Phát Triển Hoạt Động Tài Trợ Thương Mại Quốc Tế Tại Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt Nam

• Tác giả: Nguyễn Mỹ Duyên
• Người hướng dẫn: GS. TS Nguyễn Văn Tiến
• Trường học: Học viện Ngân hàng
• Chuyên ngành: Kinh doanh quốc tế
• Đề tài: Phát Triển Hoạt Động Tài Trợ Thương Mại Quốc Tế Tại Ngân Hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• LỜI MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ TMQT CỦA CÁC NHTM
• 1.1. Cơ sở lý thuyết về hoạt động tài trợ thương mại quốc tế
• 1.1.1. Khái niệm về hoạt động tài trợ thương mại quốc tế
• 1.1.2. Đặc điểm của tài trợ thương mại quốc tế
• 1.1.3. Các hình thức của hoạt động tài trợ thương mại quốc tế
• 1.1.4. Vai trò của hoạt động tài trợ thương mại quốc tế
• 1.2. Phát triển hoạt động thương mại quốc tế tại ngân hàng thương mại
• 1.2.1. Tổng quan chung về hoạt động tài trợ thương mại quốc tế tại các ngân hàng thương mại
• 1.2.2. Các chỉ tiêu đo lường đánh giá mức độ phát triển hoạt động tài trợ thương mại quốc tế
• 1.2.3. Nhân tố tác động đến sự phát triển của hoạt động tài trợ thương mại quốc tế
• 1.3. Phát triển tài trợ thương mại quốc tế – Kinh nghiệm và bài học
• 1.3.1. Kinh nghiệm từ các ngân hàng quốc tế
• 1.3.2. Kinh nghiệm trong nước
• 1.3.3. Bài học rút ra cho Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công Thương Việt Nam
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ TMQT TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM
• 2.1. Khái quát chung về Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 2.1.1. Giới thiệu chung về quá trình hình thành và phát triển của ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 2.1.2. Cơ cấu tổ chức của ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 2.1.3. Tình hình kết quả HĐKD của ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 2.2. Thực trạng hoạt động tài trợ TMQT tại ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 2.2.1. Cơ sở pháp lý điều chỉnh hoạt động tài trợ TMQT của ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 2.2.2. Thực trạng phát triển hoạt động TMQT tại ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 2.2.3. Đánh giá tình hình thực hiện hoạt động tài trợ TMQT tại ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 2.2.3.1. Kết quả thu được từ hoạt động tài trợ TMQT tại ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 2.2.3.2. Những hạn chế tồn tại và nguyên nhân
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ TMQT TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM
• 3.1. Định hướng phát triển hoạt động tài trợ TMQT của ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam trong những năm tới
• 3.1.1. Định hướng phát triển đến năm 2030
• 3.1.2. Những cơ hội và thách thức của ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 3.2. Giải pháp phát triển dịch vụ tài trợ TMQT tại ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 3.2.1. Nhóm giải pháp cải tiến và đa dạng hóa các sản phẩm tài trợ
• 3.2.2. Nhóm giải pháp cho quy trình hoạt động tài trợ TMQT
• 3.2.3. Nhóm giải pháp cải thiện chất lượng nhân sự của NH
• 3.2.4. Nhóm giải pháp đầu tư phát triển hệ thống và CNTT
• 3.2.5. Nhóm giải pháp mở rộng mối quan hệ với các ngân hàng đại lý
• 3.2.6. Nhóm giải pháp về marketing, quảng bá dịch vụ tài trợ TMQT
• 3.2.7. Nhóm giải pháp nâng cao hệ thống quản lý, phòng ngừa rủi ro
• 3.3. Kiến nghị để phát triển hoạt động tài trợ TMQT tại ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam
• 3.3.1. Kiến nghị với Chính phủ
• 3.3.2. Kiến nghị đối với NHNN
• 3.3.3. Kiến nghị với các doanh nghiệp tham gia vào hoạt động tài trợ TMQT
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Tài Trợ Thương Mại Quốc Tế Tại VietinBank

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, hoạt động tài trợ thương mại quốc tế ngày càng trở nên quan trọng. Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) đóng vai trò then chốt trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Tài trợ TMQT giúp giảm thiểu rủi ro, cung cấp nguồn tài chính và đảm bảo uy tín cho các giao dịch. Hoạt động này không chỉ thúc đẩy hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu VietinBank mà còn góp phần vào sự phát triển kinh tế của Việt Nam. Tài trợ thương mại quốc tế VietinBank là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy thương mại quốc tế. Vietinbank đã cho ra mắt rất nhiều các dịch vụ, sản phẩm phù hợp với khách hàng từ cá nhân đến các doanh nghiệp.

Theo TS. Nguyễn Thị Hồng Hải và TS. Đoàn Ngọc Thắng, tài trợ thương mại quốc tế là tập hợp các chính sách, biện pháp và hình thức hỗ trợ tài chính trực tiếp hoặc gián tiếp cho doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng hàng hóa, dịch vụ quốc tế.

1.1. Khái Niệm Cốt Lõi về Tài Trợ Thương Mại Quốc Tế

Thực chất, tài trợ thương mại quốc tế là các nghiệp vụ nhằm giảm thiểu rủi ro, sử dụng nguồn tài chính và uy tín để tài trợ cho hoạt động xuất nhập khẩu. Nó đảm bảo hàng hóa lưu thông bằng cách khắc phục tình trạng thiếu hụt thông tin giữa nhà xuất khẩu và nhập khẩu. Tài trợ thương mại quốc tế đảm bảo cho việc hàng hóa được lưu thông bằng biện pháp khắc phục tình trạng thiếu hụt thông tin giữa nhà xuất khẩu và nhà nhập khẩu, cho phép họ tin tưởng vào một hệ thống, nơi mà người bán được thanh toán theo những điều kiện quy định và người mua được nhận hàng hóa mà họ đã chi trả. Đối với doanh nghiệp muốn gia nhập thị trường quốc tế, đây là giải pháp tối ưu kết hợp với các ưu đãi XNK.

1.2. Đặc Điểm Nổi Bật của Tài Trợ Thương Mại Quốc Tế VietinBank

Hoạt động tài trợ thương mại quốc tế VietinBank có những đặc điểm riêng biệt. Mục đích chính là sinh lời, bao gồm mua bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ ngân hàng (cho vay, chiết khấu, bảo lãnh) và xúc tiến thương mại dựa trên nguồn lực tài chính và uy tín của ngân hàng. Yếu tố “quốc tế” tạo sự khác biệt, sử dụng nghiệp vụ thanh toán quốc tế, trao đổi với ngân hàng nước ngoài, mua bán và giảm thiểu rủi ro tỷ giá. Đây cũng là điểm khác biệt so với tài trợ thương mại nội địa, và là một trong những dịch vụ mang lại doanh thu lớn cho các NHTM.

1.3. Vai Trò Quan Trọng của Tài Trợ Thương Mại Quốc Tế VietinBank

Hoạt động tài trợ thương mại quốc tế đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy thương mại quốc tế, hỗ trợ doanh nghiệp XNK, giúp các doanh nghiệp có thể tiếp cận các nguồn vốn, bảo lãnh từ các tổ chức tài chính. Tài trợ thương mại quốc tế còn liên quan trực tiếp đến các nghiệp vụ khác như TTQT, bảo lãnh hàng hóa, kinh doanh ngoại hối, … Đây là những công cụ tài chính hữu hiệu giúp các NHTM gia tăng nguồn thu, do đó hoạt động này luôn được tập trung phát triển cả về nghiệp vụ lẫn quy trình thủ tục.

II. Thách Thức và Rủi Ro Trong Tài Trợ Thương Mại VietinBank

Hoạt động tài trợ thương mại quốc tế VietinBank đối mặt với nhiều thách thức và rủi ro. Sự biến động của thị trường tài chính quốc tế, thay đổi chính sách thương mại, và rủi ro tín dụng là những yếu tố cần được quan tâm. Đặc biệt, các yếu tố quốc tế, sự kiện kinh tế - chính trị thế giới ảnh hưởng lớn đến hoạt động này. Cần có sự cập nhật và thay đổi phù hợp để giảm thiểu tác động tiêu cực. Rủi ro trong tài trợ thương mại quốc tế luôn tiềm ẩn và đòi hỏi các ngân hàng phải có sự cảnh giác cao. Vietinbank cũng phải đối diện với sự cạnh tranh trực tiếp của các ngân hàng đang nổi về lĩnh vực này như VCB, BIDV, VP bank, Techcombank.

2.1. Rủi Ro Tín Dụng Trong Tài Trợ Thương Mại Quốc Tế

Rủi ro tín dụng là một trong những thách thức lớn nhất. Doanh nghiệp không có khả năng thanh toán hoặc không thực hiện đúng cam kết là nguy cơ thường trực. Việc đánh giá kỹ lưỡng khả năng tài chính của đối tác, xây dựng các biện pháp phòng ngừa rủi ro là vô cùng quan trọng. Rủi ro trong tài trợ thương mại quốc tế cần được nhận diện và quản lý hiệu quả để bảo vệ lợi ích của VietinBank.

2.2. Rủi Ro Chính Trị và Biến Động Tỷ Giá Hối Đoái

Rủi ro chính trị và biến động tỷ giá hối đoái ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động tài trợ thương mại quốc tế. Thay đổi chính sách, xung đột chính trị, và biến động tiền tệ có thể gây thiệt hại lớn cho các giao dịch. VietinBank cần có các công cụ và chiến lược để giảm thiểu rủi ro này, đảm bảo hoạt động diễn ra ổn định và hiệu quả. Việc quản lý rủi ro trong tài trợ thương mại quốc tế cần được thực hiện một cách chuyên nghiệp và bài bản.

2.3. Các Yếu Tố Cạnh Tranh trong Thị Trường Tài Trợ TMQT

Thị trường tài trợ thương mại quốc tế ngày càng cạnh tranh. Nhiều ngân hàng trong và ngoài nước tham gia, tạo áp lực lớn lên VietinBank. Để duy trì và phát triển, VietinBank cần nâng cao chất lượng dịch vụ, đa dạng hóa sản phẩm, và xây dựng mối quan hệ tốt với khách hàng. Phát triển kinh doanh tài trợ thương mại đòi hỏi sự đổi mới và sáng tạo liên tục.

III. Giải Pháp Đa Dạng Hóa Sản Phẩm Tài Trợ VietinBank Trade Finance

Để phát triển hoạt động tài trợ thương mại quốc tế, VietinBank cần đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ. Cung cấp các giải pháp tài chính linh hoạt, đáp ứng nhu cầu khác nhau của doanh nghiệp XNK. Các sản phẩm như thư tín dụng, bảo lãnh ngân hàng, chiết khấu chứng từ, và tài trợ chuỗi cung ứng cần được cải tiến và mở rộng. Giải pháp tài chính cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu là yếu tố then chốt để thu hút và giữ chân khách hàng. Vietinbank vinh dự khi 3 năm liên tục được tạp chí Global Finance (Mỹ) trao giải “Ngân hàng cung cấp dịch vụ Tài trợ Thương mại tốt nhất Việt Nam năm 2018, 2019, 2020 – Best Trade Finance Provider in Viet Nam for 2018, 2019, 2020”.

3.1. Phát Triển Thư Tín Dụng và Bảo Lãnh Ngân Hàng VietinBank

Thư tín dụng VietinBank (L/C) và bảo lãnh ngân hàng VietinBank là những sản phẩm quan trọng. Cần cải tiến quy trình, giảm thiểu thời gian xử lý, và tăng cường tính bảo mật. Phát triển các sản phẩm L/C trả chậm, L/C giáp lưng, và bảo lãnh đối ứng để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Nghiệp vụ tài trợ thương mại quốc tế VietinBank cần được thực hiện một cách chuyên nghiệp và hiệu quả.

3.2. Chiết Khấu Chứng Từ và Tài Trợ Chuỗi Cung Ứng VietinBank

Chiết khấu chứng từ VietinBank và tài trợ chuỗi cung ứng VietinBank là những giải pháp tài chính hiệu quả. Cần mở rộng phạm vi áp dụng, giảm thiểu chi phí, và tăng cường tính linh hoạt. Phát triển các sản phẩm chiết khấu miễn truy đòi, tài trợ chuỗi cung ứng ngược, và tài trợ chuỗi cung ứng toàn cầu. Giải pháp tài trợ thương mại VietinBank cần được thiết kế phù hợp với từng ngành nghề và quy mô doanh nghiệp.

3.3. Ứng Dụng Công Nghệ Trong Dịch Vụ Tài Trợ Thương Mại

Ứng dụng công nghệ là yếu tố quan trọng để nâng cao hiệu quả hoạt động. Cần triển khai các giải pháp số hóa, tự động hóa quy trình, và tích hợp dữ liệu. Phát triển các ứng dụng di động, cổng thông tin trực tuyến, và hệ thống quản lý rủi ro thông minh. Dịch vụ tài trợ thương mại VietinBank cần được cung cấp một cách nhanh chóng, tiện lợi, và an toàn.

IV. Hoàn Thiện Quy Trình và Nâng Cao Chất Lượng Nhân Sự VietinBank

Để nâng cao hiệu quả hoạt động, VietinBank cần hoàn thiện quy trình và nâng cao chất lượng nhân sự. Quy trình tài trợ thương mại quốc tế VietinBank cần được đơn giản hóa, giảm thiểu thủ tục, và tăng cường tính minh bạch. Chất lượng nhân sự cần được nâng cao thông qua đào tạo, bồi dưỡng, và tạo điều kiện phát triển. Nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố then chốt để đảm bảo sự thành công. Vietinbank vinh dự khi 3 năm liên tục được tạp chí Global Finance (Mỹ) trao giải “Ngân hàng cung cấp dịch vụ Tài trợ Thương mại tốt nhất Việt Nam năm 2018, 2019, 2020 – Best Trade Finance Provider in Viet Nam for 2018, 2019, 2020”.

4.1. Rà Soát và Đơn Giản Hóa Quy Trình Nghiệp Vụ TMQT

Việc rà soát và đơn giản hóa quy trình nghiệp vụ tài trợ thương mại quốc tế là cần thiết. Cần loại bỏ các thủ tục rườm rà, giảm thiểu thời gian xử lý, và tăng cường tính tự động hóa. Phát triển các hệ thống quản lý quy trình, hệ thống theo dõi giao dịch, và hệ thống cảnh báo rủi ro. Quy trình tài trợ thương mại quốc tế VietinBank cần được thiết kế một cách khoa học và hiệu quả.

4.2. Đào Tạo và Bồi Dưỡng Nguồn Nhân Lực Chuyên Môn

Đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực chuyên môn là yếu tố quan trọng. Cần tổ chức các khóa đào tạo về nghiệp vụ, kỹ năng, và kiến thức pháp luật. Tạo điều kiện cho nhân viên tham gia các hội thảo, khóa học, và chương trình trao đổi kinh nghiệm. Nhân viên cần có kiến thức sâu rộng về tài trợ thương mại quốc tế, kỹ năng giao tiếp tốt, và khả năng giải quyết vấn đề hiệu quả.

4.3. Xây Dựng Văn Hóa Doanh Nghiệp Hướng Đến Khách Hàng

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp hướng đến khách hàng là yếu tố then chốt. Cần tạo môi trường làm việc thân thiện, chuyên nghiệp, và tận tâm. Khuyến khích nhân viên lắng nghe, thấu hiểu, và đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Ưu đãi tài trợ thương mại VietinBank cần được thiết kế phù hợp với từng đối tượng khách hàng và mang lại giá trị thực sự cho họ.

V. Ứng Dụng Thực Tiễn và Đánh Giá Hiệu Quả Tài Trợ TMQT

Việc ứng dụng thực tiễn và đánh giá hiệu quả là yếu tố quan trọng để cải thiện hoạt động tài trợ thương mại quốc tế. Cần theo dõi, phân tích, và đánh giá các chỉ số hiệu quả, như doanh số, lợi nhuận, và mức độ hài lòng của khách hàng. Dựa trên kết quả đánh giá, đưa ra các biện pháp điều chỉnh và cải thiện. Hiệu quả hoạt động tài trợ thương mại cần được đo lường và đánh giá một cách khách quan và chính xác. Vietinbank vinh dự khi 3 năm liên tục được tạp chí Global Finance (Mỹ) trao giải “Ngân hàng cung cấp dịch vụ Tài trợ Thương mại tốt nhất Việt Nam năm 2018, 2019, 2020 – Best Trade Finance Provider in Viet Nam for 2018, 2019, 2020”.

5.1. Thu Thập và Phân Tích Dữ Liệu Hiệu Quả Hoạt Động

Việc thu thập và phân tích dữ liệu là cần thiết để đánh giá hiệu quả hoạt động. Cần xây dựng hệ thống thu thập dữ liệu đầy đủ, chính xác, và kịp thời. Sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu để đánh giá các chỉ số hiệu quả, như doanh số, lợi nhuận, và mức độ hài lòng của khách hàng. Thị trường tài trợ thương mại quốc tế cần được theo dõi và phân tích một cách kỹ lưỡng.

5.2. Đánh Giá Mức Độ Hài Lòng Của Khách Hàng

Đánh giá mức độ hài lòng của khách hàng là yếu tố quan trọng. Cần thực hiện các cuộc khảo sát, phỏng vấn, và thu thập phản hồi từ khách hàng. Dựa trên kết quả đánh giá, đưa ra các biện pháp cải thiện chất lượng dịch vụ, đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Biểu phí tài trợ thương mại VietinBank cần được công khai và minh bạch.

5.3. Cải Tiến Liên Tục Dựa Trên Kết Quả Đánh Giá

Cải tiến liên tục là yếu tố then chốt để duy trì và phát triển hoạt động. Cần dựa trên kết quả đánh giá để đưa ra các biện pháp điều chỉnh và cải thiện. Áp dụng các phương pháp quản lý chất lượng, như Kaizen, Six Sigma, và Lean. Phát triển hoạt động tài trợ thương mại đòi hỏi sự đổi mới và sáng tạo liên tục.

VI. Định Hướng Phát Triển Tài Trợ TMQT Tại VietinBank Đến 2030

Định hướng phát triển hoạt động tài trợ thương mại quốc tế tại VietinBank đến năm 2030 tập trung vào việc trở thành ngân hàng hàng đầu trong lĩnh vực này. Cần xây dựng chiến lược phát triển rõ ràng, phù hợp với xu hướng thị trường và nhu cầu của khách hàng. Tăng cường hợp tác quốc tế, mở rộng mạng lưới đối tác, và nâng cao năng lực cạnh tranh. VietinBank Trade Finance cần được định vị là một thương hiệu mạnh và uy tín trên thị trường quốc tế. Vietinbank vinh dự khi 3 năm liên tục được tạp chí Global Finance (Mỹ) trao giải “Ngân hàng cung cấp dịch vụ Tài trợ Thương mại tốt nhất Việt Nam năm 2018, 2019, 2020 – Best Trade Finance Provider in Viet Nam for 2018, 2019, 2020”.

6.1. Xây Dựng Chiến Lược Phát Triển Bền Vững và Hiệu Quả

Xây dựng chiến lược phát triển bền vững và hiệu quả là yếu tố quan trọng. Cần xác định rõ mục tiêu, định hướng, và các bước đi cụ thể. Phân tích SWOT để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, và thách thức. Financing international trade VietinBank cần được thực hiện một cách có kế hoạch và bài bản.

6.2. Tăng Cường Hợp Tác Quốc Tế và Mở Rộng Mạng Lưới

Tăng cường hợp tác quốc tế và mở rộng mạng lưới là yếu tố then chốt. Cần thiết lập quan hệ đối tác với các ngân hàng, tổ chức tài chính, và doanh nghiệp trên toàn thế giới. Tham gia các hiệp hội, diễn đàn, và hội nghị quốc tế. Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam cần khẳng định vị thế và uy tín trên thị trường quốc tế.

6.3. Nâng Cao Năng Lực Cạnh Tranh và Ứng Dụng Công Nghệ Mới

Nâng cao năng lực cạnh tranh và ứng dụng công nghệ mới là yếu tố then chốt. Cần đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, đổi mới sản phẩm và dịch vụ, và áp dụng các công nghệ tiên tiến. Phát triển kinh doanh tài trợ thương mại đòi hỏi sự nhạy bén và linh hoạt.