Luận văn thạc sĩ về tái sinh và bảo tồn loài du sam đá vôi ở khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ, Bắc Kạn

• Tác giả: Lê Đình Đức
• Người hướng dẫn: TS. Trần Ngọc Hải
• Trường học: Trường Đại học Lâm nghiệp
• Chuyên ngành: Quản lý tài nguyên rừng và Môi trường
• Đề tài: Nghiên cứu tái sinh và bảo tồn loài du sam đá vôi tại khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ, Bắc Kạn
• Loại tài liệu: luận văn
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
• 1.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới
• 1.2. Các nghiên cứu về tái sinh rừng tự nhiên và phục hồi rừng
• 1.3. Bảo tồn và tái sinh tự nhiên loài DSĐV
• 1.4. Nghiên cứu về khả năng nhân giống và gây trồng DSĐV
• 1.5. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam
• 1.6. Nghiên cứu về phân loại và đặc điểm hình thái, sinh thái loài DSĐV
• 1.7. Công tác bảo tồn thực vật rừng và những nghiên cứu về tái sinh rừng ở Việt Nam
• 2. MỤC TIÊU - NỘI DUNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Mục tiêu nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu
• 2.3. Phạm vi nghiên cứu
• 2.4. Thời gian nghiên cứu
• 2.5. Địa điểm nghiên cứu
• 2.6. Nội dung nghiên cứu
• 2.7. Phương pháp nghiên cứu
• 2.7.1. Phương pháp kế thừa tài liệu
• 2.7.2. Phương pháp nghiên cứu đặc điểm hình thái của loài trong giai đoạn vườn ươm
• 2.7.3. Phương pháp bố trí thí nghiệm ảnh hưởng một số nhân tố đến sinh trưởng loài DSĐV
• 2.7.4. Phương pháp xúc tiến tái sinh loài cây DSĐV bằng gieo hạt, cấy cây mạ, cấy cây mạ có bầu
• 2.7.5. Phương pháp nghiên cứu sinh trưởng DSĐV xúc tiến tái sinh và bảo tồn chuyển chỗ
• 3. ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN, KINH TẾ XÃ HỘI KHU VỰC NGHIÊN CỨU
• 3.1. Điều kiện tự nhiên
• 3.2. Vị trí địa lý
• 3.3. Địa hình địa thế
• 3.4. Địa chất, đất đai
• 3.5. Tài nguyên thiên nhiên
• 3.6. Các yếu tố kinh tế, xã hội
• 3.7. Dân tộc, dân số, lao động và phân bố dân cư
• 3.8. Các hoạt động kinh tế, giáo dục và đời sống văn hoá - xã hội
• 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Đặc điểm hình thái của DSĐV giai đoạn vườn ươm
• 4.2. Kết quả thử nghiệm xúc tiến tái sinh tự nhiên DSĐV tại KBTTN Kim Hỷ
• 4.3. Địa điểm và đặc điểm nơi xúc tiến tái sinh DSĐV
• 4.4. Tỷ lệ nảy mầm hạt giống ở mô hình xúc tiến tái sinh
• 4.5. Sinh trưởng của DSĐV giai đoạn vườn ươm và ở mô hình bảo tồn chuyển chỗ tại KBTTN Kim Hỷ
• 4.6. Sinh trưởng của DSĐV giai đoạn vườn ươm
• 4.7. Sinh trưởng của DSĐV ở mô hình bảo tồn chuyển chỗ
• 4.8. Đặc điểm giải phẫu và hàm lượng diệp lục lá DSĐV giai đoạn vườn ươm
• 4.9. Cơ sở khoa học và đề xuất giải pháp bảo tồn loài DSĐV
• 4.10. Đề xuất một số giải pháp cho bảo tồn chuyển chỗ
• 4.11. Công tác bảo tồn nguồn gen
• 4.12. Bảo tồn đối có sự tham gia của cộng đồng
• 5. KẾT LUẬN – TỒN TẠI VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng quan về nghiên cứu tái sinh loài du sam đá vôi tại Kim Hỷ

Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ, Bắc Kạn, là nơi lưu giữ nhiều loài thực vật quý hiếm, trong đó có loài du sam đá vôi (Keteleeria davidiana). Loài cây này đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng do khai thác quá mức và môi trường sống bị suy giảm. Nghiên cứu này nhằm tìm hiểu và áp dụng các phương pháp tái sinh và bảo tồn loài du sam đá vôi, góp phần bảo tồn đa dạng sinh học tại khu vực này.

1.1. Đặc điểm sinh thái và phân bố của du sam đá vôi

Du sam đá vôi thường mọc ở độ cao từ 500 đến 1500m, trên đất phát triển từ đá vôi. Loài cây này ưa khí hậu ẩm, ấm và có ánh sáng đầy đủ. Sự phân bố của du sam đá vôi tại Kim Hỷ rất hạn chế, chỉ còn lại một số cá thể trên các đỉnh núi đá vôi.

1.2. Tình trạng bảo tồn loài du sam đá vôi hiện nay

Theo các nghiên cứu, số lượng cá thể du sam đá vôi tại Kim Hỷ đã giảm mạnh, chỉ còn lại khoảng 14 cá thể trưởng thành. Việc khai thác gỗ và môi trường sống bị suy thoái đã khiến loài này trở thành một trong những loài thực vật nguy cấp cần được bảo vệ.

II. Vấn đề và thách thức trong bảo tồn du sam đá vôi

Bảo tồn loài du sam đá vôi tại khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ đang gặp nhiều thách thức. Sự khai thác gỗ trái phép, cùng với sự thay đổi khí hậu và môi trường sống, đã làm gia tăng nguy cơ tuyệt chủng cho loài cây này. Việc nhận thức và hành động kịp thời là rất cần thiết để bảo vệ loài cây quý hiếm này.

2.1. Nguy cơ tuyệt chủng do khai thác gỗ

Du sam đá vôi là loài cây gỗ quý, được ưa chuộng trong sản xuất nội thất cao cấp. Sự gia tăng nhu cầu sử dụng đã dẫn đến tình trạng khai thác trái phép, làm giảm số lượng cá thể trong tự nhiên.

2.2. Tác động của biến đổi khí hậu đến môi trường sống

Biến đổi khí hậu đã làm thay đổi điều kiện sinh thái tại khu vực Kim Hỷ, ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng và tái sinh của du sam đá vôi. Nhiệt độ tăng cao và lượng mưa không ổn định đã làm giảm khả năng phát triển của loài cây này.

III. Phương pháp nghiên cứu tái sinh du sam đá vôi hiệu quả

Nghiên cứu này áp dụng các phương pháp khoa học để thúc đẩy tái sinh tự nhiên và bảo tồn loài du sam đá vôi. Các phương pháp này bao gồm gieo hạt, cấy cây mạ và bảo tồn chuyển chỗ. Mục tiêu là tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của loài cây này.

3.1. Gieo hạt và cấy cây mạ

Gieo hạt là phương pháp truyền thống để tái sinh du sam đá vôi. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc cấy cây mạ từ vườn ươm vào môi trường tự nhiên có thể tăng tỷ lệ sống sót và sinh trưởng của cây con.

3.2. Bảo tồn chuyển chỗ và quản lý tài nguyên

Bảo tồn chuyển chỗ là một phương pháp quan trọng trong việc bảo vệ loài du sam đá vôi. Việc di dời các cá thể cây đến môi trường an toàn hơn giúp bảo tồn nguồn gen và tăng cường khả năng sinh trưởng của loài.

IV. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn

Kết quả nghiên cứu cho thấy các phương pháp tái sinh và bảo tồn du sam đá vôi đã mang lại hiệu quả tích cực. Tỷ lệ nảy mầm hạt giống và sinh trưởng của cây con đã được cải thiện đáng kể. Những kết quả này có thể được áp dụng rộng rãi trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học tại khu vực Kim Hỷ.

4.1. Tỷ lệ nảy mầm và sinh trưởng của cây con

Kết quả thử nghiệm cho thấy tỷ lệ nảy mầm hạt giống du sam đá vôi đạt khoảng 70%, trong khi cây con cấy từ vườn ươm có tỷ lệ sống sót lên đến 80%. Điều này cho thấy phương pháp gieo hạt và cấy cây mạ rất hiệu quả.

4.2. Ứng dụng mô hình bảo tồn chuyển chỗ

Mô hình bảo tồn chuyển chỗ đã được áp dụng thành công tại Kim Hỷ, giúp bảo vệ và phát triển loài du sam đá vôi. Các biện pháp quản lý tài nguyên thiên nhiên cũng được cải thiện, góp phần bảo tồn đa dạng sinh học.

V. Kết luận và triển vọng tương lai của du sam đá vôi

Nghiên cứu tái sinh và bảo tồn loài du sam đá vôi tại khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ đã chỉ ra rằng việc áp dụng các phương pháp khoa học có thể giúp bảo vệ loài cây quý hiếm này. Tương lai của du sam đá vôi phụ thuộc vào sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng và cộng đồng trong công tác bảo tồn.

5.1. Tầm quan trọng của bảo tồn đa dạng sinh học

Bảo tồn loài du sam đá vôi không chỉ có ý nghĩa đối với sự tồn tại của loài mà còn góp phần bảo vệ hệ sinh thái và đa dạng sinh học tại khu vực Kim Hỷ. Việc bảo tồn này cần được thực hiện một cách đồng bộ và hiệu quả.

5.2. Đề xuất các giải pháp bảo tồn bền vững

Để bảo tồn du sam đá vôi hiệu quả, cần có các giải pháp bền vững như tăng cường giáo dục cộng đồng về bảo tồn, xây dựng các khu bảo tồn mới và áp dụng các biện pháp quản lý tài nguyên thiên nhiên hợp lý.