I. Tính cấp thiết của đề tài
Chi ngân sách nhà nước (NSNN) bao gồm hai bộ phận chính là chi thường xuyên và chi đầu tư phát triển. Trong đó, chi thường xuyên chiếm tỷ trọng lớn nhất và có vai trò, vị trí rất quan trọng đối với phát triển kinh tế xã hội. Việc quản lý chi thường xuyên một cách hiệu quả có ý nghĩa rất quan trọng trong bối cảnh nguồn thu còn hạn chế. Điều này không chỉ giúp đảm bảo các khoản chi ngân sách được sử dụng đúng mục đích mà còn nâng cao tính công khai, minh bạch trong việc sử dụng nguồn lực tài chính quốc gia. Theo đó, Cục Tài vụ - Quản trị, Tổng cục Hải quan cần có những biện pháp quản lý chặt chẽ để tránh tình trạng lãng phí và thất thoát. Đảng và Nhà nước đã có nhiều biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực này, tuy nhiên, thực trạng quản lý chi thường xuyên tại Cục vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế. Do đó, nghiên cứu này nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi thường xuyên tại Cục Tài vụ - Quản trị, Tổng cục Hải quan.
II. Tổng quan về tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Nghiên cứu về quản lý chi thường xuyên đã được nhiều tác giả quan tâm. Các công trình nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc quản lý ngân sách cần phải được cải thiện để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội. Chẳng hạn, nghiên cứu của Trần Quốc Vinh (2016) đã hệ thống hóa lý luận về quản lý ngân sách địa phương, tuy nhiên chưa đề cập đến các vấn đề lý thuyết về chi thường xuyên. Các nghiên cứu khác như của Nguyễn Thị Bích (2015) và Nguyễn Công Điều (2015) cũng tập trung vào việc tăng cường kiểm soát chi ngân sách nhưng chưa đi sâu vào thực trạng tại Cục Tài vụ - Quản trị. Điều này cho thấy, khoảng trống trong nghiên cứu về quản lý chi thường xuyên tại các cơ quan hành chính vẫn còn lớn, đặc biệt là tại Cục Tài vụ - Quản trị, Tổng cục Hải quan. Do đó, nghiên cứu này không chỉ bổ sung vào lý thuyết mà còn có giá trị thực tiễn cao.
III. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu để đánh giá thực trạng quản lý chi thường xuyên tại Cục Tài vụ - Quản trị. Phương pháp luận chủ yếu là chủ nghĩa Mác - Lênin, kết hợp với các phương pháp thu thập dữ liệu như ghi chép, phân tích số liệu từ các báo cáo của Tổng cục Hải quan. Phương pháp so sánh cũng được áp dụng để đánh giá hiệu quả của các chỉ tiêu quản lý. Qua đó, tác giả có thể rút ra những đánh giá và kết luận về thực trạng và những tồn tại trong quản lý chi thường xuyên. Việc áp dụng các phương pháp này không chỉ giúp làm rõ thực trạng mà còn đề xuất giải pháp khả thi nhằm cải thiện công tác quản lý tại Cục Tài vụ - Quản trị.
IV. Thực trạng quản lý chi thường xuyên tại Cục Tài vụ Quản trị
Cục Tài vụ - Quản trị có vai trò quan trọng trong việc điều hành quỹ ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, thực trạng quản lý chi thường xuyên tại đây còn nhiều hạn chế. Đánh giá cho thấy, công tác kiểm soát chi vẫn còn mang tính hình thức, chưa đáp ứng được yêu cầu của quy trình giao dịch một cửa. Các khoản chi thường xuyên vẫn gặp khó khăn trong việc quản lý, dẫn đến tình trạng lãng phí, thất thoát. Đặc biệt, việc áp dụng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt chưa được thực hiện triệt để. Những tồn tại này cần được khắc phục để nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng ngân sách nhà nước tại Cục Tài vụ - Quản trị.
V. Giải pháp hoàn thiện quản lý chi thường xuyên
Để hoàn thiện công tác quản lý chi thường xuyên tại Cục Tài vụ - Quản trị, cần có những giải pháp đồng bộ. Trước hết, cần hoàn thiện tổ chức bộ máy và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức. Thứ hai, tăng cường công tác thanh tra, giám sát để đảm bảo tính minh bạch trong chi tiêu. Cuối cùng, đẩy mạnh cải cách và hiện đại hóa quản lý ngân sách, đặc biệt là trong việc áp dụng công nghệ thông tin vào quy trình quản lý. Những giải pháp này không chỉ giúp khắc phục tồn tại mà còn góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước tại Cục.