Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và sự phát triển mạnh mẽ của ngành xây dựng tại Việt Nam, năng lực cạnh tranh của sản phẩm gạch xây dựng trở thành yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp trong ngành. Theo kế hoạch tổng thể vùng đô thị đến năm 2025, số lượng đô thị dự kiến tăng từ 813 lên 1000, tạo ra nhu cầu lớn về vật liệu xây dựng, đặc biệt là gạch xây dựng. Tuy nhiên, áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các doanh nghiệp trong và ngoài nước đặt ra thách thức lớn cho các công ty sản xuất gạch xây dựng trong nước.

Luận văn tập trung nghiên cứu năng lực cạnh tranh sản phẩm gạch xây dựng của Công ty cổ phần gốm xây dựng Thanh Sơn trong giai đoạn 2013-2017, nhằm phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh đến năm 2020. Mục tiêu cụ thể là làm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh, đánh giá thực trạng sản xuất kinh doanh và năng lực cạnh tranh của sản phẩm gạch xây dựng, từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp nhằm tăng thị phần, doanh thu và lợi nhuận cho công ty.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp duy trì và phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả sản xuất kinh doanh ngành vật liệu xây dựng tại địa phương và khu vực.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu về năng lực cạnh tranh, bao gồm:

  • Lý thuyết năng lực cạnh tranh của Michael Porter với mô hình "5 lực lượng cạnh tranh" giúp phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của sản phẩm trong ngành, gồm: khách hàng, đối thủ cạnh tranh, nhà cung cấp, sản phẩm thay thế và đối thủ tiềm ẩn.
  • Mô hình kim cương của Porter về lợi thế cạnh tranh quốc gia, nhấn mạnh vai trò của môi trường kinh tế, chính sách và công nghệ trong việc tạo ra lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.
  • Khái niệm năng lực cạnh tranh sản phẩm được hiểu là khả năng sản phẩm đáp ứng nhu cầu khách hàng về chất lượng, giá cả, tính năng và thương hiệu vượt trội so với sản phẩm cùng loại trên thị trường.
  • Các chỉ tiêu đánh giá năng lực cạnh tranh sản phẩm bao gồm: thị phần, doanh số bán ra, tỷ suất lợi nhuận, quy mô vốn, năng suất lao động, giá thành sản xuất, và các chỉ tiêu định tính như uy tín doanh nghiệp, chất lượng dịch vụ, lợi thế thương mại.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu sau:

  • Phương pháp nghiên cứu tài liệu để hệ thống hóa các khái niệm, lý thuyết về năng lực cạnh tranh và các yếu tố ảnh hưởng.
  • Phương pháp nghiên cứu kết hợp lý luận và thực tiễn, áp dụng các chỉ tiêu đánh giá năng lực cạnh tranh vào phân tích thực trạng tại Công ty cổ phần gốm xây dựng Thanh Sơn.
  • Phương pháp phân tích và tổng hợp sử dụng số liệu thống kê từ báo cáo sản xuất kinh doanh giai đoạn 2013-2017, bao gồm doanh thu, sản lượng, thị phần, để đánh giá năng lực cạnh tranh.
  • Phương pháp hệ thống hóa nhằm trình bày các nội dung nghiên cứu một cách logic, mạch lạc.
  • Phương pháp so sánh và thống kê để đối chiếu kết quả thực tế với các tiêu chuẩn ngành và các đối thủ cạnh tranh.

Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ số liệu sản xuất kinh doanh của công ty trong giai đoạn 2013-2017, được thu thập từ báo cáo nội bộ và khảo sát thực tế tại công ty. Phương pháp chọn mẫu là phương pháp toàn bộ dữ liệu có sẵn nhằm đảm bảo tính chính xác và toàn diện. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng các công cụ thống kê mô tả, biểu đồ và ma trận đánh giá năng lực cạnh tranh.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng doanh thu ổn định: Doanh thu của Công ty cổ phần gốm xây dựng Thanh Sơn tăng từ 4.250 triệu đồng năm 2013 lên 12.250 triệu đồng năm 2017, tương đương mức tăng 303,14%. Đặc biệt, năm 2015 doanh thu tăng đột biến do đưa vào khai thác dây chuyền sản xuất mới, nâng cao sản lượng và chất lượng sản phẩm.

  2. Sản lượng sản xuất tăng trưởng: Sản lượng gạch xây dựng tăng từ 18.000 viên năm 2013 lên khoảng 23.000 viên năm 2017, tăng 27,8%. Năm 2015 sản lượng tăng mạnh đạt 124,98% so với năm 2013, phản ánh hiệu quả của công nghệ mới và cải tiến quy trình sản xuất.

  3. Năng lực cạnh tranh còn hạn chế: Qua ma trận đánh giá năng lực cạnh tranh sản phẩm gạch xây dựng so với các đối thủ tại thị trường Quảng Ninh, công ty có điểm mạnh về chất lượng sản phẩm và uy tín thương hiệu nhưng còn yếu về hệ thống phân phối và dịch vụ khách hàng. Thị phần tại Thành phố Uông Bí chỉ chiếm khoảng 2,4%, cho thấy tiềm năng mở rộng thị trường còn lớn.

  4. Ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài: Các yếu tố như chính sách Nhà nước về xóa bỏ lò gạch thủ công, biến động kinh tế vĩ mô, cạnh tranh từ sản phẩm thay thế và đối thủ mới gia nhập thị trường ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực cạnh tranh của công ty. Công nghệ sản xuất hiện tại phù hợp với điều kiện vốn nhỏ nhưng cần nâng cấp để tăng năng suất và giảm chi phí.

Thảo luận kết quả

Sự tăng trưởng doanh thu và sản lượng cho thấy công ty đã có những bước tiến quan trọng trong việc nâng cao năng lực sản xuất và chất lượng sản phẩm. Việc áp dụng dây chuyền sản xuất mới năm 2015 là một minh chứng cho hiệu quả của đổi mới công nghệ trong nâng cao năng lực cạnh tranh. Tuy nhiên, thị phần còn khiêm tốn và hệ thống phân phối chưa phát triển mạnh cho thấy công ty cần tập trung cải thiện các yếu tố marketing và dịch vụ khách hàng.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành vật liệu xây dựng, kết quả này phù hợp với xu hướng chuyển dịch từ cạnh tranh về giá sang cạnh tranh về chất lượng và dịch vụ. Việc duy trì và phát triển thương hiệu, đồng thời mở rộng kênh phân phối sẽ giúp công ty tăng sức cạnh tranh trên thị trường nội địa.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng doanh thu và sản lượng, bảng so sánh điểm năng lực cạnh tranh với đối thủ, giúp minh họa rõ nét các điểm mạnh và hạn chế của công ty.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Hạ thấp giá thành sản phẩm: Tối ưu hóa quy trình sản xuất, áp dụng công nghệ mới để giảm chi phí nguyên vật liệu và nhân công, nhằm tăng khả năng cạnh tranh về giá. Mục tiêu giảm giá thành 5-10% trong vòng 2 năm, do phòng kỹ thuật và sản xuất thực hiện.

  2. Phát triển nguồn lực nội bộ: Đào tạo nâng cao tay nghề công nhân, cải tiến quản lý sản xuất và kiểm soát chất lượng. Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới phù hợp với thị hiếu khách hàng. Thực hiện liên tục trong 3 năm tới, do phòng nhân sự và R&D chủ trì.

  3. Mở rộng và nâng cao hiệu quả hệ thống phân phối: Xây dựng mạng lưới đại lý rộng khắp tại các tỉnh lân cận, tăng cường hợp tác với các nhà phân phối lớn. Tăng số lượng đại lý lên ít nhất 20% trong 2 năm, do phòng kinh doanh và marketing đảm nhiệm.

  4. Nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng: Thiết lập hệ thống chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp, xây dựng chính sách hậu mãi hấp dẫn, tăng cường phản hồi và giải quyết khiếu nại nhanh chóng. Mục tiêu nâng chỉ số hài lòng khách hàng lên trên 85% trong vòng 1 năm, do phòng dịch vụ khách hàng thực hiện.

  5. Đa dạng hóa chủng loại và mẫu mã sản phẩm: Nghiên cứu phát triển các loại gạch xây dựng mới với mẫu mã đa dạng, đáp ứng nhu cầu xây dựng hiện đại và thân thiện môi trường. Triển khai trong 3 năm, phối hợp giữa phòng R&D và marketing.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý Công ty cổ phần gốm xây dựng Thanh Sơn: Nhận diện điểm mạnh, điểm yếu và các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm, từ đó hoạch định chiến lược phát triển bền vững.

  2. Các doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng: Áp dụng mô hình phân tích năng lực cạnh tranh và các giải pháp thực tiễn để cải thiện vị thế trên thị trường trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị kinh doanh, Marketing: Tham khảo các phương pháp nghiên cứu, phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh trong ngành sản xuất vật liệu xây dựng.

  4. Cơ quan quản lý Nhà nước và chính sách: Hiểu rõ hơn về thực trạng và nhu cầu hỗ trợ doanh nghiệp vật liệu xây dựng, từ đó xây dựng các chính sách phù hợp nhằm thúc đẩy phát triển ngành.

Câu hỏi thường gặp

  1. Năng lực cạnh tranh sản phẩm gạch xây dựng được đánh giá bằng những chỉ tiêu nào?
    Năng lực cạnh tranh được đánh giá qua các chỉ tiêu định lượng như thị phần, doanh số bán ra, tỷ suất lợi nhuận, năng suất lao động, giá thành sản xuất và các chỉ tiêu định tính như uy tín doanh nghiệp, chất lượng dịch vụ, lợi thế thương mại.

  2. Tại sao công nghệ sản xuất lại quan trọng đối với năng lực cạnh tranh của công ty?
    Công nghệ sản xuất ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sản phẩm, chi phí sản xuất và năng suất lao động. Công nghệ hiện đại giúp giảm giá thành, nâng cao chất lượng và đáp ứng nhanh nhu cầu thị trường, từ đó tăng sức cạnh tranh.

  3. Các yếu tố bên ngoài nào ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của sản phẩm gạch xây dựng?
    Bao gồm chính sách Nhà nước, biến động kinh tế vĩ mô, cạnh tranh từ đối thủ trong ngành, sự xuất hiện của sản phẩm thay thế, và các yếu tố xã hội như dân số, thu nhập và xu hướng tiêu dùng.

  4. Giải pháp nào giúp công ty mở rộng thị phần hiệu quả?
    Phát triển hệ thống phân phối rộng khắp, nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng, đa dạng hóa sản phẩm và áp dụng các chiến lược marketing phù hợp là những giải pháp thiết thực để mở rộng thị phần.

  5. Làm thế nào để duy trì và nâng cao uy tín thương hiệu trong ngành vật liệu xây dựng?
    Duy trì chất lượng sản phẩm ổn định, cung cấp dịch vụ hậu mãi tốt, xây dựng hình ảnh doanh nghiệp chuyên nghiệp và có trách nhiệm xã hội sẽ giúp nâng cao uy tín thương hiệu và tạo lòng tin với khách hàng.

Kết luận

  • Năng lực cạnh tranh sản phẩm gạch xây dựng của Công ty cổ phần gốm xây dựng Thanh Sơn đã có sự cải thiện rõ rệt trong giai đoạn 2013-2017, thể hiện qua tăng trưởng doanh thu và sản lượng sản xuất.
  • Công ty còn tồn tại hạn chế về hệ thống phân phối, dịch vụ khách hàng và công nghệ sản xuất cần được nâng cấp để đáp ứng yêu cầu thị trường.
  • Các yếu tố bên ngoài như chính sách Nhà nước, cạnh tranh ngành và biến động kinh tế có ảnh hưởng lớn đến năng lực cạnh tranh của công ty.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm hạ thấp giá thành, phát triển nguồn lực nội bộ, mở rộng phân phối, nâng cao dịch vụ khách hàng và đa dạng hóa sản phẩm sẽ giúp công ty nâng cao vị thế trên thị trường.
  • Tiếp tục nghiên cứu và áp dụng các giải pháp đổi mới công nghệ, quản lý và marketing là bước đi cần thiết để công ty phát triển bền vững trong tương lai.

Hành động tiếp theo: Ban lãnh đạo công ty nên triển khai ngay các giải pháp đề xuất, đồng thời theo dõi, đánh giá hiệu quả định kỳ để điều chỉnh kịp thời, đảm bảo mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm gạch xây dựng được thực hiện thành công.