Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, nguồn nhân lực đóng vai trò trung tâm và quyết định sự thành công của doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý và khai thác hạ tầng giao thông hiện đại như đường cao tốc. Công ty Cổ phần Dịch vụ Đường cao tốc Việt Nam (VECS) được thành lập năm 2008, hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực quản lý khai thác và cung cấp dịch vụ trên các tuyến đường cao tốc do Tổng công ty Đầu tư Phát triển Đường cao tốc Việt Nam làm chủ đầu tư. Với hơn 200 cán bộ công nhân viên, trong đó có hơn 50 kỹ sư chuyên ngành và hơn 150 công nhân lành nghề, VECS đang không ngừng mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh và nâng cao chất lượng dịch vụ.

Tuy nhiên, công tác tuyển dụng nhân lực tại VECS trong giai đoạn 2016-2018 vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động và mục tiêu phát triển của công ty. Nhiều nhân viên chưa đáp ứng được yêu cầu chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp, trong khi công ty đang triển khai nhiều dự án mới đòi hỏi nguồn nhân lực chất lượng cao. Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích thực trạng công tác tuyển dụng nhân lực tại VECS, xác định những hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu quả tuyển dụng, đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững của công ty.

Phạm vi nghiên cứu tập trung tại trụ sở chính của VECS tại Hà Nội, với dữ liệu thu thập từ tháng 12/2016 đến tháng 12/2018 và khảo sát thực tế vào tháng 3/2019. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cải thiện chất lượng nguồn nhân lực, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả hoạt động của VECS, đồng thời cung cấp cơ sở tham khảo cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực quản lý hạ tầng giao thông.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các lý thuyết quản trị nhân lực cơ bản, tập trung vào công tác tuyển dụng nhân lực trong doanh nghiệp. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

  1. Lý thuyết quản trị nhân lực căn bản: Theo đó, tuyển dụng nhân lực là quá trình tìm kiếm và lựa chọn nhân viên phù hợp với yêu cầu công việc và mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp. Quá trình này bao gồm hai giai đoạn chính là tuyển mộ (thu hút ứng viên) và tuyển chọn (lựa chọn ứng viên phù hợp).

  2. Mô hình quy trình tuyển dụng nhân lực: Bao gồm các bước từ xây dựng kế hoạch tuyển dụng, xác định nguồn tuyển dụng, thu hút ứng viên, sàng lọc hồ sơ, phỏng vấn, đánh giá, đến ra quyết định tuyển dụng và hội nhập nhân viên mới. Mô hình này nhấn mạnh vai trò của phân tích công việc và đánh giá thực hiện công việc làm cơ sở cho việc xác định tiêu chuẩn tuyển dụng.

Các khái niệm chuyên ngành quan trọng bao gồm: tuyển mộ, tuyển chọn, tỷ lệ sàng lọc, chính sách tuyển dụng, chi phí tuyển dụng, và hiệu quả tuyển dụng. Luận văn cũng tham khảo các quy định pháp luật liên quan đến tuyển dụng và lao động nhằm đảm bảo tính pháp lý trong quá trình nghiên cứu.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu nghiên cứu bao gồm:

  • Dữ liệu thứ cấp: Tài liệu lý luận về quản trị nhân lực, các quy định pháp luật về lao động, báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của VECS giai đoạn 2016-2018, tài liệu nội bộ về quy trình tuyển dụng, cơ cấu lao động và chi phí tuyển dụng.

  • Dữ liệu sơ cấp: Thu thập qua phỏng vấn và khảo sát bằng bảng hỏi với 50 cán bộ công nhân viên và cán bộ tuyển dụng của VECS, bao gồm các phòng ban như Tổ chức hành chính, Tài chính kế toán, Kế hoạch kinh doanh, Quản lý dự án, vận hành, bảo trì, thu phí và kiểm tra tải trọng xe.

Phương pháp phân tích dữ liệu sử dụng kết hợp định tính và định lượng. Dữ liệu định tính từ phỏng vấn được chuyển thành văn bản và phân tích nội dung. Dữ liệu định lượng từ bảng khảo sát được xử lý bằng phần mềm Excel để thống kê, so sánh và rút ra kết luận. Quy trình nghiên cứu được thực hiện theo các bước: tổng hợp tài liệu, thiết kế bảng hỏi, thu thập dữ liệu, phân tích và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng tuyển dụng nhân lực tại VECS còn nhiều hạn chế: Tỷ lệ nhân viên mới bỏ việc trong giai đoạn 2016-2018 chiếm khoảng 15%, cho thấy hiệu quả tuyển dụng chưa cao. Chi phí tuyển dụng tăng trung bình 10% mỗi năm nhưng chưa tương xứng với chất lượng nhân lực thu hút được.

  2. Quy trình tuyển dụng chưa đồng bộ và thiếu sự chuyên nghiệp: Qua khảo sát, 60% cán bộ nhân viên đánh giá quy trình tuyển dụng còn phức tạp, mất nhiều thời gian, trong khi chỉ 45% hài lòng với phương pháp sàng lọc hồ sơ và phỏng vấn hiện tại.

  3. Nguồn tuyển dụng chủ yếu từ nội bộ và các kênh truyền thống: Tỷ lệ tuyển dụng từ nguồn nội bộ chiếm 40%, còn lại là từ các kênh quảng cáo và giới thiệu. Việc chưa đa dạng hóa nguồn tuyển dụng làm giảm khả năng tiếp cận ứng viên chất lượng cao.

  4. Chính sách đãi ngộ và môi trường làm việc chưa đủ hấp dẫn: 55% người lao động cho biết chế độ lương thưởng và phúc lợi chưa tương xứng với yêu cầu công việc và áp lực công việc, ảnh hưởng đến việc thu hút và giữ chân nhân tài.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên xuất phát từ việc công ty chưa xây dựng kế hoạch tuyển dụng chi tiết, thiếu sự phân tích công việc kỹ lưỡng để xác định tiêu chuẩn tuyển dụng phù hợp. So với một số doanh nghiệp trong ngành xây dựng và dịch vụ như Công ty Minh Hưng hay Hoàng Huy, VECS còn hạn chế trong việc áp dụng các phương pháp tuyển dụng hiện đại và chính sách đãi ngộ cạnh tranh.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ hài lòng với các bước tuyển dụng, bảng so sánh chi phí tuyển dụng và tỷ lệ nhân viên nghỉ việc qua các năm, giúp minh họa rõ nét hơn về thực trạng và xu hướng.

Kết quả nghiên cứu cho thấy việc hoàn thiện quy trình tuyển dụng, đa dạng hóa nguồn tuyển dụng và nâng cao chính sách đãi ngộ là cần thiết để nâng cao hiệu quả tuyển dụng, góp phần phát triển bền vững nguồn nhân lực của VECS.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Xây dựng kế hoạch tuyển dụng chi tiết và khoa học: Định kỳ hàng năm, phòng Tổ chức hành chính phối hợp với các phòng ban xây dựng kế hoạch tuyển dụng dựa trên phân tích công việc và nhu cầu thực tế, nhằm xác định rõ số lượng, chất lượng và thời gian tuyển dụng. Thời gian thực hiện: quý IV hàng năm.

  2. Đa dạng hóa nguồn tuyển dụng và áp dụng công nghệ tuyển dụng hiện đại: Mở rộng kênh tuyển dụng qua các trang việc làm trực tuyến, mạng xã hội, hợp tác với các trường đại học và trung tâm đào tạo nghề. Sử dụng phần mềm quản lý tuyển dụng để nâng cao hiệu quả sàng lọc hồ sơ. Chủ thể thực hiện: phòng Tổ chức hành chính, bắt đầu từ quý II năm 2024.

  3. Hoàn thiện quy trình tuyển dụng, tăng cường đào tạo cán bộ tuyển dụng: Chuẩn hóa các bước tuyển dụng, xây dựng bộ tiêu chí đánh giá ứng viên rõ ràng, tổ chức đào tạo kỹ năng phỏng vấn và đánh giá cho cán bộ tuyển dụng. Thời gian triển khai: quý I - quý III năm 2024.

  4. Nâng cao chính sách đãi ngộ và môi trường làm việc: Rà soát, điều chỉnh mức lương, thưởng và các chế độ phúc lợi để đảm bảo cạnh tranh trên thị trường lao động. Tăng cường các hoạt động xây dựng văn hóa doanh nghiệp, tạo môi trường làm việc thân thiện, chuyên nghiệp. Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc phối hợp phòng Tài chính kế toán, thực hiện trong năm 2024.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và phòng nhân sự các doanh nghiệp trong lĩnh vực hạ tầng giao thông: Nghiên cứu giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng và giải pháp nâng cao hiệu quả tuyển dụng nhân lực chuyên ngành.

  2. Các nhà quản trị nhân lực và chuyên gia tư vấn nhân sự: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để xây dựng quy trình tuyển dụng phù hợp với đặc thù doanh nghiệp.

  3. Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành Quản trị kinh doanh, Quản trị nhân lực: Là tài liệu tham khảo hữu ích về nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp trong lĩnh vực tuyển dụng nhân lực.

  4. Các tổ chức đào tạo và phát triển nguồn nhân lực: Giúp hiểu rõ nhu cầu và yêu cầu thực tế của doanh nghiệp để thiết kế chương trình đào tạo sát với thực tiễn.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao công tác tuyển dụng tại VECS còn nhiều hạn chế?
    Nguyên nhân chính là do quy trình tuyển dụng chưa đồng bộ, thiếu kế hoạch chi tiết và chưa đa dạng hóa nguồn tuyển dụng, dẫn đến khó thu hút ứng viên chất lượng cao.

  2. Các phương pháp tuyển dụng nào được đề xuất để cải thiện hiệu quả?
    Đa dạng hóa nguồn tuyển dụng qua các kênh trực tuyến, hợp tác với trường đại học, sử dụng phần mềm quản lý tuyển dụng và đào tạo cán bộ tuyển dụng chuyên nghiệp.

  3. Chính sách đãi ngộ ảnh hưởng thế nào đến công tác tuyển dụng?
    Chế độ lương thưởng và phúc lợi hấp dẫn giúp thu hút và giữ chân nhân tài, nâng cao sự hài lòng và gắn bó của người lao động với công ty.

  4. Làm thế nào để xây dựng kế hoạch tuyển dụng hiệu quả?
    Dựa trên phân tích công việc, nhu cầu nhân lực thực tế, kết hợp với chiến lược phát triển của công ty và điều kiện thị trường lao động để xác định số lượng, chất lượng và thời gian tuyển dụng.

  5. Vai trò của phân tích công việc trong tuyển dụng là gì?
    Phân tích công việc giúp xác định tiêu chuẩn tuyển dụng, yêu cầu kỹ năng và năng lực cần thiết, từ đó xây dựng quy trình tuyển dụng phù hợp và hiệu quả.

Kết luận

  • Luận văn đã đánh giá chi tiết thực trạng công tác tuyển dụng nhân lực tại Công ty Cổ phần Dịch vụ Đường cao tốc Việt Nam trong giai đoạn 2016-2018, chỉ ra những hạn chế về quy trình, nguồn tuyển dụng và chính sách đãi ngộ.
  • Phân tích nguyên nhân chủ yếu là do thiếu kế hoạch tuyển dụng chi tiết, quy trình chưa chuẩn hóa và chưa áp dụng công nghệ hiện đại trong tuyển dụng.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể như xây dựng kế hoạch tuyển dụng khoa học, đa dạng hóa nguồn tuyển dụng, hoàn thiện quy trình và nâng cao chính sách đãi ngộ nhằm nâng cao hiệu quả tuyển dụng.
  • Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững của VECS.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các lĩnh vực nhân sự khác trong công ty.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao chất lượng tuyển dụng và phát triển nguồn nhân lực bền vững cho doanh nghiệp của bạn!