Nghiên Cứu Xâm Nhập Mặn Nước Dưới Đất Tại Vùng Nam Định

• Tác giả: Hoàng Văn Hoan
• Người hướng dẫn: PGS. Phạm Quý Nhân
• Trường học: Trường Đại Học Mỏ - Địa Chất
• Chuyên ngành: Kỹ Thuật Địa Chất
• Đề tài: Nghiên Cứu Xâm Nhập Mặn Nước Dưới Đất Tại Vùng Nam Định
• Loại tài liệu: Luận Án Tiến Sĩ
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU XÂM NHẬP MẶN NƯỚC DƯỚI ĐẤT
• 1.1. Tổng quan về nghiên cứu xâm nhập mặn NDĐ trên thế giới
• 1.2. Nhóm đánh giá hiện trạng và xác định nguyên nhân
• 1.3. Nhóm nghiên cứu cơ chế dịch chuyển vật chất, ảnh hưởng tỷ trọng
• 1.4. Nhóm nghiên cứu xâm nhập mặn cổ, ứng dụng kỹ thuật đồng vị
• 1.5. Nhóm dự báo và đánh giá xâm nhập mặn bằng mô hình số
• 1.6. Nhóm nghiên cứu các giải pháp hạn chế xâm nhập mặn
• 1.7. Tổng quan nghiên cứu xâm nhập mặn NDĐ ở Việt Nam. Lịch sử nghiên cứu địa chất, ĐCTV vùng Nam Định
• 2. CHƯƠNG 2: SỰ HÌNH THÀNH THẤU KÍNH NƯỚC NHẠT
• 2.1. Vị trí vùng nghiên cứu
• 2.2. Đặc điểm địa chất
• 2.3. Đặc điểm địa tầng
• 2.4. Đặc điểm cấu trúc vùng nghiên cứu
• 2.5. Đặc điểm địa chất thủy văn
• 2.6. Các tầng chứa nước
• 2.7. Các thành tạo địa chất nghèo nước, cách nước
• 2.8. Đặc điểm thuỷ địa hoá
• 2.9. Cấu trúc ĐCTV vùng nghiên cứu
• 2.10. Quá trình hình thành thấu kính nước nhạt
• 2.11. Quá trình tiến hóa trầm tích trong Kainozoi
• 2.12. Giả thiết về quá trình hình thành thấu kính nước nhạt
• 2.13. Nguồn bổ cập cho thấu kính nước nhạt
• 2.14. Phương pháp nghiên cứu
• 2.15. Kết quả nghiên cứu
• 2.16. Phân tích và thảo luận kết quả
• 3. CHƯƠNG 3: NGHIÊN CỨU HIỆN TRẠNG PHÂN BỐ MẶN NHẠT NDĐ
• 3.1. Cơ sở lựa chọn phương pháp áp dụng. Điện trở suất của tầng chứa nước
• 3.2. Cơ sở phương pháp trường chuyển. Cơ sở phương pháp đo cảm ứng (đo độ dẫn)
• 3.3. Kết quả áp dụng phương pháp trường chuyển
• 3.4. Vị trí khu vực khảo sát
• 3.5. Kết quả khảo sát
• 3.6. Phân tích kết quả khảo sát
• 3.7. Kết quả xác định phân bố mặn-nhạt nước dưới đất bằng phương pháp địa vật lý lỗ khoan
• 3.8. Vị trí khảo sát và khối lượng thực hiện
• 3.9. Kết quả xác định hiện trạng phân bố mặn-nhạt theo chiều sâu
• 3.10. Kết quả khoan khảo sát ĐCTV
• 3.11. Kết quả phân tích thành phần hóa học nước lỗ rỗng. Tổng hợp kết quả xác định hiện trạng phân bố mặn-nhạt NDĐ vùng NĐ
• 4. CHƯƠNG 4: CƠ CHẾ XÂM NHẬP MẶN THẤU KÍNH NƯỚC NHẠT TẦNG CHỨA NƯỚC PLEISTOCEN
• 4.1. Cơ sở lý thuyết về dịch chuyển chất hòa tan trong NDĐ
• 4.2. Các quá trình dịch chuyển chất hòa tan
• 4.3. Đặc trưng của dịch chuyển mặn trong NDĐ
• 4.4. Cơ chế xâm nhập mặn thấu kính nước nhạt, TCN qp vùng Nam Định
• 4.5. Khái niệm chung và định hướng nghiên cứu cơ chế xâm nhập mặn thấu kính nước nhạt, TCN Pleistocen
• 4.6. Xâm nhập mặn TCN Pleistocen từ lớp thấm nước yếu
• 4.7. Xâm nhập mặn thấu kính nước nhạt, TCN Pleistocen do ảnh hưởng của chênh lệch mực nước
• 5. CHƯƠNG 5: DIỄN BIẾN XÂM NHẬP MẶN THẤU KÍNH NƯỚC NHẠT TẦNG CHỨA NƯỚC PLEISTOCEN
• 5.1. Xâm nhập mặn TCN Pleistocen do ảnh hưởng lớp thấm nước yếu
• 5.2. Xâm nhập mặn do ảnh hưởng của quá trình khuếch tán phân tử và phân dị trọng lực
• 5.3. Giới hạn xảy ra quá trình khuếch tán phân tử và phân dị trọng lực
• 5.4. Diễn biến xâm nhập mặn thấu kính nước nhạt, TCN Pleistocen do ảnh hưởng của khai thác. Kết quả tính toán dịch chuyển biên mặn theo tài liệu quan trắc NDĐ. Kết quả dự báo xâm nhập mặn thấu kính nước nhạt, TCN Pleistocen bằng phương pháp mô hình số
• 5.5. Giải pháp khắc phục, hạn chế xâm nhập mặn vùng Nam Định
• 5.6. Giải pháp khắc phục, hạn chế xâm nhập mặn
• 5.7. Giải pháp khai thác, sử dụng nước dưới đất
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về nghiên cứu xâm nhập mặn nước dưới đất tại Nam Định

Nghiên cứu xâm nhập mặn nước dưới đất tại vùng Nam Định là một vấn đề cấp thiết trong bối cảnh biến đổi khí hậu và nước biển dâng. Vùng Nam Định, với đặc điểm địa chất và thủy văn đa dạng, đang phải đối mặt với nguy cơ xâm nhập mặn ngày càng gia tăng. Nghiên cứu này nhằm mục đích làm rõ hiện trạng và cơ chế xâm nhập mặn, từ đó đề xuất các giải pháp quản lý tài nguyên nước hiệu quả.

1.1. Đặc điểm địa lý và địa chất vùng Nam Định

Vùng Nam Định nằm ở phía đông nam đồng bằng Bắc Bộ, có địa hình đa dạng với các tầng chứa nước khác nhau. Đặc điểm địa chất của vùng này ảnh hưởng lớn đến sự phân bố và chất lượng nước dưới đất.

1.2. Tình hình xâm nhập mặn tại Nam Định

Xâm nhập mặn tại Nam Định đã diễn ra trong nhiều năm qua, ảnh hưởng đến nguồn nước sinh hoạt và sản xuất. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng, sự gia tăng khai thác nước dưới đất là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này.

II. Vấn đề và thách thức trong nghiên cứu xâm nhập mặn

Xâm nhập mặn nước dưới đất tại Nam Định không chỉ là một vấn đề môi trường mà còn là thách thức lớn đối với phát triển kinh tế xã hội. Việc quản lý tài nguyên nước trong bối cảnh này đòi hỏi các giải pháp đồng bộ và hiệu quả.

2.1. Nguyên nhân gây ra xâm nhập mặn

Các nguyên nhân chính dẫn đến xâm nhập mặn bao gồm khai thác nước dưới đất quá mức, biến đổi khí hậu và nước biển dâng. Những yếu tố này đã làm gia tăng áp lực lên các tầng chứa nước nhạt.

2.2. Hệ quả của xâm nhập mặn đối với môi trường

Xâm nhập mặn gây ra nhiều hệ quả nghiêm trọng như giảm chất lượng nước, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của người dân. Điều này đòi hỏi cần có các biện pháp khắc phục kịp thời.

III. Phương pháp nghiên cứu xâm nhập mặn hiệu quả

Để nghiên cứu xâm nhập mặn nước dưới đất tại Nam Định, cần áp dụng các phương pháp khoa học hiện đại. Những phương pháp này giúp xác định chính xác hiện trạng và cơ chế xâm nhập mặn.

3.1. Phương pháp khảo sát địa chất và thủy văn

Khảo sát địa chất và thủy văn là bước đầu tiên trong nghiên cứu xâm nhập mặn. Phương pháp này giúp xác định cấu trúc địa chất và các tầng chứa nước trong vùng nghiên cứu.

3.2. Phương pháp mô hình hóa dòng chảy nước dưới đất

Mô hình hóa dòng chảy nước dưới đất giúp dự đoán diễn biến xâm nhập mặn theo thời gian. Các mô hình như GMS và Modflows được sử dụng để mô phỏng các điều kiện thực tế.

IV. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn

Kết quả nghiên cứu xâm nhập mặn nước dưới đất tại Nam Định đã chỉ ra những thông tin quan trọng về hiện trạng và cơ chế xâm nhập. Những thông tin này có thể được ứng dụng trong quản lý tài nguyên nước.

4.1. Đánh giá hiện trạng phân bố mặn nhạt

Kết quả khảo sát cho thấy sự phân bố mặn-nhạt trong các tầng chứa nước tại Nam Định có sự biến đổi lớn. Việc đánh giá này giúp xác định các khu vực cần được bảo vệ.

4.2. Đề xuất giải pháp quản lý tài nguyên nước

Dựa trên kết quả nghiên cứu, các giải pháp quản lý tài nguyên nước bền vững được đề xuất. Những giải pháp này nhằm hạn chế xâm nhập mặn và bảo vệ nguồn nước dưới đất.

V. Kết luận và triển vọng nghiên cứu xâm nhập mặn

Nghiên cứu xâm nhập mặn nước dưới đất tại Nam Định đã cung cấp những thông tin quý giá về hiện trạng và cơ chế xâm nhập. Những kết quả này sẽ là cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo và các chính sách quản lý tài nguyên nước.

5.1. Tóm tắt kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra rằng xâm nhập mặn là một vấn đề nghiêm trọng tại Nam Định, cần có các biện pháp khắc phục kịp thời để bảo vệ nguồn nước.

5.2. Hướng nghiên cứu trong tương lai

Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về cơ chế xâm nhập mặn và các giải pháp quản lý tài nguyên nước hiệu quả hơn. Điều này sẽ giúp đảm bảo sự phát triển bền vững cho vùng Nam Định.