Nghiên Cứu Kỹ Thuật Dạy Từ Vựng Chuyên Ngành Du Lịch Tại Trường Trung Cấp Âu Lạc Huế

• Tác giả: Hà Thị Hằng
• Người hướng dẫn: Tiến Sĩ Ngũ Thiện Hùng
• Trường học: Đại Học Huế
• Chuyên ngành: Lý Luận Và Phương Pháp Dạy Học Tiếng Anh
• Đề tài: Kỹ Thuật Dạy Từ Vựng Chuyên Ngành Du Lịch Cho Sinh Viên
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2012
• Địa điểm: Huế

• STATEMENTS OF AUTHORSHIP
• ACKNOWLEDGEMENTS
• 1. CHƯƠNG 1: INTRODUCTION
• 1.1. Rationale
• 1.2. Research Purposes
• 1.3. Research Questions
• 1.4. Research Significance
• 1.5. Research Scope
• 1.6. Organization of the Research
• 2. CHƯƠNG 2: LITERATURE REVIEW
• 2.1. Previous Studies Related to the Research
• 3. CHƯƠNG 3: RESEARCH METHODOLOGY
• 4. CHƯƠNG 4: FINDINGS AND DISCUSSION
• 4.1. English Proficiency of Tourism Students
• 4.2. Findings and discussion
• 4.2.1. Students’ Perception on Learning ESP Vocabulary
• 4.2.2. Teachers’ Attitudes towards the Necessity of ESP Vocabulary to Students’ Career
• 4.2.3. The Benefits from Presenting ESP Vocabulary
• 4.2.4. The Reality of Using the Techniques of Presenting ESP Vocabulary
• 4.2.5. Students’ Attitudes towards the Techniques Used by the Teachers
• 5. CHƯƠNG 5: CONCLUSIONS AND IMPLICATIONS
• 5.1. Summary of the key Findings
• 5.1.1. Teachers and Students’ Perception on Teaching and Learning ESP Vocabulary
• 5.1.2. Teachers’ Techniques of Presenting ESP Vocabulary
• 5.1.3. Students’ Attitudes towards the Techniques Used by the Teachers
• 5.1.4. Effective Techniques in Presenting ESP Vocabulary
• 5.2. Implications and suggestions
• 5.2.1. Implications for teachers
• 5.2.2. Implications for students
• 5.2.3. Limitations and suggestions for further study
• LIST OF ABBREVIATIONS
• LIST OF FIGURES AND TABLES
• ABSTRACT

I. Tổng Quan Về Kỹ Thuật Dạy Từ Vựng Chuyên Ngành Du Lịch

Kỹ thuật dạy từ vựng chuyên ngành du lịch là một phần quan trọng trong việc giảng dạy tiếng Anh cho sinh viên. Việc nắm vững từ vựng không chỉ giúp sinh viên giao tiếp hiệu quả mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự nghiệp trong ngành du lịch. Nghiên cứu này sẽ khám phá các phương pháp và kỹ thuật dạy từ vựng hiệu quả nhất cho sinh viên ngành du lịch.

1.1. Định Nghĩa Từ Vựng Chuyên Ngành Du Lịch

Từ vựng chuyên ngành du lịch bao gồm các thuật ngữ và cụm từ thường gặp trong lĩnh vực này. Việc hiểu rõ các từ vựng này giúp sinh viên dễ dàng hơn trong việc tiếp cận tài liệu và giao tiếp với khách hàng.

1.2. Tầm Quan Trọng Của Từ Vựng Trong Ngành Du Lịch

Từ vựng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng kỹ năng giao tiếp. Sinh viên cần nắm vững từ vựng để có thể tương tác hiệu quả với khách hàng và đồng nghiệp trong môi trường làm việc.

II. Thách Thức Trong Việc Dạy Từ Vựng Chuyên Ngành Du Lịch

Việc dạy từ vựng chuyên ngành du lịch gặp nhiều thách thức. Một trong những vấn đề chính là sự thiếu hụt tài liệu phù hợp và phương pháp giảng dạy hiệu quả. Nhiều sinh viên gặp khó khăn trong việc ghi nhớ và sử dụng từ vựng trong thực tế.

2.1. Thiếu Tài Liệu Dạy Học Phù Hợp

Nhiều giáo viên gặp khó khăn trong việc tìm kiếm tài liệu dạy từ vựng chuyên ngành du lịch. Điều này ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy và khả năng tiếp thu của sinh viên.

2.2. Khó Khăn Trong Việc Ghi Nhớ Từ Vựng

Sinh viên thường gặp khó khăn trong việc ghi nhớ từ vựng do thiếu phương pháp học tập hiệu quả. Việc áp dụng các kỹ thuật học từ vựng có thể giúp cải thiện tình trạng này.

III. Phương Pháp Dạy Từ Vựng Chuyên Ngành Du Lịch Hiệu Quả

Để dạy từ vựng chuyên ngành du lịch hiệu quả, giáo viên cần áp dụng các phương pháp giảng dạy đa dạng. Các phương pháp này không chỉ giúp sinh viên ghi nhớ từ vựng mà còn tạo hứng thú trong việc học.

3.1. Sử Dụng Tài Liệu Thực Tế

Việc sử dụng tài liệu thực tế như brochure, video và hình ảnh giúp sinh viên dễ dàng hình dung và ghi nhớ từ vựng hơn. Tài liệu thực tế cũng giúp sinh viên hiểu rõ hơn về ngữ cảnh sử dụng từ vựng.

3.2. Áp Dụng Các Trò Chơi Học Tập

Các trò chơi học tập không chỉ giúp sinh viên ghi nhớ từ vựng mà còn tạo không khí vui vẻ trong lớp học. Việc áp dụng trò chơi vào giảng dạy có thể làm tăng sự hứng thú và động lực học tập của sinh viên.

IV. Ứng Dụng Công Nghệ Trong Dạy Từ Vựng Chuyên Ngành Du Lịch

Công nghệ hiện đại có thể hỗ trợ việc dạy từ vựng chuyên ngành du lịch một cách hiệu quả. Việc sử dụng các ứng dụng học tập và nền tảng trực tuyến giúp sinh viên tiếp cận từ vựng một cách linh hoạt và thuận tiện.

4.1. Sử Dụng Ứng Dụng Học Tập

Các ứng dụng học tập như Quizlet hay Anki giúp sinh viên ôn tập từ vựng một cách hiệu quả. Những ứng dụng này cho phép sinh viên học mọi lúc mọi nơi.

4.2. Tạo Nền Tảng Học Tập Trực Tuyến

Việc tạo ra các khóa học trực tuyến giúp sinh viên có thể học từ vựng theo tiến độ của riêng mình. Nền tảng học tập trực tuyến cũng tạo cơ hội cho sinh viên tương tác và trao đổi với nhau.

V. Kết Quả Nghiên Cứu Về Kỹ Thuật Dạy Từ Vựng Chuyên Ngành Du Lịch

Nghiên cứu cho thấy rằng việc áp dụng các kỹ thuật dạy từ vựng hiệu quả có thể cải thiện đáng kể khả năng ghi nhớ và sử dụng từ vựng của sinh viên. Các giáo viên cần thường xuyên đánh giá và điều chỉnh phương pháp giảng dạy để phù hợp với nhu cầu của sinh viên.

5.1. Đánh Giá Hiệu Quả Của Các Kỹ Thuật Dạy

Việc đánh giá hiệu quả của các kỹ thuật dạy từ vựng giúp giáo viên nhận biết được những phương pháp nào đang hoạt động tốt và cần cải thiện.

5.2. Đề Xuất Các Kỹ Thuật Mới

Dựa trên kết quả nghiên cứu, giáo viên có thể đề xuất các kỹ thuật mới để nâng cao hiệu quả dạy từ vựng cho sinh viên ngành du lịch.

VI. Kết Luận Và Tương Lai Của Kỹ Thuật Dạy Từ Vựng Chuyên Ngành Du Lịch

Kỹ thuật dạy từ vựng chuyên ngành du lịch cần được cải tiến liên tục để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của sinh viên. Tương lai của việc dạy từ vựng sẽ phụ thuộc vào sự sáng tạo và linh hoạt của giáo viên trong việc áp dụng các phương pháp mới.

6.1. Tầm Quan Trọng Của Việc Cập Nhật Phương Pháp Dạy

Giáo viên cần thường xuyên cập nhật các phương pháp dạy mới để phù hợp với xu hướng giáo dục hiện đại và nhu cầu của sinh viên.

6.2. Hướng Đi Tương Lai Trong Dạy Từ Vựng

Tương lai của việc dạy từ vựng chuyên ngành du lịch sẽ tập trung vào việc tích hợp công nghệ và các phương pháp học tập hiện đại để nâng cao hiệu quả giảng dạy.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của ngành du lịch tại Việt Nam, việc nâng cao năng lực tiếng Anh chuyên ngành cho sinh viên ngành du lịch trở thành một yêu cầu cấp thiết. Theo ước tính, ngành du lịch đóng góp đáng kể vào nền kinh tế quốc gia, tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho sinh viên tốt nghiệp. Tuy nhiên, để thành công trong môi trường làm việc sử dụng tiếng Anh, sinh viên không chỉ cần nắm vững kiến thức ngôn ngữ cơ bản mà còn phải thành thạo từ vựng chuyên ngành. Luận văn này tập trung nghiên cứu các kỹ thuật dạy từ vựng tiếng Anh chuyên ngành (ESP) trong các lớp du lịch tại Trường Trung cấp Âu Lạc, Huế, nhằm nâng cao hiệu quả học tập và khả năng sử dụng tiếng Anh của sinh viên trong công việc tương lai.

Mục tiêu nghiên cứu bao gồm: (1) Khám phá nhận thức của giáo viên và sinh viên về việc dạy và học từ vựng ESP; (2) Điều tra các kỹ thuật dạy từ vựng ESP được sử dụng; (3) Tìm hiểu thái độ của sinh viên đối với các kỹ thuật này; (4) Đề xuất các kỹ thuật dạy từ vựng ESP hiệu quả hơn. Nghiên cứu được thực hiện trong năm học 2010-2012 tại Trường Trung cấp Âu Lạc, với đối tượng là 100 sinh viên ngành du lịch và 5 giáo viên tiếng Anh. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cải thiện chất lượng giảng dạy và học tập tiếng Anh chuyên ngành, góp phần nâng cao năng lực giao tiếp tiếng Anh cho sinh viên ngành du lịch.

---

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

• Lý thuyết về từ vựng trong giảng dạy ngôn ngữ: Từ vựng được định nghĩa là tập hợp các từ, cụm từ và thành ngữ trong một ngôn ngữ, đóng vai trò trung tâm trong việc giao tiếp và hiểu biết ngôn ngữ (Ur, 1996; Richards & Platt, 1992). Việc học từ vựng giúp sinh viên phát triển các kỹ năng nghe, nói, đọc, viết hiệu quả.

• Lý thuyết về English for Specific Purposes (ESP): ESP là phương pháp dạy tiếng Anh dựa trên nhu cầu cụ thể của người học, tập trung vào ngôn ngữ và kỹ năng phù hợp với lĩnh vực chuyên ngành như du lịch, kinh doanh, y tế (Hutchinson & Waters, 1987; Dudley-Evans & St John, 1998). ESP giúp tăng động lực học tập bằng cách kết hợp kiến thức chuyên môn với ngôn ngữ.

• Khái niệm chính:

  • Từ vựng chuyên ngành (ESP vocabulary): Từ vựng đặc thù liên quan đến lĩnh vực du lịch, bao gồm thuật ngữ và cụm từ chuyên môn.
  • Kỹ thuật dạy từ vựng: Các phương pháp như sử dụng đồ vật thật (realia), hình ảnh, cử chỉ, từ đồng nghĩa, trái nghĩa, giải thích và dịch thuật.
  • Thái độ học tập: Sự quan tâm và phản hồi của sinh viên đối với các kỹ thuật dạy từ vựng.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Dữ liệu được thu thập từ 100 sinh viên ngành du lịch (lớp Front Office và Nhà hàng) và 5 giáo viên tiếng Anh tại Trường Trung cấp Âu Lạc, Huế.

• Phương pháp thu thập dữ liệu:

  • Bảng hỏi (questionnaire): Được thiết kế với các câu hỏi đóng và mở, nhằm thu thập thông tin về nhận thức, thái độ và kỹ thuật dạy học.
  • Phỏng vấn (interview): Thực hiện phỏng vấn không cấu trúc với giáo viên và sinh viên để khai thác sâu hơn các quan điểm và kinh nghiệm.
  • Quan sát lớp học (class observation): Theo dõi thực tế quá trình dạy từ vựng ESP trong 12 tiết học.

• Phương pháp phân tích: Dữ liệu định lượng được xử lý bằng thống kê tần suất và phần trăm, trình bày qua bảng biểu và biểu đồ. Dữ liệu định tính từ phỏng vấn và quan sát được phân tích nội dung để rút ra nhận xét và đánh giá.

• Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được tiến hành trong năm học 2010-2012, bao gồm giai đoạn thiết kế công cụ, thu thập dữ liệu, phân tích và báo cáo kết quả.

---

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

• Trình độ tiếng Anh của sinh viên: 68% sinh viên đánh giá kỹ năng nghe là không đạt yêu cầu, 59% đánh giá kỹ năng nói chưa tốt. Ngược lại, 79% sinh viên tự đánh giá kỹ năng đọc là tốt hoặc đạt yêu cầu, 59% đánh giá kỹ năng viết ở mức tương tự. Về từ vựng, 68% sinh viên cho rằng từ vựng chuyên ngành du lịch đạt mức tốt hoặc đạt yêu cầu, cao hơn so với từ vựng chung (61%).

• Nhận thức về tầm quan trọng của ESP và từ vựng ESP: 94% sinh viên khẳng định ESP là môn học cần thiết, 100% cho rằng ESP hữu ích cho công việc tương lai, trong đó 80% đánh giá từ vựng ESP rất quan trọng. 98% sinh viên cho rằng từ vựng ESP quan trọng hoặc rất quan trọng cho việc học và công việc.

• Các yếu tố ảnh hưởng đến thành công học ESP: 98% sinh viên cho rằng từ vựng ESP là yếu tố quan trọng nhất, 60% nhấn mạnh kiến thức chuyên ngành cũng đóng vai trò thiết yếu, trong khi chỉ 5% xem trọng ngữ pháp.

• Thái độ học tập từ vựng ESP: 96% sinh viên thích hoặc rất thích học từ vựng ESP, mặc dù một số gặp khó khăn do khác biệt ngôn ngữ.

• Hiểu biết về từ vựng: 100% sinh viên cho rằng biết một từ là biết nghĩa của nó; 76% hiểu nghĩa trong ngữ cảnh và cách phát âm; 68% biết cách viết; chỉ 22% quan tâm đến loại từ.

• Quan điểm của giáo viên: 100% giáo viên đánh giá việc dạy từ vựng ESP là cần thiết; 100% cho rằng việc trình bày từ vựng giúp sinh viên hiểu nhanh; 40% cho rằng giúp sinh viên nhớ lâu; 40% cho rằng thu hút sự chú ý của sinh viên.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy sinh viên ngành du lịch tại Trường Trung cấp Âu Lạc có trình độ tiếng Anh chưa đồng đều, đặc biệt kỹ năng nghe và nói còn yếu, phù hợp với đặc điểm học sinh học trong môi trường không sử dụng tiếng Anh hàng ngày. Từ vựng chuyên ngành được đánh giá cao về tầm quan trọng, phù hợp với nhu cầu thực tế khi sinh viên phải giao tiếp với khách nước ngoài.

Việc giáo viên sử dụng các kỹ thuật truyền thống như realia, hình ảnh, cử chỉ, từ đồng nghĩa, trái nghĩa, giải thích và dịch thuật giúp sinh viên tiếp thu từ vựng hiệu quả hơn. Tuy nhiên, sự khác biệt trong thái độ của sinh viên đối với các kỹ thuật này cho thấy cần đa dạng hóa phương pháp để phù hợp với từng nhóm học sinh.

So sánh với các nghiên cứu trước đây, kết quả khẳng định vai trò trung tâm của từ vựng trong việc học tiếng Anh chuyên ngành và sự cần thiết của việc áp dụng các kỹ thuật dạy học phù hợp để nâng cao hiệu quả giảng dạy ESP.

Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ phần trăm đánh giá kỹ năng tiếng Anh của sinh viên, biểu đồ tròn về thái độ học tập và nhận thức của sinh viên, cũng như bảng tổng hợp các kỹ thuật dạy từ vựng được sử dụng và mức độ ưa thích của sinh viên.

---

Đề xuất và khuyến nghị

• Đa dạng hóa kỹ thuật dạy từ vựng: Áp dụng kết hợp các phương pháp như sử dụng công nghệ (video, audio), trò chơi ngôn ngữ, và kỹ thuật khám phá để tăng sự hứng thú và hiệu quả học tập.

• Tăng cường thực hành giao tiếp: Tổ chức các hoạt động nói, thảo luận nhóm, mô phỏng tình huống thực tế nhằm nâng cao kỹ năng nói và nghe, đồng thời củng cố từ vựng chuyên ngành.

• Phát triển tài liệu giảng dạy phù hợp: Soạn thảo và cập nhật tài liệu ESP sát với thực tế ngành du lịch, có chú thích rõ ràng về nghĩa, cách dùng và ngữ cảnh sử dụng từ vựng.

• Đào tạo nâng cao năng lực giáo viên: Tổ chức các khóa bồi dưỡng về phương pháp dạy từ vựng ESP, kỹ năng sử dụng công nghệ trong giảng dạy, và cách đánh giá hiệu quả học tập.

• Thời gian thực hiện: Các giải pháp trên nên được triển khai trong vòng 1-2 năm học, với sự phối hợp giữa nhà trường, giáo viên và sinh viên.

• Chủ thể thực hiện: Ban giám hiệu nhà trường, phòng đào tạo, giáo viên bộ môn tiếng Anh và sinh viên ngành du lịch.

---

Đối tượng nên tham khảo luận văn

• Giáo viên tiếng Anh chuyên ngành: Nắm bắt các kỹ thuật dạy từ vựng ESP hiệu quả, hiểu rõ khó khăn và nhu cầu của sinh viên ngành du lịch để điều chỉnh phương pháp giảng dạy.

• Sinh viên ngành du lịch: Hiểu được tầm quan trọng của từ vựng chuyên ngành, từ đó chủ động trong việc học tập và áp dụng các chiến lược học từ vựng phù hợp.

• Nhà quản lý giáo dục và đào tạo: Có cơ sở để xây dựng chính sách đào tạo, phát triển chương trình ESP phù hợp với nhu cầu thực tế của ngành du lịch và thị trường lao động.

• Nghiên cứu sinh và học giả trong lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh: Tham khảo phương pháp nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng, cũng như các phát hiện về kỹ thuật dạy từ vựng ESP trong môi trường đào tạo nghề.

---

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao từ vựng ESP lại quan trọng đối với sinh viên ngành du lịch?
   Từ vựng ESP giúp sinh viên hiểu và sử dụng ngôn ngữ chuyên ngành, phục vụ cho giao tiếp và công việc thực tế trong ngành du lịch, nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường lao động.

2. Những kỹ thuật dạy từ vựng nào được sử dụng phổ biến trong nghiên cứu này?
   Các kỹ thuật gồm sử dụng đồ vật thật (realia), hình ảnh, cử chỉ, từ đồng nghĩa, trái nghĩa, giải thích và dịch thuật, giúp sinh viên tiếp thu từ vựng hiệu quả hơn.

3. Sinh viên ngành du lịch gặp khó khăn gì khi học từ vựng ESP?
   Khó khăn chủ yếu là do sự khác biệt ngôn ngữ, kỹ năng nghe và nói còn yếu, cũng như thiếu môi trường thực hành tiếng Anh chuyên ngành.

4. Làm thế nào để cải thiện kỹ năng nghe và nói cho sinh viên?
   Tăng cường các hoạt động giao tiếp thực tế, sử dụng phương tiện nghe nhìn, tổ chức các buổi thảo luận, mô phỏng tình huống giúp sinh viên luyện tập và tự tin hơn.

5. Giáo viên có thể áp dụng những phương pháp nào để nâng cao hiệu quả dạy từ vựng ESP?
   Giáo viên nên kết hợp đa dạng kỹ thuật dạy học, sử dụng công nghệ hỗ trợ, tạo môi trường học tập tích cực và thường xuyên đánh giá, phản hồi để điều chỉnh phương pháp phù hợp.

---

Kết luận

• Từ vựng ESP đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng lực tiếng Anh chuyên ngành cho sinh viên du lịch, ảnh hưởng trực tiếp đến thành công học tập và công việc tương lai.

• Sinh viên ngành du lịch tại Trường Trung cấp Âu Lạc có trình độ tiếng Anh chưa đồng đều, đặc biệt kỹ năng nghe và nói còn hạn chế, trong khi kỹ năng đọc và viết tương đối tốt.

• Giáo viên hiện tại sử dụng chủ yếu 7 kỹ thuật dạy từ vựng ESP truyền thống, trong đó realia và hình ảnh được đánh giá cao về hiệu quả.

• Thái độ học tập của sinh viên tích cực, tuy nhiên cần đa dạng hóa phương pháp để phù hợp với nhu cầu và khả năng của từng nhóm học sinh.

• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng dạy và học từ vựng ESP, góp phần phát triển chương trình đào tạo tiếng Anh chuyên ngành du lịch.

Next steps: Triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 1-2 năm, đồng thời tiến hành nghiên cứu tiếp theo để đánh giá hiệu quả và điều chỉnh phù hợp.

Call-to-action: Các nhà quản lý giáo dục, giáo viên và sinh viên ngành du lịch cần phối hợp chặt chẽ để áp dụng các kỹ thuật dạy học tiên tiến, nâng cao chất lượng đào tạo tiếng Anh chuyên ngành, đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành du lịch trong thời kỳ hội nhập.