Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của các doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Việt Nam, đặc biệt là tại tỉnh Hà Nam với hơn 350 dự án FDI và tổng vốn đầu tư khoảng 6,137 tỷ USD, việc thu hút và giữ chân nhân sự bản địa chất lượng cao trở thành thách thức lớn. Doanh nghiệp FDI Wistron Infocomm Việt Nam (WVN), một trong những nhà máy sản xuất điện tử hàng đầu, đang đối mặt với nhu cầu cấp thiết về nguồn nhân lực kỹ thuật cao trong bối cảnh mở rộng quy mô sản xuất. Nghiên cứu tập trung vào hoạt động marketing nội bộ nhằm nâng cao sự hài lòng, gắn bó và phát triển nhân sự bản địa tại WVN trong giai đoạn 2021-2024. Mục tiêu chính là đánh giá thực trạng các hoạt động marketing nội bộ, từ đó đề xuất giải pháp cải thiện nhằm tăng hiệu quả quản trị nhân sự và phát triển bền vững doanh nghiệp. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, giảm chi phí tuyển dụng lao động nước ngoài và góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế địa phương thông qua các chỉ số như tỷ lệ giữ chân nhân viên, mức độ hài lòng và năng suất lao động.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên lý thuyết marketing nội bộ, được định nghĩa là quá trình thu hút, phát triển, tạo động lực và giữ chân nhân viên chất lượng thông qua việc áp dụng các công cụ marketing nhằm thỏa mãn nhu cầu của khách hàng nội bộ – nhân viên. Lý thuyết marketing-mix nội bộ gồm bốn yếu tố chính: sản phẩm nội bộ (bảng mô tả công việc, mức độ trao quyền, tính phù hợp công việc), giá nội bộ (chi phí tài chính, thời gian, tâm lý), phân phối nội bộ (địa điểm làm việc, công cụ làm việc, quy trình giao việc) và truyền thông nội bộ (truyền thông chính thức và phi chính thức). Ngoài ra, nghiên cứu xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến marketing nội bộ trong doanh nghiệp FDI như đặc điểm khách hàng nội bộ, mô hình quản trị, phong cách lãnh đạo và văn hóa doanh nghiệp. Các lý thuyết này giúp phân tích sâu sắc mối quan hệ giữa các yếu tố marketing nội bộ và sự hài lòng, gắn bó của nhân viên.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với mẫu khảo sát gồm 200 cán bộ nhân viên bản địa thuộc nhóm IDL (kỹ sư, nhân viên văn phòng) tại WVN, thu về 185 phiếu hợp lệ. Mẫu được chọn theo phương pháp phi xác suất, đảm bảo tỷ lệ mẫu trên biến quan sát tối thiểu 5:1 theo quy định. Dữ liệu được thu thập qua bảng hỏi sử dụng thang đo Likert 5 điểm để đánh giá các yếu tố sản phẩm nội bộ, giá nội bộ, phân phối nội bộ và truyền thông nội bộ. Dữ liệu sau đó được xử lý bằng phần mềm SPSS với các kỹ thuật thống kê mô tả, phân tích trung bình, kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha và phân tích hồi quy. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 12/2023 đến tháng 8/2024, tập trung vào khảo sát thực trạng và đề xuất giải pháp phù hợp với bối cảnh doanh nghiệp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Sản phẩm nội bộ: Điểm trung bình đánh giá về quyền tự quyết trong công việc và tính phù hợp công việc với chuyên môn lần lượt là 3.48 và 3.48 trên thang 5, cho thấy nhân viên cảm thấy hài lòng về hai khía cạnh này. Tuy nhiên, bảng mô tả công việc và lộ trình thăng tiến được đánh giá thấp hơn với điểm trung bình khoảng 3.22, phản ánh sự thiếu rõ ràng và chi tiết trong các tài liệu hướng dẫn công việc.

  2. Giá nội bộ: Chi phí sinh hoạt và tần suất tăng ca được nhân viên đánh giá phù hợp với điểm trung bình lần lượt 3.14 và 3.11. Mức độ căng thẳng trong công việc cũng được đánh giá ở mức chấp nhận được (3.10). Tuy nhiên, rào cản giao tiếp do khác biệt ngôn ngữ và văn hóa là vấn đề lớn với điểm trung bình thấp nhất 3.07, ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc và sự hài lòng của nhân viên.

  3. Phân phối nội bộ: Doanh nghiệp đầu tư mạnh vào cơ sở vật chất với chi phí mua sắm thiết bị và xây dựng nhà máy chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi phí (hơn 85 tỷ đồng trong năm 2024). Quy trình giao việc được thực hiện qua các cấp quản lý với các kênh như email, phần mềm Teams và trao đổi trực tiếp, đảm bảo tính linh hoạt và hiệu quả trong truyền đạt công việc.

  4. Truyền thông nội bộ: Các kênh truyền thông hiện tại chưa phát huy tối đa hiệu quả, đặc biệt là kênh mạng xã hội còn nghèo nàn và các chương trình đào tạo chưa phù hợp về tần suất và hình thức. Khảo sát cho thấy nhân viên mong muốn có thêm các chương trình giao lưu văn hóa và đào tạo ngôn ngữ để giảm bớt rào cản tâm lý.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy marketing nội bộ tại WVN đã đạt được một số thành tựu nhất định như sự phù hợp công việc và quyền tự quyết của nhân viên, góp phần nâng cao động lực làm việc. Tuy nhiên, sự thiếu rõ ràng trong bảng mô tả công việc và lộ trình thăng tiến là điểm hạn chế lớn, làm giảm khả năng giữ chân nhân tài. Rào cản ngôn ngữ và văn hóa là nguyên nhân chính gây ra chi phí tâm lý cao, ảnh hưởng tiêu cực đến sự gắn bó của nhân viên. So với các nghiên cứu trong ngành FDI, kết quả này phù hợp với xu hướng chung về thách thức trong quản trị nhân sự đa văn hóa. Việc đầu tư mạnh vào cơ sở vật chất và quy trình giao việc linh hoạt là điểm mạnh giúp WVN duy trì hiệu quả sản xuất. Tuy nhiên, cần cải thiện truyền thông nội bộ để tăng cường sự tham gia và tương tác của nhân viên, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động marketing nội bộ và phát triển bền vững doanh nghiệp.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Cải thiện bảng mô tả công việc: Phối hợp giữa phòng Hành chính Nhân sự và các chủ quản bộ phận để xây dựng bảng mô tả công việc chi tiết, rõ ràng, phiên dịch đầy đủ từ bản gốc tiếng Trung sang tiếng Việt, đảm bảo nhân viên nắm bắt chính xác nhiệm vụ và yêu cầu công việc. Thời gian thực hiện: trong quý 3 năm 2024.

  2. Giảm chi phí tâm lý cho nhân viên: Xây dựng và triển khai các chương trình đào tạo tiếng Trung chuyên sâu và các sự kiện giao lưu văn hóa Trung – Việt nhằm giảm rào cản ngôn ngữ và tăng cường sự hiểu biết văn hóa. Chủ thể thực hiện: phòng Đào tạo phối hợp phòng Hành chính Nhân sự, hoàn thành trong năm 2024.

  3. Tăng cường truyền thông nội bộ: Phát triển các kênh truyền thông đa dạng, đặc biệt là mở rộng kênh mạng xã hội như TikTok để tăng cường tương tác với nhân viên, đồng thời tổ chức các chương trình đào tạo phù hợp về tần suất và hình thức nhằm nâng cao hiệu quả truyền thông. Thời gian triển khai: từ quý 4 năm 2024 đến quý 2 năm 2025.

  4. Xây dựng lộ trình thăng tiến rõ ràng: Thiết kế và công bố lộ trình phát triển nghề nghiệp chuẩn hóa cho từng vị trí công việc, giúp nhân viên có định hướng phát triển rõ ràng, tăng động lực gắn bó lâu dài với doanh nghiệp. Chủ thể thực hiện: phòng Nhân sự phối hợp các bộ phận liên quan, hoàn thành trong quý 1 năm 2025.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Nhà quản trị doanh nghiệp FDI: Nghiên cứu cung cấp cái nhìn sâu sắc về marketing nội bộ trong môi trường đa văn hóa, giúp nhà quản trị xây dựng chiến lược nhân sự hiệu quả, tăng cường giữ chân nhân tài và nâng cao năng suất lao động.

  2. Phòng nhân sự và đào tạo: Tài liệu hữu ích để thiết kế các chương trình đào tạo, phát triển kỹ năng và xây dựng chính sách phúc lợi phù hợp với đặc thù nhân sự bản địa trong doanh nghiệp FDI.

  3. Chuyên gia nghiên cứu về quản trị nhân sự và marketing nội bộ: Cung cấp dữ liệu thực tiễn và phân tích chuyên sâu về các yếu tố ảnh hưởng đến marketing nội bộ, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo trong lĩnh vực quản trị nguồn nhân lực.

  4. Sinh viên và học viên cao học ngành Quản trị kinh doanh, Marketing: Tài liệu tham khảo quý giá về ứng dụng lý thuyết marketing nội bộ trong thực tiễn doanh nghiệp FDI tại Việt Nam, giúp nâng cao kiến thức và kỹ năng nghiên cứu.

Câu hỏi thường gặp

  1. Marketing nội bộ là gì và tại sao quan trọng với doanh nghiệp FDI?
    Marketing nội bộ là quá trình thu hút, phát triển và giữ chân nhân viên thông qua việc áp dụng các công cụ marketing nhằm thỏa mãn nhu cầu của nhân viên. Đối với doanh nghiệp FDI, marketing nội bộ giúp tăng sự gắn bó của nhân viên bản địa, giảm chi phí tuyển dụng lao động nước ngoài và nâng cao hiệu quả sản xuất.

  2. Những yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến marketing nội bộ tại WVN?
    Các yếu tố chính gồm đặc điểm khách hàng nội bộ (nhân viên), mô hình quản trị doanh nghiệp, phong cách lãnh đạo và văn hóa doanh nghiệp. Trong đó, rào cản ngôn ngữ và sự khác biệt văn hóa là thách thức lớn nhất đối với nhân sự bản địa.

  3. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
    Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với mẫu khảo sát 185 nhân viên bản địa, áp dụng thang đo Likert 5 điểm và phân tích dữ liệu bằng phần mềm SPSS để đánh giá thực trạng marketing nội bộ và đề xuất giải pháp.

  4. Những điểm mạnh và hạn chế của marketing nội bộ tại WVN là gì?
    Điểm mạnh là sự phù hợp công việc với chuyên môn và quyền tự quyết trong công việc được đánh giá cao, cùng với đầu tư mạnh vào cơ sở vật chất và quy trình giao việc linh hoạt. Hạn chế là bảng mô tả công việc và lộ trình thăng tiến chưa rõ ràng, cùng với rào cản ngôn ngữ và truyền thông nội bộ chưa hiệu quả.

  5. Giải pháp nào được đề xuất để cải thiện marketing nội bộ tại WVN?
    Các giải pháp bao gồm cải thiện bảng mô tả công việc, giảm chi phí tâm lý qua đào tạo ngôn ngữ và giao lưu văn hóa, tăng cường truyền thông nội bộ đa kênh, và xây dựng lộ trình thăng tiến rõ ràng cho nhân viên.

Kết luận

  • Marketing nội bộ là công cụ chiến lược quan trọng giúp WVN thu hút và giữ chân nhân sự bản địa trong môi trường đa văn hóa.
  • Thực trạng cho thấy sự phù hợp công việc và quyền tự quyết được đánh giá tích cực, nhưng bảng mô tả công việc và lộ trình thăng tiến còn nhiều hạn chế.
  • Rào cản ngôn ngữ và văn hóa là thách thức lớn ảnh hưởng đến hiệu quả marketing nội bộ và sự hài lòng của nhân viên.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm cải thiện sản phẩm nội bộ, giảm chi phí tâm lý, nâng cao truyền thông nội bộ và xây dựng lộ trình phát triển nghề nghiệp.
  • Nghiên cứu mở ra hướng đi cho các doanh nghiệp FDI trong việc phát triển nguồn nhân lực bản địa bền vững, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển kinh tế địa phương.

Để tiếp tục phát triển, doanh nghiệp cần triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 12-18 tháng tới, đồng thời theo dõi và đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời. Các nhà quản trị và chuyên gia nhân sự được khuyến khích áp dụng kết quả nghiên cứu nhằm nâng cao hiệu quả quản trị nhân sự trong doanh nghiệp FDI.