Tổng quan nghiên cứu
Khởi nghiệp là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế và tạo việc làm, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế hiện đại. Tại Việt Nam, doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng góp khoảng 45% tổng GDP, 31% thu ngân sách nhà nước và thu hút hơn 90% lao động mới trong giai đoạn 2010-2017. Tỉnh Bình Dương, với sự phát triển mạnh mẽ của các khu công nghiệp và đô thị, đã tổ chức nhiều chương trình hỗ trợ khởi nghiệp, thu hút hơn 100 dự án và 40 nhà đầu tư trong giai đoạn 2020-2023. Tuy nhiên, tại thành phố Dĩ An, số lượng dự án khởi nghiệp của thanh niên chỉ chiếm khoảng 12,5% tổng số dự án của tỉnh, với quy mô đầu tư còn hạn chế.
Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 8 đến tháng 12 năm 2023 nhằm phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến ý định khởi nghiệp của thanh niên trên địa bàn thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Mục tiêu cụ thể bao gồm đánh giá thực trạng khởi nghiệp, xác định các nhân tố tác động và mức độ ảnh hưởng của chúng, từ đó đề xuất các hàm ý quản trị nhằm tăng cường khả năng khởi nghiệp của thanh niên địa phương. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào thanh niên trong độ tuổi 18-34, với số liệu thu thập sơ cấp từ 165 thanh niên và dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo giai đoạn 2018-2022.
Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà hoạch định chính sách và tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp, góp phần phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp tại Dĩ An và các khu vực tương tự.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên ba lý thuyết nền tảng chính:
- Lý thuyết hành vi dự định (TPB) của Ajzen (1991), giải thích ý định khởi nghiệp dựa trên thái độ cá nhân, chuẩn mực chủ quan và nhận thức kiểm soát hành vi.
- Lý thuyết hành động hợp lý (TRA) của Fishbein và Ajzen (1975), tập trung vào thái độ và chuẩn mực xã hội ảnh hưởng đến hành vi.
- Mô hình sự kiện khởi nghiệp (SEE) của Shapero và Sokol (1982), nhấn mạnh vai trò của các sự kiện cuộc sống và cảm nhận về tính khả thi, mong muốn khởi nghiệp.
Các khái niệm chính trong nghiên cứu gồm: Thái độ (TD), Quy chuẩn chủ quan (QC), Nhận thức kiểm soát hành vi (NT), Giáo dục và đào tạo (GD), Kinh nghiệm làm việc (KN), Nguồn vốn (NV) và Chính sách hỗ trợ (CS).
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp định tính và định lượng. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo, tài liệu chính thức của UBND tỉnh Bình Dương, Thành đoàn Dĩ An và các nguồn học thuật liên quan giai đoạn 2018-2022. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát 165 thanh niên trong độ tuổi 18-34 tại thành phố Dĩ An, sử dụng phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên thuận tiện.
Bảng câu hỏi khảo sát được xây dựng dựa trên thang đo Likert 5 mức độ, gồm 29 biến quan sát thuộc 7 nhân tố chính. Quy trình nghiên cứu gồm khảo sát sơ bộ, điều chỉnh bảng hỏi, thu thập dữ liệu chính thức, kiểm định độ tin cậy bằng hệ số Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) và phân tích hồi quy đa biến sử dụng phần mềm SPSS.
Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 7 đến tháng 12 năm 2023, bao gồm các bước chuẩn bị, thu thập và xử lý dữ liệu, phân tích kết quả và đề xuất hàm ý quản trị.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Giáo dục và đào tạo (GD) là nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất đến ý định khởi nghiệp với hệ số hồi quy B = 0,300, cho thấy vai trò quan trọng của các chương trình đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng và kiến thức khởi nghiệp trong việc thúc đẩy ý định của thanh niên.
Chính sách hỗ trợ (CS) đứng thứ hai với hệ số B = 0,267, phản ánh sự tác động tích cực của các chính sách ưu đãi, hỗ trợ tài chính và pháp lý từ chính quyền địa phương và trung ương.
Thái độ (TD) có hệ số B = 0,245, cho thấy thái độ tích cực của thanh niên đối với khởi nghiệp là yếu tố then chốt thúc đẩy ý định khởi nghiệp.
Quy chuẩn chủ quan (QC) với hệ số B = 0,224, minh chứng cho ảnh hưởng của áp lực xã hội và sự ủng hộ từ gia đình, bạn bè trong quyết định khởi nghiệp.
Nhận thức kiểm soát hành vi (NT) có hệ số B = 0,196, cho thấy sự tự tin và cảm nhận về khả năng kiểm soát các yếu tố liên quan đến khởi nghiệp ảnh hưởng đến ý định.
Kinh nghiệm làm việc (KN) với hệ số B = 0,181, chứng minh kinh nghiệm thực tế giúp thanh niên chuẩn bị tốt hơn cho việc khởi nghiệp.
Nguồn vốn (NV) có ảnh hưởng yếu nhất với hệ số B = 0,160, tuy nhiên vẫn là yếu tố không thể thiếu trong quá trình khởi nghiệp.
Thảo luận kết quả
Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trong và ngoài nước, khẳng định vai trò quan trọng của giáo dục và đào tạo trong việc nâng cao năng lực khởi nghiệp. Chính sách hỗ trợ được đánh giá cao, thể hiện qua các chương trình vay vốn, đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật tại Bình Dương. Thái độ tích cực và sự ủng hộ từ môi trường xã hội tạo động lực mạnh mẽ cho thanh niên.
Sự tự tin trong kiểm soát hành vi và kinh nghiệm làm việc giúp giảm rủi ro và tăng khả năng thành công khi khởi nghiệp. Mặc dù nguồn vốn có ảnh hưởng thấp hơn, nhưng vẫn là yếu tố cần thiết, đặc biệt trong giai đoạn đầu của doanh nghiệp.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố, giúp trực quan hóa sự khác biệt về tác động. Bảng hồi quy đa biến cũng minh họa rõ ràng hệ số và mức độ ý nghĩa của các biến độc lập.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường giáo dục và đào tạo khởi nghiệp: Phát triển các khóa học, hội thảo và chương trình đào tạo kỹ năng khởi nghiệp dành cho thanh niên tại các trường học và trung tâm đào tạo trong vòng 12 tháng tới. Chủ thể thực hiện: Sở Giáo dục và Đào tạo, Thành đoàn Dĩ An.
Hoàn thiện chính sách hỗ trợ: Rà soát, bổ sung các chính sách ưu đãi về vốn, thuế và hỗ trợ pháp lý nhằm tạo môi trường thuận lợi cho thanh niên khởi nghiệp trong 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: UBND tỉnh Bình Dương, các sở ngành liên quan.
Thúc đẩy thái độ tích cực và chuẩn mực xã hội: Tổ chức các chiến dịch truyền thông, câu lạc bộ khởi nghiệp, sự kiện kết nối để nâng cao nhận thức và sự ủng hộ từ gia đình, bạn bè và cộng đồng trong 6-12 tháng. Chủ thể thực hiện: Thành đoàn, các tổ chức xã hội.
Phát triển chương trình hỗ trợ kinh nghiệm làm việc: Khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức tạo điều kiện thực tập, mentoring cho thanh niên nhằm tích lũy kinh nghiệm thực tế trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Doanh nghiệp, trường đại học, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp.
Hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn: Mở rộng các quỹ vay ưu đãi, hỗ trợ tư vấn tài chính và kết nối nhà đầu tư cho thanh niên khởi nghiệp trong 18 tháng tới. Chủ thể thực hiện: Ngân hàng Chính sách Xã hội, các quỹ đầu tư, tổ chức tài chính.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Nhà hoạch định chính sách: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng và điều chỉnh các chính sách hỗ trợ khởi nghiệp phù hợp với đặc thù địa phương, nâng cao hiệu quả đầu tư công.
Các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp: Thông tin về các nhân tố ảnh hưởng giúp thiết kế chương trình đào tạo, tư vấn và hỗ trợ tài chính hiệu quả hơn cho thanh niên.
Giảng viên và nhà nghiên cứu: Cung cấp mô hình nghiên cứu và dữ liệu thực tiễn để phát triển các đề tài nghiên cứu tiếp theo trong lĩnh vực quản lý kinh tế và khởi nghiệp.
Thanh niên và doanh nhân trẻ: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến ý định khởi nghiệp, từ đó chủ động chuẩn bị kiến thức, kỹ năng và nguồn lực cần thiết để hiện thực hóa ý tưởng kinh doanh.
Câu hỏi thường gặp
Ý định khởi nghiệp là gì?
Ý định khởi nghiệp là sự mong muốn và kế hoạch của cá nhân trong việc bắt đầu một doanh nghiệp mới, được xem là bước đầu tiên quyết định hành vi khởi nghiệp thực tế.Những nhân tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến ý định khởi nghiệp của thanh niên?
Giáo dục và đào tạo, chính sách hỗ trợ, thái độ tích cực và chuẩn mực xã hội là những nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất, theo kết quả nghiên cứu tại thành phố Dĩ An.Tại sao nguồn vốn lại có ảnh hưởng thấp hơn các nhân tố khác?
Nguồn vốn mặc dù quan trọng nhưng không phải là yếu tố quyết định duy nhất; nhiều thanh niên có ý định khởi nghiệp dựa trên kiến thức, kỹ năng và sự hỗ trợ từ môi trường xã hội.Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp khảo sát định lượng với 165 mẫu thanh niên, phân tích dữ liệu bằng SPSS qua các kỹ thuật như Cronbach’s Alpha, EFA và hồi quy đa biến.Làm thế nào để tăng cường ý định khởi nghiệp cho thanh niên?
Tăng cường giáo dục đào tạo, hoàn thiện chính sách hỗ trợ, thúc đẩy thái độ tích cực và chuẩn mực xã hội, phát triển kinh nghiệm làm việc và hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn là các giải pháp hiệu quả.
Kết luận
- Nghiên cứu xác định 7 nhân tố ảnh hưởng đến ý định khởi nghiệp của thanh niên tại thành phố Dĩ An, trong đó giáo dục và đào tạo có tác động mạnh nhất.
- Chính sách hỗ trợ và thái độ tích cực cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy ý định khởi nghiệp.
- Kinh nghiệm làm việc và nhận thức kiểm soát hành vi góp phần nâng cao sự tự tin và khả năng thực hiện ý định khởi nghiệp.
- Nguồn vốn tuy có ảnh hưởng thấp hơn nhưng vẫn là yếu tố cần thiết trong quá trình khởi nghiệp.
- Các hàm ý quản trị đề xuất nhằm tăng cường năng lực khởi nghiệp cho thanh niên, góp phần phát triển kinh tế địa phương.
Next steps: Triển khai các chương trình đào tạo, hoàn thiện chính sách hỗ trợ và xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp trong vòng 1-2 năm tới.
Call-to-action: Các nhà quản lý, tổ chức hỗ trợ và thanh niên cần phối hợp chặt chẽ để hiện thực hóa tiềm năng khởi nghiệp, góp phần phát triển bền vững thành phố Dĩ An và tỉnh Bình Dương.