Luận án tiến sĩ về quyền sở hữu theo pháp luật Việt Nam: Những vấn đề lý luận và thực tiễn

Khái niệm quyền sở hữu được hiểu là quyền của cá nhân hoặc tổ chức đối với tài sản, bao gồm quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt. Bản chất pháp lý của quyền sở hữu không chỉ nằm ở việc chiếm hữu tài sản mà còn ở khả năng thực hiện các quyền năng liên quan đến tài sản đó. Theo pháp luật Việt Nam, quyền sở hữu được bảo vệ bởi các quy định pháp lý, đồng thời cũng phải tuân thủ các nguyên tắc của luật dân sự. Điều này có nghĩa là quyền sở hữu không phải là tuyệt đối mà phải được thực hiện trong khuôn khổ pháp luật. Sự bảo vệ quyền sở hữu là cần thiết để đảm bảo sự ổn định trong các quan hệ xã hội và kinh tế. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy vẫn còn nhiều tranh chấp liên quan đến quyền sở hữu, điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan.

Cấu trúc nội dung quyền sở hữu theo luật dân sự Việt Nam được xác định qua ba quyền năng: quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt. Mỗi quyền năng này có vai trò và ý nghĩa riêng trong việc xác định quyền lợi của chủ sở hữu. Quyền chiếm hữu thể hiện sự kiểm soát trực tiếp đối với tài sản, trong khi quyền sử dụng cho phép chủ sở hữu khai thác giá trị của tài sản. Quyền định đoạt, một quyền năng quan trọng, cho phép chủ sở hữu quyết định về việc chuyển nhượng hoặc tiêu hủy tài sản. Tuy nhiên, thực tế cho thấy có nhiều bất cập trong việc thực hiện các quyền này, đặc biệt là trong bối cảnh phát triển kinh tế và xã hội hiện nay. Việc nghiên cứu và làm rõ cấu trúc nội dung quyền sở hữu sẽ giúp nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của chủ sở hữu.

Các quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành về quyền sở hữu được thể hiện rõ trong Bộ luật Dân sự năm 2015. Quyền sở hữu được xác định bao gồm quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt. Tuy nhiên, thực tế cho thấy việc áp dụng các quy định này còn nhiều bất cập. Nhiều chủ sở hữu gặp khó khăn trong việc thực hiện quyền của mình do thiếu sự hỗ trợ từ cơ quan chức năng. Hơn nữa, các quy định về bảo vệ quyền sở hữu chưa thực sự hiệu quả, dẫn đến tình trạng tranh chấp kéo dài. Việc nghiên cứu và đánh giá các quy định này là cần thiết để tìm ra giải pháp khắc phục những hạn chế hiện tại.

Trong thực tiễn, việc áp dụng pháp luật về quyền sở hữu gặp nhiều khó khăn. Một số quy định chưa được thực hiện đồng bộ, dẫn đến tình trạng mâu thuẫn trong việc giải quyết tranh chấp. Hơn nữa, sự thiếu hụt thông tin và kiến thức pháp luật của người dân cũng là một nguyên nhân dẫn đến việc không thực hiện đúng quyền sở hữu. Các cơ quan chức năng cần có những biện pháp cụ thể để nâng cao nhận thức của người dân về quyền sở hữu, đồng thời cải thiện quy trình giải quyết tranh chấp để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của chủ sở hữu.

Trong thời gian qua, việc áp dụng pháp luật về quyền sở hữu đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Các cơ quan chức năng đã có những nỗ lực trong việc giải quyết tranh chấp, bảo vệ quyền lợi của chủ sở hữu. Nhiều vụ việc đã được giải quyết kịp thời, giúp ổn định tình hình và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên. Tuy nhiên, cần tiếp tục phát huy những kết quả này và khắc phục những hạn chế còn tồn tại để nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật.

Để hoàn thiện pháp luật về quyền sở hữu, cần có những kiến nghị cụ thể nhằm điều chỉnh các quy định hiện hành. Cần làm rõ hơn quyền và nghĩa vụ của các bên trong các tranh chấp quyền sở hữu, đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật để nâng cao nhận thức của người dân. Ngoài ra, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng trong việc giải quyết tranh chấp, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của chủ sở hữu được bảo vệ một cách tốt nhất.