I. Giới thiệu về kế toán quản trị chiến lược
Kế toán quản trị chiến lược (SMA) là một công cụ quan trọng giúp các doanh nghiệp sản xuất nâng cao hiệu quả hoạt động. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, việc áp dụng kế toán quản trị không chỉ giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí mà còn hỗ trợ trong việc ra quyết định chiến lược. Theo nghiên cứu của Bromwich và Bhimani (1994), SMA cung cấp thông tin cần thiết cho việc lập kế hoạch và đánh giá thành công của chiến lược. Điều này cho thấy vai trò của SMA trong việc tạo ra giá trị cho doanh nghiệp thông qua việc tối ưu hóa quy trình và nâng cao chất lượng sản phẩm.
1.1. Định nghĩa và vai trò của SMA
SMA được định nghĩa là việc sử dụng thông tin kế toán để hỗ trợ quản lý trong việc ra quyết định chiến lược. Nó không chỉ tập trung vào các số liệu tài chính mà còn bao gồm các yếu tố phi tài chính, giúp doanh nghiệp có cái nhìn toàn diện hơn về hiệu quả hoạt động. Theo Tayles và cộng sự (2002), SMA giúp doanh nghiệp phát hiện và tận dụng các cơ hội trong môi trường kinh doanh, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh.
II. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc áp dụng SMA
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến việc áp dụng SMA tại các doanh nghiệp sản xuất ở Đông Nam Bộ Việt Nam. Các yếu tố như mức độ cạnh tranh, quy mô công ty, và trình độ công nghệ đều có tác động tích cực đến việc áp dụng SMA. Cụ thể, mức độ cạnh tranh cao thúc đẩy doanh nghiệp tìm kiếm các phương pháp quản lý hiệu quả hơn để duy trì vị thế trên thị trường. Nghiên cứu của Al-Mawali và cộng sự (2012) cũng cho thấy rằng việc áp dụng SMA giúp doanh nghiệp cải thiện khả năng cạnh tranh và tăng cường sự hài lòng của khách hàng.
2.1. Mức độ cạnh tranh
Mức độ cạnh tranh trong ngành sản xuất ảnh hưởng lớn đến quyết định áp dụng SMA. Doanh nghiệp phải đối mặt với áp lực từ các đối thủ cạnh tranh, điều này khiến họ cần phải cải thiện quy trình quản lý và tối ưu hóa chi phí. Theo nghiên cứu của Oboh và Ajibolade (2017), các doanh nghiệp có mức độ cạnh tranh cao thường có xu hướng áp dụng SMA để nâng cao hiệu quả hoạt động và giảm thiểu rủi ro.
2.2. Quy mô công ty
Quy mô công ty cũng là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến việc áp dụng SMA. Các doanh nghiệp lớn thường có nguồn lực và khả năng tài chính tốt hơn để đầu tư vào các hệ thống kế toán quản trị hiện đại. Nghiên cứu của Cadez và Guilding (2008) cho thấy rằng các doanh nghiệp lớn có xu hướng áp dụng SMA nhiều hơn so với các doanh nghiệp nhỏ, nhờ vào khả năng tiếp cận công nghệ và nguồn nhân lực chất lượng cao.
III. Tác động của SMA đến thành quả hoạt động
Việc áp dụng SMA không chỉ giúp doanh nghiệp cải thiện quy trình quản lý mà còn có tác động tích cực đến thành quả hoạt động (TQHĐ). Nghiên cứu cho thấy rằng các doanh nghiệp áp dụng SMA có khả năng kiểm soát chi phí tốt hơn, từ đó nâng cao lợi nhuận và sự hài lòng của khách hàng. Theo Alsoboa và cộng sự (2015), việc áp dụng SMA giúp doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm, điều này dẫn đến việc tăng trưởng bền vững trong dài hạn.
3.1. Tăng trưởng bền vững
SMA giúp doanh nghiệp không chỉ đạt được lợi nhuận ngắn hạn mà còn xây dựng nền tảng cho sự phát triển bền vững. Việc áp dụng các công cụ SMA cho phép doanh nghiệp theo dõi và điều chỉnh chiến lược kinh doanh một cách linh hoạt, từ đó tạo ra giá trị lâu dài. Nghiên cứu của Turner và cộng sự (2017) nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp áp dụng SMA có khả năng thích ứng tốt hơn với biến động của thị trường, từ đó duy trì được vị thế cạnh tranh.
