I. Nguyên nhân dẫn đến việc ghi chép ngoài sổ kế toán
Tình trạng ghi chép ngoài sổ kế toán trong quản trị kinh doanh ngày càng phổ biến, đặc biệt tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến hiện tượng này là từ sự thiếu sót trong quản lý tài chính và báo cáo tài chính. Các doanh nghiệp thường tạo ra hai hệ thống sổ kế toán: một là hệ thống nội bộ, không theo quy định nào, và hai là hệ thống thuế, chỉ nhằm phục vụ cho việc báo cáo với cơ quan thuế. Điều này không chỉ gây ra sự bất cập trong việc kiểm soát tài chính mà còn dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng cho cả doanh nghiệp và xã hội. Như một chuyên gia đã chỉ ra, "Việc để ngoài sổ kế toán không chỉ vi phạm pháp luật mà còn làm mất đi tính chính xác trong kế toán và quản lý thông tin."
1.1. Các nguyên nhân từ bên trong doanh nghiệp
Các nguyên nhân từ bên trong doanh nghiệp chủ yếu liên quan đến sự yếu kém trong quy trình ghi chép và quản lý thông tin. Nhiều doanh nghiệp không có hệ thống sổ sách kế toán rõ ràng, dẫn đến việc ghi chép không đầy đủ hoặc sai lệch. Ngoài ra, sự thiếu hiểu biết về chuẩn mực kế toán và quy định pháp luật cũng là một yếu tố quan trọng. Một số chủ doanh nghiệp có xu hướng sử dụng thông tin không chính xác để trốn thuế hoặc để báo cáo không đúng thực trạng tài chính của doanh nghiệp. Điều này càng làm tăng thêm rủi ro trong quản trị kinh doanh, và theo một nhà phân tích, "Sự không minh bạch trong kế toán sẽ dẫn đến mất niềm tin từ phía các nhà đầu tư và khách hàng."
1.2. Các nguyên nhân từ bên ngoài doanh nghiệp
Ngoài những nguyên nhân từ bên trong, các yếu tố bên ngoài như chính sách thuế và quy định pháp luật cũng có ảnh hưởng lớn đến việc ghi chép ngoài sổ kế toán. Nhiều doanh nghiệp cảm thấy áp lực từ phía cơ quan thuế, dẫn đến việc họ phải tạo ra thông tin sai lệch để đối phó với các cuộc kiểm tra. Bên cạnh đó, sự can thiệp của các nhân viên thuế cũng tạo ra môi trường thuận lợi cho việc ghi chép ngoài sổ kế toán. Như một chuyên gia đã nhấn mạnh, "Nếu không có sự đồng bộ giữa luật pháp và thực tiễn, doanh nghiệp sẽ luôn tìm cách để lách luật, dẫn đến tình trạng ghi chép ngoài sổ kế toán ngày càng gia tăng."