Quan hệ ngoại giao giữa Đại Việt và nhà Thanh (1789-1802) dưới thời Tây Sơn

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề

3. Mục đích, nhiệm vụ của luận văn

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

5. Nguồn tư liệu và phương pháp nghiên cứu

6. Đóng góp của luận văn

7. Bố cục của luận văn

1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ THIẾT LẬP QUAN HỆ BANG GIAO GIỮA NHÀ TÂY SƠN VỚI NHÀ THANH

1.1. Bối cảnh Đại Việt ở nửa cuối thế kỷ XVIII và nhu cầu thiết lập quan hệ ngoại giao với nhà Thanh

1.2. Xã hội Đại Việt nửa cuối thế kỷ XVIII

1.3. Sự khủng hoảng của chính quyền phong kiến Đàng Ngoài và Đàng Trong

1.4. Vua Quang Trung khôi phục và xây dựng đất nước

1.5. Nhu cầu thiết lập quan hệ ngoại giao với nhà Thanh

1.6. Tránh một cuộc chiến tranh đổ máu tiếp theo giữa hai nước

1.7. Tranh thủ hòa bình, phát triển kinh tế đất nước

1.8. Giữ vững chủ quyền dân tộc

1.9. Bối cảnh xã hội Trung Quốc nửa cuối thế kỷ XVIII và lợi ích của nhà Thanh trong việc thiết lập quan hệ ngoại giao với nhà Tây Sơn

1.10. Bối cảnh xã hội Trung Quốc nửa cuối thế kỷ XVIII

1.11. Vương triều nhà Thanh phát triển tới đỉnh cao dưới thời vua Càn Long

1.12. Những vấn đề khó khăn nội tại của vương triều Càn Long

1.13. Lợi ích của nhà Thanh trong việc thiết lập quan hệ ngoại giao với nhà Tây Sơn

1.14. Tránh được những thất bại kế tiếp trên chiến trận

1.15. Giữ được danh dự nước lớn

1.16. Truyền thống quan hệ bang giao giữa hai nước trước thời Tây Sơn

1.17. Tư tưởng truyền thống trong quan niệm ngoại giao của Đại Việt

1.18. Tư tưởng ngoại giao truyền thống của Trung Quốc

2. CHƯƠNG 2: QUAN HỆ BANG GIAO GIỮA NHÀ TÂY SƠN VỚI NHÀ THANH (1789-1802)

2.1. Phong trào nông dân Tây Sơn và sự xác lập quan hệ ngoại giao với nhà Thanh

2.1.1. Phong trào nông dân Tây Sơn

2.1.2. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ

2.1.3. Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Nguyễn và đánh tan quân xâm lược Xiêm

2.1.4. Tây Sơn lật đổ chính quyền Lê - Trịnh

2.1.5. Tây Sơn đánh tan quân Thanh

2.2. Sự xác lập quan hệ ngoại giao với nhà Thanh

2.3. Thái độ của nhà Thanh đối với phong trào khởi nghĩa nông dân Tây Sơn

2.4. Hoạt động bang giao giữa nhà Tây Sơn với nhà Thanh (1789 – 1802)

2.4.1. Quan hệ sắc phong, triều cống

2.4.2. Đón nhận sắc phong

2.4.3. Hoạt động thương mại triều cống

2.5. Vấn đề biên giới, lãnh thổ

3. CHƯƠNG 3: NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ VỀ QUAN HỆ BANG GIAO GIỮA NHÀ TÂY SƠN VỚI NHÀ THANH

3.1. Quan hệ sắc phong, triều cống – nền tảng của quan hệ bang giao giữa nhà Tây Sơn với nhà Thanh

3.2. Những quy định về nghi lễ thể hiện một cách chặt chẽ trong quan hệ bang giao giữa hai nước

3.3. Thể hiện tính mềm dẻo, khéo léo

3.4. Thể hiện tính chủ động, cương quyết trong vấn đề đối ngoại

3.5. Bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về quan hệ ngoại giao giữa Đại Việt và nhà Thanh 1789 1802

Quan hệ ngoại giao giữa Đại Việt và nhà Thanh trong giai đoạn 1789-1802 là một phần quan trọng trong lịch sử Việt Nam. Thời kỳ này chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ của Đại Việt dưới triều đại Tây Sơn. Mối quan hệ này không chỉ phản ánh sự tương tác chính trị mà còn là sự giao thoa văn hóa và kinh tế giữa hai quốc gia. Việc thiết lập quan hệ ngoại giao trong bối cảnh lịch sử phức tạp đã tạo ra những cơ hội và thách thức cho cả hai bên.

1.1. Bối cảnh lịch sử và xã hội của Đại Việt và nhà Thanh

Cuối thế kỷ XVIII, Đại Việt đang trải qua những biến động lớn về chính trị và xã hội. Sự khủng hoảng của chính quyền phong kiến đã tạo điều kiện cho phong trào Tây Sơn nổi dậy. Trong khi đó, nhà Thanh cũng đang ở đỉnh cao quyền lực nhưng phải đối mặt với nhiều vấn đề nội tại. Sự cần thiết phải thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai bên xuất phát từ nhu cầu ổn định và phát triển.

1.2. Mục tiêu và lợi ích của việc thiết lập quan hệ ngoại giao

Việc thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Đại Việt và nhà Thanh không chỉ nhằm tránh xung đột mà còn để tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế và văn hóa. Đại Việt mong muốn duy trì độc lập và chủ quyền, trong khi nhà Thanh tìm kiếm sự công nhận và củng cố vị thế của mình trong khu vực.

II. Những thách thức trong quan hệ ngoại giao giữa Đại Việt và nhà Thanh

Mặc dù có nhiều lợi ích từ việc thiết lập quan hệ ngoại giao, nhưng Đại Việt và nhà Thanh cũng phải đối mặt với nhiều thách thức. Những vấn đề này không chỉ liên quan đến chính trị mà còn ảnh hưởng đến văn hóa và kinh tế của cả hai quốc gia.

2.1. Xung đột quân sự và chính trị

Trong giai đoạn này, Đại Việt đã phải đối mặt với nhiều cuộc xung đột quân sự, đặc biệt là với quân Thanh. Những cuộc chiến tranh này không chỉ gây thiệt hại về người và của mà còn làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ ngoại giao.

2.2. Vấn đề công nhận và sắc phong

Một trong những thách thức lớn trong quan hệ ngoại giao là vấn đề công nhận Đại Việt như một quốc gia độc lập. Nhà Thanh yêu cầu Đại Việt phải chấp nhận sắc phong, điều này gây ra nhiều tranh cãi và khó khăn trong việc thiết lập mối quan hệ chính thức.

III. Phương pháp giải quyết quan hệ ngoại giao giữa Đại Việt và nhà Thanh

Để vượt qua những thách thức trong quan hệ ngoại giao, Đại Việt đã áp dụng nhiều phương pháp linh hoạt và khéo léo. Những chiến lược này không chỉ giúp duy trì hòa bình mà còn tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế và văn hóa.

3.1. Chính sách ngoại giao mềm dẻo

Chính quyền Tây Sơn đã áp dụng chính sách ngoại giao mềm dẻo, khéo léo trong việc thương thuyết với nhà Thanh. Điều này giúp giảm thiểu xung đột và tạo ra không gian cho sự hợp tác.

3.2. Tăng cường giao lưu văn hóa và thương mại

Giao lưu văn hóa và thương mại giữa Đại Việt và nhà Thanh đã được thúc đẩy mạnh mẽ. Những hoạt động này không chỉ giúp tăng cường mối quan hệ mà còn tạo ra lợi ích kinh tế cho cả hai bên.

IV. Kết quả và ứng dụng thực tiễn từ quan hệ ngoại giao giữa Đại Việt và nhà Thanh

Kết quả của quan hệ ngoại giao giữa Đại Việt và nhà Thanh trong giai đoạn này đã để lại nhiều bài học quý giá cho các thế hệ sau. Những thành công và thất bại trong quan hệ này đã góp phần định hình chính sách đối ngoại của Việt Nam trong các thời kỳ tiếp theo.

4.1. Những thành tựu đạt được

Mối quan hệ ngoại giao đã giúp Đại Việt duy trì được độc lập và chủ quyền, đồng thời tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế và văn hóa. Những thành tựu này đã góp phần củng cố vị thế của Đại Việt trong khu vực.

4.2. Bài học cho chính sách đối ngoại hiện đại

Những kinh nghiệm từ quan hệ ngoại giao giữa Đại Việt và nhà Thanh có thể được áp dụng trong chính sách đối ngoại hiện đại. Việc duy trì hòa bình và hợp tác với các quốc gia láng giềng là điều cần thiết để bảo vệ lợi ích quốc gia.

V. Kết luận về quan hệ ngoại giao giữa Đại Việt và nhà Thanh

Quan hệ ngoại giao giữa Đại Việt và nhà Thanh trong giai đoạn 1789-1802 là một phần quan trọng trong lịch sử Việt Nam. Những thăng trầm trong mối quan hệ này đã phản ánh sự phức tạp của chính trị và văn hóa trong khu vực. Việc nghiên cứu quan hệ này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về lịch sử mà còn cung cấp những bài học quý giá cho chính sách đối ngoại hiện đại.

5.1. Tương lai của quan hệ Việt Trung

Mối quan hệ giữa Việt Nam và Trung Quốc hiện nay vẫn tiếp tục phát triển. Những bài học từ quá khứ có thể giúp hai nước xây dựng một mối quan hệ hòa bình và bền vững hơn trong tương lai.

5.2. Đánh giá tổng quan về quan hệ ngoại giao

Tổng quan về quan hệ ngoại giao giữa Đại Việt và nhà Thanh cho thấy sự cần thiết của việc duy trì hòa bình và hợp tác trong bối cảnh lịch sử phức tạp. Những thành công và thất bại trong quá khứ sẽ là nền tảng cho những quyết định trong tương lai.

Luận văn thạc sĩ: Quan hệ bang giao giữa Đại Việt và nhà Thanh dưới thời Tây Sơn (1789-1802)