I. Giới thiệu và bối cảnh nghiên cứu
Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai kỹ thuật kế toán quản trị tại các doanh nghiệp sản xuất nhỏ và vừa (DNNVV) ở Việt Nam. Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu, việc áp dụng các kỹ thuật kế toán quản trị hiệu quả là yếu tố quan trọng giúp các doanh nghiệp duy trì và phát triển. Tuy nhiên, tại Việt Nam, việc triển khai các kỹ thuật này còn hạn chế, đặc biệt là ở các DNNVV. Nghiên cứu này nhằm mục đích phân tích các yếu tố tác động và đề xuất giải pháp để nâng cao hiệu quả triển khai.
1.1. Sự cần thiết của nghiên cứu
Các doanh nghiệp sản xuất nhỏ và vừa đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, chiếm tỷ lệ lớn trong tổng số doanh nghiệp và đóng góp đáng kể vào GDP. Tuy nhiên, việc áp dụng các kỹ thuật kế toán quản trị tại các doanh nghiệp này còn nhiều hạn chế, dẫn đến khó khăn trong quản lý chi phí và hiệu quả sản xuất. Nghiên cứu này nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp để cải thiện tình hình.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu này có hai mục tiêu chính: (1) Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến việc triển khai kỹ thuật kế toán quản trị tại các DNNVV; (2) Đánh giá mức độ tác động của từng nhân tố. Kết quả nghiên cứu sẽ là cơ sở để đề xuất các chính sách hỗ trợ và nâng cao hiệu quả quản lý tại các doanh nghiệp này.
II. Tổng quan lý thuyết và cơ sở nghiên cứu
Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết tình huống và lý thuyết thể chế. Các lý thuyết này giúp giải thích cách các yếu tố bên ngoài và bên trong doanh nghiệp ảnh hưởng đến việc triển khai kỹ thuật kế toán quản trị. Nghiên cứu cũng tham khảo các công trình trước đây về kế toán quản trị và quản lý chi phí tại các doanh nghiệp sản xuất trên thế giới và Việt Nam.
2.1. Lý thuyết tình huống
Lý thuyết tình huống cho rằng việc triển khai các kỹ thuật kế toán quản trị phụ thuộc vào các yếu tố như môi trường cạnh tranh, quy mô doanh nghiệp và công nghệ sử dụng. Các yếu tố này tác động đến cách doanh nghiệp lựa chọn và áp dụng các kỹ thuật quản trị phù hợp.
2.2. Lý thuyết thể chế
Lý thuyết thể chế nhấn mạnh vai trò của các yếu tố thể chế như quy định pháp luật, chuẩn mực xã hội và áp lực từ các bên liên quan trong việc triển khai kỹ thuật kế toán quản trị. Các yếu tố này có thể thúc đẩy hoặc cản trở việc áp dụng các kỹ thuật này tại các DNNVV.
III. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp giữa nghiên cứu định tính và định lượng. Phần định tính bao gồm việc xem xét tài liệu và phỏng vấn chuyên gia để xác định các yếu tố tác động. Phần định lượng sử dụng bảng câu hỏi để thu thập dữ liệu từ các doanh nghiệp sản xuất nhỏ và vừa tại Việt Nam.
3.1. Nghiên cứu định tính
Phần định tính tập trung vào việc xác định các nhân tố ảnh hưởng thông qua việc xem xét tài liệu và phỏng vấn chuyên gia. Các yếu tố được xác định bao gồm môi trường cạnh tranh, công nghệ sử dụng và các yếu tố thể chế.
3.2. Nghiên cứu định lượng
Phần định lượng sử dụng bảng câu hỏi để thu thập dữ liệu từ các doanh nghiệp sản xuất nhỏ và vừa. Dữ liệu được phân tích bằng mô hình hồi quy tuyến tính để đánh giá mức độ tác động của các yếu tố đã xác định.
IV. Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng có bốn nhân tố ảnh hưởng chính đến việc triển khai kỹ thuật kế toán quản trị tại các DNNVV: (1) Mức độ cạnh tranh thị trường; (2) Quan điểm của nhà quản lý; (3) Công nghệ sử dụng; (4) Các yếu tố thể chế. Các yếu tố này có mức độ tác động khác nhau, trong đó yếu tố thể chế và công nghệ có ảnh hưởng mạnh nhất.
4.1. Mức độ cạnh tranh thị trường
Mức độ cạnh tranh thị trường có tác động đáng kể đến việc triển khai kỹ thuật kế toán quản trị. Các doanh nghiệp trong môi trường cạnh tranh cao có xu hướng áp dụng các kỹ thuật quản trị hiệu quả hơn để duy trì lợi thế cạnh tranh.
4.2. Quan điểm của nhà quản lý
Quan điểm của nhà quản lý cũng là yếu tố quan trọng. Các nhà quản lý có nhận thức đúng đắn về lợi ích của kế toán quản trị sẽ có xu hướng triển khai các kỹ thuật này một cách hiệu quả hơn.
V. Kết luận và hàm ý chính sách
Nghiên cứu kết luận rằng việc triển khai kỹ thuật kế toán quản trị tại các doanh nghiệp sản xuất nhỏ và vừa ở Việt Nam chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó yếu tố thể chế và công nghệ có tác động mạnh nhất. Các hàm ý chính sách được đề xuất bao gồm việc hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc nâng cao nhận thức và áp dụng các kỹ thuật quản trị hiệu quả.
5.1. Hỗ trợ từ chính phủ
Chính phủ cần ban hành các chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất nhỏ và vừa trong việc áp dụng kỹ thuật kế toán quản trị, bao gồm các chương trình đào tạo và hỗ trợ tài chính.
5.2. Nâng cao nhận thức của nhà quản lý
Cần nâng cao nhận thức của các nhà quản lý về lợi ích của kế toán quản trị thông qua các chương trình đào tạo và hội thảo chuyên đề.
