Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa tài chính và sự cạnh tranh ngày càng gay gắt trong ngành ngân hàng Việt Nam, việc huy động vốn qua kênh tiền gửi tiết kiệm cá nhân trở thành một trong những hoạt động trọng yếu. Theo số liệu từ Indovina Bank chi nhánh Bình Dương giai đoạn 2020-2022, hoạt động huy động vốn có nhiều biến động do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 và sự cạnh tranh về lãi suất giữa các ngân hàng. Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định gửi tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại Indovina Bank chi nhánh Bình Dương, với mục tiêu cụ thể là đo lường mức độ tác động của từng yếu tố trong khoảng thời gian khảo sát tháng 05/2023. Phạm vi nghiên cứu bao gồm khách hàng cá nhân đang gửi tiết kiệm tại chi nhánh này, dựa trên dữ liệu khảo sát 211 khách hàng. Ý nghĩa của nghiên cứu nằm ở việc cung cấp cơ sở khoa học giúp ngân hàng xây dựng chiến lược kinh doanh hiệu quả, nâng cao khả năng thu hút và giữ chân khách hàng cá nhân, từ đó góp phần ổn định nguồn vốn và phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh hiện nay.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết hành vi tiêu dùng và hành động hợp lý, bao gồm:

  • Lý thuyết hành động hợp lý (TRA): Giải thích rằng thái độ và chuẩn mực xã hội là những yếu tố dự báo chính cho hành vi tiêu dùng, trong đó thái độ được hình thành từ nhận thức về đặc tính sản phẩm và ảnh hưởng của người thân, bạn bè.
  • Lý thuyết hành vi có kế hoạch (TPB): Mở rộng TRA bằng cách bổ sung yếu tố kiểm soát hành vi nhận thức, mô tả mức độ dễ dàng hay khó khăn trong việc thực hiện hành vi.
  • Mô hình quyết định của người tiêu dùng (CDM): Phân tích quá trình ra quyết định gồm các bước từ nhận biết nhu cầu, thu thập thông tin, đánh giá lựa chọn đến quyết định mua và đánh giá sau mua.

Các khái niệm chính trong nghiên cứu gồm: chất lượng dịch vụ, chính sách lãi suất, hình thức khuyến mãi, kiến thức và thái độ của nhân viên, thương hiệu ngân hàng, sự thuận tiện và quyết định gửi tiết kiệm của khách hàng cá nhân.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính được thực hiện qua thảo luận nhóm với 6 chuyên gia gồm giám đốc ngân hàng, giảng viên đại học và khách hàng VIP nhằm hoàn thiện thang đo. Giai đoạn định lượng thu thập dữ liệu từ 211 khách hàng cá nhân gửi tiết kiệm tại Indovina Bank chi nhánh Bình Dương bằng phiếu khảo sát Likert 5 điểm với 29 biến quan sát. Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS/IBM 26.0, bao gồm kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích tương quan và hồi quy tuyến tính đa biến để đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quyết định gửi tiết kiệm. Thời gian thu thập dữ liệu sơ cấp là tháng 05/2023, trong khi dữ liệu thứ cấp về hoạt động ngân hàng được lấy từ giai đoạn 2020-2022.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thương hiệu ngân hàng là yếu tố có tác động mạnh nhất đến quyết định gửi tiết kiệm, với hệ số hồi quy cao nhất trong mô hình phân tích. Trung bình đánh giá về thương hiệu ngân hàng đạt mức cao, thể hiện sự tin tưởng và uy tín của Indovina Bank trong tâm trí khách hàng.
  2. Hình thức khuyến mãi đứng thứ hai về mức độ ảnh hưởng, với các chương trình ưu đãi, quà tặng dịp lễ, tết và sinh nhật được khách hàng đánh giá tích cực. Khoảng 85% khách hàng đồng ý rằng các chương trình khuyến mãi tạo động lực gửi tiết kiệm.
  3. Chính sách lãi suất có tác động tích cực rõ rệt, với 78% khách hàng cho biết lãi suất cạnh tranh và linh hoạt là yếu tố quan trọng khi lựa chọn gửi tiết kiệm tại ngân hàng.
  4. Kiến thức và thái độ của nhân viên cũng đóng vai trò quan trọng, với 74% khách hàng hài lòng về sự chuyên nghiệp, thân thiện và hỗ trợ của nhân viên trong quá trình giao dịch.
  5. Chất lượng dịch vụ và sự thuận tiện được đánh giá có ảnh hưởng vừa phải nhưng vẫn góp phần tích cực vào quyết định gửi tiết kiệm, với các yếu tố như thủ tục đơn giản, thời gian giao dịch nhanh và mạng lưới phòng giao dịch rộng khắp được khách hàng ghi nhận.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trong và ngoài nước, khẳng định vai trò quan trọng của thương hiệu và chính sách khuyến mãi trong việc thu hút khách hàng cá nhân gửi tiết kiệm. Thương hiệu ngân hàng tạo dựng niềm tin và sự an tâm cho khách hàng, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt và biến động kinh tế. Hình thức khuyến mãi đa dạng và hấp dẫn giúp ngân hàng giữ chân khách hàng hiện tại và thu hút khách hàng mới. Chính sách lãi suất linh hoạt phản ánh sự nhạy bén của ngân hàng trước biến động thị trường và nhu cầu khách hàng. Kiến thức và thái độ của nhân viên góp phần nâng cao trải nghiệm khách hàng, tạo ấn tượng tích cực và thúc đẩy hành vi gửi tiết kiệm. Chất lượng dịch vụ và sự thuận tiện, dù có mức độ ảnh hưởng thấp hơn, vẫn là những yếu tố không thể thiếu để duy trì sự hài lòng và trung thành của khách hàng. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng tương đối của từng yếu tố, giúp trực quan hóa kết quả phân tích hồi quy.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường xây dựng và quảng bá thương hiệu: Ngân hàng cần đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, nâng cao uy tín và hình ảnh thương hiệu qua các chương trình an sinh xã hội và dịch vụ khách hàng chất lượng cao. Mục tiêu tăng mức độ nhận biết thương hiệu lên ít nhất 15% trong vòng 12 tháng, do phòng marketing phối hợp thực hiện.
  2. Đa dạng hóa và nâng cao hiệu quả chương trình khuyến mãi: Thiết kế các chương trình ưu đãi hấp dẫn, phù hợp với từng phân khúc khách hàng, đặc biệt là khách hàng có số dư lớn. Mục tiêu tăng tỷ lệ khách hàng tham gia khuyến mãi lên 20% trong 6 tháng, do phòng kinh doanh và chăm sóc khách hàng triển khai.
  3. Điều chỉnh chính sách lãi suất linh hoạt và cạnh tranh: Theo dõi sát biến động thị trường để điều chỉnh lãi suất phù hợp, đảm bảo thu hút khách hàng mà vẫn duy trì lợi nhuận ngân hàng. Mục tiêu duy trì lãi suất cạnh tranh trong top 3 ngân hàng tại Bình Dương, do phòng tài chính và quản lý rủi ro thực hiện.
  4. Nâng cao chất lượng đào tạo và thái độ phục vụ của nhân viên: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về kiến thức sản phẩm và kỹ năng giao tiếp, tạo môi trường làm việc thân thiện, chuyên nghiệp. Mục tiêu nâng điểm hài lòng khách hàng về nhân viên lên trên 85% trong 1 năm, do phòng nhân sự và đào tạo đảm nhiệm.
  5. Cải thiện chất lượng dịch vụ và mở rộng mạng lưới giao dịch: Đơn giản hóa thủ tục, rút ngắn thời gian giao dịch, phát triển các kênh giao dịch trực tuyến tiện lợi. Mục tiêu giảm thời gian giao dịch trung bình xuống dưới 10 phút và tăng số lượng điểm giao dịch thêm 10% trong 18 tháng, do phòng vận hành và công nghệ thông tin phối hợp thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Nhà quản lý ngân hàng: Có thể sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chiến lược kinh doanh, nâng cao hiệu quả huy động vốn và cải thiện dịch vụ khách hàng.
  2. Chuyên viên marketing và chăm sóc khách hàng: Áp dụng các yếu tố ảnh hưởng được xác định để thiết kế chương trình khuyến mãi, xây dựng thương hiệu và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành tài chính – ngân hàng: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và kết quả để phát triển các đề tài nghiên cứu liên quan.
  4. Các tổ chức tài chính khác: Có thể học hỏi kinh nghiệm trong việc thu hút và giữ chân khách hàng cá nhân thông qua các yếu tố tác động đến quyết định gửi tiết kiệm.

Câu hỏi thường gặp

  1. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định gửi tiết kiệm của khách hàng cá nhân?
    Thương hiệu ngân hàng được xác định là yếu tố có tác động mạnh nhất, tạo dựng niềm tin và sự an tâm cho khách hàng khi lựa chọn gửi tiết kiệm.

  2. Chính sách lãi suất có vai trò như thế nào trong quyết định gửi tiết kiệm?
    Lãi suất cạnh tranh và linh hoạt là công cụ kích thích quan trọng, ảnh hưởng tích cực đến quyết định gửi tiết kiệm, đặc biệt trong bối cảnh thị trường biến động.

  3. Tại sao hình thức khuyến mãi lại quan trọng đối với khách hàng?
    Chương trình khuyến mãi hấp dẫn giúp khách hàng cảm nhận được giá trị gia tăng, từ đó tăng động lực gửi tiết kiệm và giữ chân khách hàng hiện tại.

  4. Kiến thức và thái độ của nhân viên ảnh hưởng ra sao đến khách hàng?
    Nhân viên chuyên nghiệp, thân thiện và hỗ trợ kịp thời tạo ấn tượng tích cực, nâng cao sự hài lòng và thúc đẩy hành vi gửi tiết kiệm.

  5. Sự thuận tiện trong giao dịch có thực sự quan trọng?
    Mặc dù mức độ ảnh hưởng thấp hơn các yếu tố khác, sự thuận tiện như mạng lưới phòng giao dịch rộng, kênh giao dịch trực tuyến vẫn góp phần nâng cao trải nghiệm khách hàng và giữ chân họ lâu dài.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã xác định sáu yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định gửi tiết kiệm của khách hàng cá nhân tại Indovina Bank chi nhánh Bình Dương, trong đó thương hiệu ngân hàng và hình thức khuyến mãi có tác động mạnh nhất.
  • Phương pháp nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng với mẫu khảo sát 211 khách hàng đã đảm bảo tính khách quan và độ tin cậy của kết quả.
  • Kết quả phân tích hồi quy đa biến cho thấy tất cả các yếu tố đều có tác động tích cực và có ý nghĩa thống kê đến quyết định gửi tiết kiệm.
  • Các đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn tập trung vào xây dựng thương hiệu, chính sách khuyến mãi, lãi suất, đào tạo nhân viên và cải thiện dịch vụ.
  • Bước tiếp theo là triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các chi nhánh khác để so sánh và hoàn thiện chiến lược kinh doanh ngân hàng.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả huy động vốn và giữ vững vị thế cạnh tranh của Indovina Bank chi nhánh Bình Dương!