I. Tính cấp thiết của đề tài
Dự án chuyển nước từ lưu vực sông Rao Trổ sang lưu vực sông Trí nhằm cung cấp nước cho khu công nghiệp Vũng Áng là một giải pháp cần thiết trong bối cảnh tỉnh Hà Tĩnh đang đối mặt với tình trạng xâm nhập mặn và vùng chảy kiệt. Huyện Kỳ Anh, nơi dự án được triển khai, là một trong những khu vực nghèo nhất của tỉnh, với hệ thống thủy lợi chưa đáp ứng được nhu cầu. Việc chuyển nước sẽ không chỉ giúp cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp mà còn hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội khu vực này. Theo dự báo, nhu cầu nước của khu công nghiệp Vũng Áng sẽ đạt khoảng 1 triệu m³ vào năm 2025. Điều này đòi hỏi một hệ thống cấp nước ổn định và hiệu quả. Việc nghiên cứu tác động của dự án đến tình trạng khô hạn và xâm nhập mặn là rất cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững cho khu vực hạ du sông Gianh.
II. Mục tiêu của đề tài
Mục tiêu chính của nghiên cứu là đánh giá tác động của dự án chuyển nước đến dòng chảy kiệt và xâm nhập mặn tại hạ du sông Gianh. Đề tài sẽ phân tích các phương án chuyển nước từ lưu vực sông Rao Trổ sang lưu vực sông Trí, đồng thời đánh giá các tác động môi trường liên quan. Việc xác định tác động môi trường của dự án không chỉ giúp đưa ra các biện pháp giảm thiểu thiệt hại mà còn tạo cơ sở cho việc hoạch định chính sách quản lý nước hiệu quả trong tương lai. Nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin quan trọng cho các cơ quan chức năng và cộng đồng địa phương trong việc quản lý tài nguyên nước và phát triển bền vững.
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài bao gồm dòng chảy kiệt và xâm nhập mặn tại hạ du sông Gianh trước và sau khi có dự án cấp nước cho khu công nghiệp Vũng Áng. Phạm vi nghiên cứu được xác định trong lưu vực sông Gianh, bao gồm các huyện Quảng Trạch, Bồ Trạch, Tuyên Hóa, Minh Hóa thuộc tỉnh Quảng Bình và huyện Kỳ Anh thuộc tỉnh Hà Tĩnh. Diện tích tự nhiên toàn lưu vực là 4.680 km². Nghiên cứu sẽ áp dụng các phương pháp phân tích hệ thống và mô hình toán để đánh giá tác động của dự án. Việc xác định rõ đối tượng và phạm vi nghiên cứu sẽ giúp tăng tính chính xác và khả năng ứng dụng của kết quả nghiên cứu.
IV. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sẽ sử dụng nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm phương pháp điều tra, khảo sát thực địa, phân tích số liệu và mô hình hóa thủy văn. Cụ thể, các mô hình như VRSAP, ISIS, HEC-RAS sẽ được sử dụng để mô phỏng và phân tích dòng chảy kiệt và xâm nhập mặn. Phương pháp mô hình hóa sẽ giúp đánh giá chính xác tác động của dự án đến tình trạng khô hạn và xâm nhập mặn tại hạ du sông Gianh. Ngoài ra, nghiên cứu cũng sẽ xem xét các biện pháp giảm thiểu tác động tiêu cực từ dự án, đảm bảo sự phát triển bền vững cho khu vực. Việc áp dụng các phương pháp hiện đại sẽ giúp nâng cao tính khả thi và hiệu quả của các giải pháp đề xuất.
V. Tác động của dự án đến môi trường
Tác động của dự án chuyển nước đến xâm nhập mặn và vùng chảy kiệt tại hạ du sông Gianh là một vấn đề quan trọng cần được xem xét. Dự án sẽ tạo ra sự thay đổi trong dòng chảy, có thể dẫn đến việc giảm thiểu tình trạng khô hạn trong mùa khô, nhưng cũng có thể làm gia tăng xâm nhập mặn nếu không được quản lý tốt. Việc chuyển nước cần đảm bảo rằng lưu lượng nước cung cấp cho hạ du đủ để duy trì sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của cư dân. Nghiên cứu sẽ cung cấp các kịch bản khác nhau để đánh giá tác động và đề xuất các biện pháp bảo vệ môi trường hiệu quả nhằm giảm thiểu rủi ro cho cộng đồng và hệ sinh thái.