Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI, việc nâng cao chất lượng quản lý hoạt động dạy học trở thành nhiệm vụ cấp bách. Trường Cao đẳng An ninh nhân dân I (CĐ ANND I) là một trong những cơ sở đào tạo trọng điểm của lực lượng Công an nhân dân, chịu trách nhiệm đào tạo cán bộ trinh sát an ninh với yêu cầu cao về chuyên môn và nghiệp vụ võ thuật. Từ năm 2014 đến nay, công tác quản lý hoạt động dạy học môn Võ thuật tại trường đã được triển khai nhưng vẫn còn nhiều hạn chế như kế hoạch chưa khoa học, phương pháp dạy học chưa đổi mới toàn diện, kiểm tra đánh giá mang tính thời vụ, ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Võ thuật tại Trường CĐ ANND I, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp, nâng cao hiệu quả dạy học, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục trong lực lượng Công an nhân dân. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động dạy học môn Võ thuật tại trường, khảo sát 250 cán bộ quản lý, giảng viên và học viên, sử dụng số liệu từ năm 2014 đến nay. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho các cấp lãnh đạo nhà trường trong việc hoàn thiện chính sách quản lý, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, đồng thời làm tài liệu tham khảo cho các trường CAND khác.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục hiện đại, trong đó có quan điểm hệ thống - cấu trúc và lịch sử - logic, nhằm phân tích mối quan hệ giữa các yếu tố trong quản lý hoạt động dạy học. Lý thuyết quản lý hoạt động dạy học của các nhà khoa học như Đặng Quốc Bảo, Trần Kiểm được vận dụng để làm rõ nội dung quản lý mục tiêu, chương trình, phương pháp, cơ sở vật chất và kiểm tra đánh giá. Mô hình quản lý giáo dục của các nước như Anh, Singapore và Malaysia cũng được tham khảo, nhấn mạnh vai trò của quản lý trong việc phát triển đội ngũ giáo viên, tổ chức môi trường học tập hiệu quả và lấy người học làm trung tâm.

Các khái niệm chính bao gồm:

  • Hoạt động dạy học môn Võ thuật: quá trình tương tác giữa người dạy và người học nhằm truyền thụ kiến thức, kỹ năng, thái độ võ thuật phục vụ công tác an ninh.
  • Quản lý hoạt động dạy học: hệ thống các tác động có mục đích của chủ thể quản lý đến quá trình dạy và học nhằm đạt mục tiêu giáo dục.
  • Mục tiêu dạy học môn Võ thuật: trang bị kiến thức, kỹ năng và thái độ phù hợp với yêu cầu công tác Công an.
  • Phương pháp dạy học tích cực: kết hợp truyền thống và hiện đại, chú trọng thực hành, huấn luyện kỹ năng thực tế.
  • Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập: đa dạng hình thức, tập trung vào thực hành, đảm bảo khách quan và chính xác.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu chính gồm: báo cáo tổng kết, kết quả khảo sát, dự giờ giảng, phỏng vấn cán bộ quản lý, giảng viên và học viên tại Trường CĐ ANND I. Cỡ mẫu khảo sát là 250 người, bao gồm Ban Giám hiệu, cán bộ quản lý, giáo viên và học viên, được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện.

Phương pháp phân tích sử dụng thống kê mô tả để tổng hợp số liệu khảo sát, phân tích định tính qua phỏng vấn và quan sát thực tế. Quá trình nghiên cứu diễn ra từ năm 2018 đến 2019, bao gồm các bước: thu thập tài liệu, khảo sát thực trạng, phân tích dữ liệu, đề xuất biện pháp và khảo nghiệm tính cần thiết, khả thi của các biện pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Nhận thức về vai trò và quản lý hoạt động dạy học môn Võ thuật
    Khoảng 85% cán bộ quản lý và giáo viên đánh giá vai trò của môn Võ thuật trong đào tạo là rất quan trọng, tuy nhiên chỉ khoảng 60% cho rằng công tác quản lý hoạt động dạy học môn này được thực hiện hiệu quả. Học viên cũng phản ánh việc tổ chức dạy học chưa đồng bộ, thiếu sự đổi mới phương pháp.

  2. Thực trạng quản lý mục tiêu, chương trình và kế hoạch dạy học
    70% giáo viên và cán bộ quản lý cho biết kế hoạch dạy học môn Võ thuật chưa được xây dựng khoa học, chưa phù hợp với đặc thù môn học và nhu cầu thực tế. Việc thực hiện kế hoạch còn mang tính hình thức, chưa có sự kiểm soát chặt chẽ về tiến độ và chất lượng.

  3. Quản lý phương pháp và hình thức tổ chức dạy học
    Chỉ khoảng 55% giáo viên áp dụng phương pháp dạy học tích cực, còn lại chủ yếu sử dụng phương pháp truyền thống, ít đổi mới sáng tạo. Hình thức tổ chức dạy học chủ yếu là giảng dạy trên lớp kết hợp luyện tập thực hành, nhưng chưa khai thác hiệu quả các hình thức học tập ngoài giờ và câu lạc bộ võ thuật.

  4. Quản lý cơ sở vật chất và trang thiết bị
    Khoảng 65% cán bộ quản lý và giáo viên đánh giá cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy học môn Võ thuật còn thiếu và chưa đồng bộ, ảnh hưởng đến chất lượng huấn luyện thực hành, đặc biệt trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

  5. Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập
    Việc kiểm tra, đánh giá chủ yếu dựa vào hình thức thực hành, tuy nhiên chỉ 50% giáo viên cho rằng công tác này được thực hiện thường xuyên và khách quan. Kiểm tra mang tính thời vụ, chưa có hệ thống đánh giá toàn diện, ảnh hưởng đến việc điều chỉnh phương pháp dạy học.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trên xuất phát từ việc thiếu kế hoạch quản lý khoa học, chưa chú trọng đổi mới phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá. So với các mô hình quản lý giáo dục tiên tiến như mô hình “Trường học hiệu quả” ở Anh hay “Nhà trường ưu việt” ở Singapore, Trường CĐ ANND I còn thiếu sự tập trung phát triển đội ngũ giáo viên và môi trường học tập tích cực. Các số liệu khảo sát cho thấy sự cần thiết phải nâng cao năng lực quản lý của cán bộ quản lý và trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm của giáo viên.

Việc quản lý cơ sở vật chất chưa đáp ứng yêu cầu cũng là một điểm nghẽn, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dạy học thực hành môn Võ thuật. Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trong nước về quản lý giáo dục, nhấn mạnh vai trò then chốt của công tác quản lý trong nâng cao chất lượng đào tạo.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ đánh giá các nội dung quản lý (mục tiêu, phương pháp, cơ sở vật chất, kiểm tra) theo từng nhóm đối tượng (cán bộ quản lý, giáo viên, học viên) để minh họa sự khác biệt nhận thức và thực trạng.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Xây dựng và thực hiện kế hoạch dạy học môn Võ thuật khoa học, khả thi
    Chủ thể thực hiện: Ban Giám hiệu, Bộ môn Võ thuật
    Thời gian: Triển khai ngay trong năm học tiếp theo
    Mục tiêu: Đảm bảo kế hoạch phù hợp đặc thù môn học, có tiến độ rõ ràng, dễ kiểm soát.

  2. Đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học theo hướng tích cực, lấy người học làm trung tâm
    Chủ thể thực hiện: Giáo viên, Bộ môn Võ thuật
    Thời gian: Tổ chức bồi dưỡng thường xuyên trong 6 tháng đầu năm học
    Mục tiêu: Tăng tỷ lệ áp dụng phương pháp tích cực lên trên 80%, nâng cao hiệu quả học tập.

  3. Tăng cường đầu tư, quản lý cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy học thực hành
    Chủ thể thực hiện: Ban Giám hiệu, Phòng Hành chính - Kỹ thuật
    Thời gian: Lập kế hoạch đầu tư trong năm tài chính tiếp theo
    Mục tiêu: Đảm bảo đủ trang thiết bị, cải thiện điều kiện luyện tập, giảm thiểu ảnh hưởng thời tiết.

  4. Xây dựng hệ thống kiểm tra, đánh giá kết quả học tập toàn diện, khách quan và thường xuyên
    Chủ thể thực hiện: Bộ môn Võ thuật, Ban Kiểm tra - Đánh giá
    Thời gian: Triển khai trong năm học tới
    Mục tiêu: Kiểm tra định kỳ và thường xuyên, kết hợp đánh giá thực hành và lý thuyết, nâng cao chất lượng phản hồi.

  5. Nâng cao năng lực quản lý và trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ quản lý và giáo viên
    Chủ thể thực hiện: Ban Giám hiệu, Trung tâm Bồi dưỡng
    Thời gian: Tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng hàng năm
    Mục tiêu: Đảm bảo cán bộ quản lý và giáo viên có đủ năng lực đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban Giám hiệu và cán bộ quản lý các trường CAND
    Lợi ích: Áp dụng các biện pháp quản lý hiệu quả, nâng cao chất lượng đào tạo môn Võ thuật và các môn chuyên ngành khác.

  2. Giáo viên, huấn luyện viên môn Võ thuật trong lực lượng Công an
    Lợi ích: Nắm bắt các phương pháp dạy học tích cực, cải tiến kỹ năng giảng dạy và huấn luyện thực hành.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Quản lý giáo dục
    Lợi ích: Tham khảo cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý hoạt động dạy học trong môi trường đặc thù, phục vụ nghiên cứu và học tập.

  4. Các cơ quan quản lý giáo dục và đào tạo trong lực lượng vũ trang
    Lợi ích: Xây dựng chính sách, quy chế quản lý phù hợp với đặc thù đào tạo cán bộ an ninh, nâng cao hiệu quả công tác quản lý.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản lý hoạt động dạy học môn Võ thuật có điểm gì đặc biệt so với các môn học khác?
    Hoạt động dạy học môn Võ thuật đòi hỏi sự kết hợp chặt chẽ giữa lý thuyết và thực hành, với tỷ lệ thực hành chiếm khoảng 70%. Ngoài ra, việc đảm bảo an toàn trong luyện tập và sử dụng trang thiết bị đặc thù cũng là yếu tố quan trọng cần quản lý nghiêm ngặt.

  2. Tại sao việc đổi mới phương pháp dạy học lại quan trọng trong môn Võ thuật?
    Phương pháp dạy học tích cực giúp học viên chủ động, sáng tạo trong luyện tập, nâng cao kỹ năng thực hành và khả năng ứng dụng võ thuật trong công tác. Điều này góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

  3. Các yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến chất lượng quản lý hoạt động dạy học môn Võ thuật?
    Bao gồm năng lực cán bộ quản lý, trình độ chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm của giáo viên, chất lượng đầu vào học viên, cơ sở vật chất và trang thiết bị, cũng như cơ chế, chính sách quản lý của nhà trường.

  4. Làm thế nào để kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Võ thuật hiệu quả?
    Cần kết hợp kiểm tra thường xuyên và định kỳ, sử dụng đa dạng hình thức đánh giá như thực hành, lý thuyết, tự đánh giá và đánh giá đồng nghiệp, đảm bảo khách quan, chính xác và phản ánh đúng năng lực học viên.

  5. Biện pháp nào được đề xuất để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học môn Võ thuật?
    Bao gồm xây dựng kế hoạch dạy học khoa học, đổi mới phương pháp dạy học, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng hệ thống kiểm tra đánh giá toàn diện và nâng cao năng lực cán bộ quản lý, giáo viên.

Kết luận

  • Quản lý hoạt động dạy học môn Võ thuật tại Trường CĐ ANND I còn nhiều hạn chế về kế hoạch, phương pháp, cơ sở vật chất và kiểm tra đánh giá, ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo.
  • Các yếu tố tác động bao gồm yêu cầu đổi mới giáo dục, cơ chế quản lý, năng lực cán bộ quản lý và giáo viên, chất lượng đầu vào học viên và điều kiện cơ sở vật chất.
  • Đề xuất các biện pháp quản lý đồng bộ, khả thi nhằm nâng cao hiệu quả dạy học, đáp ứng yêu cầu đổi mới toàn diện giáo dục và đào tạo trong lực lượng Công an.
  • Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho nhà trường và các cơ quan quản lý trong việc hoàn thiện chính sách, nâng cao chất lượng đào tạo môn Võ thuật.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các biện pháp đề xuất, tổ chức bồi dưỡng cán bộ quản lý và giáo viên, đồng thời xây dựng hệ thống kiểm tra đánh giá hiệu quả.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao chất lượng quản lý hoạt động dạy học môn Võ thuật tại Trường CĐ ANND I, góp phần đào tạo nguồn nhân lực an ninh chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia trong thời kỳ mới!