## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh kinh tế và môi trường kinh doanh ngày càng biến động, việc xây dựng chiến lược phát triển bền vững cho doanh nghiệp là yếu tố sống còn. Tại Thành phố Hồ Chí Minh, trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, số lượng giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ trong giai đoạn 2017-2019 đạt 112.720, chiếm 89% tổng số giấy phép trên địa bàn, phản ánh nhu cầu lớn về tư vấn thiết kế và xây dựng. Công ty TNHH Tư vấn Thiết kế Đầu tư Xây dựng Việt Quốc, thành lập năm 2009, đã hoạt động hơn 11 năm trong lĩnh vực thiết kế và thi công các công trình dân dụng, biệt thự, trường học và công trình công cộng. Tuy nhiên, công ty chưa có chiến lược kinh doanh cụ thể, dẫn đến phát triển chưa tối ưu, doanh thu chưa đạt kỳ vọng và năng lực nhân sự chưa được khai thác triệt để.

Mục tiêu nghiên cứu là xây dựng chiến lược phát triển cho Công ty Việt Quốc giai đoạn 2021-2025, dựa trên phân tích môi trường kinh doanh từ 2018 đến 2020, nhằm đề xuất các giải pháp thực hiện chiến lược hiệu quả. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào môi trường kinh doanh tư vấn thiết kế kiến trúc, nội thất và thi công xây dựng tại TP.HCM và các tỉnh lân cận. Nghiên cứu có ý nghĩa khoa học trong việc hoàn thiện cơ sở lý luận về xây dựng chiến lược kinh doanh, đồng thời mang ý nghĩa thực tiễn giúp công ty phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản trị chiến lược và xây dựng chiến lược phát triển doanh nghiệp. Các khái niệm chính bao gồm:

- **Chiến lược kinh doanh**: Là chương trình hành động tổng quát nhằm đạt mục tiêu dài hạn, bao gồm phát triển thị trường, đa dạng hóa sản phẩm, thâm nhập thị trường và nâng cao năng lực cạnh tranh.
- **Quản trị chiến lược**: Quá trình hoạch định, tổ chức, thực hiện và kiểm soát chiến lược nhằm tối đa hóa lợi ích doanh nghiệp trong môi trường biến động.
- **Phân tích môi trường kinh doanh**: Bao gồm phân tích môi trường vĩ mô (kinh tế, chính trị, văn hóa, công nghệ) và môi trường vi mô (cạnh tranh ngành, khách hàng, nhà cung cấp).
- **Ma trận SWOT**: Công cụ tổng hợp điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức để xây dựng các nhóm chiến lược SO, ST, WO, WT.
- **Ma trận QSPM**: Công cụ định lượng giúp lựa chọn chiến lược tối ưu dựa trên các yếu tố nội bộ và bên ngoài.

### Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính chủ yếu kết hợp thu thập số liệu sơ cấp và thứ cấp. Cụ thể:

- **Nguồn dữ liệu**: Số liệu tài chính, báo cáo hoạt động kinh doanh của Công ty Việt Quốc giai đoạn 2018-2020; ý kiến phỏng vấn 45 chuyên gia, lãnh đạo và nhân viên công ty.
- **Phương pháp phân tích**: Phân tích ma trận IFE (yếu tố nội bộ), EFE (yếu tố bên ngoài), SWOT và QSPM để đánh giá môi trường kinh doanh và lựa chọn chiến lược phù hợp.
- **Timeline nghiên cứu**: Thu thập và phân tích dữ liệu từ năm 2018 đến 2020, xây dựng chiến lược và đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2021-2025.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận**: Doanh thu công ty tăng từ năm 2018 đến 2019 với mức tăng khoảng 11.998 triệu đồng, lợi nhuận tăng 2.498 triệu đồng; năm 2020 doanh thu có giảm nhẹ nhưng lợi nhuận vẫn tăng do giảm chi phí vận hành.
- **Điểm mạnh nội bộ**: Công ty có đội ngũ kiến trúc sư và kỹ sư trẻ, sáng tạo, giàu kinh nghiệm; sở hữu chứng chỉ ISO 9001:2008 và năng lực tài chính vững mạnh; quy trình làm việc số hóa hiệu quả.
- **Cơ hội thị trường**: Nhu cầu xây dựng nhà ở và công trình công cộng tại TP.HCM và các tỉnh lân cận tăng cao, đặc biệt trong bối cảnh phát triển đô thị thông minh đến năm 2025.
- **Thách thức cạnh tranh**: Áp lực cạnh tranh lớn từ các doanh nghiệp có nguồn lực mạnh về vốn và marketing như Kiến An Vinh, Thế Kỷ, Khải Minh, An Cư.

### Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy công ty Việt Quốc có nền tảng nội bộ vững chắc với đội ngũ nhân sự chất lượng và năng lực tài chính ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển chiến lược. Tuy nhiên, sự thiếu nhất quán trong hoạch định và thực hiện chiến lược kinh doanh đã làm giảm hiệu quả phát triển. So với các nghiên cứu về chiến lược phát triển doanh nghiệp xây dựng khác, việc áp dụng ma trận SWOT và QSPM giúp công ty xác định rõ các ưu thế và thách thức, từ đó lựa chọn chiến lược phát triển thị trường, cạnh tranh, mở rộng marketing và thị phần khách hàng phù hợp. Dữ liệu có thể được trình bày qua bảng so sánh doanh thu, lợi nhuận và ma trận SWOT để minh họa rõ ràng hơn.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Tăng cường lãnh đạo và tổ chức thực hiện**: Xây dựng bộ máy quản lý chiến lược chuyên nghiệp, phân công rõ ràng trách nhiệm, đảm bảo sự phối hợp đồng bộ giữa các phòng ban. Mục tiêu nâng cao hiệu quả thực thi chiến lược trong vòng 1 năm, do Ban Giám đốc chủ trì.
- **Củng cố năng lực tài chính**: Tối ưu hóa chi phí vận hành, tăng cường quản lý dòng tiền và huy động vốn hợp lý để hỗ trợ các dự án phát triển. Mục tiêu tăng lợi nhuận tối thiểu 10% mỗi năm, do phòng Tài chính-Kế toán thực hiện.
- **Mở rộng hoạt động Marketing**: Đẩy mạnh quảng bá thương hiệu qua các kênh truyền thông số, phát triển mạng lưới khách hàng mới, nâng cao dịch vụ chăm sóc khách hàng. Mục tiêu tăng thị phần khách hàng 15% trong 3 năm, do phòng Kinh doanh và Marketing đảm nhiệm.
- **Đảm bảo an toàn lao động và bảo vệ môi trường**: Thiết lập quy trình an toàn nghiêm ngặt tại các công trình, áp dụng các biện pháp bảo vệ môi trường trong thi công. Mục tiêu giảm tai nạn lao động xuống dưới 1% mỗi năm, do phòng Kỹ thuật và Ban Kiểm soát giám sát.
- **Đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển (R&D)**: Ứng dụng công nghệ mới trong thiết kế và thi công, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí. Mục tiêu phát triển ít nhất 2 sản phẩm/dịch vụ mới mỗi năm, do phòng R&D phối hợp với các bộ phận liên quan.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Ban lãnh đạo doanh nghiệp xây dựng**: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động và xây dựng chiến lược phát triển phù hợp.
- **Chuyên gia tư vấn chiến lược và quản trị kinh doanh**: Áp dụng mô hình phân tích SWOT, QSPM trong thực tiễn doanh nghiệp xây dựng.
- **Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành Quản trị Kinh doanh, Xây dựng**: Học tập phương pháp nghiên cứu và ứng dụng lý thuyết quản trị chiến lược.
- **Nhà đầu tư và đối tác kinh doanh**: Đánh giá tiềm năng phát triển và khả năng cạnh tranh của Công ty Việt Quốc để đưa ra quyết định hợp tác.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Chiến lược phát triển thị trường là gì?**  
Chiến lược phát triển thị trường là phương thức mở rộng quy mô thị trường hiện tại hoặc thâm nhập thị trường mới bằng sản phẩm/dịch vụ hiện có, nhằm tăng doanh thu và thị phần.

2. **Tại sao cần phân tích môi trường bên trong và bên ngoài?**  
Phân tích giúp doanh nghiệp nhận diện điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức để xây dựng chiến lược phù hợp, giảm thiểu rủi ro và tận dụng tối đa nguồn lực.

3. **Ma trận SWOT có vai trò gì trong xây dựng chiến lược?**  
Ma trận SWOT tổng hợp các yếu tố nội bộ và bên ngoài, giúp xác định nhóm chiến lược SO, ST, WO, WT để lựa chọn hướng đi phù hợp cho doanh nghiệp.

4. **Phương pháp QSPM giúp gì cho việc lựa chọn chiến lược?**  
QSPM định lượng mức độ hấp dẫn của các chiến lược dựa trên các yếu tố quan trọng, giúp nhà quản trị lựa chọn chiến lược tối ưu một cách khách quan.

5. **Làm thế nào để đảm bảo thực hiện chiến lược thành công?**  
Cần có sự lãnh đạo quyết liệt, tổ chức thực hiện hiệu quả, giám sát và đánh giá liên tục, đồng thời điều chỉnh chiến lược phù hợp với biến động môi trường.

## Kết luận

- Đã xây dựng được chiến lược phát triển toàn diện cho Công ty Việt Quốc giai đoạn 2021-2025 dựa trên phân tích môi trường kinh doanh và năng lực nội bộ.  
- Xác định các chiến lược chính gồm phát triển thị trường, cạnh tranh, mở rộng marketing và thị phần khách hàng.  
- Đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm nhằm đảm bảo thực hiện chiến lược hiệu quả, bao gồm lãnh đạo, tài chính, marketing, an toàn lao động và R&D.  
- Nghiên cứu góp phần hoàn thiện cơ sở lý luận và thực tiễn về xây dựng chiến lược phát triển doanh nghiệp trong ngành xây dựng.  
- Khuyến nghị công ty triển khai ngay các giải pháp trong vòng 1-2 năm tới để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

**Hành động tiếp theo:** Ban lãnh đạo cần tổ chức hội thảo triển khai chiến lược, phân công nhiệm vụ cụ thể và thiết lập hệ thống giám sát thực hiện để đảm bảo thành công.