Quản Lý Thu Bảo Hiểm Xã Hội Bắt Buộc Tại Bảo Hiểm Xã Hội Huyện Định Hóa, Tỉnh Thái Nguyên

Tại huyện Định Hóa, BHXH bắt buộc đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động, đặc biệt là trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hợp tác xã và hộ kinh doanh cá thể. Đây là những đơn vị sử dụng nhiều lao động nhưng thường gặp khó khăn trong việc đảm bảo các chế độ phúc lợi cho người lao động. BHXH bắt buộc giúp người lao động có nguồn thu nhập ổn định khi ốm đau, thai sản, tai nạn lao động hoặc khi về hưu. Đồng thời, nó cũng tạo động lực để người lao động gắn bó với doanh nghiệp, nâng cao năng suất lao động.

Mục tiêu chính của quản lý thu BHXH hiệu quả là đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời các khoản đóng góp BHXH từ người lao động và người sử dụng lao động. Điều này đòi hỏi cơ quan BHXH phải có hệ thống quản lý chặt chẽ, minh bạch, đồng thời phải tăng cường công tác tuyên truyền, vận động để nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp về quyền và nghĩa vụ tham gia BHXH. Ngoài ra, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan BHXH với các cơ quan chức năng khác như cơ quan thuế, cơ quan lao động để phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp trốn đóng, nợ đọng BHXH.

Theo số liệu thống kê, số đối tượng tham gia BHXH bắt buộc tại huyện Định Hóa năm 2019 là 4337 người, số thu đạt 153,6 tỷ đồng. Tuy nhiên, tình trạng nợ đóng, trốn đóng BHXH của doanh nghiệp đang có xu hướng gia tăng và diễn biến phức tạp, gây thiệt hại về vật chất, ảnh hưởng đến lợi ích hợp pháp của người lao động và tác động đến sự an toàn cũng như cân đối nguồn quỹ BHXH. Cần phân tích sâu hơn về cơ cấu nợ, đối tượng nợ để có giải pháp phù hợp.

Một trong những vấn đề lớn nhất là tình trạng doanh nghiệp trốn đóng, nợ đọng BHXH. Nhiều chủ doanh nghiệp chưa hiểu đúng, đủ về chế độ BHXH nên vẫn còn xảy ra tình trạng trốn đóng, chậm đóng, đóng chưa đủ dẫn đến việc người lao động không được tham gia BHXH hoặc được tham gia nhưng đơn vị sử dụng lao động không nộp tiền cho cơ quan BHXH huyện, do vậy các chế độ ngắn hạn như ốm đau, thai sản của người lao động không được giải quyết. Thêm vào đó, số lao động tham gia BHXH trong các đơn vị đã đăng ký tham gia đóng BHXH cũng còn chưa đầy đủ, chưa đúng quy định.

Công tác tuyên truyền về BHXH hiệu quả giáo dục đối với người sử dụng lao động và người lao động còn chưa cao, chưa tạo được chuyển biến rõ rệt. Cần đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền để phù hợp với từng đối tượng, từng địa bàn. Tăng cường sử dụng các kênh truyền thông hiện đại như mạng xã hội, website để tiếp cận người dân và doanh nghiệp. Tổ chức các buổi đối thoại, hội thảo để giải đáp thắc mắc, cung cấp thông tin về BHXH.

Cần tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH đến người lao động và người sử dụng lao động. Nội dung tuyên truyền cần tập trung vào quyền lợi, nghĩa vụ của người tham gia BHXH, các chế độ được hưởng khi tham gia BHXH, thủ tục tham gia, đóng, hưởng BHXH. Hình thức tuyên truyền cần đa dạng, phong phú, phù hợp với từng đối tượng, từng địa bàn. Sử dụng các kênh truyền thông như báo chí, truyền hình, phát thanh, internet, mạng xã hội để lan tỏa thông tin.

Cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy trình quản lý thu BHXH để đảm bảo tính chặt chẽ, minh bạch, hiệu quả. Ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý thu BHXH, xây dựng cơ sở dữ liệu về người tham gia BHXH, doanh nghiệp, tình hình đóng, nợ BHXH. Thực hiện giao dịch điện tử trong thu BHXH để giảm thiểu thời gian, chi phí cho doanh nghiệp và cơ quan BHXH. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy trình quản lý thu BHXH.

Cần xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan BHXH với các cơ quan chức năng khác như cơ quan thuế, cơ quan lao động, cơ quan công an, chính quyền địa phương trong công tác quản lý thu BHXH. Chia sẻ thông tin, dữ liệu về doanh nghiệp, người lao động, tình hình đóng, nợ BHXH để phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm. Tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra liên ngành để tăng cường hiệu quả kiểm tra, giám sát.

Xây dựng mô hình điểm về quản lý thu BHXH hiệu quả tại một số xã, thị trấn trên địa bàn huyện. Mô hình này cần có sự tham gia của các cấp ủy đảng, chính quyền, các tổ chức đoàn thể và cộng đồng doanh nghiệp. Áp dụng các giải pháp đồng bộ, toàn diện để tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, hoàn thiện hệ thống quản lý, kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Đánh giá, tổng kết, nhân rộng mô hình điểm.

Thường xuyên đánh giá tác động của các giải pháp đến quyền lợi của người lao động. Lắng nghe ý kiến phản hồi của người lao động về công tác quản lý thu BHXH. Kịp thời giải quyết các kiến nghị, khiếu nại của người lao động liên quan đến BHXH. Đảm bảo người lao động được hưởng đầy đủ, kịp thời các chế độ BHXH theo quy định của pháp luật.

Xác định rõ định hướng phát triển hệ thống BHXH tại huyện Định Hóa đến năm 2025. Mục tiêu là mở rộng đối tượng tham gia BHXH, tăng số thu BHXH, giảm tỷ lệ nợ đọng BHXH. Xây dựng hệ thống BHXH hiện đại, chuyên nghiệp, hiệu quả. Đảm bảo quyền lợi của người tham gia BHXH.

Nghiên cứu, đề xuất các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, người lao động tham gia BHXH. Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp mới thành lập tham gia BHXH. Hỗ trợ người lao động tự do, lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện. Tạo điều kiện thuận lợi để mọi người dân được tiếp cận và tham gia BHXH.