Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng ngày càng được Đảng Cộng sản Việt Nam đặc biệt quan tâm nhằm ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, vai trò của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (ĐTNCSHCM) cơ sở trong tham gia xây dựng Đảng trở nên hết sức quan trọng. Tại thành phố Yên Bái, với dân số khoảng 106.255 người và hơn 4.400 đoàn viên sinh hoạt tại 33 cơ sở đoàn, ĐTNCSHCM cơ sở được xem là lực lượng nòng cốt trong việc tập hợp, giáo dục và phát huy vai trò của thanh niên trong công tác xây dựng Đảng. Nghiên cứu tập trung khảo sát thực trạng từ năm 2017 đến 2022, nhằm làm rõ vai trò, nội dung, phương thức tham gia xây dựng Đảng của ĐTNCSHCM cơ sở tại thành phố Yên Bái, đồng thời đề xuất các giải pháp phát huy hiệu quả vai trò này trong thời gian tới. Kết quả nghiên cứu không chỉ góp phần làm sáng tỏ lý luận về sự tham gia của tổ chức đoàn trong xây dựng Đảng mà còn có ý nghĩa thực tiễn trong việc nâng cao chất lượng công tác đoàn và phát triển nguồn cán bộ trẻ cho Đảng, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng và hệ thống chính trị.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên nền tảng lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các văn kiện của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác xây dựng Đảng và vai trò của ĐTNCSHCM. Hai lý thuyết trọng tâm được áp dụng gồm:

  1. Lý thuyết về xây dựng Đảng: Bao gồm năm nội dung chính là xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và công tác cán bộ. Mỗi nội dung đều có mối quan hệ chặt chẽ, thống nhất nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu và sự đoàn kết trong Đảng.

  2. Lý thuyết về vai trò của tổ chức đoàn trong hệ thống chính trị: ĐTNCSHCM được xem là đội dự bị tin cậy của Đảng, là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, đồng thời là lực lượng nòng cốt trong phong trào thanh niên và các tổ chức chính trị - xã hội.

Các khái niệm chính bao gồm: xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức, công tác cán bộ; vai trò của ĐTNCSHCM trong giáo dục, bồi dưỡng và phát triển nguồn cán bộ trẻ; phương thức tham gia xây dựng Đảng của ĐTNCSHCM cơ sở.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp tổng hợp và phân tích tài liệu, thống kê so sánh, tổng kết thực tiễn kết hợp với phương pháp lịch sử - logic. Cỡ mẫu khảo sát gồm 33 đơn vị Đoàn cơ sở thuộc Thành đoàn Yên Bái với hơn 4.400 đoàn viên. Phương pháp chọn mẫu là chọn mẫu toàn bộ các cơ sở đoàn tại thành phố nhằm đảm bảo tính đại diện và toàn diện.

Phân tích dữ liệu được thực hiện thông qua thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ phần trăm về các mặt tham gia xây dựng Đảng như chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và công tác cán bộ. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ năm 2017 đến 2022, tương ứng với một nhiệm kỳ công tác đoàn, giúp đánh giá khách quan thực trạng và hiệu quả hoạt động của ĐTNCSHCM cơ sở tại địa phương.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Vai trò trong giáo dục chính trị tư tưởng: 100% cơ sở đoàn tại Yên Bái đã tổ chức tuyên truyền, quán triệt các chủ trương, nghị quyết của Đảng cho đoàn viên thanh niên. Tỷ lệ đoàn viên có nhận thức chính trị vững vàng đạt khoảng 85%, góp phần nâng cao niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng.

  2. Tham gia xây dựng Đảng về đạo đức và lối sống: Các phong trào như “Rèn luyện đoàn viên”, “Sinh viên 5 tốt” được triển khai rộng rãi, với hơn 70% đoàn viên tích cực tham gia. Qua đó, đoàn viên được bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng, nâng cao sức đề kháng trước các biểu hiện suy thoái tư tưởng.

  3. Phát triển nguồn cán bộ trẻ cho Đảng: Trong nhiệm kỳ 2017-2022, ĐTNCSHCM cơ sở tại Yên Bái đã giới thiệu hơn 300 đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp, chiếm khoảng 7% tổng số đoàn viên. Tỷ lệ cán bộ đoàn được quy hoạch, đào tạo và luân chuyển tăng 15% so với nhiệm kỳ trước.

  4. Phương thức tham gia xây dựng Đảng đa dạng: Đoàn cơ sở tổ chức góp ý văn bản dự thảo, phản biện xã hội, đối thoại trực tiếp với cấp ủy đảng. Khoảng 90% cơ sở đoàn đã thực hiện hoạt động phản biện xã hội, góp phần hoàn thiện các chủ trương, chính sách địa phương.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy ĐTNCSHCM cơ sở tại thành phố Yên Bái đã phát huy tốt vai trò trong công tác xây dựng Đảng, đặc biệt trong giáo dục chính trị tư tưởng và phát triển nguồn cán bộ trẻ. Nguyên nhân thành công là do sự quan tâm chỉ đạo sát sao của cấp ủy đảng, sự phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức chính trị - xã hội và đổi mới phương thức hoạt động đoàn phù hợp với đặc điểm thanh niên hiện nay.

So sánh với các nghiên cứu tại các địa phương khác, tỷ lệ đoàn viên được bồi dưỡng và giới thiệu cho Đảng tại Yên Bái cao hơn khoảng 5-7%, cho thấy hiệu quả công tác đoàn tại đây tương đối nổi bật. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại hạn chế như một số cơ sở đoàn chưa thực sự đổi mới nội dung, phương pháp tổ chức hoạt động, dẫn đến hiệu quả tuyên truyền và vận động chưa đồng đều.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ đoàn viên tham gia các phong trào, biểu đồ tròn phân bổ nguồn cán bộ trẻ được giới thiệu cho Đảng, và bảng tổng hợp các hoạt động phản biện xã hội của đoàn cơ sở.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đổi mới nội dung, phương thức hoạt động đoàn: Cần áp dụng các hình thức tuyên truyền đa phương tiện, tận dụng mạng xã hội để nâng cao hiệu quả giáo dục chính trị tư tưởng, hướng tới tăng tỷ lệ đoàn viên có nhận thức chính trị vững vàng lên trên 90% trong nhiệm kỳ tới. Chủ thể thực hiện là Ban Thường vụ Thành đoàn, thời gian triển khai trong 1 năm.

  2. Phát triển nguồn cán bộ trẻ chất lượng cao: Xây dựng chương trình đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo, quản lý cho cán bộ đoàn, đồng thời tăng cường phối hợp với các cấp ủy đảng để quy hoạch, giới thiệu cán bộ đoàn ưu tú. Mục tiêu tăng số lượng cán bộ đoàn được quy hoạch lên 20% trong 3 năm tới.

  3. Mở rộng hoạt động phản biện xã hội và góp ý xây dựng Đảng: Khuyến khích các cơ sở đoàn tổ chức nhiều hội nghị, tọa đàm lấy ý kiến phản biện, góp phần hoàn thiện chính sách địa phương. Đề xuất xây dựng quy trình chuẩn hóa hoạt động phản biện xã hội trong 6 tháng tới.

  4. Tăng cường công tác phối hợp giữa Đoàn với các tổ chức chính trị - xã hội và chính quyền: Thiết lập cơ chế phối hợp thường xuyên để nâng cao hiệu quả công tác tập hợp, giáo dục thanh niên và phát huy vai trò của đoàn viên trong xây dựng Đảng. Thời gian thực hiện liên tục trong nhiệm kỳ.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ, lãnh đạo các cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương: Nghiên cứu giúp hiểu rõ vai trò của ĐTNCSHCM trong xây dựng Đảng, từ đó có chính sách hỗ trợ, phối hợp hiệu quả.

  2. Ban Thường vụ các cấp Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh: Áp dụng các giải pháp đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, nâng cao chất lượng công tác đoàn và phát triển nguồn cán bộ trẻ.

  3. Nhà nghiên cứu, giảng viên chuyên ngành xây dựng Đảng và chính quyền nhà nước: Tài liệu tham khảo bổ sung lý luận và thực tiễn về sự tham gia của tổ chức đoàn trong công tác xây dựng Đảng.

  4. Đoàn viên, thanh niên quan tâm đến công tác chính trị và phát triển bản thân: Hiểu rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong việc góp phần xây dựng Đảng và phát triển xã hội.

Câu hỏi thường gặp

  1. ĐTNCSHCM cơ sở tham gia xây dựng Đảng bằng những nội dung nào?
    ĐTNCSHCM cơ sở tham gia xây dựng Đảng qua các mặt chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và công tác cán bộ. Cụ thể là tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; phát triển nguồn cán bộ trẻ; góp ý xây dựng chính sách và phản biện xã hội.

  2. Phương thức nào được ĐTNCSHCM cơ sở sử dụng để tham gia xây dựng Đảng?
    Phương thức bao gồm tổ chức tuyên truyền, xây dựng phong trào hành động cách mạng; giới thiệu cán bộ ưu tú cho Đảng; góp ý văn bản dự thảo; tổ chức đối thoại trực tiếp với cấp ủy; tham gia phản biện xã hội qua hội nghị, tọa đàm.

  3. Tỷ lệ đoàn viên được giới thiệu cho Đảng tại Yên Bái như thế nào?
    Trong nhiệm kỳ 2017-2022, khoảng 7% đoàn viên ưu tú được giới thiệu cho Đảng xem xét kết nạp, thể hiện sự quan tâm của ĐTNCSHCM cơ sở trong phát triển nguồn cán bộ trẻ.

  4. Những hạn chế nào còn tồn tại trong công tác Đoàn tại Yên Bái?
    Một số cơ sở đoàn chưa đổi mới nội dung, phương pháp tổ chức hoạt động, dẫn đến hiệu quả tuyên truyền và vận động chưa đồng đều; hoạt động phản biện xã hội chưa được tổ chức thường xuyên ở tất cả các cơ sở.

  5. Làm thế nào để nâng cao vai trò của ĐTNCSHCM cơ sở trong xây dựng Đảng?
    Cần đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, tăng cường đào tạo cán bộ đoàn, mở rộng hoạt động phản biện xã hội, phối hợp chặt chẽ với các tổ chức chính trị - xã hội và chính quyền địa phương để phát huy tối đa vai trò của đoàn viên thanh niên.

Kết luận

  • ĐTNCSHCM cơ sở tại thành phố Yên Bái giữ vai trò quan trọng trong công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và công tác cán bộ.
  • Tỷ lệ đoàn viên có nhận thức chính trị vững vàng đạt khoảng 85%, hơn 300 đoàn viên ưu tú được giới thiệu cho Đảng trong nhiệm kỳ 2017-2022.
  • Phương thức tham gia đa dạng, bao gồm tuyên truyền, góp ý văn bản, phản biện xã hội và đối thoại trực tiếp với cấp ủy.
  • Cần tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, tăng cường đào tạo cán bộ đoàn và mở rộng hoạt động phản biện xã hội để nâng cao hiệu quả tham gia xây dựng Đảng.
  • Nghiên cứu đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm phát huy vai trò của ĐTNCSHCM cơ sở trong nhiệm kỳ tới, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng và hệ thống chính trị.

Hành động tiếp theo: Các cấp ủy đảng, Ban Thường vụ Thành đoàn cần phối hợp triển khai các giải pháp đổi mới hoạt động đoàn, tăng cường đào tạo cán bộ và mở rộng phản biện xã hội trong vòng 1-3 năm tới để nâng cao chất lượng công tác xây dựng Đảng tại địa phương.