Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng với các hiệp định thương mại quốc tế như CPTPP, AFTA, APEC, việc xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp trở thành yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp, đặc biệt trong ngành xây dựng. Công ty Cổ phần Xây dựng số 1 - VINACONEX 1 (VINACONEX 1-JSC) là một trong những doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực xây dựng dân dụng và công nghiệp tại Việt Nam, đang đứng trước nhiều thách thức cạnh tranh gay gắt từ thị trường mở rộng với sự tham gia của nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp cho VINACONEX 1 trong giai đoạn 2019-2024 nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh và khả năng cạnh tranh bền vững. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động kinh doanh của công ty trong giai đoạn 2019-2024, với phân tích chi tiết các yếu tố môi trường kinh doanh vĩ mô, vi mô và nội bộ doanh nghiệp. Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc đề xuất các giải pháp chiến lược giúp công ty tận dụng cơ hội, khắc phục hạn chế, từ đó phát triển ổn định và bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng phức tạp.
Theo báo cáo sản xuất kinh doanh, công ty đã đạt được những thành tựu nhất định trong những năm gần đây, tuy nhiên hiệu quả kinh doanh vẫn chưa cao và chưa ổn định. Do đó, việc xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp là cần thiết để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững trong tương lai.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị chiến lược kinh doanh hiện đại, bao gồm:
Lý thuyết chiến lược kinh doanh: Định nghĩa chiến lược kinh doanh là tập hợp các mục tiêu, chính sách và biện pháp nhằm đảm bảo sự tồn tại và phát triển bền vững của doanh nghiệp trong điều kiện kinh tế thị trường và môi trường cạnh tranh. Chiến lược phải đảm bảo tính liên tục, kế thừa, định hướng phát triển lâu dài và khả thi trong thực tế.
Mô hình SWOT: Phân tích điểm mạnh, điểm yếu nội bộ và cơ hội, thách thức từ môi trường bên ngoài để xây dựng chiến lược phù hợp.
Mô hình 5 áp lực cạnh tranh của Michael Porter: Phân tích các áp lực từ đối thủ cạnh tranh, khách hàng, nhà cung cấp, sản phẩm thay thế và đối thủ tiềm ẩn để đánh giá môi trường cạnh tranh ngành xây dựng.
Khái niệm năng lực cốt lõi: Xác định các năng lực đặc thù tạo lợi thế cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp.
Các khái niệm chính được sử dụng gồm: chiến lược kinh doanh, quản trị chiến lược, môi trường kinh doanh vĩ mô và vi mô, năng lực cốt lõi, chuỗi giá trị, chiến lược cạnh tranh, chiến lược marketing, chiến lược nguồn nhân lực.
Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp kết hợp cả dữ liệu sơ cấp và thứ cấp:
Nguồn dữ liệu: Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát, phỏng vấn lãnh đạo và nhân viên công ty VINACONEX 1, cùng các chuyên gia trong ngành xây dựng. Dữ liệu thứ cấp bao gồm báo cáo tài chính, báo cáo sản xuất kinh doanh, tài liệu pháp luật liên quan, các nghiên cứu và tài liệu chuyên ngành về quản trị chiến lược và ngành xây dựng.
Phương pháp phân tích: Sử dụng phân tích SWOT để đánh giá nội lực và môi trường bên ngoài; mô hình 5 áp lực cạnh tranh để phân tích môi trường ngành; phân tích chuỗi giá trị để xác định năng lực cốt lõi; phương pháp thống kê mô tả và so sánh để đánh giá kết quả kinh doanh và các chỉ số tài chính.
Cỡ mẫu và chọn mẫu: Khảo sát được thực hiện với khoảng 50 cán bộ quản lý và nhân viên công ty, lựa chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện nhằm đảm bảo tính đại diện cho các phòng ban chức năng chính.
Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được tiến hành trong năm 2019, tập trung phân tích dữ liệu giai đoạn 2015-2018 để dự báo và xây dựng chiến lược cho giai đoạn 2019-2024.
Phương pháp nghiên cứu đảm bảo tính khoa học, khách quan và thực tiễn, giúp đề xuất chiến lược kinh doanh phù hợp với điều kiện thực tế của VINACONEX 1.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Hiệu quả kinh doanh chưa ổn định: Trong giai đoạn 2016-2018, doanh thu của VINACONEX 1 tăng trưởng trung bình khoảng 8% mỗi năm, tuy nhiên lợi nhuận ròng chỉ tăng khoảng 3%, cho thấy hiệu quả sử dụng vốn và quản trị chi phí còn hạn chế.
Môi trường kinh doanh có nhiều biến động: Phân tích môi trường vĩ mô cho thấy tốc độ tăng trưởng GDP Việt Nam giai đoạn 2015-2018 đạt khoảng 6,5%/năm, tuy nhiên có nhiều yếu tố rủi ro như biến động chính trị, pháp luật, cạnh tranh gia tăng từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Năng lực cạnh tranh còn yếu ở một số khía cạnh: Qua phân tích SWOT và mô hình 5 áp lực cạnh tranh, công ty có điểm mạnh về thương hiệu và nguồn nhân lực kỹ thuật, nhưng điểm yếu là công nghệ thi công chưa hiện đại, quản trị nhân sự và marketing chưa hiệu quả, áp lực cạnh tranh từ nhà cung cấp và khách hàng ngày càng lớn.
Chiến lược hiện tại chưa đồng bộ và thiếu tính linh hoạt: Công ty chưa có chiến lược marketing rõ ràng, chưa tận dụng tốt các kênh phân phối và chưa phát triển nguồn nhân lực một cách bài bản. Các chiến lược tài chính và đổi mới công nghệ chưa được đầu tư đúng mức.
Thảo luận kết quả
Nguyên nhân hiệu quả kinh doanh chưa cao chủ yếu do công ty chưa tận dụng tối đa các nguồn lực nội bộ và chưa thích ứng kịp thời với sự thay đổi của môi trường bên ngoài. So với các doanh nghiệp xây dựng cùng ngành, VINACONEX 1 còn thua kém về năng lực đổi mới công nghệ và quản trị nhân sự.
Kết quả phân tích mô hình 5 áp lực cạnh tranh cho thấy áp lực từ khách hàng và nhà cung cấp là rất lớn, đòi hỏi công ty phải nâng cao năng lực đàm phán và cải thiện chất lượng dịch vụ. Môi trường vĩ mô biến động cũng yêu cầu chiến lược phải có tính linh hoạt và khả năng thích ứng cao.
Việc xây dựng chiến lược kinh doanh dựa trên mô hình SWOT và năng lực cốt lõi giúp công ty xác định rõ các ưu tiên phát triển, đồng thời đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh. Dữ liệu có thể được trình bày qua bảng tổng hợp điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức, cùng biểu đồ so sánh các chỉ số tài chính với đối thủ cạnh tranh để minh họa rõ nét hơn.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường đầu tư đổi mới công nghệ và thiết bị thi công
- Mục tiêu: Nâng cao năng suất và chất lượng công trình, giảm chi phí sản xuất
- Thời gian: Triển khai trong giai đoạn 2019-2021
- Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo công ty phối hợp với phòng kỹ thuật và đầu tư
Xây dựng chiến lược marketing đồng bộ và hiệu quả
- Mục tiêu: Mở rộng thị trường, tăng thị phần ít nhất 10% đến năm 2024
- Thời gian: Xây dựng kế hoạch chi tiết trong năm 2019, triển khai từ 2020
- Chủ thể thực hiện: Phòng marketing phối hợp với các phòng ban liên quan
Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao
- Mục tiêu: Đào tạo và thu hút nhân sự kỹ thuật và quản lý có trình độ cao, giảm tỷ lệ nghỉ việc dưới 5%/năm
- Thời gian: Liên tục trong giai đoạn 2019-2024
- Chủ thể thực hiện: Phòng nhân sự phối hợp với các đơn vị đào tạo và tuyển dụng
Cải tiến quản trị tài chính và chi phí
- Mục tiêu: Tăng hiệu quả sử dụng vốn, giảm chi phí không cần thiết ít nhất 7% trong 3 năm tới
- Thời gian: Triển khai ngay từ năm 2019
- Chủ thể thực hiện: Phòng tài chính kế toán phối hợp với ban giám đốc
Tăng cường quan hệ với khách hàng và nhà cung cấp
- Mục tiêu: Xây dựng hệ thống quản lý quan hệ khách hàng (CRM) và nhà cung cấp, nâng cao sự hài lòng trên 85%
- Thời gian: Xây dựng hệ thống trong năm 2020, vận hành từ 2021
- Chủ thể thực hiện: Phòng kinh doanh và mua hàng
Các giải pháp trên cần được phối hợp đồng bộ, có kế hoạch kiểm tra, đánh giá định kỳ để điều chỉnh kịp thời, đảm bảo chiến lược kinh doanh của VINACONEX 1 phát huy hiệu quả tối đa.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Ban lãnh đạo và quản lý VINACONEX 1
- Lợi ích: Có cơ sở khoa học để xây dựng và điều chỉnh chiến lược kinh doanh phù hợp với thực tế và xu hướng thị trường.
- Use case: Định hướng phát triển công ty giai đoạn 2019-2024, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Các doanh nghiệp xây dựng trong và ngoài nước
- Lợi ích: Tham khảo mô hình phân tích môi trường kinh doanh, chiến lược cạnh tranh và giải pháp phát triển nguồn lực.
- Use case: Áp dụng vào xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp với đặc thù ngành xây dựng.
Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản trị kinh doanh, xây dựng
- Lợi ích: Tài liệu tham khảo về lý thuyết và thực tiễn xây dựng chiến lược kinh doanh trong ngành xây dựng.
- Use case: Nghiên cứu chuyên sâu, làm luận văn, đề tài khoa học.
Các cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp
- Lợi ích: Hiểu rõ hơn về thực trạng và nhu cầu phát triển chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp xây dựng.
- Use case: Xây dựng chính sách hỗ trợ, thúc đẩy phát triển ngành xây dựng.
Câu hỏi thường gặp
Tại sao VINACONEX 1 cần xây dựng chiến lược kinh doanh mới giai đoạn 2019-2024?
Do môi trường kinh doanh thay đổi nhanh chóng với sự gia tăng cạnh tranh và biến động kinh tế, công ty cần chiến lược mới để thích ứng, nâng cao hiệu quả và phát triển bền vững.Phương pháp phân tích SWOT được áp dụng như thế nào trong nghiên cứu?
SWOT giúp đánh giá điểm mạnh, điểm yếu nội bộ và cơ hội, thách thức bên ngoài, từ đó xác định các ưu tiên chiến lược phù hợp với thực tế của công ty.Chiến lược marketing được đề xuất có điểm gì nổi bật?
Chiến lược tập trung mở rộng thị trường, phát triển kênh phân phối, nâng cao chất lượng dịch vụ và tăng cường quảng bá thương hiệu nhằm tăng thị phần ít nhất 10% đến năm 2024.Làm thế nào để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho công ty?
Thông qua đào tạo chuyên sâu, thu hút nhân tài, xây dựng chính sách đãi ngộ hợp lý và tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, công ty sẽ nâng cao năng lực đội ngũ.Các giải pháp tài chính nào giúp công ty cải thiện hiệu quả?
Cải tiến quản lý chi phí, tối ưu hóa sử dụng vốn, tái cấu trúc tài chính và tăng cường kiểm soát nội bộ là những giải pháp trọng tâm để nâng cao hiệu quả tài chính.
Kết luận
- VINACONEX 1 đang đứng trước nhiều thách thức cạnh tranh gay gắt trong ngành xây dựng, đòi hỏi xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp giai đoạn 2019-2024.
- Nghiên cứu đã phân tích toàn diện môi trường kinh doanh, năng lực nội bộ và đề xuất chiến lược dựa trên mô hình SWOT và 5 áp lực cạnh tranh.
- Các giải pháp trọng tâm bao gồm đổi mới công nghệ, phát triển marketing, nâng cao nguồn nhân lực và cải tiến quản trị tài chính.
- Việc triển khai đồng bộ các giải pháp sẽ giúp công ty nâng cao hiệu quả kinh doanh, tăng thị phần và phát triển bền vững.
- Đề nghị ban lãnh đạo công ty sớm xây dựng kế hoạch chi tiết và tổ chức thực hiện, đồng thời theo dõi, đánh giá định kỳ để điều chỉnh kịp thời.
Luận văn là tài liệu tham khảo quý giá cho các nhà quản lý, doanh nghiệp và nghiên cứu trong lĩnh vực quản trị chiến lược kinh doanh ngành xây dựng. Hành động ngay hôm nay để VINACONEX 1 vững bước phát triển trong tương lai!