Tổng quan nghiên cứu
Thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên, với chiều dài bờ biển trên 30 km và nhiều bãi tắm đẹp như bãi biển Tuy Hòa, biển Long Thủy, sở hữu tiềm năng phát triển du lịch biển rất lớn. Tuy nhiên, thực trạng phát triển du lịch biển tại đây chưa tương xứng với tiềm năng sẵn có. Các sản phẩm du lịch biển còn hạn chế về sự đa dạng và đặc sắc, dịch vụ vui chơi giải trí chưa phát triển đầy đủ, đồng thời việc bảo vệ và tôn tạo tài nguyên biển chưa được chú trọng đúng mức. Từ năm 2014 đến 2018, lượng khách du lịch đến thành phố Tuy Hòa có sự tăng trưởng nhưng chưa đạt kỳ vọng so với các điểm đến tương đồng trong khu vực.
Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng phát triển du lịch biển tại thành phố Tuy Hòa, phân tích các nhân tố ảnh hưởng và đề xuất các giải pháp phát triển bền vững, hiệu quả trong giai đoạn tiếp theo. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các bãi biển ven bờ của thành phố, sử dụng số liệu thu thập trong giai đoạn 2014-2018. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ các cơ quan quản lý địa phương xây dựng chiến lược phát triển du lịch biển, góp phần nâng cao thu hút khách du lịch, tăng doanh thu và phát triển kinh tế xã hội bền vững cho thành phố.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình phát triển du lịch biển, bao gồm:
- Lý thuyết phát triển du lịch biển: Phát triển du lịch biển là việc sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên biển, cơ sở vật chất kỹ thuật, nguồn nhân lực và các nguồn lực khác nhằm thỏa mãn nhu cầu du khách, đồng thời gia tăng đóng góp kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường biển.
- Mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển du lịch biển: Bao gồm điều kiện tự nhiên (vị trí địa lý, khí hậu, địa hình), cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực, chính sách phát triển, an ninh trật tự, và hoạt động xúc tiến quảng bá.
- Khái niệm về sản phẩm du lịch biển: Phân loại thành các loại hình như du lịch nghỉ dưỡng, du lịch thể thao biển, du lịch sinh thái biển, du lịch văn hóa biển đảo, du lịch MICE, du lịch tàu biển và các sản phẩm kết hợp khác.
- Lý thuyết xây dựng thương hiệu và xúc tiến du lịch: Thương hiệu là yếu tố quan trọng tạo nên sự khác biệt và sức hấp dẫn của điểm đến, trong khi xúc tiến quảng bá giúp truyền tải hình ảnh và thu hút khách du lịch, nhà đầu tư.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng kết hợp số liệu thứ cấp và sơ cấp:
- Số liệu thứ cấp: Thu thập từ Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh Phú Yên, Niên giám thống kê tỉnh, các báo cáo và tài liệu liên quan giai đoạn 2014-2018.
- Số liệu sơ cấp: Thu thập qua khảo sát trực tiếp với 200 phiếu điều tra khách du lịch tại các điểm tham quan, phỏng vấn chuyên gia và nhà quản lý các đơn vị kinh doanh du lịch tại Tuy Hòa.
Phương pháp phân tích số liệu bao gồm:
- Phân tích thống kê mô tả: Tần số, điểm trung bình để đánh giá mức độ đồng thuận của các nhân tố.
- Kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha: Đảm bảo tính nhất quán của các thang đo.
- Phân tích nhân tố khám phá (EFA): Rút gọn biến quan sát thành các nhân tố chính có ý nghĩa.
- Hồi quy bội: Xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến sự phát triển du lịch biển.
Cỡ mẫu 200 phiếu khảo sát được lựa chọn dựa trên yêu cầu tối thiểu 185 mẫu cho phân tích EFA với 37 biến quan sát, đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy của kết quả.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Tiềm năng tài nguyên du lịch biển phong phú: Thành phố Tuy Hòa có hơn 30 km bờ biển với nhiều bãi tắm đẹp như bãi biển Tuy Hòa, Long Thủy, cùng các đảo nhỏ như Hòn Chùa, Hòn Dứa. Tài nguyên sinh vật biển đa dạng với trữ lượng hải sản khoảng 150 nghìn tấn, khả năng khai thác hàng năm 70 nghìn tấn, tạo điều kiện phát triển các sản phẩm du lịch sinh thái, thể thao biển và nghỉ dưỡng.
Cơ sở hạ tầng và dịch vụ du lịch còn hạn chế: Mặc dù có sân bay, quốc lộ 1A và đường sắt Bắc Nam đi qua, hệ thống cơ sở lưu trú, ăn uống, vui chơi giải trí chưa phát triển đồng bộ. Tỷ lệ lao động du lịch chưa đáp ứng đủ về số lượng và chất lượng, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ.
Chính sách phát triển và xúc tiến quảng bá chưa hiệu quả: Các chính sách thu hút đầu tư, bảo vệ môi trường và phát triển sản phẩm du lịch biển đã được ban hành nhưng chưa được triển khai đồng bộ. Hoạt động xúc tiến quảng bá thương hiệu du lịch biển Tuy Hòa còn hạn chế, chưa tạo được sức hút mạnh mẽ với khách du lịch trong và ngoài nước.
Nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển du lịch biển: Phân tích EFA và hồi quy bội cho thấy các nhân tố chính gồm: nguồn nhân lực du lịch, cơ sở hạ tầng kỹ thuật, chính sách phát triển, an ninh trật tự và hoạt động xúc tiến quảng bá có ảnh hưởng tích cực và có ý nghĩa thống kê đến sự phát triển du lịch biển tại Tuy Hòa.
Thảo luận kết quả
Kết quả nghiên cứu cho thấy tiềm năng phát triển du lịch biển của thành phố Tuy Hòa là rất lớn, phù hợp với các đặc điểm tự nhiên và văn hóa đặc trưng của vùng duyên hải Nam Trung Bộ. Tuy nhiên, sự phát triển chưa tương xứng do hạn chế về cơ sở hạ tầng, dịch vụ và nguồn nhân lực. So sánh với các nghiên cứu tại các tỉnh duyên hải khác như Kiên Giang, Quy Nhơn, các yếu tố như an ninh trật tự, chất lượng dịch vụ và xúc tiến quảng bá đều được xác định là nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển du lịch biển.
Việc thiếu đa dạng sản phẩm du lịch và chưa chú trọng bảo vệ môi trường biển cũng làm giảm sức hấp dẫn của điểm đến. Dữ liệu khảo sát cho thấy khách du lịch mong muốn có thêm các sản phẩm du lịch trải nghiệm văn hóa, thể thao biển và sinh thái biển, đồng thời yêu cầu nâng cao chất lượng dịch vụ và cơ sở vật chất.
Biểu đồ phân tích nhân tố và bảng so sánh mức độ hài lòng của khách du lịch có thể minh họa rõ nét các điểm mạnh và điểm yếu trong phát triển du lịch biển tại Tuy Hòa, từ đó làm cơ sở cho các giải pháp phát triển phù hợp.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường vai trò quản lý và định hướng phát triển du lịch biển
- Chủ thể thực hiện: UBND thành phố, Sở Văn hóa – Thể thao và Du lịch
- Hành động: Xây dựng kế hoạch phát triển du lịch biển đồng bộ, tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chính sách phát triển du lịch biển.
- Mục tiêu: Nâng cao hiệu quả quản lý, đảm bảo phát triển bền vững trong vòng 3-5 năm.
Cải thiện hệ thống cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch biển
- Chủ thể thực hiện: Các cơ quan quản lý hạ tầng, nhà đầu tư
- Hành động: Đầu tư nâng cấp cơ sở lưu trú, hệ thống giao thông, bến cảng, khu vui chơi giải trí và các dịch vụ hỗ trợ.
- Mục tiêu: Tăng sức chứa và chất lượng dịch vụ, giảm thiểu tình trạng quá tải vào mùa cao điểm, hoàn thành trong 5 năm tới.
Đa dạng hóa các sản phẩm du lịch biển
- Chủ thể thực hiện: Doanh nghiệp du lịch, các tổ chức cộng đồng
- Hành động: Phát triển các loại hình du lịch thể thao biển, du lịch sinh thái, du lịch văn hóa biển đảo, du lịch MICE và du lịch tàu biển.
- Mục tiêu: Thu hút đa dạng khách hàng, tăng thời gian lưu trú và chi tiêu của du khách, triển khai trong 2-4 năm.
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch biển
- Chủ thể thực hiện: Các cơ sở đào tạo, doanh nghiệp du lịch
- Hành động: Tổ chức đào tạo kỹ năng quản lý, phục vụ, ngoại ngữ và nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường biển cho nhân viên du lịch.
- Mục tiêu: Cải thiện chất lượng dịch vụ, tăng sự hài lòng của khách du lịch, thực hiện liên tục và đánh giá định kỳ.
Tăng cường liên kết phát triển du lịch biển trong vùng và với các địa phương khác
- Chủ thể thực hiện: Các sở ngành, địa phương liên quan
- Hành động: Xây dựng các tour liên vùng, phối hợp xúc tiến quảng bá, chia sẻ nguồn lực và kinh nghiệm phát triển du lịch biển.
- Mục tiêu: Tạo sức mạnh cạnh tranh chung, mở rộng thị trường khách du lịch, thực hiện trong 3 năm.
Đẩy mạnh xúc tiến quảng bá và xây dựng thương hiệu du lịch biển Tuy Hòa
- Chủ thể thực hiện: Trung tâm xúc tiến du lịch, các doanh nghiệp
- Hành động: Sử dụng đa dạng kênh truyền thông, tổ chức sự kiện, hội chợ du lịch, quảng bá hình ảnh điểm đến thân thiện, hấp dẫn.
- Mục tiêu: Tăng nhận diện thương hiệu, thu hút khách du lịch trong và ngoài nước, triển khai liên tục.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Cơ quan quản lý nhà nước về du lịch
- Lợi ích: Có cơ sở khoa học để xây dựng chính sách, quy hoạch phát triển du lịch biển phù hợp với điều kiện thực tế của thành phố Tuy Hòa.
- Use case: Xây dựng kế hoạch phát triển du lịch giai đoạn 2025-2030.
Doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ du lịch biển
- Lợi ích: Hiểu rõ các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển du lịch biển, từ đó điều chỉnh chiến lược kinh doanh, đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao chất lượng dịch vụ.
- Use case: Phát triển sản phẩm du lịch thể thao biển, du lịch sinh thái.
Các tổ chức đào tạo và nghiên cứu du lịch
- Lợi ích: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và kết quả thực tiễn để phục vụ giảng dạy, nghiên cứu chuyên sâu về phát triển du lịch biển.
- Use case: Xây dựng đề cương nghiên cứu hoặc bài giảng về quản trị dịch vụ du lịch biển.
Nhà đầu tư và các tổ chức xúc tiến đầu tư
- Lợi ích: Nắm bắt tiềm năng, cơ hội và thách thức trong phát triển du lịch biển tại Tuy Hòa để đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả.
- Use case: Đầu tư xây dựng khu nghỉ dưỡng, khu vui chơi giải trí biển.
Câu hỏi thường gặp
Tại sao phát triển du lịch biển lại quan trọng đối với thành phố Tuy Hòa?
Du lịch biển tận dụng tài nguyên thiên nhiên phong phú, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương, tạo việc làm và quảng bá hình ảnh vùng biển. Đây là ngành kinh tế mũi nhọn theo chiến lược phát triển kinh tế biển của Việt Nam.Những yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến sự phát triển du lịch biển tại Tuy Hòa?
Các yếu tố chính gồm nguồn nhân lực chất lượng, cơ sở hạ tầng kỹ thuật, chính sách phát triển, an ninh trật tự và hoạt động xúc tiến quảng bá. Sự phối hợp đồng bộ giữa các yếu tố này quyết định hiệu quả phát triển.Làm thế nào để đa dạng hóa sản phẩm du lịch biển tại Tuy Hòa?
Đa dạng hóa bằng cách phát triển các loại hình du lịch như thể thao biển, sinh thái biển, du lịch văn hóa, du lịch MICE và du lịch tàu biển, kết hợp với các sự kiện văn hóa, lễ hội địa phương để thu hút khách.Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng để đánh giá thực trạng du lịch biển?
Nghiên cứu sử dụng khảo sát trực tiếp với khách du lịch, phỏng vấn chuyên gia, phân tích thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) và hồi quy bội để xác định các nhân tố ảnh hưởng.Các giải pháp đề xuất có thể được thực hiện trong thời gian bao lâu?
Các giải pháp được đề xuất với khung thời gian từ 2 đến 5 năm, tùy theo tính chất và quy mô, nhằm đảm bảo phát triển bền vững và hiệu quả du lịch biển tại thành phố Tuy Hòa.
Kết luận
- Thành phố Tuy Hòa sở hữu tiềm năng du lịch biển lớn với hơn 30 km bờ biển và tài nguyên sinh vật phong phú, phù hợp phát triển đa dạng sản phẩm du lịch biển.
- Thực trạng phát triển du lịch biển còn hạn chế do cơ sở hạ tầng, dịch vụ và nguồn nhân lực chưa đáp ứng đủ yêu cầu.
- Các nhân tố như nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng, chính sách phát triển, an ninh trật tự và xúc tiến quảng bá có ảnh hưởng quan trọng đến sự phát triển du lịch biển.
- Đề xuất các giải pháp đồng bộ nhằm nâng cao quản lý, cải thiện cơ sở hạ tầng, đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tăng cường liên kết và xúc tiến quảng bá.
- Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và nhà đầu tư trong việc phát triển du lịch biển bền vững tại thành phố Tuy Hòa trong giai đoạn 2024-2029.
Hành động tiếp theo là triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu, đánh giá định kỳ để điều chỉnh phù hợp với thực tiễn phát triển du lịch biển của thành phố. Các bên liên quan được khuyến khích phối hợp chặt chẽ nhằm khai thác tối đa tiềm năng và nâng cao sức cạnh tranh của điểm đến.