu trong tổng thể hay so sánh theo chiều ngang để thấy xu hướng thay đổi của một chỉ tiêu qua nhiều kỳ.
3.1. Phân Tích Tỷ Lệ Công Cụ Hiệu Quả Trong Kinh Tế
Đây là phương pháp truyền thống được áp dụng phổ biến trong phân tích tài chính. Nó là phương pháp có tính hiện thực cao với các điều kiện áp dụng ngày càng được bổ sung và hoàn thiện. Bởi lẽ, thứ nhất, nguồn thông tin kế toán và tài chính được cải tiến và được cung cấp đầy đủ hơn. Đó là cơ sở để hình thành những tham chiếu tin cậy cho việc đánh giá một tỷ lệ của một doanh nghiệp hay một nhóm doanh nghiệp; thứ hai, việc áp dụng công nghệ tin học cho phép tính luỹ dữ liệu và thúc đẩy nhanh quá trình tính toán hàng loạt các tỷ lệ; thứ ba, phương pháp phân tích này giúp nhà phân tích khai thác có hiệu quả những số liệu và phân tích một cách có hệ thống hàng loạt tỷ lệ theo chuỗi thời gian liên tục hoặc theo từng giai đoạn.
3.2. Các Loại Tỷ Số Tài Chính và Ý Nghĩa Trong Kinh Tế
Các tỷ số tài chính thường được chia làm 4 loại: Các tỷ số về khả năng thanh toán: Phản ánh khả năng trả nợ ngắn hạn của doanh nghiệp. Các tỷ số về khả năng cân đối vốn hoặc cơ cấu vốn: Phản ánh mức độ ổn định và tự chủ tài chính cũng như khả năng sử dụng nợ vay của doanh nghiệp. Các tỷ số về khả năng hoạt động: Đây là nhóm chỉ tiêu đặc trưng cho việc sử dụng tài nguyên, nguồn lực của doanh nghiệp. Các tỷ số về khả năng sinh lời: Phản ánh hiệu quả sản xuất kinh doanh tổng hợp nhất của doanh nghiệp.
IV. Phân Tích Dupont và Ứng Dụng Trong Nghiên Cứu Kinh Tế
Ngoài phương pháp phân tích tỷ lệ, phân tích Dupont cũng là một công cụ quan trọng. Tuy nhiên, cần xác định được các tỷ lệ định mức để đánh giá, so sánh tình hình tài chính của doanh nghiệp với các định mức đó. Có thể so sánh các tỷ lệ tài chính của kỳ này với kỳ trước để thấy xu hướng phát triển của doanh nghiệp nhằm đưa ra các quyết định phù hợp hoặc có thể so sánh các tỷ lệ tài chính của một kỳ với mức trung bình của ngành hay các tỷ lệ tương ứng của doanh nghiệp khác trong cùng ngành. Tự thân các tỷ lệ tài chính không trực tiếp đưa ra các câu trả lời về tình hình tài chính của doanh nghiệp nhưng với sự đánh giá của nhà phân tích lại giúp đặt ra những câu hỏi cần thiết về các điểm mạnh, điểm yếu của doanh nghiệp.
4.1. Phân Tích Dupont Đánh Giá Khả Năng Sinh Lời
Phương pháp phân tích Dupont giúp lượng hóa ảnh hưởng của các nhân tố đến khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Nó cho phép phân tích sâu hơn về các yếu tố cấu thành nên tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE), từ đó xác định được các yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
4.2. Ứng Dụng Phân Tích Dupont Trong Thực Tiễn
Trong thực tế, phân tích Dupont được sử dụng để đánh giá hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp trong nhiều ngành khác nhau. Nó giúp các nhà quản lý và nhà đầu tư hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sinh lời của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các quyết định đầu tư và quản lý hiệu quả hơn.
