Vận dụng phương pháp giáo dục tích cực trong hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo tại trường mầm non ngoài công lập ở TP.HCM

• Tác giả: Lê Thị Hương
• Người hướng dẫn: PGS. Ngô Anh Tuấn
• Trường học: Trường Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật Thành Phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Giáo Dục Học
• Đề tài: Phương Pháp Giáo Dục Tích Cực Cho Trẻ Mẫu Giáo Tại Trường Mầm Non Tư Thục TP.HCM
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC TÍCH CỰC TRONG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG NHẬN THỨC CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở TRƯỜNG MẦM NON
• 1.1. Nghiên cứu và tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo
• 1.1.1. Tiền đề vật chất của nhận thức
• 1.1.2. Chức năng não bộ trong giai đoạn sớm
• 1.1.3. Hoạt động nhận thức của trẻ mẫu giáo
• 1.1.4. Tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo
• 1.2. Nghiên cứu và phương pháp giáo dục tích cực
• 1.2.1. Giáo dục tích cực và phương pháp giáo dục tích cực
• 1.2.2. Nghiên cứu về cụm từ "Giáo dục sớm"
• 1.2.3. Phương pháp giáo dục tích cực theo quan điểm giáo dục sớm
• 1.3. Nghiên cứu và vận dụng phương pháp giáo dục tích cực trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non
• 1.3.1. Vận dụng phương pháp giáo dục tích cực trong giáo dục mầm non
• 1.3.2. Vận dụng phương pháp giáo dục tích cực trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo
• 1.4. Kết luận chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC TÍCH CỰC TRONG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG NHẬN THỨC CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở TRƯỜNG MẦM NON NGOÀI CÔNG LẬP
• 2.1. Khái niệm sử dụng trong đề tài
• 2.1.1. Tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo
• 2.1.2. Phương pháp giáo dục tích cực
• 2.1.3. Vận dụng phương pháp giáo dục tích cực trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo
• 2.2. Tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non ngoài công lập
• 2.2.1. Đặc điểm hoạt động nhận thức của trẻ mẫu giáo
• 2.2.2. Các dạng tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non ngoài công lập
• 2.2.3. Các thành tố của tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non ngoài công lập
• 2.3. Phương pháp giáo dục tích cực trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non ngoài công lập
• 2.3.1. Quan điểm đổi mới phương pháp giáo dục
• 2.3.2. Tiêu chí đánh giá tính tích cực của các phương pháp giáo dục tích cực
• 2.3.3. Các phương pháp giáo dục tích cực
• 2.3.4. Vận dụng phương pháp giáo dục tích cực trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non ngoài công lập
• 2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến vận dụng phương pháp giáo dục tích cực trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non ngoài công lập
• 2.4.1. Yếu tố chủ quan
• 2.4.2. Yếu tố khách quan
• 2.5. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG VÀ VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC TÍCH CỰC TRONG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG NHẬN THỨC CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở TRƯỜNG MẦM NON NGOÀI CÔNG LẬP TẠI TP. HÀ CHÍ MINH
• 3.1. Khái quát và hệ thống trường mầm non ngoài công lập
• 3.1.1. Đặc điểm trường mầm non ngoài công lập tại Thành phố Hồ Chí Minh
• 3.1.2. Chất lượng giáo dục trường mầm non ngoài công lập tại Thành phố Hồ Chí Minh
• 3.2. Tổ chức khảo sát thực trạng
• 3.2.1. Mục đích khảo sát
• 3.2.2. Nội dung và đối tượng khảo sát
• 3.2.3. Phương pháp khảo sát
• 3.2.4. Quy trình khảo sát
• 3.3. Kết quả khảo sát thực trạng vận dụng phương pháp giáo dục tích cực trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non ngoài công lập tại TPHCM
• 3.3.1. Kết quả khảo sát thực trạng tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở trường MNNCL
• 3.3.2. Kết quả khảo sát thực trạng sử dụng các PPGDTC của giáo viên mầm non
• 3.3.3. Kết quả khảo sát về các dấu hiệu vận dụng PPGDTC trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở trường MNNCL
• 3.3.4. Kết quả khảo sát về các yếu tố ảnh hưởng vận dụng PPGDTC trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở trường MNNCL
• 3.4. Đánh giá chung và thực trạng
• 3.4.1. Điểm mạnh và hạn chế
• 3.4.2. Nguyên nhân thực trạng
• 3.5. Kết luận chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: THIẾT KẾ VÀ THỰC NGHIỆM KẾ HOẠCH VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC TÍCH CỰC TRONG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG NHẬN THỨC CHO TRẺ MẪU GIÁO Ở TRƯỜNG MẦM NON NGOÀI CÔNG LẬP TẠI TP. HÀ CHÍ MINH
• 4.1. Thiết kế kế hoạch vận dụng phương pháp giáo dục tích cực trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non ngoài công lập tại TPHCM
• 4.1.1. Mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức, đánh giá và cách thực hiện
• 4.2. Lấy ý kiến chuyên gia và thực nghiệm sản phẩm kế hoạch vận dụng PPGDTC trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo ở trường MNNCL
• 4.2.1. Mục đích, nội dung, giá thuyết, hình thức thực nghiệm
• 4.2.2. Tiến trình thực nghiệm
• 4.2.3. Kết quả thực nghiệm
• 4.3. Kết luận chương 4
• KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng quan về phương pháp giáo dục tích cực

Phương pháp giáo dục tích cực (giáo dục tích cực) đang trở thành xu hướng trong giáo dục hiện đại, đặc biệt là trong giáo dục mầm non. Nghiên cứu này tập trung vào việc áp dụng các phương pháp giáo dục tích cực trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo tại các trường mầm non tư thục ở TP.HCM. Các phương pháp này không chỉ giúp trẻ phát triển nhận thức mà còn khuyến khích sự sáng tạo và khả năng tự lập. Theo Trần Thị Hoa và Nguyễn Minh Phương (2016), việc áp dụng phương pháp giáo dục tích cực giúp trẻ trở thành trung tâm của quá trình học tập, trong khi giáo viên đóng vai trò là người hướng dẫn và hỗ trợ. Điều này tạo ra một môi trường học tập tích cực, nơi trẻ em có thể tự do khám phá và học hỏi.

1.1. Khái niệm và vai trò của giáo dục tích cực

Giáo dục tích cực không chỉ đơn thuần là việc truyền đạt kiến thức mà còn là quá trình phát triển toàn diện cho trẻ. Nó bao gồm việc phát triển kỹ năng xã hội, khả năng tư duy phản biện và sự tự tin. Theo Pekdogan (2016), việc áp dụng phương pháp giáo dục tích cực trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo giúp nâng cao chất lượng giáo dục và tạo ra một môi trường học tập thân thiện, khuyến khích trẻ tham gia tích cực vào các hoạt động học tập.

II. Cơ sở lý luận về phương pháp giáo dục tích cực

Cơ sở lý luận cho việc áp dụng phương pháp giáo dục tích cực trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo bao gồm các khái niệm cơ bản như tổ chức hoạt động nhận thức, phương pháp giáo dục tích cực và các yếu tố ảnh hưởng đến việc áp dụng phương pháp này. Việc hiểu rõ các khái niệm này giúp giáo viên có thể lựa chọn và áp dụng các phương pháp phù hợp trong giảng dạy. Các yếu tố như môi trường học tập, sự hỗ trợ từ gia đình và sự tham gia của cộng đồng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện phương pháp giáo dục tích cực.

2.1. Các khái niệm cơ bản

Tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo là quá trình thiết kế và thực hiện các hoạt động nhằm phát triển khả năng nhận thức của trẻ. Phương pháp giáo dục tích cực bao gồm nhiều hình thức như Montessori, Glenn Doman và Shichida, mỗi phương pháp đều có những đặc điểm riêng biệt nhưng đều hướng đến việc phát triển toàn diện cho trẻ. Việc áp dụng các phương pháp này trong tổ chức hoạt động nhận thức giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội và khả năng tư duy độc lập.

III. Thực trạng áp dụng phương pháp giáo dục tích cực

Thực trạng áp dụng phương pháp giáo dục tích cực trong các trường mầm non tư thục tại TP.HCM cho thấy sự đa dạng trong cách thức tổ chức hoạt động nhận thức. Một số trường đã áp dụng thành công các phương pháp giáo dục tích cực, trong khi nhiều trường khác vẫn còn sử dụng các phương pháp truyền thống. Kết quả khảo sát cho thấy rằng việc áp dụng phương pháp giáo dục tích cực không chỉ giúp trẻ phát triển nhận thức mà còn nâng cao chất lượng giáo dục tại các trường mầm non tư thục.

3.1. Đánh giá thực trạng

Kết quả khảo sát cho thấy rằng nhiều giáo viên mầm non đã nhận thức được tầm quan trọng của việc áp dụng phương pháp giáo dục tích cực trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn trong việc thực hiện, bao gồm thiếu tài liệu hướng dẫn và sự hỗ trợ từ phía nhà trường. Việc đánh giá thực trạng này là cần thiết để có những giải pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả áp dụng phương pháp giáo dục tích cực.

IV. Thiết kế và thực nghiệm phương pháp giáo dục tích cực

Thiết kế và thực nghiệm phương pháp giáo dục tích cực trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo là một bước quan trọng để đánh giá tính khả thi và hiệu quả của các phương pháp này. Nghiên cứu đã tiến hành thực nghiệm với các kế hoạch cụ thể, bao gồm mục tiêu, nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức. Kết quả thực nghiệm cho thấy rằng việc áp dụng phương pháp giáo dục tích cực đã mang lại những kết quả tích cực trong việc phát triển nhận thức cho trẻ.

4.1. Kế hoạch thực nghiệm

Kế hoạch thực nghiệm được thiết kế với các hoạt động cụ thể nhằm phát triển nhận thức cho trẻ mẫu giáo. Các hoạt động này bao gồm trò chơi, thảo luận nhóm và các hoạt động thực tiễn. Kết quả thực nghiệm cho thấy rằng trẻ em tham gia vào các hoạt động này đã có sự tiến bộ rõ rệt trong khả năng nhận thức và kỹ năng xã hội. Điều này chứng tỏ rằng phương pháp giáo dục tích cực có thể được áp dụng hiệu quả trong tổ chức hoạt động nhận thức cho trẻ mẫu giáo.