Đa dạng di truyền của quần thể cây cao su Rondonia (Hevea brasiliensis) được bảo tồn tại Việt Nam

• Tác giả: Vũ Văn Trường
• Người hướng dẫn: Tiến Sĩ Huỳnh Văn Biết
• Trường học: Trường Đại học Nông Lâm Tp. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Khoa học Cây trồng
• Đề tài: Đa dạng di truyền của quần thể cây cao su Rondonia (Hevea brasiliensis Muell.) được bảo tồn tại Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ nông nghiệp
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• TÓM TẮT
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. TÓM LƯỢC HIỆN TRẠNG VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA CÂY CAO SU
• 1.1.1. Quá trình phát triển cây cao su trên thế giới
• 1.1.2. Quá trình phát triển cây cao su ở Việt Nam
• 1.1.3. Quá trình hình thành và phát triển quỹ gen cây cao su ở Việt Nam
• 1.2. ĐẶC ĐIỂM THỰC VẬT HỌC VÀ DI TRUYỀN CỦA CÂY CAO SU
• 1.2.1. Đặc điểm thực vật học của cây cao su Hevea brasiliensis
• 1.2.2. Đặc điểm di truyền của cây cao su Hevea brasiliensis
• 1.2.3. Đặc điểm sinh học và nông học của nguồn gen IRRDB’81
• 1.3. ĐA DẠNG VÙNG PHÂN BỐ VÀ LOÀI CỦA CÂY CAO SU
• 1.3.1. Đa dạng về vùng phân bố của cây cao su
• 1.3.2. Đa dạng về loài và biến dị di truyền của cây cao su
• 1.4. ĐA DẠNG NGUỒN GEN CÂY CAO SU ĐƯỢC SƯU TẬP
• 1.4.1. Nguồn gen cây cao su của Wickham
• 1.4.2. Nguồn gen cây cao su IRRDB’81
• 1.4.3. Nguồn gen cây cao su được sưu tập từ bang Rondonia
• 1.4.4. Các nguồn gen khác của cây cao su
• 1.5. HỆ THỐNG CHỈ THỊ PHÂN TỬ VÀ ỨNG DỤNG CÁC CHỈ THỊ TRONG NGHIÊN CỨU CHỌN TẠO GIỐNG CAO SU
• 1.5.1. Hệ thống chỉ thị phân tử được sử dụng trên cây cao su
• 1.5.2. Ứng dụng các chỉ thị di truyền trong nghiên cứu chọn tạo giống cao su
• 2. CHƯƠNG 2: VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Nội dung nghiên cứu
• 2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.3. Vật liệu nghiên cứu
• 2.3.1. Chỉ thị SSRs
• 2.3.2. Hóa chất và thiết bị sử dụng trong nghiên cứu
• 2.3.3. Vật liệu giống nghiên cứu
• 2.4. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4.1. Phương pháp thu thập mẫu lá và ly trích DNA
• 2.4.2. Phản ứng PCR với chỉ thị SSRs cho các mẫu giống cao su
• 2.4.3. Phương pháp phân tích số liệu
• 2.4.3.1. Phân tích các thông số di truyền quần thể
• 2.4.3.2. Xác định quan hệ di truyền giữa các mẫu giống dựa vào chỉ thị SSRs
• 2.4.3.3. Phân tích cấu trúc di truyền của các mẫu giống cao su có nguồn gốc từ bang Rondonia (Brazil)
• 2.4.4. Phương pháp thu thập và phân tích số liệu sinh trưởng và năng suất mủ
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Kiểm tra chất lượng mẫu DNA được sử dụng trong nghiên cứu
• 3.1.1. Chất lượng mẫu DNA được ly trích từ lá cao su tại Việt Nam
• 3.1.2. Chất lượng sản phẩm PCR của các mẫu giống cao su được khuếch đại bằng chỉ thị SSRs
• 3.2. Đánh giá khả năng tạo băng đa hình của các chỉ thị SSRs và đa dạng di truyền của các nguồn gen cây cao su
• 3.2.1. Khả năng tạo băng đa hình của 15 chỉ thị SSRs dựa trên mẫu giống cao su
• 3.2.2. Đa dạng di truyền của các nhóm giống cao su từ các tiểu vùng sưu tập dựa vào 15 chỉ thị SSRs
• 3.3. Xác định mối quan hệ di truyền giữa các mẫu giống và giữa các nhóm giống cao su dựa vào chỉ thị SSRs
• 3.3.1. Mối quan hệ di truyền giữa các mẫu giống cao su dựa vào 15 chỉ thị SSRs
• 3.3.2. Mối quan hệ di truyền giữa các nhóm giống cao su dựa vào 15 chỉ thị SSRs
• 3.4. Phân tích cấu trúc di truyền của các mẫu giống cao su có nguồn gốc từ bang Rondonia (Brazil) đang bảo tồn ở Việt Nam
• 3.5. Mối quan hệ giữa các mẫu giống cao su tiềm năng về sinh trưởng và năng suất mủ trong mỗi nhóm giống được sưu tập từ bang Rondonia (Brazil)
• 3.5.1. Đặc điểm sinh trưởng và năng suất mủ của các mẫu giống cao su có nguồn gốc từ bang Rondonia (Brazil)
• 3.5.2. Mối quan hệ giữa các mẫu giống cao su tiềm năng về sinh trưởng và năng suất mủ trong mỗi nhóm giống được sưu tập từ bang Rondonia (Brazil)
• KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về đa dạng di truyền cây cao su Rondonia tại Việt Nam

Cây cao su Rondonia (Hevea brasiliensis Muell.) là một trong những nguồn gen quan trọng trong ngành nông nghiệp Việt Nam. Đa dạng di truyền của cây cao su không chỉ ảnh hưởng đến năng suất mà còn đến khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu. Nghiên cứu về đa dạng di truyền giúp xác định các giống cây có tiềm năng cao, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất và bảo tồn nguồn gen.

1.1. Đặc điểm di truyền của cây cao su Rondonia

Cây cao su Rondonia có đặc điểm di truyền phong phú, với nhiều biến thể gen khác nhau. Điều này tạo ra sự đa dạng trong khả năng sinh trưởng và năng suất mủ. Các nghiên cứu cho thấy rằng cây cao su Rondonia có khả năng thích ứng tốt với điều kiện khí hậu Việt Nam.

1.2. Tầm quan trọng của việc bảo tồn di truyền cây cao su

Bảo tồn di truyền cây cao su Rondonia là cần thiết để duy trì nguồn gen quý giá. Việc này không chỉ giúp bảo vệ sự đa dạng sinh học mà còn đảm bảo nguồn nguyên liệu cho ngành công nghiệp cao su trong tương lai.

II. Vấn đề và thách thức trong bảo tồn di truyền cây cao su

Mặc dù có nhiều nỗ lực trong việc bảo tồn di truyền cây cao su, nhưng vẫn tồn tại nhiều thách thức. Biến đổi khí hậu, dịch bệnh và sự suy giảm môi trường là những yếu tố ảnh hưởng đến sự đa dạng di truyền của cây cao su. Việc nhận diện và giải quyết các vấn đề này là rất quan trọng.

2.1. Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến cây cao su

Biến đổi khí hậu gây ra những thay đổi lớn trong điều kiện sinh thái, ảnh hưởng đến sự phát triển và năng suất của cây cao su. Nghiên cứu cho thấy rằng cây cao su có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi nhiệt độ và lượng mưa không ổn định.

2.2. Nguy cơ từ dịch bệnh và sâu bệnh

Dịch bệnh và sâu bệnh là một trong những mối đe dọa lớn đối với cây cao su. Việc phát hiện sớm và quản lý hiệu quả các loại dịch bệnh là cần thiết để bảo vệ nguồn gen cây cao su Rondonia.

III. Phương pháp nghiên cứu đa dạng di truyền cây cao su Rondonia

Nghiên cứu đa dạng di truyền cây cao su Rondonia được thực hiện thông qua nhiều phương pháp hiện đại. Sử dụng các chỉ thị phân tử như SSRs giúp đánh giá chính xác mức độ đa dạng di truyền và mối quan hệ giữa các giống cây.

3.1. Sử dụng chỉ thị SSRs trong nghiên cứu

Chỉ thị SSRs (Simple Sequence Repeats) là công cụ mạnh mẽ trong việc phân tích di truyền. Nghiên cứu đã sử dụng 15 chỉ thị SSRs để đánh giá đa dạng di truyền của 1.127 mẫu cây cao su Rondonia.

3.2. Phân tích cấu trúc di truyền của cây cao su

Phân tích cấu trúc di truyền giúp xác định mối quan hệ giữa các giống cây. Kết quả cho thấy cây cao su Rondonia có sự đa dạng di truyền cao, với nhiều nhóm giống khác nhau.

IV. Kết quả nghiên cứu về đa dạng di truyền cây cao su Rondonia

Kết quả nghiên cứu cho thấy cây cao su Rondonia có mức độ đa dạng di truyền cao hơn so với các nguồn gen khác. Điều này mở ra cơ hội cho việc phát triển các giống cây có năng suất và khả năng chống chịu tốt hơn.

4.1. Đánh giá năng suất và khả năng sinh trưởng

Các mẫu giống cây cao su Rondonia cho thấy năng suất mủ cao và khả năng sinh trưởng tốt. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các giống cây này có tiềm năng lớn trong sản xuất cao su.

4.2. Mối quan hệ di truyền giữa các giống cây

Phân tích di truyền cho thấy mối quan hệ gần gũi giữa các giống cây cao su Rondonia. Điều này cho thấy sự liên kết di truyền mạnh mẽ giữa các mẫu giống trong cùng một tiểu vùng.

V. Kết luận và triển vọng tương lai của cây cao su Rondonia

Nghiên cứu về đa dạng di truyền cây cao su Rondonia không chỉ giúp bảo tồn nguồn gen mà còn mở ra hướng đi mới cho ngành cao su Việt Nam. Việc áp dụng các phương pháp nghiên cứu hiện đại sẽ giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

5.1. Tương lai của nghiên cứu di truyền cây cao su

Nghiên cứu di truyền cây cao su sẽ tiếp tục được mở rộng, nhằm tìm kiếm các giống cây có khả năng chống chịu tốt hơn với điều kiện khí hậu khắc nghiệt.

5.2. Ứng dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiễn

Kết quả nghiên cứu sẽ được ứng dụng vào thực tiễn sản xuất, giúp nâng cao hiệu quả kinh tế cho người trồng cao su và bảo vệ môi trường.