ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG: Rào cản thực hiện hệ thống quản trị chất lượng toàn diện (TQM) đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa - Nghiên cứu tại Đà Nẵng

• Tác giả: Lê Thị Thủy Tiên
• Người hướng dẫn: Ts. Nguyễn Thị Bích Thủy
• Trường học: Trường Đại học Kinh Tế - Đại học Đà Nẵng
• Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
• Đề tài: Rào cản thực hiện hệ thống quản trị chất lượng toàn diện đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa - Nghiên cứu tại Đà Nẵng
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Đà Nẵng

• LỜI CAM ĐOAN
• MỤC LỤC MỞ ĐẦU
• 1. Tính cấp thiết của đề tài
• 2. Mục tiêu nghiên cứu
• 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 4. Phương pháp nghiên cứu
• 5. Bố cục đề tài
• 6. Tổng quan tài liệu nghiên cứu
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ CHẤT LƯỢNG TOÀN DIỆN VÀ NHỮNG RÀO CẢN THỰC HIỆN
• 1.1. TỔNG QUAN VỀ CHẤT LƯỢNG
• 1.1.1. Khái niệm
• 1.1.2. Vai trò của chất lượng
• 1.2. TỔNG QUAN VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG
• 1.2.1. Khái niệm quản lý chất lượng
• 1.2.2. Đặc điểm của quản lý chất lượng
• 1.2.3. Vai trò của quản lý chất lượng
• 1.2.4. Các chức năng của quản lý chất lượng
• 1.3. HỆ THỐNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG TRONG DOANH NGHIỆP
• 1.3.1. Khái niệm hệ thống quản lý chất lượng
• 1.3.2. Mục tiêu của hệ thống quản lý chất lượng
• 1.3.3. Các phương thức quản trị chất lượng trong doanh nghiệp
• 1.3.3.1. Kiểm tra chất lượng - QI (Quality Inspection)
• 1.3.3.2. Kiểm soát chất lượng - QC (Quality Control)
• 1.3.3.3. Đảm bảo chất lượng - QA (Quality Assurance)
• 1.3.3.4. Kiểm soát chất lượng toàn diện - TQC (Total Quality Control)
• 1.3.3.5. Quản lý chất lượng toàn diện - TQM (Total Quality Management)
• 1.4. QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG TOÀN DIỆN - TQM (Total Quality Management)
• 1.4.1. Các đặc trưng của TQM
• 1.4.2. Các nguyên tắc của TQM
• 1.5. HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ CHẤT LƯỢNG TRONG DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA VIỆT NAM
• 1.5.1. Tầm quan trọng của doanh nghiệp nhỏ và vừa
• 1.5.2. Quản trị chất lượng trong doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam
• 1.6. SỰ CẦN THIẾT CỦA TQM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ NHỮNG RÀO CẢN THỰC HIỆN TQM
• 1.7. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU
• 2.1. MỤC TIÊU VÀ CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
• 2.2. MÔ HÌNH THANG ĐO RÀO CẢN ĐỀ XUẤT NGHIÊN CỨU
• 2.3. TIỀN TRÌNH NGHIÊN CỨU
• 2.4. NGHIÊN CỨU ĐỊNH TÍNH
• 2.5. NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG
• 2.5.1. Phương pháp thu thập dữ liệu và tổng thể nghiên cứu
• 2.5.2. Xác định quy mô mẫu và phương pháp lấy mẫu
• 2.5.3. Thiết kế công cụ đo lường
• 2.5.4. Thu thập dữ liệu
• 2.5.5. Kế hoạch phân tích dữ liệu
• 2.6. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH KẾT QUẢ VÀ KẾT LUẬN, HÀM Ý
• 3.1. PHÂN TÍCH KẾT QUẢ
• 3.1.1. Thống kê mô tả mẫu khảo sát
• 3.1.2. Phân tích nhân tố khám phá (EFA)
• 3.1.3. Kiểm định hệ số tin cậy Cronbach
• 3.1.4. Kết quả giá trị trung bình của các biến
• 3.2. KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý
• 3.2.1. Hàm ý cho các nhà quản trị
• 3.2.2. Hạn chế của nghiên cứu
• 3.2.3. Đề xuất hướng nghiên cứu trong tương lai
• 3.3. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• 1. DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• 2. DANH MỤC CÁC BẢNG
• 3. DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ

I. Tổng Quan Về TQM Tại DNNVV Đà Nẵng Nghiên Cứu 2024

Trong bối cảnh kinh tế hội nhập, nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ là yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp. TQM (Total Quality Management), hay Quản lý Chất lượng Toàn diện, được xem là một công cụ hữu hiệu giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh. Tuy nhiên, việc triển khai TQM tại doanh nghiệp nhỏ và vừa Đà Nẵng còn gặp nhiều khó khăn. Các doanh nghiệp này, chiếm tỷ lệ lớn trong nền kinh tế Việt Nam, thường thiếu nguồn lực và kinh nghiệm để áp dụng TQM một cách hiệu quả. Nghiên cứu về rào cản thực hiện TQM tại các DNNVV ở Đà Nẵng là cần thiết để đưa ra các giải pháp phù hợp, giúp doanh nghiệp tận dụng tối đa lợi ích của TQM. Giáo sư Nhật Bản Histoshi Kume định nghĩa: “Quản trị chất lượng toàn diện - TQM là một dụng pháp quản lý đưa đến thành công, tạo lợi nhuận cho tăng trưởng bền vững của một tổ chức thông qua việc huy động hết tâm trí của tất cả các thành viên nhằm tạo ra chất lượng một cách kinh tế theo yêu cầu của khách hàng”.

1.1. Tầm quan trọng của TQM đối với DNNVV Đà Nẵng

Đối với DNNVV ở Đà Nẵng, việc áp dụng TQM không chỉ giúp nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ mà còn tăng cường uy tín, thu hút khách hàng, và mở rộng thị trường. TQM giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, nâng cao năng suất, và cải thiện môi trường làm việc. Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, TQM trở thành một lợi thế cạnh tranh quan trọng, giúp doanh nghiệp tồn tại và phát triển bền vững. Chất lượng đã thay thế giá cả, và điều đó đúng với cả công nghiệp, dịch vụ và nhiều thị trường khác. Vì thế, nếu muốn giữ vững tỷ lệ chiếm lĩnh thị trường cần thiết phải xây dựng được hệ thống bao dam chất lượng trong doanh nghiệp. Các DNNVV Việt Nam, dưới áp lực từ khách hàng, đã ngày càng quan tâm đến thiết lập hệ thống quản trị chất lượng phù hợp, chẳng hạn như ISO 9001. Mặc dầu đây là hệ thống quản trị chất lượng làm nền tảng để đạt đến chất lượng toàn diện cho doanh nghiệp.

1.2. Mục tiêu nghiên cứu về rào cản thực hiện TQM

Nghiên cứu này tập trung xác định các rào cản thực hiện TQM tại doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Đà Nẵng. Mục tiêu là cung cấp cái nhìn sâu sắc về những khó khăn mà doanh nghiệp gặp phải khi áp dụng TQM, từ đó đề xuất các giải pháp thiết thực để vượt qua những rào cản này. Nghiên cứu cũng góp phần củng cố lý thuyết về TQM và cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà quản lý doanh nghiệp. Mục tiêu của nghiên cứu nhằm xác định các rào cản ảnh hưởng đến việc thực hiện hệ thống quản trị theo mô hình chất lượng toàn diện của các doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Trên cơ sở hiểu biết những trở ngại, khó khăn của DNVVN, nghiên cứu góp phan củng có lý thuyết liên quan đến rào cản của việc thực hiện hệ thống quản trị chất lượng toàn diện đối với DNNVV; đồng thời kết quả nghiên cứu sẽ đưa ra những thông tin hữu ích và đề xuất những định hướng giúp các DNVVN ở Đà Nẵng hạn chế, khắc phục những rào cản, hướng đến thực hiện quản trị theo mô hình chất lượng toàn diện trong tương lai nhằm cải thiện hiệu quả hoạt động và đưa lại kết quả kinh doanh tốt hơn.

II. TOP 5 Rào Cản Chính Áp Dụng TQM Phân Tích Luận Văn

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc triển khai TQM không phải lúc nào cũng thành công, đặc biệt là ở các DNNVV. Một số rào cản thường gặp bao gồm: thiếu nguồn lực tài chính, thiếu kiến thức và kỹ năng về TQM, thiếu sự cam kết của lãnh đạo, văn hóa doanh nghiệp không phù hợp, và sự thiếu tham gia của nhân viên. Các rào cản này có thể cản trở quá trình áp dụng TQM, làm giảm hiệu quả và thậm chí dẫn đến thất bại. Nhiều tổ chức không thành công trong nỗ lực thực hiện TQM do có định nghĩa mơ hồ về nó. Bên cạnh đó, có rất nhiều rào cản khác nhau cản trở việc thực hiện TQM. Ở một nước đang phát triển như Việt Nam, với tỷ lệ lên đến 98%, các DNNVV càng đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát triển kinh tế của đất nước. Mặc dầu quản trị chất lượng toàn diện là một hệ thống quản trị chất lượng đưa lại hiệu quả kinh doanh tuyệt hảo như thế nhưng chủ yếu chỉ được áp dụng trong các doanh nghiệp lớn.

2.1. Thiếu nguồn lực tài chính và nhân sự cho TQM

Các DNNVV thường gặp khó khăn trong việc đầu tư vào các hoạt động TQM, bao gồm đào tạo nhân viên, mua sắm thiết bị, và triển khai các hệ thống quản lý chất lượng. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp này cũng thường thiếu đội ngũ nhân viên có đủ kiến thức và kỹ năng để thực hiện TQM một cách hiệu quả. Nghiên cứu về rào cản đối với việc thực hiện hệ thống quản trị chất lượng toàn diện đã được triển khai khá nhiều trên thế giới, nhưng các nghiên cứu đối với riêng DNNVV còn hạn chế. Đặc biệt ở Việt nam những nghiên cứu về chủ đề này hầu như chưa thực hiện.

2.2. Văn hóa doanh nghiệp không hỗ trợ TQM

Một văn hóa doanh nghiệp không khuyến khích sự tham gia của nhân viên, thiếu tinh thần hợp tác, và không coi trọng chất lượng có thể là một rào cản lớn đối với TQM. Các doanh nghiệp cần xây dựng một văn hóa mà ở đó mọi nhân viên đều có ý thức về chất lượng và sẵn sàng tham gia vào các hoạt động cải tiến. Khả năng sinh lời, năng suất, sự hài lòng của khách hàng và chất lượng sản phẩm là kết quả tự nhiên của TQM. Đó là một sự tăng cường của cách làm truyền thống. Nó trở thành một ưu tiên chiến lược cho các doanh nghiệp trên toàn thế giới vì nó có ý nghĩa quan trọng trong việc đạt được và duy trì lợi cạnh tranh.

III. Hướng Dẫn Vượt Rào Cản TQM Giải Pháp Cho DNNVV

Để vượt qua những rào cản và triển khai TQM thành công, các DNNVV cần có một chiến lược rõ ràng và thực hiện các biện pháp cụ thể. Điều này bao gồm: tìm kiếm nguồn tài chính hỗ trợ, đầu tư vào đào tạo nhân viên, xây dựng văn hóa doanh nghiệp phù hợp, và tăng cường sự tham gia của nhân viên. Hơn nữa, các doanh nghiệp cần học hỏi kinh nghiệm từ các doanh nghiệp thành công khác và tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia về TQM. Vấn đề cấp thiết đặt ra hiện nay đó là việc không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ. Đây vừa là yêu cầu vừa là nhiệm vụ của tất cả các ngành, các cấp, của mỗi doanh nghiệp, của mỗi người. Qua đó cho thấy quản lý chất lượng càng có vai trò quan trọng sẽ giúp nâng cao sức cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam trong thời kì hội nhập.

3.1. Tìm kiếm nguồn tài chính và hỗ trợ từ chính phủ

Các DNNVV có thể tìm kiếm các nguồn tài chính hỗ trợ từ các chương trình của chính phủ, các tổ chức phi chính phủ, và các quỹ đầu tư. Bên cạnh đó, chính phủ cũng có thể cung cấp các chương trình hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo để giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực quản lý chất lượng. Trong bối cảnh và xu thế thời đại, để tăng cường hội nhập nền kinh tế nước ta với các nước trong khu vực và thế giới; việc đổi mới nhận thức, cách tiếp cận và xây dựng mô hình quản trị mới phù hợp với các doanh nghiệp Việt Nam là một yêu cầu cấp bách.

3.2. Xây dựng văn hóa chất lượng và sự tham gia của nhân viên

Các doanh nghiệp cần tạo ra một môi trường làm việc mà ở đó mọi nhân viên đều cảm thấy được khuyến khích tham gia vào các hoạt động cải tiến chất lượng. Điều này có thể đạt được thông qua việc trao quyền cho nhân viên, cung cấp các chương trình đào tạo và phát triển, và công nhận những đóng góp của nhân viên vào quá trình TQM. Chất lượng là “đáp ứng yêu cầu của khách hàng”, do vậy để sản xuất sản phẩm phải trải qua một quy trình, từ nghiên cứu nhu cầu khách hàng và từ các yêu cầu thì các nhà sản xuất thiết kế ra sản phẩm. Nhưng nhu cầu là một phạm trù trừu tượng và luôn thay đồi nên chất lượng cũng cần phải cải tiến để theo kịp nhu cầu. Và chất lượng liên quan đến mọi công đoạn của quy trình sản xuất, nó là trách nhiệm của tất cả mọi người trong tô chức doanh nghiệp.

IV. Phương Pháp Nghiên Cứu Rào Cản TQM Tại Đà Nẵng Luận Văn

Nghiên cứu về rào cản thực hiện TQM thường sử dụng kết hợp cả phương pháp định tính và định lượng. Phương pháp định tính được sử dụng để xác định các rào cản tiềm ẩn, trong khi phương pháp định lượng được sử dụng để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các rào cản này. Các phương pháp thu thập dữ liệu bao gồm phỏng vấn, khảo sát, và phân tích tài liệu. Kết quả nghiên cứu có thể cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà quản lý doanh nghiệp và các nhà hoạch định chính sách. Để hoàn thành các mục tiêu nghiên cứu trên, luận văn đã sử dụng kết hợp giữa phương pháp nghiên cứu định tính và nghiên cứu định lượng. Nghiên cứu định tính để xác định tính thích hợp về nội dung của các biến được sử dụng để đo lường rào cản cho nghiên cứu được rút ra từ phân tích tài liệu. Nghiên cứu định lượng để kiểm định thang đo rào cản được phát triển và đo lường mức độ đánh giá của các nhà quản trị ở DNNVV ở Đà Nẵng đối với những rào cản đó hiện nay.

4.1. Nghiên cứu định tính Xác định các rào cản tiềm ẩn

Phương pháp định tính, như phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm, giúp thu thập thông tin chi tiết về những khó khăn mà doanh nghiệp gặp phải khi áp dụng TQM. Dữ liệu này có thể được sử dụng để xây dựng các giả thuyết và phát triển các công cụ đo lường cho giai đoạn nghiên cứu định lượng. Đối tượng nghiên cứu: Những rào cản thực hiện hệ thống quản trị chất lượng toàn diện đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa ~ Phạm vi nghiên cứu: Doanh nghiệp vừa và nhỏ, địa bàn thành phố Đà Nẵng.

4.2. Nghiên cứu định lượng Đánh giá mức độ ảnh hưởng của rào cản

Phương pháp định lượng, như khảo sát bằng bảng hỏi, giúp thu thập dữ liệu từ một mẫu lớn các doanh nghiệp. Dữ liệu này có thể được sử dụng để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các rào cản khác nhau và xác định các yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến việc triển khai TQM. Tác giả nghiên cứu về những rào cản thực hiện TQM trong các tổ chức dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Kết quả cho thấy có rất nhiều rào cản thực hiện TQM trong lĩnh vực này như: Thiếu sự tập trung vào khách hàng và nhân viên, thiếu sự cam kết và tham gia của lãnh đạo cấp cao, quy trình hoạt động không rõ ràng,.Trong đó rào cản thiếu sự tập trung vào khách hàng và nhân viên là rào cản quan trọng nhất.

V. Kết Luận Tương Lai TQM Cho DNNVV Tại Đà Nẵng

Việc triển khai TQM thành công tại các DNNVV ở Đà Nẵng đòi hỏi sự nỗ lực từ cả phía doanh nghiệp và chính phủ. Doanh nghiệp cần có một chiến lược rõ ràng, đầu tư vào đào tạo nhân viên, và xây dựng văn hóa doanh nghiệp phù hợp. Chính phủ cần cung cấp các chương trình hỗ trợ tài chính và kỹ thuật, cũng như tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi cho TQM. Với sự hợp tác chặt chẽ giữa doanh nghiệp và chính phủ, TQM có thể trở thành một công cụ mạnh mẽ giúp các DNNVV nâng cao năng lực cạnh tranh và đóng góp vào sự phát triển kinh tế của Đà Nẵng. Do đó tôi đã chọn đề tài “Rào cản thực hiện hệ thống quản trị chất lượng toàn diện đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa - Nghiên cứu tại Đà Nẵng” để nghiên cứu cho luận văn của mình.

5.1. Hàm ý cho các nhà quản lý DNNVV

Các nhà quản lý DNNVV cần nhận thức rõ tầm quan trọng của TQM và có sự cam kết mạnh mẽ đối với việc triển khai TQM. Họ cần đầu tư vào đào tạo nhân viên, xây dựng văn hóa doanh nghiệp phù hợp, và tăng cường sự tham gia của nhân viên vào các hoạt động cải tiến chất lượng. Mặt dù quản trị chất lượng toàn diện là một hệ thống quản trị chất lượng đưa lại hiệu quả kinh doanh tuyệt hảo như thế nhưng chủ yếu chỉ được áp dụng trong các doanh nghiệp lớn. Các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) hầu như còn rất hạn chế trong việc thực hiện quản trị đạt được theo mô hình chất lượng toàn diện.

5.2. Đề xuất hướng nghiên cứu trong tương lai

Các nghiên cứu trong tương lai có thể tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các chương trình hỗ trợ TQM của chính phủ, cũng như xác định các yếu tố thành công và thất bại trong việc triển khai TQM tại các DNNVV khác nhau. Các nghiên cứu này có thể cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà hoạch định chính sách và các nhà quản lý doanh nghiệp. Chất lượng, có thể cao trong thời điểm này nhưng sẽ không còn cao nữa đối với giai đoạn sau hoặc chất lượng cao với thị trường này, nhưng không cao đối với thị trường khác.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng với thị trường quốc tế, doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) đóng vai trò quan trọng khi chiếm khoảng 98% tổng số doanh nghiệp đang hoạt động, đóng góp khoảng 35-40% GDP và sử dụng hơn 50% lực lượng lao động xã hội. Tuy nhiên, các DNNVV tại Đà Nẵng và cả nước còn gặp nhiều khó khăn về vốn, công nghệ, năng lực quản lý và kinh nghiệm tiếp cận thị trường. Đặc biệt, việc áp dụng hệ thống quản trị chất lượng toàn diện (TQM) trong các DNNVV vẫn còn hạn chế, dù TQM được xem là công cụ sống còn giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và sức cạnh tranh trên thị trường.

Luận văn tập trung nghiên cứu các rào cản thực hiện hệ thống quản trị chất lượng toàn diện đối với DNNVV tại Đà Nẵng nhằm xác định các yếu tố cản trở, từ đó đề xuất giải pháp phù hợp giúp các doanh nghiệp này nâng cao hiệu quả hoạt động và cải thiện kết quả kinh doanh. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các DNNVV trên địa bàn thành phố Đà Nẵng trong giai đoạn hiện tại, với mục tiêu cụ thể là phân tích các rào cản về mặt quản lý, nguồn lực, văn hóa tổ chức và chiến lược áp dụng TQM.

Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc hỗ trợ các DNNVV Việt Nam nói chung và Đà Nẵng nói riêng trong việc đổi mới quản trị chất lượng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững trong môi trường kinh doanh ngày càng khốc liệt.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị chất lượng toàn diện (TQM) cùng các khái niệm quản lý chất lượng hiện đại. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

1. Lý thuyết quản trị chất lượng toàn diện (TQM): Được định nghĩa là một triết lý quản lý nhằm huy động sự tham gia của toàn bộ thành viên trong tổ chức để tạo ra sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao, đáp ứng hoặc vượt kỳ vọng khách hàng. TQM bao gồm các nguyên tắc như định hướng khách hàng, cam kết lãnh đạo, sự tham gia của mọi thành viên, cải tiến liên tục, quản lý theo hệ thống và quyết định dựa trên dữ liệu.

2. Mô hình rào cản thực hiện TQM: Dựa trên các nghiên cứu quốc tế và trong nước, các rào cản được phân loại thành nhóm rào cản về hành vi, kỹ thuật, con người và văn hóa, chiến lược và đánh giá hiệu suất. Các rào cản này ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng áp dụng thành công TQM trong doanh nghiệp, đặc biệt là DNNVV.

Các khái niệm chính bao gồm: quản lý chất lượng, hệ thống quản lý chất lượng, kiểm soát chất lượng, đảm bảo chất lượng, kiểm soát chất lượng toàn diện (TQC), và quản trị chất lượng toàn diện (TQM).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa định tính và định lượng nhằm đảm bảo tính toàn diện và chính xác:

• Nguồn dữ liệu: Thu thập từ khảo sát trực tiếp các nhà quản trị DNNVV tại Đà Nẵng, tài liệu nghiên cứu trong và ngoài nước, các báo cáo ngành và văn bản pháp luật liên quan đến quản lý chất lượng.

• Cỡ mẫu và chọn mẫu: Mẫu nghiên cứu gồm khoảng 150-200 doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Đà Nẵng, được chọn theo phương pháp lấy mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các lĩnh vực hoạt động và quy mô doanh nghiệp.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định cấu trúc các rào cản, kiểm định độ tin cậy Cronbach Alpha cho thang đo, phân tích thống kê mô tả để đánh giá mức độ ảnh hưởng của từng rào cản. Kết quả được trình bày qua bảng số liệu và biểu đồ để minh họa trực quan.

• Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian 6 tháng, bao gồm giai đoạn khảo sát, thu thập dữ liệu, phân tích và tổng hợp kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thiếu cam kết và sự tham gia của lãnh đạo cấp cao: Khoảng 78% doanh nghiệp khảo sát cho biết lãnh đạo chưa thực sự cam kết và hỗ trợ đầy đủ cho việc triển khai TQM, dẫn đến thiếu sự đồng thuận và phối hợp trong tổ chức.

2. Nguồn lực hạn chế: 65% doanh nghiệp gặp khó khăn về thời gian, chi phí và nhân lực để thực hiện các hoạt động quản lý chất lượng toàn diện, đặc biệt là các doanh nghiệp siêu nhỏ và nhỏ.

3. Thiếu định hướng khách hàng rõ ràng: 60% doanh nghiệp chưa xác định chính xác nhu cầu và kỳ vọng của khách hàng trong quá trình quản lý chất lượng, làm giảm hiệu quả cải tiến sản phẩm và dịch vụ.

4. Văn hóa tổ chức chưa hỗ trợ cải tiến liên tục: 55% doanh nghiệp phản ánh sự thiếu nhận thức và động lực của nhân viên đối với các hoạt động cải tiến chất lượng, cùng với thiếu sự làm việc nhóm và trao quyền.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các rào cản trên xuất phát từ đặc điểm hạn chế về quy mô, nguồn lực và trình độ quản lý của DNNVV tại Đà Nẵng. Việc lãnh đạo chưa cam kết mạnh mẽ làm giảm hiệu quả truyền thông và triển khai các chính sách chất lượng. Nguồn lực hạn chế khiến doanh nghiệp khó đầu tư vào đào tạo, công nghệ và hệ thống quản lý phù hợp.

So sánh với các nghiên cứu quốc tế, kết quả tương đồng với các rào cản về cam kết lãnh đạo, nguồn lực và văn hóa tổ chức được ghi nhận trong các ngành dịch vụ và sản xuất tại nhiều quốc gia. Việc thiếu định hướng khách hàng cũng là điểm yếu phổ biến, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của DNNVV.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ các rào cản theo mức độ ảnh hưởng, bảng phân tích nhân tố cho thấy các nhóm rào cản chính và mối quan hệ giữa chúng. Điều này giúp minh bạch các điểm cần ưu tiên giải quyết để nâng cao hiệu quả thực hiện TQM.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường cam kết và vai trò lãnh đạo: Doanh nghiệp cần xây dựng chính sách rõ ràng về chất lượng, lãnh đạo cấp cao phải chủ động dẫn dắt và tạo động lực cho toàn bộ tổ chức. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng, chủ thể: Ban giám đốc và các cấp quản lý.

2. Đầu tư nâng cao năng lực nguồn nhân lực: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về TQM, kỹ năng làm việc nhóm và cải tiến liên tục cho nhân viên. Thời gian: 3-6 tháng, chủ thể: Phòng nhân sự phối hợp với các đơn vị đào tạo.

3. Xây dựng hệ thống quản lý chất lượng phù hợp với quy mô: Áp dụng các tiêu chuẩn ISO 9001 hoặc hệ thống quản lý chất lượng đơn giản hóa phù hợp với DNNVV, đồng thời sử dụng công cụ quản lý dựa trên dữ liệu để theo dõi và cải tiến. Thời gian: 12 tháng, chủ thể: Ban quản lý chất lượng và tư vấn chuyên môn.

4. Phát triển văn hóa tổ chức hướng tới cải tiến liên tục: Khuyến khích sự tham gia của nhân viên qua các nhóm chất lượng, chính sách khen thưởng và trao quyền thực hiện cải tiến. Thời gian: liên tục, chủ thể: Ban lãnh đạo và phòng nhân sự.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Các nhà quản lý DNNVV: Nhận diện các rào cản thực tế trong quản trị chất lượng, từ đó xây dựng chiến lược phù hợp để nâng cao hiệu quả hoạt động.

2. Chuyên gia tư vấn quản lý chất lượng: Cung cấp cơ sở dữ liệu và phân tích chuyên sâu giúp tư vấn các giải pháp thực tiễn cho DNNVV trong việc áp dụng TQM.

3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản trị kinh doanh: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và kết quả thực nghiệm về rào cản TQM trong bối cảnh Việt Nam.

4. Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Định hướng chính sách hỗ trợ, đào tạo và phát triển hệ thống quản lý chất lượng cho DNNVV nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

Câu hỏi thường gặp

1. TQM là gì và tại sao DNNVV cần áp dụng?
   TQM là triết lý quản lý tập trung vào cải tiến liên tục và sự tham gia của toàn bộ tổ chức nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ. DNNVV áp dụng TQM giúp tăng năng suất, giảm chi phí và nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường.

2. Những rào cản phổ biến khi thực hiện TQM trong DNNVV là gì?
   Các rào cản chính gồm thiếu cam kết lãnh đạo, nguồn lực hạn chế, thiếu định hướng khách hàng và văn hóa tổ chức chưa hỗ trợ cải tiến liên tục.

3. Làm thế nào để lãnh đạo DNNVV có thể thúc đẩy việc thực hiện TQM?
   Lãnh đạo cần thể hiện cam kết rõ ràng, xây dựng chính sách chất lượng, tạo môi trường làm việc tích cực và khuyến khích sự tham gia của nhân viên trong các hoạt động cải tiến.

4. Phương pháp nào giúp DNNVV xác định và khắc phục rào cản TQM hiệu quả?
   Sử dụng khảo sát đánh giá mức độ ảnh hưởng của các rào cản, phân tích nhân tố để ưu tiên giải quyết, đồng thời áp dụng các công cụ quản lý chất lượng và đào tạo nhân sự phù hợp.

5. Tại sao văn hóa tổ chức lại quan trọng trong việc thực hiện TQM?
   Văn hóa tổ chức ảnh hưởng đến thái độ, nhận thức và hành vi của nhân viên đối với chất lượng và cải tiến. Văn hóa tích cực giúp tạo động lực, sự hợp tác và cam kết thực hiện TQM hiệu quả.

Kết luận

• Quản trị chất lượng toàn diện (TQM) là công cụ chiến lược giúp DNNVV nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.
• Nghiên cứu xác định năm nhóm rào cản chính ảnh hưởng đến việc thực hiện TQM tại Đà Nẵng gồm: cam kết lãnh đạo, nguồn lực, định hướng khách hàng, văn hóa tổ chức và chiến lược quản lý.
• Các rào cản này làm giảm hiệu quả áp dụng TQM, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và dịch vụ của DNNVV.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm tăng cường cam kết lãnh đạo, nâng cao năng lực nhân sự, xây dựng hệ thống quản lý phù hợp và phát triển văn hóa cải tiến liên tục.
• Tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và áp dụng các công cụ quản lý hiện đại để hỗ trợ DNNVV trong quá trình chuyển đổi và nâng cao chất lượng toàn diện.

Hành động tiếp theo: Các nhà quản lý DNNVV và chuyên gia tư vấn nên áp dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng kế hoạch cải tiến chất lượng phù hợp, đồng thời các cơ quan hỗ trợ doanh nghiệp cần triển khai các chương trình đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật nhằm thúc đẩy việc thực hiện TQM hiệu quả hơn.