Quản Lý Giáo Dục Ngôn Ngữ Cho Trẻ Mẫu Giáo 5-6 Tuổi Thông Qua Hoạt Động Làm Quen Với Tác Phẩm Văn Học

Ngôn ngữ đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành và phát triển nhân cách trẻ. Nó giúp trẻ diễn đạt ý tưởng, cảm xúc, đồng thời tiếp thu kiến thức, kinh nghiệm từ thế giới xung quanh. Phát triển ngôn ngữ góp phần nâng cao khả năng giao tiếp, tư duy sáng tạo và hòa nhập xã hội của trẻ. Ngôn ngữ là công cụ để chúng ta tƣ duy, là chìa khóa vạn năng, thông minh nhất để chúng ta mở kho tàng tri thức khổng lồ của nhân loại để tha hồ mà chiếm lĩnh nó, đƣa nó đến với mọi ngƣời.

Tác phẩm văn học thiếu nhi, bao gồm truyện kể cho trẻ mầm non và thơ ca cho trẻ mầm non, mang đến cho trẻ những trải nghiệm ngôn ngữ phong phú, đa dạng. Qua đó, trẻ được tiếp xúc với vốn từ vựng mới, cấu trúc ngữ pháp đa dạng và cách diễn đạt giàu hình ảnh. Văn học còn khơi gợi trí tưởng tượng, cảm xúc và tình yêu cái đẹp ở trẻ. Ngôn ngữ là sự sáng tạo kỳ diệu của con người. Sự tuyệt vời của ngôn ngữ là do ngôn ngữ ngay từ khi hình thành đã trở thành phƣơng tiện giao tiếp cơ bản nhất, hữu hiệu nhất của cả loài ngƣời.

Nhiều trường mầm non chưa đầu tư đủ nguồn lực cho việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Hoạt động tổ chức hoạt động đọc sách cho trẻ còn hạn chế, thiếu sự hướng dẫn, khuyến khích từ giáo viên. Các hoạt động sử dụng văn học trong giáo dục mầm non chưa được khai thác triệt để. Trong thời gian qua, ở các trƣờng mầm non trên địa bàn thành phố Hạ Long,việc giáo dục ngôn ngữ cho trẻ thông qua các tác phẩm văn học chƣa đƣợc xem trọng, hoạt động này đôi khi chỉ mang tính hình thức, không chú trọng về giáo dục ngôn ngữ cho trẻ.

Giáo viên đóng vai trò then chốt trong việc tạo ra môi trường ngôn ngữ phong phú, đa dạng, kích thích sự phát triển của trẻ. Phụ huynh cần phối hợp với giáo viên, tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc với văn học tại gia đình. Cần gắn làm quen với tác phẩm văn học với nhiệm vụ phát triển ngôn ngữ, với việc rèn luyện các kỹ năng ngôn ngữ cho trẻ. Từ đó mà xác định, tìm kiếm các phƣơng pháp, biện pháp thích hợp để tổ chức hoạt động cho trẻ làm quen văn học có hiệu quả.

Các tác phẩm nên có nội dung gần gũi, quen thuộc với cuộc sống của trẻ, ngôn ngữ trong sáng, dễ hiểu, hình ảnh sinh động, giàu cảm xúc. Cần chú trọng đến các tác phẩm mang tính giáo dục cao, giúp trẻ hình thành nhân cách tốt đẹp. Các biện pháp phát triển 1 ngôn ngữ thông qua hoạt động làm quen với tác phẩm văn học cần dựa trên những yêu cầu cần đạt về ngôn ngữ của độ tuổi, dựa trên đặc trƣng ngôn ngữ của tác phẩm và chƣơng trình làm quen tác phẩm văn học dành cho trẻ theo chủ đề, chủ điểm đã đƣợc xác định.

Giáo viên cần linh hoạt trong việc tổ chức các hoạt động văn học, tạo cơ hội cho trẻ được tham gia một cách tích cực, chủ động. Có thể sử dụng các hình thức như kể chuyện, đọc thơ, đóng kịch, trò chơi ngôn ngữ để thu hút sự chú ý của trẻ. Các biện pháp phát triển 1 ngôn ngữ thông qua hoạt động làm quen với tác phẩm văn học cần dựa trên những yêu cầu cần đạt về ngôn ngữ của độ tuổi, dựa trên đặc trƣng ngôn ngữ của tác phẩm và chƣơng trình làm quen tác phẩm văn học dành cho trẻ theo chủ đề, chủ điểm đã đƣợc xác định.

Mục tiêu cần cụ thể, đo lường được, phù hợp với năng lực ngôn ngữ cho trẻ 5 tuổi và năng lực ngôn ngữ cho trẻ 6 tuổi. Mục tiêu cần hướng đến việc phát triển toàn diện các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết của trẻ. Làm quen với tác phẩm văn học là hoạt động đƣợc tổ chức thƣờng xuyên ở trƣờng mầm non. Trong tổng thể cấu trúc chƣơng trình giáo dục mầm non theo hƣớng đổi mới hoạt động làm quen văn học không tồn tại một cách độc lập, riêng lẻ mà đƣợc liên kết với các hoạt động cùng hƣớng tới một chủ đề, chủ điểm đƣợc xác định.

Nội dung cần đa dạng, phong phú, phù hợp với lứa tuổi và trình độ của trẻ. Cần chú trọng đến các nội dung giúp trẻ phát triển vốn từ vựng, cấu trúc ngữ pháp, kỹ năng giao tiếp và khả năng cảm thụ văn học. Xuất phát từ cơ sở lí luận và thực tiễn nêu trên, chúng tôi lựa chọn vấn đề “Quản lý giáo dục ngôn ngữ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi thông qua hoạt động làm quen với tác phẩm văn học ở các trường mầm non thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh” làm đề tài luận văn để nghiên cứu.

Góc thư viện cần được trang trí sinh động, hấp dẫn, có nhiều sách truyện tranh phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Sách truyện cần được sắp xếp gọn gàng, khoa học, dễ dàng cho trẻ lựa chọn. Cần chú trọng đến các tác phẩm mang tính giáo dục cao, giúp trẻ hình thành nhân cách tốt đẹp.

Giáo viên cần tạo cơ hội cho trẻ được giao tiếp, trò chuyện với nhau trong các hoạt động học tập, vui chơi. Khuyến khích trẻ đặt câu hỏi, chia sẻ ý kiến, kể chuyện, đọc thơ. Cần chú trọng đến việc rèn luyện kỹ năng nghe và nói cho trẻ. Nói cách khác, cần gắn làm quen với tác phẩm văn học với nhiệm vụ phát triển ngôn ngữ, với việc rèn luyện các kỹ năng ngôn ngữ cho trẻ.

Thường xuyên đánh giá hiệu quả của các hoạt động giáo dục ngôn ngữ để kịp thời điều chỉnh phương pháp, nội dung. Cần có hệ thống đánh giá khách quan, khoa học, phù hợp với lứa tuổi và trình độ của trẻ. Cần chú trọng đến việc đánh giá cả quá trình và kết quả học tập của trẻ.

Cần tiếp tục nghiên cứu, tìm tòi các phương pháp, hình thức giáo dục ngôn ngữ mới, sáng tạo, phù hợp với xu thế phát triển của xã hội. Cần học hỏi kinh nghiệm từ các nước tiên tiến trên thế giới. Với những nỗ lực không ngừng, chúng ta có thể kỳ vọng vào một tương lai tươi sáng cho thế hệ trẻ Việt Nam.