Tổng quan nghiên cứu

Hoạt động xuất khẩu hàng may mặc đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng. Năm 2022, tổng trị giá xuất khẩu của Việt Nam đạt 371,30 tỷ USD, tăng 10,5% so với năm trước, trong đó ngành dệt may chiếm vị trí chủ lực với thặng dư thương mại đạt 12,4 tỷ USD, tăng 9,1% so với năm 2021. Thị trường Liên minh châu Âu (EU) là một trong những đối tác quan trọng, chiếm tỷ trọng lớn thứ hai trong tổng kim ngạch xuất khẩu hàng may mặc của Việt Nam. Tuy nhiên, kim ngạch xuất khẩu sang EU chỉ chiếm khoảng 2% tổng kim ngạch nhập khẩu của khối này, đồng thời các doanh nghiệp Việt Nam phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt và các tiêu chuẩn khắt khe về chất lượng, an toàn và môi trường.

Công ty TNHH Bảo Tín Sơn Tùng, với sản phẩm chủ lực là hàng may mặc trẻ em như bodysuit, đồ bơi, pijama, áo thun và váy trẻ em, đã và đang xuất khẩu sang thị trường EU, tập trung vào các quốc gia Đức, Hà Lan và Pháp trong giai đoạn 2020-2022. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đề xuất các giải pháp thúc đẩy hoạt động xuất khẩu của công ty đến năm 2025, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng thị phần tại thị trường EU. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động xuất khẩu hàng may mặc của công ty trong giai đoạn 2020-2022, với các giải pháp định hướng phát triển đến năm 2025. Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao hiệu quả xuất khẩu, đồng thời đóng góp vào sự phát triển bền vững của ngành dệt may Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị xuất khẩu và marketing quốc tế, bao gồm:

  • Lý thuyết xuất khẩu và vai trò của xuất khẩu trong phát triển kinh tế: Xuất khẩu được định nghĩa theo Luật Thương mại 2005 là việc đưa hàng hóa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc vào khu vực hải quan riêng, đóng góp vào tăng trưởng GDP và mở rộng thị trường cho doanh nghiệp.

  • Mô hình quản lý chuỗi cung ứng xuất khẩu: Bao gồm các hoạt động nghiên cứu thị trường, lập kế hoạch xuất khẩu, đàm phán và ký kết hợp đồng, tổ chức thực hiện hợp đồng và quản lý chất lượng sản phẩm.

  • Khái niệm về chất lượng sản phẩm và xây dựng thương hiệu quốc tế: Nhấn mạnh vai trò của chất lượng, tiêu chuẩn quốc tế (ISO 9002, ISO 14000) và thương hiệu trong việc nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường EU.

Các khái niệm chính được sử dụng gồm: xuất khẩu hàng may mặc, thị trường EU, chất lượng sản phẩm, nguyên phụ liệu, thương hiệu doanh nghiệp, và chiến lược phát triển xuất khẩu.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định lượng và định tính:

  • Nguồn dữ liệu: Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo tài chính và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Bảo Tín Sơn Tùng giai đoạn 2020-2022, báo cáo của Hiệp hội Dệt May Việt Nam, Bộ Công Thương và các tài liệu pháp luật liên quan.

  • Phương pháp phân tích: Phân tích số liệu thống kê về kim ngạch xuất khẩu, cơ cấu sản phẩm và thị trường xuất khẩu; đánh giá thực trạng hoạt động xuất khẩu thông qua phân tích SWOT; so sánh hiệu quả kinh doanh qua các năm; phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu.

  • Cỡ mẫu và chọn mẫu: Tập trung nghiên cứu toàn bộ hoạt động xuất khẩu hàng may mặc của công ty trong giai đoạn 2020-2022, với trọng tâm là các thị trường EU lớn như Đức, Hà Lan và Pháp.

  • Timeline nghiên cứu: Thu thập và phân tích dữ liệu từ năm 2020 đến 2022, đề xuất giải pháp và định hướng phát triển đến năm 2025.

Phương pháp nghiên cứu đảm bảo tính khách quan, toàn diện và phù hợp với mục tiêu đề tài.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Kim ngạch xuất khẩu và lợi nhuận biến động: Doanh thu xuất khẩu của công ty tăng từ 22,15 tỷ đồng năm 2020 lên 26,53 tỷ đồng năm 2021, nhưng giảm nhẹ còn 25,5 tỷ đồng năm 2022. Lợi nhuận giảm từ 7,38 tỷ đồng năm 2020 xuống còn 4,23 tỷ đồng năm 2022, phản ánh tác động của khủng hoảng kinh tế toàn cầu và sự trì trệ trong giao thương.

  2. Cơ cấu sản phẩm ổn định với sản phẩm chủ lực: Bodysuit chiếm khoảng 39% tổng sản lượng xuất khẩu, đồ bơi trẻ em chiếm 23-30%, và pijama chiếm 17-19%. Các mặt hàng này duy trì nhu cầu ổn định tại thị trường EU trong giai đoạn nghiên cứu.

  3. Cơ cấu thị trường xuất khẩu tập trung vào Tây Âu: Đức chiếm khoảng 19-22% kim ngạch xuất khẩu sang EU, tiếp theo là Pháp, Tây Ban Nha và Hà Lan, với 4 thị trường này chiếm trên 62% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng may mặc của công ty sang EU.

  4. Hạn chế về nguyên phụ liệu và chất lượng sản phẩm: Công ty chưa chủ động được nguồn nguyên phụ liệu do phụ thuộc vào hợp đồng gia công, dẫn đến sự bất ổn trong kế hoạch sản xuất. Mặc dù đạt tiêu chuẩn ISO 9002, công ty chưa áp dụng các tiêu chuẩn môi trường như ISO 14000, làm giảm sức cạnh tranh so với các đối thủ quốc tế.

Thảo luận kết quả

Sự biến động doanh thu và lợi nhuận xuất khẩu phản ánh ảnh hưởng của các yếu tố kinh tế vĩ mô và cạnh tranh quốc tế. Việc duy trì cơ cấu sản phẩm chủ lực ổn định cho thấy công ty đã xác định đúng phân khúc thị trường và nhu cầu khách hàng tại EU. Tuy nhiên, sự phụ thuộc vào nguyên phụ liệu do đối tác cung cấp làm giảm khả năng chủ động trong sản xuất, ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng sản phẩm.

So với các nghiên cứu trong ngành, việc chưa áp dụng tiêu chuẩn môi trường quốc tế là điểm yếu cần khắc phục để đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường EU. Việc tập trung vào thị trường Tây Âu là hợp lý do đây là khu vực tiêu thụ lớn, nhưng công ty cần mở rộng và đa dạng hóa thị trường để giảm rủi ro.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện doanh thu và lợi nhuận qua các năm, biểu đồ tròn về cơ cấu sản phẩm và thị trường xuất khẩu, giúp minh họa rõ nét các xu hướng và điểm mạnh, điểm yếu của công ty.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Đảm bảo đầy đủ, kịp thời nguyên phụ liệu

    • Tìm kiếm và phát triển nguồn cung ổn định thông qua hợp tác lâu dài với các nhà cung cấp uy tín trong và ngoài nước.
    • Thiết lập kế hoạch sản xuất dài hạn, linh hoạt để ứng phó với biến động đơn hàng.
    • Đầu tư công nghệ và tối ưu hóa quy trình sản xuất nhằm nâng cao năng suất và giảm chi phí.
      Thời gian thực hiện: 2023-2025; Chủ thể: Ban lãnh đạo công ty, phòng mua hàng và sản xuất.

  2. Nâng cao chất lượng sản phẩm

    • Đào tạo nâng cao nhận thức và kỹ năng cho nhân viên về kiểm soát chất lượng.
    • Đầu tư công nghệ sản xuất hiện đại, áp dụng tiêu chuẩn quốc tế như ISO 14000 để đáp ứng yêu cầu môi trường.
    • Xây dựng hệ thống quản lý chất lượng chặt chẽ, giám sát toàn bộ chu trình sản xuất.
      Thời gian thực hiện: 2023-2025; Chủ thể: Phòng kỹ thuật, phòng KCS, ban quản lý chất lượng.

  3. Xây dựng và phát triển thương hiệu trên thị trường EU

    • Nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng để hiểu rõ nhu cầu và xu hướng tiêu dùng tại EU.
    • Thiết kế bộ nhận diện thương hiệu chuyên nghiệp, bao gồm logo, slogan và bao bì sản phẩm.
    • Tăng cường tiếp thị qua các kênh trực tuyến và sự kiện thương mại quốc tế.
    • Đảm bảo sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng, an toàn và môi trường của EU để tạo niềm tin khách hàng.
    • Xây dựng mối quan hệ bền vững với đối tác và khách hàng tại EU.
      Thời gian thực hiện: 2023-2025; Chủ thể: Phòng marketing, phòng kinh doanh, ban lãnh đạo.

  4. Mở rộng thị trường và đa dạng hóa sản phẩm

    • Tìm kiếm thị trường mới tiềm năng trong EU và các khu vực khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ.
    • Phát triển các dòng sản phẩm mới phù hợp với xu hướng và yêu cầu thị trường.
      Thời gian thực hiện: 2024-2025; Chủ thể: Ban chiến lược, phòng nghiên cứu phát triển sản phẩm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Doanh nghiệp xuất khẩu hàng may mặc

    • Lợi ích: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến xuất khẩu sang EU, áp dụng giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh.
    • Use case: Xây dựng chiến lược phát triển sản phẩm và thị trường, cải thiện quản lý chuỗi cung ứng.

  2. Nhà quản lý và lãnh đạo doanh nghiệp

    • Lợi ích: Nắm bắt các xu hướng thị trường, chính sách và tiêu chuẩn quốc tế để định hướng phát triển bền vững.
    • Use case: Ra quyết định đầu tư, phát triển thương hiệu và nâng cao chất lượng sản phẩm.

  3. Chuyên gia nghiên cứu và giảng viên kinh tế, thương mại quốc tế

    • Lợi ích: Cung cấp dữ liệu thực tiễn và phân tích chuyên sâu về hoạt động xuất khẩu ngành dệt may.
    • Use case: Tham khảo để giảng dạy, nghiên cứu sâu về thị trường EU và chiến lược xuất khẩu.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp

    • Lợi ích: Hiểu rõ khó khăn, thách thức của doanh nghiệp trong xuất khẩu để xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp.
    • Use case: Thiết kế chương trình hỗ trợ, đào tạo và phát triển ngành dệt may xuất khẩu.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao thị trường EU lại quan trọng đối với xuất khẩu hàng may mặc của Việt Nam?
    Thị trường EU là một trong những thị trường nhập khẩu hàng may mặc lớn nhất thế giới, chiếm tỷ trọng lớn trong kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. EU có tiêu chuẩn cao về chất lượng và môi trường, giúp nâng cao uy tín sản phẩm Việt Nam trên trường quốc tế.

  2. Những khó khăn chính khi xuất khẩu hàng may mặc sang EU là gì?
    Khó khăn bao gồm cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia khác, yêu cầu khắt khe về tiêu chuẩn chất lượng, an toàn và môi trường, cũng như sự phụ thuộc vào nguồn nguyên phụ liệu và biến động kinh tế toàn cầu.

  3. Công ty TNHH Bảo Tín Sơn Tùng đã đạt được những thành tựu gì trong xuất khẩu sang EU?
    Công ty đã mở rộng được thị trường, duy trì doanh thu ổn định, đáp ứng được yêu cầu chất lượng khắt khe của khách hàng EU, và xây dựng được quy trình sản xuất, kiểm soát chất lượng hiệu quả.

  4. Giải pháp nào giúp công ty nâng cao chất lượng sản phẩm?
    Đào tạo nhân viên, đầu tư công nghệ sản xuất hiện đại, áp dụng tiêu chuẩn quốc tế, xây dựng hệ thống quản lý chất lượng chặt chẽ và giám sát toàn bộ quy trình sản xuất.

  5. Làm thế nào để xây dựng thương hiệu mạnh trên thị trường EU?
    Nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng, thiết kế bộ nhận diện thương hiệu chuyên nghiệp, tăng cường tiếp thị qua các kênh truyền thông, đảm bảo sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn EU và xây dựng mối quan hệ bền vững với khách hàng và đối tác.

Kết luận

  • Xuất khẩu hàng may mặc sang thị trường EU là hướng đi chiến lược quan trọng của Công ty TNHH Bảo Tín Sơn Tùng, góp phần nâng cao vị thế và doanh thu của công ty.
  • Công ty đã đạt được nhiều thành tựu về mở rộng thị trường, duy trì chất lượng sản phẩm và xây dựng quy trình sản xuất hiệu quả trong giai đoạn 2020-2022.
  • Hạn chế chính gồm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên phụ liệu, chưa áp dụng đầy đủ tiêu chuẩn môi trường và thiếu chiến lược phát triển thương hiệu mạnh tại EU.
  • Đề xuất các giải pháp trọng tâm gồm đảm bảo nguồn nguyên phụ liệu, nâng cao chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu và mở rộng thị trường nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng bền vững đến năm 2025.
  • Khuyến nghị công ty tiếp tục đầu tư vào công nghệ, đào tạo nhân lực và phát triển chiến lược kinh doanh phù hợp để nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Hành động tiếp theo: Ban lãnh đạo công ty cần triển khai ngay các giải pháp đề xuất, đồng thời theo dõi sát sao diễn biến thị trường để điều chỉnh kịp thời chiến lược xuất khẩu.