Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh Việt Nam bước vào cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và hội nhập kinh tế sâu rộng, các doanh nghiệp đối mặt với nhiều thách thức cạnh tranh gay gắt. Theo ước tính, số lượng doanh nghiệp thành lập ngày càng tăng, bao gồm doanh nghiệp nhà nước, tư nhân và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Nguồn nhân lực được xem là yếu tố then chốt tạo nên sức mạnh cạnh tranh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều doanh nghiệp chưa chú trọng đúng mức đến chính sách thù lao tài chính cho người lao động, dẫn đến hiệu quả quản trị nhân lực chưa cao.
Luận văn tập trung nghiên cứu về thù lao tài chính tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Nam Cường Hà Nội, một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực đầu tư bất động sản với gần 40 năm phát triển và đội ngũ nhân sự tăng từ 319 người năm 2020 lên 356 người năm 2022. Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích thực trạng thù lao tài chính, đánh giá các nhân tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp hoàn thiện chính sách thù lao tài chính cho người lao động tại công ty trong giai đoạn 2020-2022, với tầm nhìn đến năm 2025.
Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản trị nhân lực, tạo động lực lao động, giữ chân nhân tài và góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Các chỉ số như mức lương cơ bản, tiền thưởng, phúc lợi tài chính và sự hài lòng của nhân viên được xem là các metrics quan trọng để đánh giá hiệu quả chính sách thù lao tài chính.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn xây dựng trên nền tảng lý thuyết về thù lao tài chính trong doanh nghiệp, bao gồm ba thành phần chính: tiền lương, khuyến khích tài chính và phúc lợi tài chính.
- Tiền lương được hiểu là khoản tiền trả cho người lao động dựa trên năng suất và chất lượng công việc, bao gồm lương chức danh, lương hiệu quả và lương làm thêm. Tiền lương có thể trả theo sản phẩm hoặc theo thời gian, với các hình thức trả lương hỗn hợp nhằm đảm bảo tính công bằng và tạo động lực lao động.
- Khuyến khích tài chính là các khoản tiền thưởng ngoài lương cơ bản, nhằm ghi nhận và khích lệ sự nỗ lực vượt mức của người lao động, như thưởng cuối năm, thưởng năng suất, thưởng sáng kiến cải tiến.
- Phúc lợi tài chính bao gồm các khoản hỗ trợ gián tiếp như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, trợ cấp xã hội và các phúc lợi tự nguyện như nghỉ mát, hỗ trợ đi lại, chi quà tặng.
Ngoài ra, luận văn áp dụng các tiêu chí đánh giá thù lao tài chính dựa trên tính tuân thủ pháp luật, tính hợp lý, công bằng, minh bạch và sự chấp thuận của người lao động. Các nhân tố ảnh hưởng được phân loại thành nhân tố bên trong (phong cách lãnh đạo, năng lực quản trị nhân sự, hiệu quả kinh doanh, văn hóa doanh nghiệp) và nhân tố bên ngoài (quy định pháp luật, bối cảnh kinh tế xã hội).
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp thống kê phân tích kết hợp điều tra xã hội học.
- Nguồn dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo hoạt động kinh doanh và báo cáo tài chính của Công ty Cổ phần Tập đoàn Nam Cường Hà Nội trong giai đoạn 2020-2022, cùng các tài liệu nghiên cứu liên quan.
- Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát xã hội học với 120 phiếu điều tra phát cho nhân viên văn phòng công ty, thu về 98 phiếu hợp lệ, thực hiện vào tháng 2 năm 2023.
Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng các công cụ thống kê mô tả và so sánh tỷ lệ phần trăm nhằm đánh giá thực trạng thù lao tài chính, mức độ hài lòng và các nhân tố ảnh hưởng. Cỡ mẫu 98 phiếu đảm bảo tính đại diện cho nhóm nhân viên văn phòng, giúp rút ra các kết luận có cơ sở thực tiễn vững chắc.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Thực trạng tiền lương: Mức lương cơ bản của nhân viên văn phòng được tính dựa trên công thức kết hợp lương chức danh, lương hiệu quả và lương làm thêm. Mức lương cơ bản hiện tại là 4.000 đồng/tháng, với số ngày công chuẩn 26 ngày. Qua khảo sát, khoảng 65% nhân viên đánh giá mức lương hiện tại chưa hoàn toàn phù hợp với khối lượng và chất lượng công việc.
Khuyến khích tài chính: Công ty áp dụng nhiều hình thức thưởng như thưởng cuối năm, thưởng năng suất, thưởng sáng kiến. Tuy nhiên, chỉ khoảng 58% nhân viên cảm nhận chính sách thưởng rõ ràng và công bằng. Việc xây dựng hệ số đánh giá kết quả công việc còn chưa đồng nhất, ảnh hưởng đến sự minh bạch trong trả thưởng.
Phúc lợi tài chính: Công ty thực hiện đầy đủ các phúc lợi bắt buộc như bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Ngoài ra, các phúc lợi tự nguyện như nghỉ mát hàng năm, hỗ trợ đi lại được triển khai nhưng mức độ hài lòng chỉ đạt khoảng 60%. Một số nhân viên đề xuất tăng cường các phúc lợi về chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ gia đình.
Nhân tố ảnh hưởng: Phong cách lãnh đạo dân chủ và năng lực quản trị nhân sự được đánh giá cao, góp phần tích cực vào việc xây dựng chính sách thù lao. Tuy nhiên, hiệu quả kinh doanh có biến động trong giai đoạn 2020-2022 do ảnh hưởng của đại dịch, làm hạn chế khả năng tăng lương và thưởng. Bối cảnh kinh tế xã hội và quy định pháp luật về tiền lương tối thiểu vùng cũng ảnh hưởng đến chính sách thù lao tài chính của công ty.
Thảo luận kết quả
Kết quả khảo sát và phân tích cho thấy hệ thống thù lao tài chính tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Nam Cường Hà Nội đã có những bước phát triển tích cực nhưng vẫn còn tồn tại hạn chế về mức độ phù hợp và minh bạch. So với các doanh nghiệp cùng ngành như Công ty Cổ phần mWork với mức lương bình quân hơn 19 triệu đồng/người/tháng, công ty còn nhiều dư địa để cải thiện chính sách thù lao nhằm thu hút và giữ chân nhân tài.
Nguyên nhân chính bao gồm sự chưa đồng bộ trong xây dựng hệ số đánh giá kết quả công việc, hạn chế về nguồn lực tài chính do biến động kinh tế và chưa tối ưu hóa các phúc lợi tự nguyện. Việc áp dụng các mô hình trả lương hỗn hợp và tăng cường khuyến khích tài chính có thể giúp nâng cao động lực lao động.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột so sánh mức độ hài lòng về tiền lương, thưởng và phúc lợi qua các năm 2020-2022, cùng bảng phân tích tỷ lệ nhân viên đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến thù lao tài chính. Điều này giúp minh họa rõ nét các điểm mạnh và điểm cần cải thiện trong chính sách thù lao tài chính của công ty.
Đề xuất và khuyến nghị
Hoàn thiện hệ thống tiền lương: Xây dựng thang bảng lương khoa học, gắn kết chặt chẽ với vị trí công việc, năng lực và kết quả thực hiện. Áp dụng mô hình trả lương hỗn hợp kết hợp giữa trả lương theo công việc, năng lực và kết quả nhằm tăng tính công bằng và động lực lao động. Thời gian thực hiện: 2023-2024. Chủ thể: Ban Nhân sự phối hợp Ban Lãnh đạo.
Tối ưu chính sách khuyến khích tài chính: Rà soát, xây dựng quy chế thưởng riêng biệt, minh bạch và công khai các tiêu chí thưởng. Đa dạng hóa các hình thức thưởng như thưởng sáng kiến, thưởng vượt doanh thu để kích thích sáng tạo và hiệu quả làm việc. Thời gian thực hiện: 2023-2025. Chủ thể: Phòng Tài chính - Kế toán và Ban Nhân sự.
Nâng cao phúc lợi tài chính tự nguyện: Mở rộng các chương trình phúc lợi như hỗ trợ chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ đi lại, nghỉ mát, chi quà tặng cho nhân viên và gia đình. Đảm bảo cân đối tỷ trọng phúc lợi với tiền lương và thưởng để tăng sự hài lòng và gắn bó của người lao động. Thời gian thực hiện: 2023-2025. Chủ thể: Ban Lãnh đạo và Phòng Hành chính.
Tăng cường năng lực quản trị nhân sự: Đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ cán bộ nhân sự về xây dựng và quản lý chính sách thù lao tài chính. Áp dụng công nghệ số trong quản lý tiền lương và đánh giá hiệu quả công việc để nâng cao tính chính xác và minh bạch. Thời gian thực hiện: 2023-2024. Chủ thể: Ban Nhân sự và Ban Đào tạo.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Ban lãnh đạo doanh nghiệp: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến chính sách thù lao tài chính, từ đó xây dựng chiến lược nhân sự phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và giữ chân nhân tài.
Phòng nhân sự và quản trị nhân lực: Áp dụng các mô hình và giải pháp đề xuất để hoàn thiện hệ thống tiền lương, thưởng và phúc lợi, đồng thời nâng cao năng lực quản trị thù lao tài chính.
Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản trị nhân lực: Tham khảo khung lý thuyết, phương pháp nghiên cứu và kết quả thực tiễn để phát triển các đề tài nghiên cứu liên quan đến chính sách thù lao trong doanh nghiệp.
Các doanh nghiệp trong lĩnh vực bất động sản và sản xuất kinh doanh: Học hỏi kinh nghiệm và bài học từ thực tiễn tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Nam Cường Hà Nội để áp dụng và điều chỉnh chính sách thù lao tài chính phù hợp với đặc thù ngành nghề.
Câu hỏi thường gặp
Thù lao tài chính gồm những thành phần nào?
Thù lao tài chính bao gồm tiền lương (lương cơ bản, lương chức danh, lương làm thêm), khuyến khích tài chính (tiền thưởng, hoa hồng) và phúc lợi tài chính (bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, trợ cấp xã hội). Ví dụ, tại Nam Cường, tiền lương được tính dựa trên điểm chức danh và hiệu quả công việc.Làm thế nào để đánh giá hiệu quả của chính sách thù lao tài chính?
Hiệu quả được đánh giá qua các tiêu chí như tính công bằng, minh bạch, mức độ hài lòng của người lao động, khả năng thu hút và giữ chân nhân sự, cũng như tác động đến năng suất lao động. Khảo sát tại Nam Cường cho thấy khoảng 65% nhân viên hài lòng với chính sách hiện tại.Những nhân tố nào ảnh hưởng đến chính sách thù lao tài chính trong doanh nghiệp?
Các nhân tố bên trong gồm phong cách lãnh đạo, năng lực quản trị nhân sự, hiệu quả kinh doanh và văn hóa doanh nghiệp; bên ngoài gồm quy định pháp luật, bối cảnh kinh tế xã hội. Ví dụ, đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng đến khả năng tài chính và chính sách lương thưởng của nhiều doanh nghiệp.Tại sao cần áp dụng mô hình trả lương hỗn hợp?
Mô hình trả lương hỗn hợp kết hợp giữa trả lương theo công việc, năng lực và kết quả giúp đảm bảo tính công bằng, tạo động lực lao động và phù hợp với đặc thù công việc. Đây là xu hướng được nhiều doanh nghiệp áp dụng để nâng cao hiệu quả quản trị nhân lực.Làm thế nào để nâng cao phúc lợi tài chính tự nguyện cho người lao động?
Doanh nghiệp có thể mở rộng các chương trình hỗ trợ như chăm sóc sức khỏe, nghỉ mát, hỗ trợ đi lại, chi quà tặng gia đình nhân viên. Việc này không chỉ nâng cao đời sống vật chất và tinh thần mà còn giúp tăng sự gắn bó và trung thành của người lao động với doanh nghiệp.
Kết luận
- Luận văn đã hệ thống hóa khung lý thuyết về thù lao tài chính, bao gồm tiền lương, khuyến khích và phúc lợi tài chính, đồng thời phân tích thực trạng tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Nam Cường Hà Nội trong giai đoạn 2020-2022.
- Kết quả nghiên cứu chỉ ra các hạn chế về mức độ phù hợp, minh bạch và sự hài lòng của người lao động đối với chính sách thù lao tài chính hiện hành.
- Đề xuất các giải pháp hoàn thiện hệ thống tiền lương, tối ưu chính sách thưởng, nâng cao phúc lợi tự nguyện và tăng cường năng lực quản trị nhân sự nhằm nâng cao hiệu quả quản trị nhân lực.
- Các giải pháp được thiết kế với timeline cụ thể từ 2023 đến 2025, phù hợp với chiến lược phát triển của công ty và bối cảnh kinh tế xã hội hiện nay.
- Khuyến khích các doanh nghiệp và nhà quản lý nhân sự tham khảo để áp dụng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững trong thời kỳ hội nhập.
Hãy bắt đầu triển khai các giải pháp này để tạo dựng môi trường làm việc năng động, công bằng và phát huy tối đa tiềm năng nguồn nhân lực của doanh nghiệp bạn!