I. Khám phá Ảnh hưởng Nho học Tân học đến Tiểu thuyết Quốc ngữ
Văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX là một giai đoạn giao thời quan trọng, chuyển tiếp giữa văn học trung đại và hiện đại. Trong giai đoạn này, xuất hiện một loại hình tác giả đặc biệt: các tác giả Nho học - Tân học. Họ là những người kết hợp giữa Nho giáo và học phong của thời đại mới, có thể đã đỗ đạt trong các kỳ thi Nho học hoặc chịu ảnh hưởng sâu sắc của nền học vấn này. Tuy nhiên, do biến thiên của thời cuộc, họ tiếp thu tư tưởng mới của phương Tây, học tiếng Pháp và chuyển sang viết văn bằng chữ Quốc ngữ. Đội ngũ tác giả này có đóng góp không nhỏ cho sự hình thành và phát triển của nền văn học Quốc ngữ giai đoạn đầu thế kỷ XX. Theo tác giả luận án, tác giả Nho học - Tân học đã có những đóng góp quan trọng cho sự hình thành và phát triển của văn học đương thời, đặc biệt cho sự duy trì và tiếp nối những thành tựu và ảnh hưởng của văn học quá khứ với nền văn học mới. Luận án này tập trung nghiên cứu về các tác giả Nho học - Tân học và những đóng góp (cũng như hạn chế) của họ cho sự hình thành và phát triển của văn học giai đoạn giao thời.
1.1. Loại hình tác giả Nho học Tân học Định nghĩa và đặc điểm
Các tác giả Nho học - Tân học là những người có sự kết hợp giữa Nho giáo và tư tưởng phương Tây. Họ có thể đã có nền tảng vững chắc về văn hóa truyền thống Việt Nam nhưng cũng tiếp thu những tư tưởng mới từ văn minh phương Tây. Sự kết hợp này tạo ra một loại hình tác giả độc đáo, có khả năng phản ánh những thay đổi sâu sắc trong xã hội Việt Nam đầu thế kỷ XX. Họ là sản phẩm của thời điểm giao thời, giữa cái cũ và cái mới.
1.2. Vai trò của chữ Quốc ngữ trong sự phát triển văn học
Chữ Quốc ngữ đóng vai trò then chốt trong sự phát triển của tiểu thuyết Quốc ngữ đầu thế kỷ XX. Nhờ có chữ Quốc ngữ, văn học Việt Nam trở nên dễ tiếp cận hơn với đông đảo quần chúng, góp phần vào sự phổ biến của văn học Quốc ngữ và sự ra đời của nhiều tác phẩm có giá trị. Việc sử dụng chữ Quốc ngữ cũng cho phép các tác giả diễn đạt những tư tưởng mới một cách tự do và sáng tạo hơn.
II. Thách thức Đánh giá đúng Ảnh hưởng Nho Tân học tới Tiểu thuyết
Việc đánh giá đúng mức ảnh hưởng của Nho học và Tân học đến tiểu thuyết Quốc ngữ đầu thế kỷ XX là một thách thức không nhỏ. Cần phải xem xét một cách khách quan cả những đóng góp tích cực và những hạn chế của hai hệ tư tưởng này. Một mặt, Nho học cung cấp những giá trị đạo đức và luân lý truyền thống, giúp định hình nhân vật và cốt truyện. Mặt khác, Tân học mang đến những tư tưởng mới về tự do, bình đẳng và dân chủ, thúc đẩy sự thay đổi trong xã hội và văn học. Theo tác giả luận án, các tác giả trên, cũng như văn học đầu thế kỷ XX là đối tượng nghiên cứu và giảng dạy bấy lâu trong nhà trường đại học. Luận án này sẽ cung cấp cơ hội được tiếp tục nghiên cứu sâu hơn các hiện tượng văn học quá khứ, nhất là văn học Việt Nam giai đoạn đầu thế kỷ XX.
2.1. Tránh đánh giá phiến diện về văn hóa truyền thống
Cần tránh đánh giá phiến diện về văn hóa truyền thống Việt Nam dưới ảnh hưởng của Nho giáo. Mặc dù có những hạn chế nhất định, Nho học vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì trật tự xã hội và đạo đức. Các tác giả Nho học - Tân học thường cố gắng dung hòa giữa văn hóa truyền thống và những tư tưởng mới, tạo ra những tác phẩm mang đậm bản sắc dân tộc.
2.2. Đánh giá khách quan ảnh hưởng của văn hóa phương Tây
Việc đánh giá ảnh hưởng của văn hóa phương Tây cần được thực hiện một cách khách quan. Văn hóa Pháp và các trào lưu tư tưởng phương Tây khác đã có tác động sâu sắc đến văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX, nhưng cũng gây ra những xung đột văn hóa và sự mất mát bản sắc. Các tác giả Nho học - Tân học thường phải đối mặt với những mâu thuẫn này và cố gắng tìm ra con đường riêng.
III. Phân tích Hệ thống Đề tài Chủ đề trong Tiểu thuyết Quốc ngữ
Luận án này đi sâu vào phân tích hệ thống đề tài - chủ đề trong tiểu thuyết Quốc ngữ đầu thế kỷ XX, đặc biệt là những tác phẩm chịu ảnh hưởng của Nho học và Tân học. Các tác giả Nho học - Tân học thường khai thác những đề tài về đạo đức, luân lý xã hội, phê phán xã hội và tình yêu, hôn nhân gia đình. Cách họ tiếp cận và xử lý những chủ đề này phản ánh sự thay đổi trong quan niệm và giá trị của xã hội Việt Nam thời kỳ đó. Theo tác giả luận án, tác giả Nho học - Tân học với tiểu thuyết Quốc ngữ đầu thế kỷ XX trên phương diện hệ thống đề tài - chủ đề và tổ chức kết cấu cốt truyện.
3.1. Đề tài đạo đức luân lý xã hội Giá trị truyền thống và biến đổi
Các đề tài về đạo đức và luân lý xã hội thường xoay quanh những giá trị truyền thống như lòng trung hiếu, tiết hạnh và sự kính trọng người lớn tuổi. Tuy nhiên, những giá trị này cũng trải qua những biến đổi dưới tác động của Tân học và văn hóa phương Tây. Các tác giả Nho học - Tân học thường đặt ra những câu hỏi về tính phù hợp của những giá trị truyền thống trong bối cảnh xã hội mới.
3.2. Phê phán xã hội Bất công và tha hóa dưới chế độ thực dân
Nhiều tác phẩm tiểu thuyết Quốc ngữ đầu thế kỷ XX thể hiện tinh thần phê phán xã hội, đặc biệt là những bất công và tha hóa dưới chế độ thực dân. Các tác giả Nho học - Tân học thường lên án sự áp bức, bóc lột của thực dân và những tệ nạn xã hội như tham nhũng, hối lộ. Họ cũng phản ánh sự suy đồi về đạo đức và văn hóa trong xã hội Việt Nam thời kỳ đó.
3.3. Đề tài tình yêu và hôn nhân gia đình trong xã hội giao thời
Đề tài tình yêu và hôn nhân gia đình cũng được khai thác một cách sâu sắc trong tiểu thuyết Quốc ngữ đầu thế kỷ XX. Các tác giả Nho học - Tân học thường phản ánh những xung đột giữa tình yêu tự do và hôn nhân sắp đặt, giữa quan niệm truyền thống và những tư tưởng mới về bình đẳng giới. Họ cũng đề cập đến những vấn đề như tảo hôn, ngoại tình và bạo lực gia đình.
IV. Nghiên cứu Kết cấu Cốt truyện trong Tiểu thuyết đầu thế kỷ XX
Luận án này cũng nghiên cứu về tổ chức kết cấu cốt truyện trong tiểu thuyết Quốc ngữ đầu thế kỷ XX. Các tác giả Nho học - Tân học sử dụng cả những kết cấu vay mượn từ văn học truyền thống và những kết cấu sáng tạo, phù hợp với nội dung và tư tưởng của tác phẩm. Việc phân tích kết cấu cốt truyện giúp hiểu rõ hơn về cách các tác giả xây dựng câu chuyện và truyền tải thông điệp đến độc giả. Theo tác giả luận án, nhiệm vụ của luận án là nhận diện các sáng tác tiểu thuyết viết bằng chữ Quốc ngữ của tác giả Nho học - Tân học trên một số phương diện nội dung và nghệ thuật cơ bản: hệ thống đề tài - chủ đề, kết cấu cốt truyện; xây dựng nhân vật, giọng điệu nghệ thuật và ngôn ngữ nghệ thuật.
4.1. Kết cấu cốt truyện vay mượn Ảnh hưởng của văn học truyền thống
Một số tác phẩm tiểu thuyết Quốc ngữ đầu thế kỷ XX sử dụng kết cấu cốt truyện vay mượn từ văn học truyền thống, như truyện Nôm hoặc tiểu thuyết chương hồi chữ Hán. Những kết cấu này thường có đặc điểm là diễn biến theo trình tự thời gian, có nhiều chi tiết và nhân vật phụ, và thường kết thúc bằng một cái kết có hậu hoặc mang tính giáo huấn.
4.2. Kết cấu cốt truyện sáng tạo Thể nghiệm và đổi mới hình thức
Bên cạnh những kết cấu vay mượn, các tác giả Nho học - Tân học cũng có những thể nghiệm và đổi mới trong việc xây dựng kết cấu cốt truyện. Họ sử dụng những kỹ thuật mới như hồi tưởng, dòng ý thức và cắt dán để tạo ra những câu chuyện phức tạp và đa chiều hơn. Những kết cấu này thường phản ánh những biến động và mâu thuẫn trong xã hội Việt Nam thời kỳ đó.
V. Tổng kết Đánh giá khách quan đóng góp của Nho Tân học
Luận án này sẽ đưa ra những đánh giá khách quan về đóng góp của Nho học và Tân học cho tiểu thuyết Quốc ngữ đầu thế kỷ XX. Cần phải thừa nhận rằng cả hai hệ tư tưởng này đều có những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực đến văn học Việt Nam thời kỳ đó. Tuy nhiên, không thể phủ nhận vai trò quan trọng của các tác giả Nho học - Tân học trong việc hình thành và phát triển tiểu thuyết Quốc ngữ và góp phần vào quá trình hiện đại hóa văn học dân tộc. Theo tác giả luận án, tìm hiểu đặc điểm loại hình tác giả Nho học - Tân học và những đóng góp của họ cho sự hình thành và phát triển của thể loại tiểu thuyết giai đoạn đầu thế kỷ XX, luận án sẽ là công trình khoa học đầu tiên nghiên cứu một cách tương đối hệ thống về loại hình tác giả và loại hình tác phẩm (tiểu thuyết Quốc ngữ) của các tác giả này trong quá trình vận động và phát triển của lịch sử văn học dân tộc nói chung.
5.1. Góp phần vào sự hình thành tiểu thuyết Quốc ngữ hiện đại
Các tác giả Nho học - Tân học đã góp phần quan trọng vào sự hình thành và phát triển tiểu thuyết Quốc ngữ hiện đại. Họ đã mang đến những đề tài, chủ đề mới mẻ, những kết cấu cốt truyện sáng tạo và những nhân vật sống động, phản ánh chân thực cuộc sống xã hội Việt Nam đầu thế kỷ XX. Họ đặt nền móng cho sự phát triển của một nền văn học mang đậm bản sắc dân tộc.
5.2. Kết nối văn học truyền thống và văn học hiện đại
Các tác giả Nho học - Tân học đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối văn học truyền thống và văn học hiện đại. Họ đã kế thừa những giá trị truyền thống tốt đẹp và tiếp thu những tư tưởng mới từ văn hóa phương Tây, tạo ra những tác phẩm mang tính dung hòa và hài hòa. Họ giúp cho văn học Việt Nam không bị đứt gãy mà tiếp tục phát triển và đổi mới.
