Luận án tiến sĩ: Nhân tố ảnh hưởng đến ứng dụng công nghệ cao trong nuôi cá tra ở Cần Thơ

• Tác giả: Nguyễn Thị Nghĩa
• Người hướng dẫn: PGS, TS Đinh Thị Nga
• Trường học: Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Ứng Dụng Công Nghệ Cao Trong Nuôi Cá Tra Tại Cần Thơ
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• MỞ ĐẦU. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• 0.1. Các công trình liên quan đến đề tài luận án
• 0.2. Đánh giá những kết quả đạt được và những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu
• 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO TRONG NÔNG NGHIỆP
• 1.1. Khái niệm, đặc điểm về ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp
• 1.2. Các lý thuyết sử dụng trong nghiên cứu để xác định các nhân tố ảnh hưởng đến ứng dụng công nghệ cao của nông hộ
• 1.3. Kinh nghiệm quốc tế và trong nước về ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp và bài học cho thành phố Cần Thơ
• 1.4. Xây dựng mô hình và các giả thuyết nghiên cứu
• 2. THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU
• 2.1. Nghiên cứu định tính
• 2.2. Nghiên cứu định lượng
• 3. THỰC TRẠNG CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO TRONG NUÔI CÁ TRA Ở THÀNH PHỐ CẦN THƠ
• 3.1. Khái quát về thành phố Cần Thơ và tình hình ứng dụng công nghệ cao trong nuôi cá tra ở thành phố Cần Thơ
• 3.2. Phân tích thực trạng các nhân tố ảnh hưởng đến ứng dụng công nghệ cao trong nuôi cá tra ở thành phố Cần Thơ
• 4. ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP KHUYẾN KHÍCH NÔNG HỘ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CAO TRONG NUÔI CÁ TRA Ở THÀNH PHỐ CẦN THƠ
• 4.1. Quan điểm và định hướng tăng cường ứng dụng công nghệ cao trong nuôi cá tra ở thành phố Cần Thơ
• 4.2. Các nhóm giải pháp khuyến khích nông hộ ứng dụng công nghệ cao trong nuôi cá tra ở thành phố Cần Thơ đến năm 2030
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu và bối cảnh nghiên cứu

Nghiên cứu tập trung vào việc xác định các nhân tố ảnh hưởng đến việc ứng dụng công nghệ cao (CNC) trong nuôi cá tra tại Cần Thơ. Công nghệ cao đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế trong nông nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực thủy sản. Cần Thơ, với lợi thế về điều kiện tự nhiên, là một trong những địa phương hàng đầu trong nuôi cá tra tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Tuy nhiên, việc ứng dụng CNC trong nuôi cá tra tại đây vẫn còn hạn chế, đòi hỏi nghiên cứu sâu hơn để tìm ra các yếu tố tác động.

1.1. Tầm quan trọng của công nghệ cao trong nông nghiệp

Công nghệ cao được coi là chìa khóa để phát triển nông nghiệp bền vững, giúp giảm chi phí, tăng năng suất và bảo vệ môi trường. Trên thế giới, nhiều quốc gia như Israel, Hà Lan đã thành công trong việc ứng dụng CNC để đạt được năng suất vượt trội. Tại Việt Nam, CNC cũng được xem là giải pháp quan trọng để hiện đại hóa nông nghiệp, đặc biệt trong nuôi trồng thủy sản.

1.2. Bối cảnh nuôi cá tra tại Cần Thơ

Cần Thơ là một trong những địa phương có diện tích nuôi cá tra lớn nhất tại ĐBSCL, chiếm 15.2% tổng diện tích của vùng. Tuy nhiên, việc ứng dụng CNC trong nuôi cá tra tại đây vẫn còn thấp, chỉ khoảng 30% hộ nuôi áp dụng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết để nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến việc ứng dụng CNC nhằm thúc đẩy phát triển bền vững ngành hàng này.

II. Cơ sở lý luận và thực tiễn

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về hành vi dự định và chấp nhận công nghệ, cùng với các mô hình nông nghiệp công nghệ cao trên thế giới và trong nước. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc ứng dụng CNC được phân tích dựa trên các yếu tố kinh tế, xã hội và thể chế.

2.1. Lý thuyết hành vi dự định

Theo lý thuyết hành vi dự định của Ajzen (1991), ý định của cá nhân là yếu tố quyết định hành vi. Trong bối cảnh nuôi cá tra, ý định ứng dụng CNC của nông hộ chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố như vốn con người, vốn tài chính và chính sách hỗ trợ.

2.2. Kinh nghiệm quốc tế và trong nước

Các nghiên cứu quốc tế và trong nước đã chỉ ra rằng ứng dụng CNC trong nông nghiệp đem lại hiệu quả kinh tế cao. Tuy nhiên, việc áp dụng tại Việt Nam, đặc biệt trong nuôi cá tra, vẫn còn nhiều thách thức do thiếu đầu tư công nghệ và quản lý chất lượng.

III. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính và định lượng để phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến việc ứng dụng CNC trong nuôi cá tra tại Cần Thơ. Dữ liệu được thu thập từ các hộ nuôi cá tra và phân tích bằng các công cụ thống kê như EFA và hồi quy tuyến tính.

3.1. Nghiên cứu định tính

Phỏng vấn các chuyên gia và cán bộ quản lý trong lĩnh vực nông nghiệp và thủy sản để xác định các yếu tố chính ảnh hưởng đến ứng dụng CNC. Kết quả cho thấy vốn con người, vốn tài chính và chính sách hỗ trợ là các yếu tố quan trọng.

3.2. Nghiên cứu định lượng

Khảo sát 200 hộ nuôi cá tra tại Cần Thơ để thu thập dữ liệu về ý định ứng dụng CNC. Phân tích EFA và hồi quy tuyến tính được sử dụng để kiểm định mô hình nghiên cứu và đo lường mức độ ảnh hưởng của các nhân tố.

IV. Kết quả và thảo luận

Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng vốn con người, vốn tài chính và chính sách hỗ trợ là các nhân tố ảnh hưởng chính đến ý định ứng dụng CNC trong nuôi cá tra tại Cần Thơ. Các giải pháp được đề xuất nhằm thúc đẩy ứng dụng CNC bao gồm tăng cường đầu tư công nghệ, nâng cao quản lý chất lượng và hỗ trợ nông hộ.

4.1. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng

Vốn con người (trình độ học vấn, kinh nghiệm) và vốn tài chính (khả năng đầu tư) có tác động mạnh đến ý định ứng dụng CNC. Chính sách hỗ trợ từ chính quyền địa phương cũng là yếu tố quan trọng giúp nông hộ tiếp cận CNC dễ dàng hơn.

4.2. Giải pháp thúc đẩy ứng dụng CNC

Để thúc đẩy ứng dụng CNC, cần có các chính sách hỗ trợ tài chính, đào tạo kỹ thuật và xây dựng các mô hình nuôi cá tra áp dụng CNC hiệu quả. Đồng thời, cần nâng cao nhận thức của nông hộ về lợi ích của CNC trong nuôi trồng thủy sản.