HOÀN THIỆN QUẢN LÝ THU TIỀN SỬ DỤNG ĐẤT CỦA CƠ QUAN THUẾ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK LẮK

Việc thu tiền sử dụng đất (SDĐ) không chỉ là nguồn thu quan trọng cho ngân sách nhà nước (NSNN) mà còn là công cụ điều tiết thị trường bất động sản. Theo Đoàn Phạm Thanh Nhàn trong nghiên cứu của mình, việc hoàn thiện quản lý thu tiền SDĐ tại Đắk Lắk góp phần đảm bảo nguồn thu ổn định, bền vững cho địa phương. Nguồn thu này được sử dụng để đầu tư vào các dự án phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện cơ sở hạ tầng và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Đồng thời, việc quản lý chặt chẽ tiền SDĐ giúp ngăn chặn tình trạng đầu cơ đất đai, làm ổn định thị trường bất động sản và tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững của tỉnh Đắk Lắk.

Tại tỉnh Đắk Lắk, việc nộp tiền SDĐ chủ yếu đến từ các tổ chức kinh tế và hộ gia đình, cá nhân. Số thu từ tiền SDĐ có xu hướng tăng, đóng góp vào ngân sách địa phương. Tuy nhiên, chính sách và thủ tục xác định khoản thu từ đất phức tạp, do nhiều bộ quản lý. Điều này gây khó khăn cho cả cơ quan thuế và người nộp thuế. Nguồn thu này chưa thực sự bền vững, chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng thu NSNN. Công tác đền bù giải phóng mặt bằng cũng gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến việc thu tiền SDĐ.

Chính sách thu tiền SDĐ hiện hành còn nhiều bất cập. Các quy định pháp luật thường xuyên thay đổi, gây khó khăn cho việc áp dụng và tuân thủ. Sự chồng chéo giữa các văn bản quy phạm pháp luật do nhiều bộ, ngành ban hành dẫn đến sự không thống nhất trong cách hiểu và áp dụng. Điều này không chỉ gây khó khăn cho cơ quan thuế (CQT) trong quá trình quản lý thu mà còn gây ra sự nhầm lẫn, hoang mang cho người nộp thuế (NNT). Theo nghiên cứu của Đoàn Phạm Thanh Nhàn, cần có sự rà soát, sửa đổi và bổ sung các quy định pháp luật liên quan đến tiền SDĐ để đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng và dễ thực hiện.

Sự phối hợp giữa các cơ quan, ban, ngành trong công tác quản lý thu tiền SDĐ chưa thực sự hiệu quả. Tình trạng đùn đẩy trách nhiệm, thiếu thông tin chia sẻ giữa các đơn vị gây ảnh hưởng đến tiến độ và hiệu quả thu. Cụ thể, việc xác định giá đất, thẩm định hồ sơ, giải quyết khiếu nại liên quan đến tiền SDĐ thường kéo dài do sự phối hợp không chặt chẽ giữa cơ quan thuế, Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND các cấp. Cần có cơ chế phối hợp đồng bộ, hiệu quả hơn giữa các cơ quan để giải quyết nhanh chóng các vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế.

Cần rà soát, sửa đổi và bổ sung các quy định pháp luật liên quan đến tiền SDĐ để đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng và dễ thực hiện. Cụ thể, cần quy định chi tiết về căn cứ tính tiền, phương pháp xác định giá đất, các trường hợp được miễn giảm tiền SDĐ, thủ tục kê khai, nộp thuế. Đồng thời, cần đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm thời gian giải quyết hồ sơ để tạo điều kiện thuận lợi cho NNT. Theo Đoàn Phạm Thanh Nhàn, việc sửa đổi, bổ sung chính sách cần dựa trên thực tiễn, đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của tỉnh Đắk Lắk.

Nâng cao năng lực cho cán bộ thuế là yếu tố then chốt để hoàn thiện công tác quản lý thu tiền SDĐ. Cần tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên sâu về chính sách thuế đất đai, quy trình thu nộp, kỹ năng giải quyết khiếu nại. Đồng thời, cần trang bị cho cán bộ thuế kiến thức về công nghệ thông tin, kỹ năng sử dụng các phần mềm quản lý thuế hiện đại. Theo Đoàn Phạm Thanh Nhàn, cần có chính sách khuyến khích cán bộ thuế tự học, tự nâng cao trình độ để đáp ứng yêu cầu công việc ngày càng cao. Cơ quan thuế Đắk Lắk cần chủ động trong việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực.

Xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý đất đai đồng bộ, chính xác là nền tảng cho việc ứng dụng CNTT trong quản lý thu tiền SDĐ. Cơ sở dữ liệu này cần bao gồm thông tin chi tiết về diện tích, vị trí, mục đích sử dụng, giá đất của từng thửa đất, cũng như thông tin về chủ sử dụng đất. Dữ liệu này cần được cập nhật thường xuyên, đảm bảo tính chính xác và đầy đủ. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Sở Tài nguyên và Môi trường, cơ quan thuế và các đơn vị liên quan. Điều này giúp cho việc quản lý, tra cứu thông tin được dễ dàng, nhanh chóng.

Triển khai dịch vụ công trực tuyến là một trong những giải pháp quan trọng để tạo điều kiện thuận lợi cho NNT trong việc thực hiện nghĩa vụ nộp tiền SDĐ. Các dịch vụ công trực tuyến cần bao gồm kê khai, nộp thuế qua mạng, tra cứu thông tin về nghĩa vụ thuế, giải quyết các thủ tục hành chính liên quan đến tiền SDĐ. Việc triển khai dịch vụ công trực tuyến cần được thực hiện đồng bộ, hiệu quả, đảm bảo tính an toàn và bảo mật thông tin. Đồng thời, cần tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn để NNT biết và sử dụng các dịch vụ công trực tuyến.

Phân tích số liệu thu tiền SDĐ giai đoạn 2021-2023 là cơ sở để đánh giá hiệu quả công tác quản lý thu. Cần xem xét các chỉ tiêu như tổng số thu, cơ cấu thu theo từng khu vực, loại hình sử dụng đất, so sánh với dự toán và kết quả thực hiện của các năm trước. Phân tích sự biến động của các chỉ tiêu này giúp nhận diện xu hướng, nguyên nhân và những vấn đề cần quan tâm. Theo Đoàn Phạm Thanh Nhàn, cần phân tích sâu hơn về tình hình thu tiền SDĐ tại các địa phương, khu vực khác nhau để có cái nhìn toàn diện về thực trạng thu tiền SDĐ tại tỉnh Đắk Lắk.

Hiệu quả thu tiền SDĐ chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, cả khách quan và chủ quan. Yếu tố khách quan bao gồm tình hình kinh tế xã hội, chính sách đất đai, biến động thị trường bất động sản. Yếu tố chủ quan bao gồm năng lực quản lý của cơ quan thuế, hiệu quả phối hợp giữa các ban ngành, ý thức tuân thủ pháp luật của NNT. Việc xác định rõ các yếu tố ảnh hưởng giúp đưa ra những giải pháp phù hợp để khắc phục hạn chế, phát huy thế mạnh. Theo Đoàn Phạm Thanh Nhàn, cần có nghiên cứu sâu hơn về tác động của từng yếu tố đến hiệu quả thu tiền SDĐ để có cơ sở khoa học cho việc xây dựng chính sách.

Các giải pháp đã đề xuất tập trung vào việc hoàn thiện chính sách, nâng cao năng lực cán bộ, ứng dụng CNTT và tăng cường phối hợp giữa các cơ quan. Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp này sẽ tạo ra sự chuyển biến tích cực trong công tác quản lý thu tiền SDĐ. Tuy nhiên, cần có sự đánh giá, theo dõi thường xuyên để đảm bảo các giải pháp được thực hiện hiệu quả và mang lại kết quả như mong đợi. Theo Đoàn Phạm Thanh Nhàn, cần có cơ chế phản hồi từ thực tiễn để điều chỉnh các giải pháp cho phù hợp.

Quản lý thu tiền SDĐ bền vững cần dựa trên các nguyên tắc: minh bạch, công bằng, hiệu quả và bảo vệ môi trường. Cần xây dựng chính sách đất đai hợp lý, đảm bảo sử dụng đất tiết kiệm, hiệu quả. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Phát huy vai trò của cộng đồng trong việc giám sát, quản lý đất đai. Theo Đoàn Phạm Thanh Nhàn, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, các ban ngành và cộng đồng để thực hiện quản lý thu tiền SDĐ bền vững. Quản lý tiền SDĐ phải gắn liền với quản lý đất đai.