## Tổng quan nghiên cứu

Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh Thái Nguyên là một đơn vị sự nghiệp công lập thuộc UBND tỉnh Thái Nguyên, có nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đồng thời phục vụ nhu cầu văn hóa, giải trí của nhân dân địa phương. Với hơn 60 năm phát triển, Đài hiện có 02 kênh truyền hình TN1, TN2 với tổng thời lượng phát sóng hơn 48 giờ/ngày, 01 kênh phát thanh, 01 tạp chí phát thanh truyền hình và 01 trang thông tin điện tử. Nguồn thu - chi hàng năm của Đài dao động khoảng trên dưới 60 tỷ đồng, trong bối cảnh ngân sách Nhà nước cấp ngày càng hạn hẹp, đòi hỏi công tác quản lý tài chính phải được nâng cao hiệu quả để đảm bảo sự phát triển bền vững.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc phân tích thực trạng quản lý tài chính tại Đài trong giai đoạn 2016-2018, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường khả năng tự chủ tài chính, nâng cao thu nhập cho cán bộ, viên chức và thúc đẩy sự phát triển của Đài. Phạm vi nghiên cứu bao gồm không gian tại Đài PT-TH tỉnh Thái Nguyên và thời gian từ năm 2016 đến 2018 với số liệu thứ cấp, cùng số liệu sơ cấp thu thập năm 2019. Nghiên cứu có ý nghĩa khoa học trong việc hệ thống hóa lý luận quản lý tài chính đơn vị sự nghiệp phát thanh - truyền hình và ý nghĩa thực tiễn trong việc nâng cao hiệu quả quản lý tài chính tại Đài.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

- **Lý thuyết quản lý tài chính công**: Quản lý tài chính công là quá trình hoạch định, xây dựng chính sách và sử dụng các công cụ quản lý tài chính nhằm đảm bảo nguồn vốn cho hoạt động của đơn vị, đồng thời giám sát, kiểm tra việc sử dụng nguồn lực tài chính theo quy định pháp luật.
- **Mô hình quản lý tài chính đơn vị sự nghiệp công lập**: Bao gồm các bước lập dự toán, thực hiện dự toán, quyết toán và kiểm tra, kiểm soát nội bộ nhằm đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả trong quản lý tài chính.
- **Khái niệm chính**:
  - Đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ tài chính một phần.
  - Nguồn tài chính: ngân sách nhà nước cấp, nguồn thu dịch vụ sự nghiệp công, các nguồn khác theo quy định.
  - Quy trình quản lý tài chính: lập dự toán, thực hiện dự toán, quyết toán, kiểm tra nội bộ.
  - Các nhân tố ảnh hưởng: quy mô đơn vị, năng lực cán bộ, cơ chế chính sách nhà nước, yếu tố kinh tế xã hội.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu**:
  - Số liệu thứ cấp: Báo cáo tài chính, báo cáo tổng kết công tác chuyên môn, các văn bản pháp luật, quyết định của UBND tỉnh và Sở Tài chính giai đoạn 2016-2018.
  - Số liệu sơ cấp: Thu thập qua phiếu điều tra với 212 cán bộ, viên chức, người lao động tại Đài và 56 cán bộ lãnh đạo của Đài và Sở Tài chính năm 2019.
- **Phương pháp phân tích**:
  - Phân tích định lượng qua các chỉ tiêu tài chính như dự toán thu chi, thực hiện dự toán, quyết toán ngân sách, tỷ lệ hoàn thành kế hoạch chi, chênh lệch thu chi.
  - Phân tích định tính qua khảo sát ý kiến cán bộ, lãnh đạo về các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính.
  - Sử dụng phương pháp so sánh, thống kê mô tả để đánh giá xu hướng, hiệu quả quản lý tài chính.
- **Timeline nghiên cứu**: Thu thập số liệu thứ cấp giai đoạn 2016-2018, số liệu sơ cấp năm 2019, phân tích và đề xuất giải pháp trong năm 2019.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Thực trạng dự toán thu chi**: Dự toán thu chi của Đài trong giai đoạn 2016-2018 có sự biến động nhẹ, với tổng nguồn thu khoảng 60 tỷ đồng mỗi năm, trong đó nguồn ngân sách nhà nước chiếm phần lớn nhưng tỷ lệ tự chủ tài chính ngày càng tăng. Tỷ lệ hoàn thành dự toán thu đạt trên 95%, chi đạt khoảng 90%, cho thấy công tác lập và thực hiện dự toán tương đối hiệu quả.
- **Cơ cấu nguồn thu**: Nguồn thu từ hoạt động dịch vụ sự nghiệp công chiếm khoảng 30-35% tổng thu, tăng dần qua các năm, phản ánh sự phát triển nguồn thu ngoài ngân sách.
- **Công tác quyết toán và kiểm tra**: Số lượt thanh tra, kiểm tra tài chính tăng lên trong giai đoạn nghiên cứu, góp phần nâng cao tính minh bạch và hiệu quả sử dụng nguồn lực tài chính. Tỷ lệ sai phạm tài chính được kiểm soát ở mức thấp, dưới 2%.
- **Nhân lực quản lý tài chính**: Tỷ lệ cán bộ có trình độ đại học chiếm 70,7%, thạc sĩ chiếm 5,9%, cho thấy đội ngũ quản lý tài chính có trình độ chuyên môn tương đối tốt nhưng cần nâng cao hơn nữa để đáp ứng yêu cầu phát triển.

### Thảo luận kết quả

Các kết quả cho thấy Đài PT-TH tỉnh Thái Nguyên đã có những bước tiến trong công tác quản lý tài chính, đặc biệt là trong việc nâng cao tỷ lệ tự chủ tài chính và đa dạng hóa nguồn thu. Tuy nhiên, việc chi tiêu vẫn còn phụ thuộc nhiều vào ngân sách nhà nước, gây áp lực khi nguồn ngân sách hạn chế. So với các Đài PT-TH tỉnh khác như Hưng Yên và Hà Giang, Đài Thái Nguyên có quy mô lớn hơn và cơ cấu tổ chức phức tạp hơn, đòi hỏi công tác quản lý tài chính phải chuyên nghiệp và linh hoạt hơn.

Việc tăng cường kiểm tra, kiểm soát nội bộ đã giúp giảm thiểu sai phạm, đồng thời nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực. Tuy nhiên, hạn chế về trình độ cán bộ quản lý tài chính và quy chế chi tiêu nội bộ chưa hoàn thiện là những nguyên nhân chính gây ra một số khó khăn trong quản lý. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tỷ lệ nguồn thu theo năm, bảng so sánh dự toán và thực hiện thu chi, cũng như biểu đồ cơ cấu nhân lực theo trình độ.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Tăng cường chất lượng công tác dự toán**: Xây dựng dự toán thu chi dựa trên phân tích sâu sắc các nguồn thu, chi thực tế và dự báo chính xác hơn, nhằm nâng tỷ lệ hoàn thành dự toán lên trên 98% trong vòng 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Phòng Kế hoạch - Tài chính phối hợp Ban Giám đốc.
- **Đổi mới công tác quản lý thu, chi**: Áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý tài chính, tăng cường kiểm soát chi tiêu, giảm thiểu chi không hợp lý, hướng tới tiết kiệm ít nhất 5% chi thường xuyên trong 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Phòng Kế toán và Ban Giám đốc.
- **Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra**: Thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ chặt chẽ, tổ chức thanh tra định kỳ và đột xuất, giảm thiểu sai phạm tài chính xuống dưới 1% trong 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban Kiểm tra nội bộ và Ban Giám đốc.
- **Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý tài chính**: Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng quản lý tài chính cho cán bộ, phấn đấu tăng tỷ lệ cán bộ có trình độ thạc sĩ lên 15% trong 5 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban Tổ chức và Phòng Kế hoạch - Tài chính.
- **Phát triển sản xuất kinh doanh, dịch vụ**: Mở rộng các hoạt động xã hội hóa, quảng cáo, dịch vụ truyền thông để tăng nguồn thu ngoài ngân sách, phấn đấu tăng nguồn thu dịch vụ lên 40% tổng thu trong 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Phòng Dịch vụ và Quảng cáo phối hợp Ban Giám đốc.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Cán bộ quản lý tài chính các đơn vị sự nghiệp công lập**: Nắm bắt các quy trình, phương pháp quản lý tài chính hiệu quả, áp dụng vào thực tiễn đơn vị mình.
- **Lãnh đạo Đài Phát thanh - Truyền hình các tỉnh, thành phố**: Tham khảo kinh nghiệm quản lý tài chính, các giải pháp nâng cao hiệu quả tài chính trong lĩnh vực phát thanh - truyền hình.
- **Sinh viên, nghiên cứu sinh ngành Quản lý kinh tế, Tài chính công**: Học tập mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và các kết quả thực tiễn trong quản lý tài chính đơn vị sự nghiệp.
- **Cơ quan quản lý nhà nước về tài chính và truyền thông**: Sử dụng kết quả nghiên cứu để hoàn thiện chính sách, hướng dẫn quản lý tài chính cho các đơn vị sự nghiệp công lập.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Quản lý tài chính tại Đài PT-TH tỉnh Thái Nguyên có đặc điểm gì nổi bật?**  
   Đài là đơn vị sự nghiệp công lập tự đảm bảo một phần chi phí hoạt động thường xuyên, với nguồn thu chủ yếu từ ngân sách nhà nước và hoạt động dịch vụ sự nghiệp công, áp dụng quy trình quản lý tài chính theo Nghị định 16/2015/NĐ-CP.

2. **Các nguồn thu chính của Đài gồm những gì?**  
   Nguồn thu chính gồm ngân sách nhà nước cấp, thu từ hoạt động dịch vụ sự nghiệp công, các khoản thu phí, lệ phí và nguồn thu khác theo quy định pháp luật.

3. **Phương pháp lập dự toán thu chi tại Đài như thế nào?**  
   Dự toán được lập dựa trên kết quả thực hiện năm trước, yêu cầu nhiệm vụ năm kế hoạch, định mức chi tiêu và được tổng hợp, phê duyệt theo quy trình nghiêm ngặt.

4. **Những khó khăn chính trong quản lý tài chính tại Đài là gì?**  
   Bao gồm hạn chế về trình độ cán bộ quản lý tài chính, quy chế chi tiêu nội bộ chưa hoàn thiện, sự phụ thuộc lớn vào ngân sách nhà nước và áp lực tăng nguồn thu ngoài ngân sách.

5. **Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao hiệu quả quản lý tài chính?**  
   Tăng cường chất lượng dự toán, đổi mới quản lý thu chi, nâng cao năng lực cán bộ, phát triển nguồn thu dịch vụ và tăng cường kiểm tra, kiểm soát nội bộ.

## Kết luận

- Đài PT-TH tỉnh Thái Nguyên đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong quản lý tài chính giai đoạn 2016-2018, đặc biệt trong việc nâng cao tỷ lệ tự chủ tài chính và đa dạng hóa nguồn thu.  
- Công tác lập dự toán, thực hiện dự toán và quyết toán được thực hiện nghiêm túc, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả.  
- Hạn chế về năng lực cán bộ và quy chế chi tiêu nội bộ cần được khắc phục để nâng cao hiệu quả quản lý tài chính.  
- Các giải pháp đề xuất tập trung vào nâng cao chất lượng dự toán, đổi mới quản lý thu chi, phát triển nguồn thu dịch vụ và tăng cường kiểm tra, kiểm soát.  
- Tiếp tục nghiên cứu, áp dụng các mô hình quản lý tài chính tiên tiến, đồng thời tăng cường đào tạo cán bộ để đáp ứng yêu cầu phát triển trong tương lai.  

**Hành động tiếp theo:** Các đơn vị liên quan cần phối hợp triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời theo dõi, đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời, góp phần nâng cao năng lực quản lý tài chính tại Đài PT-TH tỉnh Thái Nguyên.