Luận án tiến sĩ: Tác động của hệ thống thông tin kế toán đến hiệu quả hoạt động doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam

• Tác giả: Trương Văn Tú
• Người hướng dẫn: PGS. Phạm Đức Cường
• Trường học: Đại học Kinh tế Quốc dân
• Chuyên ngành: Kế toán, Kiểm toán và Phân tích
• Đề tài: Ảnh hưởng của hệ thống thông tin kế toán đến hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
• 1.1. Lý do lựa chọn đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu và câu hỏi nghiên cứu
• 1.2.1. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.2.2. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.3.1. Đối tượng nghiên cứu
• 1.3.2. Phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Khái quát Phương pháp nghiên cứu
• 1.5. Những đóng góp mới của luận án
• 1.6. Kết cấu của luận án
• 2. CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ ẢNH HƯỞNG CỦA HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC DOANH NGHIỆP
• 2.1. Tổng quan nghiên cứu về ảnh hưởng của hệ thống thông tin kế toán đến hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp
• 2.1.1. Nghiên cứu về hệ thống thông tin kế toán
• 2.1.2. Nghiên cứu về ảnh hưởng của hệ thống thông tin kế toán đến hiệu quả tài chính
• 2.1.3. Nghiên cứu về ảnh hưởng của hệ thống thông tin kế toán đến hiệu quả phi tài chính
• 2.1.4. Khoảng trống nghiên cứu
• 2.2. Cơ sở lý luận về hệ thống thông tin kế toán và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp
• 2.2.1. Hệ thống thông tin
• 2.2.2. Hệ thống thông tin kế toán
• 2.2.3. Hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp
• 2.2.4. Lý thuyết gốc về ảnh hưởng của hệ thống thông tin kế toán đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp
• 2.2.4.1. Lý thuyết hệ thống
• 2.2.4.2. Lý thuyết ngẫu nhiên
• 2.2.4.3. Lý thuyết đại diện
• 2.2.4.4. Lý thuyết xem xét dựa trên nguồn lực
• 2.2.4.5. Lý thuyết lợi thế cạnh tranh và lợi thế cạnh tranh bền vững
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Quy trình nghiên cứu
• 3.2. Nguồn dữ liệu
• 3.3. Nghiên cứu định tính
• 3.3.1. Nghiên cứu tài liệu
• 3.3.2. Phỏng vấn sâu
• 3.4. Mô hình nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu
• 3.4.1. Giả thuyết nghiên cứu
• 3.4.2. Mô hình nghiên cứu
• 3.5. Xây dựng thang đo các biến
• 3.6. Thiết kế nghiên cứu định lượng
• 3.6.1. Quy trình xây dựng bảng hỏi
• 3.6.2. Thu thập dữ liệu
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Khái quát về các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam
• 4.2. Quy định về doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam
• 4.3. Hoạt động của các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam
• 4.4. Thực trạng áp dụng hệ thống thông tin kế toán và hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam
• 4.4.1. Thực trạng áp dụng hệ thống thông tin kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam
• 4.4.2. Thực trạng chất lượng thông tin kế toán trong doanh nghiệp Việt Nam
• 4.4.3. Kết quả nghiên cứu ảnh hưởng của HTTTKT đến hiệu quả hoạt động của Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam
• 4.4.3.1. Kết quả thống kê mô tả
• 4.4.3.2. Kết quả nghiên cứu về ảnh hưởng của HTTTKT đến HQTC
• 4.4.3.3. Kết quả nghiên cứu về ảnh hưởng của HTTTKT đến HQPTC
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 4
• 5. CHƯƠNG 5: BÀN LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ KHUYẾN NGHỊ
• 5.1. Bàn luận kết quả nghiên cứu
• 5.1.1. Thảo luận kết quả nghiên cứu về ảnh hưởng của hệ thống thông tin kế toán đến hiệu quả tài chính
• 5.1.2. Thảo luận kết quả nghiên cứu về ảnh hưởng của hệ thống thông tin kế toán đến hiệu quả phi tài chính
• 5.2. Một số hàm ý chính sách
• 5.2.1. Về yếu tố nhân lực
• 5.2.2. Về yếu tố phần cứng và phần mềm
• 5.3. Hạn chế và hướng nghiên cứu trong tương lai
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 5
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về đề tài nghiên cứu

Luận án tập trung nghiên cứu ảnh hưởng của hệ thống thông tin kế toán (HTTTKT) đến hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) tại Việt Nam. Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong kế toán đã trở thành yếu tố then chốt giúp các DNNVV nâng cao hiệu suất và cạnh tranh. Luận án nhấn mạnh tầm quan trọng của HTTTKT trong việc quản lý tài chính, tối ưu hóa quy trình, và phân tích dữ liệu, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm cải thiện hiệu suất kinh doanh và tăng trưởng doanh nghiệp.

1.1. Lý do lựa chọn đề tài

HTTTKT đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin chính xác và kịp thời, hỗ trợ quá trình ra quyết định của các DNNVV. Tuy nhiên, nhiều DNNVV tại Việt Nam vẫn chưa tận dụng hết tiềm năng của HTTTKT do thiếu nguồn lực và công nghệ phù hợp. Luận án này nhằm khám phá sâu hơn về cách HTTTKT có thể giúp các DNNVV cải thiện hiệu quả hoạt động và quản lý rủi ro.

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu chính của luận án là đánh giá ảnh hưởng của HTTTKT đến hiệu quả hoạt động của các DNNVV tại Việt Nam. Cụ thể, nghiên cứu tập trung vào việc phân tích thực trạng áp dụng HTTTKT, xác định các yếu tố ảnh hưởng, và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu suất kinh doanh và quản lý chi phí.

II. Cơ sở lý thuyết và tổng quan nghiên cứu

Luận án dựa trên các lý thuyết nền tảng như lý thuyết hệ thống, lý thuyết ngẫu nhiên, và lý thuyết lợi thế cạnh tranh để phân tích ảnh hưởng của HTTTKT đến hiệu quả hoạt động của DNNVV. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng HTTTKT giúp cải thiện quản lý tài chính, tối ưu hóa quy trình, và phân tích hiệu quả, từ đó nâng cao hiệu suất kinh doanh và tăng trưởng doanh nghiệp.

2.1. Tổng quan nghiên cứu

Các nghiên cứu quốc tế và trong nước đã chứng minh mối quan hệ tích cực giữa HTTTKT và hiệu quả hoạt động của DNNVV. Tuy nhiên, tại Việt Nam, các nghiên cứu về chủ đề này còn hạn chế, đặc biệt là trong bối cảnh ứng dụng CNTT và tự động hóa quy trình.

2.2. Cơ sở lý luận

Luận án sử dụng các lý thuyết về quản trị doanh nghiệp, kế toán quản trị, và phân tích tài chính để xây dựng khung lý thuyết. Các yếu tố như ứng dụng công nghệ, quản lý rủi ro, và chiến lược kinh doanh được xem xét để đánh giá ảnh hưởng của HTTTKT đến hiệu quả hoạt động.

III. Phương pháp nghiên cứu

Luận án sử dụng kết hợp phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng. Phương pháp định tính bao gồm nghiên cứu tài liệu và phỏng vấn sâu chuyên gia, trong khi phương pháp định lượng tập trung vào khảo sát và phân tích dữ liệu bằng phần mềm SPSS 22.

3.1. Nghiên cứu định tính

Phương pháp nghiên cứu tài liệu được sử dụng để tổng hợp các yếu tố thuộc HTTTKT và hiệu quả hoạt động. Phương pháp phỏng vấn sâu chuyên gia giúp xác định và hoàn thiện thang đo các yếu tố nghiên cứu.

3.2. Nghiên cứu định lượng

Dữ liệu được thu thập thông qua bảng hỏi từ các nhà quản lý và kế toán viên tại các DNNVV. Phương pháp phân tích nhân tố khám phá (EFA) và phân tích hồi quy tuyến tính được sử dụng để kiểm định mô hình nghiên cứu.

IV. Kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy HTTTKT có ảnh hưởng tích cực đến hiệu quả hoạt động của các DNNVV tại Việt Nam. Các yếu tố như quản lý tài chính, tối ưu hóa quy trình, và phân tích dữ liệu đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu suất kinh doanh và tăng trưởng doanh nghiệp.

4.1. Thực trạng áp dụng HTTTKT

Nghiên cứu chỉ ra rằng nhiều DNNVV tại Việt Nam vẫn chưa tận dụng hết tiềm năng của HTTTKT do thiếu nguồn lực và công nghệ phù hợp. Tuy nhiên, các doanh nghiệp đã áp dụng HTTTKT đạt được hiệu quả hoạt động cao hơn so với các doanh nghiệp chưa áp dụng.

4.2. Ảnh hưởng của HTTTKT đến hiệu quả hoạt động

Kết quả phân tích cho thấy HTTTKT có tác động mạnh mẽ đến hiệu quả tài chính và hiệu quả phi tài chính của các DNNVV. Các yếu tố như quản lý chi phí, phân tích tài chính, và tự động hóa quy trình được xác định là những yếu tố then chốt.

V. Kết luận và khuyến nghị

Luận án kết luận rằng HTTTKT đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của các DNNVV tại Việt Nam. Các khuyến nghị chính sách bao gồm việc hỗ trợ các DNNVV trong việc đầu tư vào CNTT, đào tạo nhân lực, và hoàn thiện các quy định pháp lý liên quan đến HTTTKT.

5.1. Hàm ý chính sách

Các nhà hoạch định chính sách cần đưa ra các giải pháp hỗ trợ các DNNVV trong việc áp dụng HTTTKT, bao gồm việc cung cấp tài chính, đào tạo nhân lực, và xây dựng các tiêu chuẩn về kế toán quản trị.

5.2. Hạn chế và hướng nghiên cứu tương lai

Luận án cũng chỉ ra một số hạn chế, bao gồm phạm vi nghiên cứu hẹp và thiếu dữ liệu dài hạn. Các nghiên cứu trong tương lai cần tập trung vào việc mở rộng phạm vi nghiên cứu và phân tích sâu hơn về ảnh hưởng của HTTTKT trong các ngành nghề khác nhau.