Tổng quan nghiên cứu
Trong giai đoạn 2018-2022, ngành du lịch tỉnh Thanh Hóa đã trải qua nhiều biến động đáng kể. Năm 2018, tổng doanh thu từ khách du lịch đạt khoảng 10.625 tỷ đồng, tăng lên 14.526 tỷ đồng vào năm 2019. Tuy nhiên, đại dịch Covid-19 đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng, khiến doanh thu năm 2020 giảm xuống còn khoảng 10 nghìn tỷ đồng và năm 2021 chỉ đạt 5.006 tỷ đồng, giảm 51,8% so với năm trước đó. Đến năm 2022, với sự phục hồi của thị trường, doanh thu du lịch đã tăng mạnh, đạt 20.038 tỷ đồng, vượt 111,8% kế hoạch đề ra.
Vấn đề nghiên cứu tập trung vào công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động du lịch tại tỉnh Thanh Hóa, nhằm đánh giá thực trạng, nhận diện những hạn chế và đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước để thúc đẩy phát triển ngành du lịch bền vững. Mục tiêu cụ thể là phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước trong lĩnh vực du lịch, đánh giá hiệu quả các chính sách và hoạt động quản lý, đồng thời đề xuất các giải pháp phù hợp với điều kiện thực tiễn của tỉnh.
Phạm vi nghiên cứu bao gồm toàn bộ hoạt động quản lý nhà nước về du lịch trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa trong giai đoạn 2018-2022. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, đồng thời bảo tồn giá trị văn hóa, môi trường và phát triển bền vững.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết quản lý nhà nước và lý thuyết phát triển du lịch bền vững.
Lý thuyết quản lý nhà nước nhấn mạnh vai trò của nhà nước trong việc xây dựng chính sách, tổ chức thực hiện, kiểm tra giám sát và điều chỉnh các hoạt động kinh tế - xã hội, trong đó có du lịch. Quản lý nhà nước được hiểu là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm soát các nguồn lực nhằm đạt được mục tiêu phát triển du lịch bền vững.
Lý thuyết phát triển du lịch bền vững tập trung vào việc cân bằng giữa phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường và bảo tồn văn hóa, nhằm đảm bảo sự phát triển lâu dài và hài hòa của ngành du lịch.
Các khái niệm chính được sử dụng gồm: quản lý nhà nước đối với hoạt động du lịch, hoạt động du lịch, phát triển du lịch bền vững, chính sách quản lý nhà nước, và các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước trong lĩnh vực du lịch.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp tổng hợp, mô tả, so sánh và khảo sát thực tiễn.
Nguồn dữ liệu bao gồm số liệu thống kê từ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hóa, các văn bản pháp luật liên quan, báo cáo ngành, cùng kết quả khảo sát 143 phiếu thu thập từ cán bộ quản lý tại Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các điểm du lịch và doanh nghiệp kinh doanh du lịch trên địa bàn tỉnh.
Phương pháp phân tích sử dụng phân tích định lượng mô tả các chỉ tiêu kinh tế - xã hội, so sánh các giai đoạn phát triển, đồng thời phân tích định tính qua khảo sát ý kiến chuyên gia và các bên liên quan để đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp.
Timeline nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2018-2022, với việc thu thập và phân tích dữ liệu theo từng năm nhằm phản ánh chính xác diễn biến và tác động của các chính sách quản lý nhà nước đối với hoạt động du lịch tỉnh Thanh Hóa.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Tăng trưởng doanh thu du lịch không ổn định: Doanh thu du lịch tỉnh Thanh Hóa tăng từ 10.625 tỷ đồng năm 2018 lên 14.526 tỷ đồng năm 2019, nhưng giảm mạnh xuống còn 5.006 tỷ đồng năm 2021 do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, tương đương giảm 51,8%. Năm 2022, doanh thu phục hồi mạnh, đạt 20.038 tỷ đồng, tăng gấp 4 lần so với năm 2021 và vượt 11,8% kế hoạch.
Cơ sở hạ tầng và dịch vụ du lịch còn hạn chế: Mặc dù tỉnh đã đầu tư phát triển hạ tầng giao thông và các điểm du lịch trọng điểm như Sầm Sơn, Hải Tiến, nhưng chất lượng và tính đa dạng sản phẩm du lịch chưa cao, chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng của du khách.
Công tác quản lý nhà nước còn nhiều hạn chế: Qua khảo sát, nhiều cán bộ quản lý và doanh nghiệp đánh giá công tác quy hoạch, xúc tiến quảng bá, đào tạo nguồn nhân lực và kiểm tra giám sát chưa đồng bộ và hiệu quả. Tỷ lệ hài lòng về công tác quản lý chỉ đạt mức trung bình đến khá (2,5-3,0 trên thang điểm 4).
Yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước: Bao gồm điều kiện kinh tế - xã hội địa phương, nguồn nhân lực quản lý du lịch còn thiếu và yếu về chuyên môn, sự phối hợp liên ngành chưa chặt chẽ, cũng như nhận thức và trách nhiệm của cộng đồng dân cư và doanh nghiệp chưa cao.
Thảo luận kết quả
Nguyên nhân chính của những hạn chế trên xuất phát từ việc quy hoạch phát triển du lịch chưa được cập nhật kịp thời theo Luật Quy hoạch 2017, dẫn đến việc triển khai các dự án du lịch còn chậm và thiếu đồng bộ. So với các tỉnh như Khánh Hòa và Quảng Ninh, Thanh Hóa còn thiếu sự đầu tư bài bản về hạ tầng kỹ thuật và đào tạo nguồn nhân lực chuyên nghiệp.
Biểu đồ tổng doanh thu du lịch qua các năm cho thấy sự ảnh hưởng rõ rệt của đại dịch Covid-19, đồng thời phản ánh sự phục hồi nhanh chóng nhờ các chính sách kích cầu và quảng bá du lịch hiệu quả. Bảng khảo sát mức độ hài lòng về công tác quản lý nhà nước cũng minh chứng cho nhu cầu cải thiện năng lực quản lý và phối hợp liên ngành.
Ý nghĩa của kết quả nghiên cứu là làm rõ vai trò then chốt của quản lý nhà nước trong việc định hướng phát triển du lịch bền vững, đồng thời cung cấp cơ sở khoa học để các cấp chính quyền tỉnh Thanh Hóa có thể điều chỉnh chính sách, nâng cao hiệu quả quản lý, góp phần phát triển ngành du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn trong tương lai.
Đề xuất và khuyến nghị
Hoàn thiện quy hoạch phát triển du lịch tỉnh Thanh Hóa: Cần cập nhật và xây dựng quy hoạch phát triển du lịch phù hợp với Luật Quy hoạch 2017, tập trung vào phát triển các khu, điểm du lịch trọng điểm, đa dạng hóa sản phẩm du lịch. Thời gian thực hiện: 2024-2025. Chủ thể: UBND tỉnh phối hợp Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng và dịch vụ du lịch: Ưu tiên phát triển hạ tầng giao thông kết nối các điểm du lịch, nâng cấp cơ sở lưu trú, nhà hàng, khu vui chơi giải trí. Thời gian: 2024-2026. Chủ thể: Các sở ngành liên quan, doanh nghiệp và nhà đầu tư.
Nâng cao năng lực quản lý và đào tạo nguồn nhân lực: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản lý du lịch, kỹ năng nghiệp vụ cho cán bộ quản lý và nhân viên ngành du lịch. Thời gian: 2024-2025. Chủ thể: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp các trường đại học, cao đẳng.
Đẩy mạnh công tác xúc tiến, quảng bá du lịch: Sử dụng hiệu quả các kênh truyền thông hiện đại, tổ chức các sự kiện, lễ hội văn hóa, thể thao để thu hút khách du lịch trong và ngoài nước. Thời gian: liên tục từ 2024. Chủ thể: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các doanh nghiệp du lịch.
Tăng cường kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm: Thiết lập hệ thống kiểm tra, thanh tra liên ngành nhằm đảm bảo hoạt động du lịch tuân thủ pháp luật, bảo vệ môi trường và quyền lợi người tiêu dùng. Thời gian: 2024-2025. Chủ thể: UBND tỉnh, các cơ quan chức năng.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Cán bộ quản lý nhà nước ngành du lịch: Giúp hiểu rõ thực trạng, các yếu tố ảnh hưởng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực du lịch tỉnh Thanh Hóa.
Doanh nghiệp kinh doanh du lịch: Cung cấp thông tin về chính sách, xu hướng phát triển và các cơ hội đầu tư, đồng thời nhận diện các thách thức trong hoạt động kinh doanh.
Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản lý công, du lịch: Là tài liệu tham khảo khoa học, bổ sung kiến thức về quản lý nhà nước và phát triển du lịch bền vững tại địa phương.
Các tổ chức, cơ quan hoạch định chính sách: Hỗ trợ xây dựng và điều chỉnh các chính sách phát triển du lịch phù hợp với điều kiện thực tế, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Câu hỏi thường gặp
Quản lý nhà nước đối với hoạt động du lịch là gì?
Quản lý nhà nước đối với hoạt động du lịch là quá trình tổ chức, điều hành và kiểm soát các hoạt động du lịch thông qua hệ thống pháp luật và chính sách nhằm phát triển du lịch bền vững, đảm bảo hài hòa lợi ích kinh tế, xã hội và môi trường.Tại sao quản lý nhà nước lại quan trọng đối với phát triển du lịch tỉnh Thanh Hóa?
Quản lý nhà nước giúp định hướng phát triển, xây dựng chính sách, quy hoạch, kiểm soát chất lượng dịch vụ và bảo vệ tài nguyên du lịch, từ đó tạo môi trường thuận lợi cho ngành du lịch phát triển ổn định và bền vững.Những yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực du lịch?
Bao gồm điều kiện kinh tế - xã hội địa phương, năng lực nguồn nhân lực quản lý, sự phối hợp liên ngành, nhận thức và trách nhiệm của cộng đồng dân cư, doanh nghiệp, cũng như sự phát triển của khoa học công nghệ.Các giải pháp chính để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về du lịch là gì?
Hoàn thiện quy hoạch, đầu tư cơ sở hạ tầng, nâng cao năng lực quản lý và đào tạo nguồn nhân lực, đẩy mạnh xúc tiến quảng bá, tăng cường kiểm tra giám sát và xử lý vi phạm.Làm thế nào để phát triển du lịch bền vững tại Thanh Hóa?
Phát triển du lịch bền vững cần cân bằng giữa phát triển kinh tế, bảo vệ môi trường và bảo tồn văn hóa, thông qua quản lý nhà nước hiệu quả, đa dạng hóa sản phẩm du lịch, nâng cao nhận thức cộng đồng và áp dụng công nghệ hiện đại.
Kết luận
- Quản lý nhà nước đóng vai trò then chốt trong việc định hướng và phát triển ngành du lịch tỉnh Thanh Hóa theo hướng bền vững.
- Doanh thu du lịch tỉnh Thanh Hóa có sự biến động lớn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 nhưng đã phục hồi mạnh mẽ trong năm 2022.
- Cơ sở hạ tầng, chất lượng dịch vụ và năng lực quản lý nhà nước còn nhiều hạn chế cần được cải thiện.
- Các giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước bao gồm cập nhật quy hoạch, đầu tư hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực, xúc tiến quảng bá và tăng cường kiểm tra giám sát.
- Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để các cấp chính quyền tỉnh Thanh Hóa tiếp tục phát triển ngành du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn trong giai đoạn tới.
Hành động tiếp theo: Các cơ quan quản lý và doanh nghiệp du lịch tỉnh Thanh Hóa cần phối hợp triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu, đánh giá để điều chỉnh chính sách phù hợp với thực tiễn phát triển. Để biết thêm chi tiết và ứng dụng thực tiễn, quý độc giả và các nhà quản lý có thể tham khảo toàn bộ luận văn.