Tổng quan nghiên cứu

Hiệu quả sử dụng tài sản là một trong những yếu tố then chốt quyết định sự phát triển bền vững và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường ngày càng phát triển, việc tối ưu hóa nguồn lực tài sản không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất mà còn gia tăng giá trị tài sản cho chủ sở hữu. Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên 189 (Công ty 189) là một doanh nghiệp nhà nước thuộc Bộ Quốc phòng, hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp đóng tàu, có vai trò quan trọng trong ngành vận tải biển và quốc phòng. Giai đoạn 2014-2018, Công ty đã có nhiều biến động về quy mô tài sản, doanh thu và lợi nhuận, đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản nhằm đáp ứng nhu cầu mở rộng sản xuất kinh doanh và tăng cường sức cạnh tranh trên thị trường.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc hệ thống hóa các vấn đề lý luận về hiệu quả sử dụng tài sản, đánh giá thực trạng tại Công ty 189 trong giai đoạn 2014-2018, từ đó đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản phù hợp với đặc thù hoạt động của doanh nghiệp. Phạm vi nghiên cứu giới hạn trong hoạt động sản xuất kinh doanh và quản lý tài sản của Công ty 189 tại Hải Phòng, với dữ liệu thu thập từ các báo cáo tài chính và hoạt động sản xuất kinh doanh trong 5 năm. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho việc quản lý tài sản, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững của doanh nghiệp trong ngành công nghiệp đóng tàu.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết quản trị tài sản và hiệu quả kinh tế doanh nghiệp, trong đó có:

  • Lý thuyết hiệu quả sử dụng tài sản: Định nghĩa tài sản doanh nghiệp bao gồm tài sản ngắn hạn và dài hạn, với các chỉ tiêu đo lường hiệu quả như hiệu suất sử dụng tổng tài sản, hệ số sinh lời tổng tài sản (ROA), hiệu suất sử dụng tài sản ngắn hạn và dài hạn, cùng các chỉ số vòng quay tài sản.

  • Mô hình phân tích nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng tài sản: Phân chia thành nhân tố chủ quan (trình độ quản lý, tổ chức sản xuất, quản lý tài sản) và nhân tố khách quan (môi trường kinh tế, chính trị pháp luật, khoa học công nghệ, thị trường và cạnh tranh).

  • Khái niệm và phân loại tài sản: Tài sản được phân loại theo thời hạn sử dụng (ngắn hạn, dài hạn), hình thái vật chất (hữu hình, vô hình), mục đích sử dụng và tình trạng sử dụng, giúp doanh nghiệp có cơ sở quản lý và đầu tư phù hợp.

Các khái niệm chính bao gồm: hiệu quả sử dụng tài sản, tài sản ngắn hạn, tài sản dài hạn, tài sản cố định, hiệu suất sử dụng tài sản, hệ số sinh lời tài sản, vòng quay tài sản, và các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng tài sản.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp thu thập số liệu thứ cấp từ các báo cáo tài chính, báo cáo kết quả kinh doanh và hồ sơ năng lực của Công ty 189 trong giai đoạn 2014-2018. Cỡ mẫu nghiên cứu là toàn bộ dữ liệu tài chính và hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty trong 5 năm, đảm bảo tính đại diện và đầy đủ.

Phương pháp phân tích bao gồm:

  • Phân tích thống kê mô tả: Đánh giá xu hướng biến động các chỉ tiêu tài chính, cơ cấu tài sản và hiệu quả sử dụng tài sản qua các năm.

  • Phân tích so sánh: So sánh các chỉ tiêu hiệu quả sử dụng tài sản giữa các năm để nhận diện sự thay đổi và xu hướng phát triển.

  • Phân tích nhân tố ảnh hưởng: Xác định các yếu tố chủ quan và khách quan tác động đến hiệu quả sử dụng tài sản dựa trên lý thuyết và thực trạng doanh nghiệp.

Timeline nghiên cứu kéo dài trong năm 2019, với việc thu thập và xử lý dữ liệu từ các báo cáo năm 2014-2018, phân tích và đề xuất giải pháp phù hợp với định hướng phát triển của Công ty trong giai đoạn 2019-2022.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng vốn chủ sở hữu và quy mô tài sản: Vốn chủ sở hữu của Công ty tăng từ 637,152 triệu đồng năm 2014 lên 689,809 triệu đồng năm 2018, tương đương mức tăng khoảng 8,2%. Tổng tài sản có xu hướng tăng, đạt đỉnh 1.791 triệu đồng năm 2017, tuy nhiên giảm nhẹ 10,96% vào năm 2018 do biến động tài sản ngắn hạn.

  2. Doanh thu và lợi nhuận biến động tích cực: Doanh thu thuần tăng từ 656,419 triệu đồng năm 2014 lên 1.499 triệu đồng năm 2018, với mức tăng trưởng mạnh nhất là 63,64% năm 2017. Lợi nhuận trước thuế cũng tăng đều qua các năm, đạt 37 triệu đồng năm 2018, tăng 15,23% so với năm trước.

  3. Cơ cấu tài sản hợp lý nhưng có biến động: Tài sản ngắn hạn chiếm tỷ trọng lớn, dao động từ 56,48% đến 62,75% trong giai đoạn nghiên cứu. Hàng tồn kho chiếm tỷ trọng cao nhất trong tài sản ngắn hạn, với mức tăng 80,66% năm 2017 so với năm trước. Tài sản dài hạn, đặc biệt tài sản cố định, tăng trung bình 2,46% mỗi năm, phản ánh đầu tư mở rộng và hiện đại hóa thiết bị.

  4. Hiệu quả sử dụng tài sản có dấu hiệu cải thiện nhưng còn tiềm năng nâng cao: Các chỉ tiêu hiệu suất sử dụng tổng tài sản và tài sản cố định cho thấy doanh nghiệp đã khai thác tài sản để tạo doanh thu hiệu quả, tuy nhiên suất hao phí tài sản cố định tăng, cho thấy một phần tài sản đã lạc hậu cần được thay thế. Vòng quay các khoản phải thu và hàng tồn kho có xu hướng tăng, phản ánh quản lý tài sản lưu động còn nhiều thách thức.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của sự tăng trưởng tài sản và doanh thu là do Công ty đã ký kết được nhiều hợp đồng đóng mới tàu và gia công xuất khẩu với giá trị lớn, đồng thời đầu tư nâng cấp máy móc thiết bị hiện đại như máy tiện dài, máy cắt CNC, máy hàn tự động. Tuy nhiên, sự biến động của tài sản ngắn hạn, đặc biệt là hàng tồn kho và các khoản phải thu, cho thấy cần cải thiện quản lý vốn lưu động để tránh ứ đọng vốn và tăng hiệu quả sử dụng tài sản.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành công nghiệp đóng tàu, hiệu quả sử dụng tài sản của Công ty 189 tương đối tích cực nhưng vẫn thấp hơn một số doanh nghiệp cùng ngành có quy mô lớn hơn và áp dụng công nghệ quản lý hiện đại. Việc tăng suất hao mòn tài sản cố định cảnh báo về nhu cầu đổi mới thiết bị để duy trì năng lực sản xuất và nâng cao chất lượng sản phẩm.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cơ cấu tài sản theo năm, biểu đồ tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận, cùng bảng so sánh các chỉ tiêu hiệu quả sử dụng tài sản để minh họa rõ nét xu hướng và hiệu quả hoạt động của Công ty.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tối ưu hóa quản lý vốn lưu động: Áp dụng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hàng tồn kho và các khoản phải thu nhằm giảm thiểu ứ đọng vốn, nâng cao vòng quay tài sản ngắn hạn. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý tài chính kế toán, trong vòng 12 tháng.

  2. Đầu tư đổi mới tài sản cố định: Thực hiện kế hoạch thay thế, nâng cấp máy móc thiết bị lạc hậu, ưu tiên công nghệ hiện đại để giảm suất hao mòn và tăng năng suất lao động. Chủ thể thực hiện: Ban giám đốc và phòng kỹ thuật công nghệ, trong giai đoạn 2019-2022.

  3. Nâng cao năng lực quản lý và đào tạo nhân sự: Tăng cường đào tạo cán bộ quản lý và công nhân kỹ thuật nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, áp dụng hiệu quả công nghệ mới trong quản lý và sản xuất. Chủ thể thực hiện: Phòng tổ chức lao động và phòng kỹ thuật, trong 18 tháng tới.

  4. Xây dựng hệ thống đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản định kỳ: Thiết lập các chỉ tiêu và quy trình đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản hàng quý, giúp phát hiện sớm các vấn đề và điều chỉnh kịp thời. Chủ thể thực hiện: Phòng tài chính kế toán phối hợp phòng kỹ thuật, trong 6 tháng đầu năm 2019.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp trong ngành công nghiệp đóng tàu: Giúp hiểu rõ các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản và áp dụng các biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý tài sản.

  2. Chuyên viên tài chính kế toán và quản lý tài sản: Cung cấp cơ sở lý thuyết và thực tiễn về phân tích tài sản, giúp cải thiện công tác quản lý vốn và tài sản doanh nghiệp.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản trị kinh doanh, tài chính: Là tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp nghiên cứu, phân tích số liệu và đề xuất giải pháp trong lĩnh vực quản trị tài sản doanh nghiệp.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Hỗ trợ đánh giá thực trạng và xây dựng chính sách thúc đẩy nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản trong các doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp quân đội.

Câu hỏi thường gặp

  1. Hiệu quả sử dụng tài sản là gì và tại sao quan trọng?
    Hiệu quả sử dụng tài sản phản ánh khả năng doanh nghiệp khai thác và sử dụng tài sản để tạo ra doanh thu và lợi nhuận. Nó quan trọng vì giúp doanh nghiệp tối ưu hóa nguồn lực, giảm chi phí và tăng sức cạnh tranh.

  2. Các chỉ tiêu nào thường dùng để đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản?
    Các chỉ tiêu phổ biến gồm hiệu suất sử dụng tổng tài sản, hệ số sinh lời tổng tài sản (ROA), hiệu suất sử dụng tài sản ngắn hạn và dài hạn, vòng quay các khoản phải thu và hàng tồn kho.

  3. Những nhân tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng tài sản?
    Nhân tố chủ quan như trình độ quản lý, tổ chức sản xuất, quản lý tài sản; nhân tố khách quan như môi trường kinh tế, chính trị pháp luật, công nghệ, thị trường và cạnh tranh đều ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng tài sản.

  4. Làm thế nào để cải thiện hiệu quả sử dụng tài sản trong doanh nghiệp?
    Cải thiện bằng cách tối ưu hóa quản lý vốn lưu động, đầu tư đổi mới tài sản cố định, nâng cao năng lực quản lý và đào tạo nhân sự, đồng thời xây dựng hệ thống đánh giá hiệu quả định kỳ.

  5. Tại sao Công ty 189 cần tập trung nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản?
    Do đặc thù ngành đóng tàu và yêu cầu cạnh tranh ngày càng cao, việc nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản giúp Công ty tăng năng suất, giảm chi phí, nâng cao chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường.

Kết luận

  • Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng tài sản trong doanh nghiệp, áp dụng thành công vào phân tích thực trạng tại Công ty TNHH MTV 189 giai đoạn 2014-2018.
  • Kết quả nghiên cứu cho thấy Công ty có sự tăng trưởng về vốn chủ sở hữu, doanh thu và lợi nhuận, đồng thời cơ cấu tài sản được duy trì hợp lý nhưng vẫn còn tiềm năng nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản.
  • Các nhân tố chủ quan và khách quan đều ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng tài sản, đòi hỏi doanh nghiệp phải có chiến lược quản lý và đầu tư phù hợp.
  • Đề xuất các biện pháp cụ thể nhằm tối ưu hóa quản lý vốn lưu động, đầu tư đổi mới tài sản cố định, nâng cao năng lực quản lý và xây dựng hệ thống đánh giá hiệu quả định kỳ.
  • Tiếp theo, Công ty cần triển khai các giải pháp trong giai đoạn 2019-2022, đồng thời theo dõi, đánh giá định kỳ để điều chỉnh kịp thời, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

Call-to-action: Ban lãnh đạo và các phòng ban liên quan của Công ty 189 nên nhanh chóng áp dụng các biện pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu, cập nhật các phương pháp quản lý tài sản hiện đại để duy trì và phát huy hiệu quả sử dụng tài sản trong tương lai.