I. Tổng Quan Yếu Tố Quyết Định Chọn Trường Y Dược Tại HN
Nghiên cứu về ý định hành vi và các yếu tố ảnh hưởng là một chủ đề được nhiều nhà nghiên cứu kinh tế quan tâm. Các nghiên cứu đã được thực hiện trong nhiều lĩnh vực khác nhau với nhiều hàm ý quản trị khác nhau. Kết quả rất đa dạng và phụ thuộc vào các yếu tố bối cảnh nghiên cứu (lĩnh vực nghiên cứu, khía cạnh nghiên cứu, khu vực nghiên cứu, v.v.). Nghiên cứu về quyết định chọn trường của sinh viên y dược chưa nhận được sự quan tâm của các nhà nghiên cứu ở Việt Nam. Thị trường giáo dục đại học đang thay đổi nhanh chóng với các xu hướng hàng đầu như đại chúng hóa, thương mại hóa, tư nhân hóa và số hóa. Các trường cao đẳng/đại học cần tăng cường lợi thế cạnh tranh của mình bằng cách đáp ứng tốt hơn lợi ích của các bên liên quan và tăng nhu cầu, bao gồm học sinh trung học phổ thông, sinh viên, phụ huynh, nhà tuyển dụng, v.v. Nghiên cứu này tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định của sinh viên khi lựa chọn trường y dược tại Hà Nội, một vấn đề quan trọng trong bối cảnh cạnh tranh tuyển sinh ngày càng gay gắt.
1.1. Bối Cảnh Cạnh Tranh Tuyển Sinh Ngành Y Dược Hiện Nay
Các trường cao đẳng đang thay đổi nhanh chóng với các xu hướng hàng đầu như đại chúng hóa, thương mại hóa, tư nhân hóa và số hóa. Sự xuất hiện của nhiều trường đại học đa ngành đã mang đến cho người học nhiều cơ hội lựa chọn định hướng nghề nghiệp. Điều đó một phần chia sẻ nguồn lực tuyển sinh của các trường cao đẳng. Đặc biệt trong lĩnh vực y dược, yếu tố chất lượng cần được ưu tiên hàng đầu. Nhiều trường cao đẳng/đại học không thực hiện được kế hoạch chỉ tiêu tuyển sinh. Theo số liệu thống kê, tỷ lệ nhập học của các trường y dược tại Hà Nội chưa đạt được mục tiêu đề ra, cho thấy sự cạnh tranh khốc liệt trong công tác tuyển sinh.
1.2. Tại Sao Nghiên Cứu Quyết Định Chọn Trường Y Dược Quan Trọng
Nghiên cứu này là cần thiết để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định chọn trường của sinh viên. Nó giúp các nhà quản lý có thêm cơ sở dữ liệu trong quản lý và điều hành công tác tuyển sinh của trường, đặc biệt là các giải pháp để thực hiện các kế hoạch truyền thông và tư vấn tuyển sinh. Các trường cao đẳng đã tập trung nhiều nguồn lực hơn vào các chiến dịch truyền thông để cung cấp cho sinh viên tiềm năng những thông tin cần thiết và nâng cao vị thế của trường trong xã hội. Tuy nhiên, không phải tất cả các nỗ lực truyền tải thông điệp để thu hút sinh viên đều được thực hiện đúng hướng và hiệu quả. Vì vậy, nghiên cứu này đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng chiến lược tuyển sinh.
II. Cách Mô Hình Lựa Chọn Trường Học Ảnh Hưởng Đến Quyết Định
Quyết định lựa chọn là quyết định hành vi được đưa ra bởi các cá nhân hoặc tổ chức. Để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn của cá nhân (tổ chức), nhiều quan điểm lý thuyết đã được đề xuất. Các nhà kinh tế thường tập trung vào yếu tố tài chính, trong khi các nhà xã hội học chú trọng đến ảnh hưởng của môi trường xung quanh và đặc điểm cá nhân. Các nhà tâm lý học lại nhấn mạnh đến nhu cầu và động cơ cá nhân. Mỗi quan điểm đều có những luận điểm riêng, nhưng đều đóng góp vào việc hiểu rõ hơn về quá trình ra quyết định.
2.1. Thuyết Kinh Tế Về Lựa Chọn Ưu Tiên Lợi Ích Tài Chính
Từ quan điểm của các nhà kinh tế, hành vi lựa chọn thường bị ảnh hưởng bởi “động cơ tiền bạc”. Điều đó có nghĩa là họ luôn quan tâm đến cơ hội tăng lợi nhuận, xem xét so sánh chi phí và lợi ích trước mỗi quyết định lựa chọn. Học phí, chi phí sinh hoạt và cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp là những yếu tố quan trọng. Theo Becker (1993), đầu tư vào con người bao gồm đào tạo ở trường phổ thông và đào tạo chuyên nghiệp trong quá trình làm việc. Đầu tư vào vốn con người dựa trên lý thuyết hành động và kỳ vọng có lý trí. Lựa chọn học đại học của một cá nhân dựa trên sự so sánh giữa lợi ích và chi phí dự kiến khi đi học (Baker, 1962).
2.2. Quan Điểm Xã Hội Học Ảnh Hưởng Từ Môi Trường Xung Quanh
Theo các nhà xã hội học, mọi người thường bị ảnh hưởng bởi các yếu tố xung quanh hoặc đặc điểm của mỗi người khi quyết định lựa chọn. Theo Bourdieu & Passeron (1990), quyết định chọn trường đại học sẽ dựa trên nhận thức của mỗi người, chẳng hạn như đặc điểm vốn có (sở thích, khả năng, phong cách, năng lực, v.v.) và tác động của các mối quan hệ cá nhân như lời khuyên từ cha mẹ và ông bà, sự hỗ trợ và khen ngợi của những người quan trọng, v.v. Như vậy, ảnh hưởng từ gia đình, bạn bè và cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong việc định hình quyết định.
2.3. Lý Thuyết Tâm Lý Động Cơ Cá Nhân Và Nhu Cầu Của Sinh Viên
Các nhà nghiên cứu với quan điểm này cho rằng mọi người dường như có những nhu cầu tương tự nhau và mỗi cá nhân có những cách khác nhau để thỏa mãn những nhu cầu đó. Chapman (1981) đồng ý với Fishbein và Ajzen (1980) về ảnh hưởng của ý kiến của mọi người. Tuy nhiên, ông đã thêm ba yếu tố mới khác ảnh hưởng đến hành vi lựa chọn trường học của sinh viên. Cụ thể, mô hình của ông chỉ ra rằng việc lựa chọn trường đại học của sinh viên bị ảnh hưởng bởi các yếu tố cụ thể của cá nhân kết hợp với một nhóm các yếu tố bên ngoài. Như vậy, mong muốn, kỳ vọng và động lực cá nhân là những yếu tố quan trọng.
III. Phương Pháp Nghiên Cứu Xác Định Yếu Tố Ảnh Hưởng Thực Tế
Nghiên cứu này sử dụng thiết kế nghiên cứu mô tả - tương quan. Mười một biến số thuộc ba nhóm biến số (các yếu tố liên quan đến trường học, các yếu tố liên quan đến sinh viên, những người quan trọng) được xây dựng để đo lường các yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn trường cao đẳng của sinh viên. Dữ liệu được thu thập tại 3 trường cao đẳng ở Thành phố Hà Nội, Việt Nam. Các đối tượng trả lời trong nghiên cứu là 400 sinh viên đang theo học tại 3 trường cao đẳng ở Thành phố Hà Nội. Phương pháp lấy mẫu thuận tiện cũng được sử dụng để đảm bảo rằng những người trả lời đại diện một cách cân đối. Phần trăm, trung bình và độ lệch chuẩn được sử dụng cho thống kê mô tả. Kiểm định t, kiểm định pr, Pearson’s và hồi quy xác suất được sử dụng cho thống kê suy luận, tất cả đều được đặt ở mức ý nghĩa 0,05.
3.1. Thiết Kế Nghiên Cứu Và Thu Thập Dữ Liệu Từ Sinh Viên
Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định lượng và định tính. Dữ liệu định lượng được thu thập thông qua khảo sát bằng bảng hỏi với 400 sinh viên tại 3 trường cao đẳng ở Hà Nội. Thiết kế nghiên cứu tương quan nhằm xác định mối quan hệ giữa các yếu tố và quyết định chọn trường. Phương pháp lấy mẫu thuận tiện được sử dụng để đảm bảo tính đại diện của mẫu.
3.2. Phân Tích Thống Kê Xác Định Mức Độ Ảnh Hưởng Của Yếu Tố
Dữ liệu thu thập được phân tích bằng các phương pháp thống kê mô tả và thống kê suy luận. Các phép kiểm định t, kiểm định pr, tương quan Pearson và hồi quy xác suất được sử dụng để xác định mối quan hệ giữa các yếu tố và quyết định chọn trường. Mức ý nghĩa thống kê được đặt là 0.05.
IV. Kết Quả Nghiên Cứu Yếu Tố Nào Thực Sự Quan Trọng
Kết quả nghiên cứu cho thấy sự lựa chọn của sinh viên chịu ảnh hưởng đáng kể bởi các yếu tố: kết quả học tập, điểm chuẩn, cơ hội việc làm, chi phí học tập, truyền thông thông tin, người quan trọng. Trong đó, nó cho thấy một số mối quan hệ tích cực đáng kể với quyết định của sinh viên như: Điểm chuẩn, Cơ hội việc làm, Chi phí học tập, Truyền thông thông tin, Người quan trọng. Ngược lại, Kết quả học tập có tác động tiêu cực đáng kể đến sự lựa chọn của sinh viên. Ngoài ra, các quyết định của sinh viên cũng được quan sát thấy có sự khác biệt đáng kể về mặt thống kê giữa giới tính, độ tuổi và các nhóm dân tộc.
4.1. Kết Quả Học Tập Ảnh Hưởng Tích Cực Hay Tiêu Cực
Kết quả học tập có tác động đáng kể đến quyết định chọn trường. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy mối quan hệ này có thể là tiêu cực. Điều này có nghĩa là sinh viên có kết quả học tập cao hơn có xu hướng chọn các trường đại học danh tiếng hơn, trong khi sinh viên có kết quả học tập thấp hơn có thể chọn các trường cao đẳng hoặc trường nghề. Cần xem xét thêm các yếu tố khác như điểm chuẩn và cơ hội việc làm để có cái nhìn toàn diện.
4.2. Cơ Hội Việc Làm Yếu Tố Quyết Định Hàng Đầu
Cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến quyết định chọn trường của sinh viên. Sinh viên có xu hướng chọn các trường có uy tín về chất lượng đào tạo và có mối quan hệ tốt với các nhà tuyển dụng. Nghiên cứu này cho thấy mối quan hệ tích cực giữa cơ hội việc làm và quyết định chọn trường.
4.3. Chi Phí Học Tập Rào Cản Hay Động Lực
Chi phí học tập, bao gồm học phí và chi phí sinh hoạt, là một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến quyết định chọn trường của sinh viên. Sinh viên có xu hướng chọn các trường có chi phí hợp lý và có các chính sách hỗ trợ tài chính. Tuy nhiên, nghiên cứu này cho thấy mối quan hệ tích cực giữa chi phí học tập và quyết định chọn trường, có thể do sinh viên sẵn sàng chi trả cao hơn cho các trường có chất lượng đào tạo tốt và cơ hội việc làm cao.
V. Giải Pháp Tuyển Sinh Đề Xuất Marketing Cho Trường Y Dược
Về mặt lý thuyết, nghiên cứu này ủng hộ quan điểm rằng các yếu tố sẽ ảnh hưởng đến sự lựa chọn của sinh viên. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà quản lý trường đại học để giúp họ phát triển các chương trình tiếp thị hiệu quả nhằm cải thiện việc tuyển sinh. Trên cơ sở đó, các trường cần tập trung vào việc cải thiện chất lượng đào tạo, tăng cường truyền thông về cơ hội việc làm và xây dựng các chính sách hỗ trợ tài chính phù hợp.
5.1. Tăng Cường Truyền Thông Nhấn Mạnh Cơ Hội Việc Làm
Các trường y dược nên tăng cường các hoạt động truyền thông để cung cấp cho sinh viên tiềm năng thông tin chi tiết về cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp. Điều này có thể bao gồm việc tổ chức các buổi hội thảo nghề nghiệp, mời các cựu sinh viên thành công chia sẻ kinh nghiệm, và xây dựng các mối quan hệ với các nhà tuyển dụng trong ngành.
5.2. Xây Dựng Chính Sách Hỗ Trợ Tài Chính Giảm Áp Lực Kinh Tế
Các trường y dược nên xây dựng các chính sách hỗ trợ tài chính linh hoạt và phù hợp với nhu cầu của sinh viên. Điều này có thể bao gồm việc cung cấp các học bổng, vay vốn ưu đãi, và các chương trình làm thêm trong trường. Việc giảm áp lực kinh tế sẽ giúp sinh viên tập trung vào việc học tập và nâng cao chất lượng đào tạo.
VI. Kết Luận Hướng Nghiên Cứu Tương Lai Về Quyết Định Chọn Trường
Nghiên cứu này đã xác định các yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định chọn trường y dược của sinh viên tại Hà Nội. Kết quả cho thấy sự phức tạp của quá trình ra quyết định, đòi hỏi các trường cần có chiến lược tuyển sinh toàn diện và hiệu quả. Các nghiên cứu trong tương lai có thể tập trung vào việc khám phá sâu hơn các yếu tố tâm lý và xã hội, cũng như đánh giá hiệu quả của các chương trình marketing khác nhau.
6.1. Hạn Chế Của Nghiên Cứu Và Hướng Phát Triển Tiếp Theo
Nghiên cứu này có một số hạn chế, bao gồm việc sử dụng phương pháp lấy mẫu thuận tiện và phạm vi địa lý giới hạn. Các nghiên cứu trong tương lai nên sử dụng các phương pháp lấy mẫu ngẫu nhiên và mở rộng phạm vi địa lý để tăng tính tổng quát của kết quả. Ngoài ra, cần nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố tâm lý và xã hội ảnh hưởng đến quyết định chọn trường.
6.2. Ứng Dụng Kết Quả Nghiên Cứu Vào Thực Tiễn Tuyển Sinh
Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để cải thiện các chương trình tuyển sinh của các trường y dược tại Hà Nội. Các trường nên tập trung vào việc truyền thông về cơ hội việc làm, xây dựng các chính sách hỗ trợ tài chính và cải thiện chất lượng đào tạo. Việc áp dụng các kết quả nghiên cứu vào thực tiễn sẽ giúp các trường thu hút được nhiều sinh viên tiềm năng và nâng cao vị thế cạnh tranh.
