Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Cổ phần Xây dựng số 2

• Tác giả: Phạm Hà Thủy Anh
• Người hướng dẫn: TS. Ngô Thị Thu Hương
• Trường học: Học viện Ngân hàng
• Chuyên ngành: Kế toán - Kiểm toán
• Đề tài: Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Cổ phần Xây dựng số 2
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2014
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI MỞ ĐẦU
• 1. Chƣơng 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG DOANH NGHIỆP XÂY LẮP
• 1.1. ĐẶC ĐIỂM HOẠT ĐỘNG XÂY LẮP ẢNH HƢỞNG ĐẾN KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH TRONG DOANH NGHIỆP XÂY LẮP
• 1.2. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP
• 1.2.1. Khái niệm chi phí sản xuất xây lắp
• 1.2.2. Phân loại chi phí sản xuất xây lắp
• 1.2.3. Khái niệm về giá thành sản phẩm xây lắp
• 1.2.4. Phân loại giá thành sản phẩm xây lắp
• 1.2.5. Đối tƣợng và phƣơng pháp kế toán chi phí sản xuất
• 1.2.6. Đối tƣợng, phƣơng pháp tính giá thành sản phẩm xây lắp
• 1.2.7. Yêu cầu và nhiệm vụ của kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp xây lắp
• 1.3. KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM DƢỚI GÓC ĐỘ KẾ TOÁN TÀI CHÍNH
• 1.3.1. Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
• 1.3.2. Kế toán chi phí nhân công trực tiếp
• 1.3.3. Kế toán chi phí sử dụng máy thi công
• 1.3.4. Kế toán chi phí sản xuất chung
• 1.3.5. Kế toán tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp
• 1.3.6. Đánh giá sản phẩm dở dang
• 1.4. KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP DƢỚI GÓC ĐỘ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ
• 1.4.1. Phân loại và nhận diện chi phí
• 1.4.2. Xây dựng định mức chi phí
• 1.4.3. Lập dự toán chi phí
• 1.4.4. Quản lý và kiểm soát chi phí
• 1.4.5. Chứng từ, tài khoản, sổ kế toán và báo cáo kế toán quản trị về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp
• 1.5. KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM THEO CÁC HÌNH THỨC SỔ KẾ TOÁN
• 1.6. KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP
• 1.6.1. Kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm theo thông lệ quốc tế
• 1.6.2. Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm theo kế toán Mỹ
• 1.6.3. Kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm theo kế toán Pháp
• 1.6.4. Kinh nghiệm cho Việt Nam về kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm
• 1.7. Kết luận chƣơng 1
• 2. Chƣơng 2: THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG SỐ 2
• 2.1. TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG SỐ 2
• 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty cổ phần xây dựng số 2
• 2.1.2. Đặc điểm hoạt động kinh doanh của công ty
• 2.1.3. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý
• 2.1.4. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán
• 2.1.5. Ảnh hƣởng của đặc điểm kinh doanh và công tác quản lý của công ty đến kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp
• 2.2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG SỐ 2
• 2.2.1. Đối tƣợng và phƣơng pháp kế toán chi phí sản xuất
• 2.2.2. Đối tƣợng và phƣơng pháp tính giá thành sản phẩm
• 2.3. THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG SỐ 2 DƢỚI GÓC ĐỘ KẾ TOÁN TÀI CHÍNH
• 2.3.1. Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
• 2.3.2. Kế toán chi phí nhân công trực tiếp
• 2.3.3. Kế toán chi phí sử dụng máy thi công
• 2.3.4. Kế toán chi phí sản xuất chung
• 2.3.5. Tập hợp chi phí sản xuất
• 2.3.6. Đánh giá sản phẩm dở dang
• 2.3.7. Tính giá thành sản phẩm xây lắp
• 2.4. THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG SỐ 2 DƢỚI GÓC ĐỘ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ
• 2.4.1. Về phân loại và nhận diện chi phí
• 2.4.2. Về lập dự toán và định mức chi phí
• 2.4.3. Về quản lý và kiểm soát chi phí
• 2.5. ĐÁNH GIÁ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG SỐ 2
• 2.5.1. Nguyên nhân hạn chế
• 2.6. Kết luận chƣơng 2
• 3. Chƣơng 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP
• 3.1. ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG SỐ 2 TRONG THỜI GIAN TỚI
• 3.2. SỰ CẦN THIẾT VÀ YÊU CẦU HOÀN THIỆN KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG SỐ 2
• 3.2.1. Sự cần thiết hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty cổ phần xây dựng số 2
• 3.2.2. Yêu cầu hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty cổ phần xây dựng số 2
• 3.3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN XÂY DỰNG SỐ 2
• 3.3.1. Hoàn thiện tổ chức hoạt động lập, luân chuyển và kiểm tra chứng từ kế toán liên quan đến chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp
• 3.3.2. Hoàn thiện hệ thống sổ kế toán
• 3.3.3. Hoàn thiện công tác quản lý chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp
• 3.3.4. Hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp
• 3.3.5. Một số giải pháp tiết kiệm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm
• 3.4. MỘT SỐ ĐỀ XUẤT VỚI NHÀ NƢỚC, BỘ NGÀNH VÀ CÁC CƠ QUAN CÓ LIÊN QUAN
• 3.4.1. Đề xuất với Nhà nƣớc
• 3.4.2. Đề xuất với Bộ tài chính
• 3.4.3. Đề xuất với Tổng công ty xây dựng Hà Nội và các đơn vị thành viên trực thuộc
• 3.5. Kết luận chƣơng 3
• DANH MỤC BẢNG BIỂU
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

I. Tổng Quan Kế Toán Chi Phí Sản Xuất Xây Lắp Xây dựng số 2

Kế toán chi phí sản xuất xây lắp đóng vai trò then chốt trong việc quản lý và kiểm soát hoạt động của các Công ty cổ phần xây dựng. Ngành xây dựng, với đặc thù riêng về quy trình, sản phẩm và thời gian thi công, đòi hỏi một hệ thống kế toán chi phí chặt chẽ và chính xác. Bài viết này sẽ đi sâu vào các khía cạnh của kế toán chi phí trong lĩnh vực xây lắp, đặc biệt tại Công ty Cổ phần Xây dựng số 2, từ đó đưa ra các giải pháp hoàn thiện kế toán chi phí và nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Theo tài liệu gốc, kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm có ý nghĩa rất quan trọng trong công tác quản lý, giám sát các hoạt động của doanh nghiệp xây lắp.

1.1. Đặc điểm hoạt động xây lắp ảnh hưởng kế toán chi phí sản xuất

Hoạt động xây lắp khác biệt so với các ngành sản xuất khác, ảnh hưởng trực tiếp đến kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp. Sản phẩm mang tính đơn chiếc, khối lượng và giá trị lớn, thời gian thi công dài, địa điểm thi công biến động và chịu ảnh hưởng của yếu tố môi trường. Điều này đòi hỏi kế toán phải có phương pháp theo dõi, ghi nhận, phân bổ và tính toán chi phí một cách chính xác và phù hợp với từng công trình. Theo tài liệu, sản phẩm xây lắp mang tính chất đơn chiếc, riêng lẻ, chi phí bỏ ra để thi công xây lắp các công trình có nội dung và cơ cấu không đồng nhất như các sản phẩm công nghiệp.

1.2. Khái niệm cơ bản về chi phí sản xuất và giá thành xây lắp

Chi phí sản xuất xây lắp là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ hao phí mà doanh nghiệp phải tiêu dùng trong một kỳ để thực hiện quá trình sản xuất. Giá thành sản phẩm xây lắp là chi phí sản xuất tính cho một đơn vị sản phẩm hoàn thành. Hiểu rõ các khái niệm này là nền tảng để xây dựng hệ thống kế toán chi phí hiệu quả.Theo chuẩn mực số 01 – “Chuẩn mực chung” quy định: Chi phí sản xuất của doanh nghiệp xây lắp bao gồm các khoản mục chi phí: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, Chi phí nhân công trực tiếp, Chi phí sử dụng máy thi công, Chi phí sản xuất chung.

II. Thách Thức Trong Kế Toán Chi Phí Xây Lắp Tại Xây dựng số 2

Mặc dù có vai trò quan trọng, kế toán chi phí sản xuất trong ngành xây lắp, đặc biệt tại Công ty Cổ phần Xây dựng số 2, đối mặt với nhiều thách thức. Từ việc tập hợp chi phí đến tính toán giá thành, sự phức tạp trong quy trình và tính đặc thù của từng công trình đòi hỏi sự cẩn trọng và chuyên môn cao. Các vấn đề thường gặp bao gồm: phân bổ chi phí chung, kiểm soát chi phí phát sinh, đánh giá sản phẩm dở dang và đảm bảo tính chính xác của báo cáo chi phí sản xuất.

2.1. Khó khăn trong việc tập hợp và phân bổ chi phí sản xuất chung

Chi phí sản xuất chung bao gồm nhiều khoản mục khác nhau, liên quan đến nhiều bộ phận và hoạt động. Việc tập hợp và phân bổ các chi phí này một cách chính xác và hợp lý cho từng công trình là một thách thức lớn. Việc lựa chọn tiêu thức phân bổ phù hợp (ví dụ: theo giờ công lao động trực tiếp, theo chi phí nguyên vật liệu trực tiếp) ảnh hưởng trực tiếp đến tính chính xác của giá thành công trình.

2.2. Kiểm soát chi phí phát sinh ngoài dự kiến trong quá trình thi công

Trong quá trình thi công, nhiều yếu tố có thể dẫn đến chi phí phát sinh ngoài dự kiến, như: thay đổi thiết kế, biến động giá vật liệu, thời tiết xấu, sự cố kỹ thuật. Việc kiểm soát các chi phí phát sinh này đòi hỏi hệ thống theo dõi và báo cáo kịp thời, cũng như quy trình phê duyệt chặt chẽ. Nếu không kiểm soát tốt, chi phí phát sinh có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi nhuận của công trình.

2.3. Đánh giá sản phẩm dở dang và ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm

Sản phẩm dở dang là khối lượng công việc chưa hoàn thành tại thời điểm cuối kỳ kế toán. Việc đánh giá chính xác giá trị của sản phẩm dở dang là rất quan trọng để đảm bảo tính chính xác của giá thành sản phẩm. Có nhiều phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang, mỗi phương pháp có ưu nhược điểm riêng và phù hợp với từng loại công trình. Lựa chọn phương pháp phù hợp và áp dụng nhất quán là yếu tố then chốt.

III. Cách Hoàn Thiện Kế Toán Chi Phí Nguyên Vật Liệu Tại Xây dựng số 2

Để hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Cổ phần Xây dựng số 2, cần tập trung vào các giải pháp cụ thể và thiết thực. Trong đó, việc hoàn thiện kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sử dụng máy thi công là những ưu tiên hàng đầu. Cần rà soát và cải tiến quy trình quản lý nguyên vật liệu, nâng cao trình độ kế toán và áp dụng công nghệ thông tin vào công tác hạch toán.

3.1. Tối ưu quy trình quản lý và kiểm soát nguyên vật liệu xây dựng

Cần xây dựng quy trình quản lý nguyên vật liệu chặt chẽ từ khâu mua hàng, nhập kho, xuất kho đến sử dụng tại công trình. Áp dụng hệ thống thẻ kho, mã vạch để theo dõi số lượng và giá trị nguyên vật liệu một cách chính xác. Thực hiện kiểm kê định kỳ để phát hiện và xử lý kịp thời các sai sót, thất thoát. Phân công trách nhiệm rõ ràng cho từng bộ phận và cá nhân trong quy trình.

3.2. Hướng dẫn hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp chính xác

Cần xác định rõ phương pháp tính giá nguyên vật liệu xuất kho (ví dụ: phương pháp bình quân gia quyền, phương pháp nhập trước xuất trước). Hạch toán đầy đủ các chi phí liên quan đến nguyên vật liệu (ví dụ: chi phí vận chuyển, bốc xếp, bảo quản). Sử dụng tài khoản kế toán phù hợp để phản ánh các nghiệp vụ liên quan đến nguyên vật liệu. Thường xuyên kiểm tra và đối chiếu số liệu giữa sổ sách kế toán và thực tế.

3.3. Phân bổ chi phí nguyên vật liệu giữa công trình và sản phẩm dở dang

Việc phân bổ chi phí nguyên vật liệu cho từng công trình và sản phẩm dở dang cần được thực hiện một cách hợp lý và chính xác. Có thể sử dụng các tiêu thức phân bổ như: khối lượng công việc hoàn thành, định mức tiêu hao nguyên vật liệu, hoặc tỷ lệ chi phí giữa các công trình. Đảm bảo rằng việc phân bổ được thực hiện nhất quán và tuân thủ các quy định của chuẩn mực kế toán.

IV. Giải Pháp Hoàn Thiện Kế Toán Chi Phí Nhân Công Tại Xây dựng số 2

Kế toán chi phí nhân công trực tiếp cũng là một phần quan trọng cần hoàn thiện. Cần xây dựng hệ thống theo dõi giờ công lao động chính xác, tính toán lương và các khoản trích theo lương đầy đủ, phân bổ chi phí nhân công cho từng công trình một cách hợp lý. Đồng thời, cần chú trọng đến công tác quản lý nhân sự, đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ kế toán.

4.1. Xây dựng hệ thống theo dõi giờ công lao động chính xác và hiệu quả

Sử dụng các công cụ theo dõi giờ công lao động hiện đại như: thẻ chấm công điện tử, phần mềm quản lý nhân sự. Yêu cầu người lao động ghi chép đầy đủ và chính xác thông tin về giờ công, công việc thực hiện, công trình tham gia. Kiểm tra và đối chiếu thông tin giữa các bộ phận liên quan để đảm bảo tính chính xác. Xây dựng quy trình xử lý các trường hợp làm thêm giờ, nghỉ phép, nghỉ ốm rõ ràng.

4.2. Tính toán và hạch toán đầy đủ lương và các khoản trích theo lương

Tính toán lương và các khoản trích theo lương (ví dụ: bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, kinh phí công đoàn) theo đúng quy định của pháp luật. Hạch toán đầy đủ và kịp thời các khoản chi phí này vào chi phí nhân công trực tiếp. Sử dụng tài khoản kế toán phù hợp để phản ánh các nghiệp vụ liên quan đến nhân công.

4.3. Phân bổ chi phí nhân công cho từng công trình theo tiêu chí hợp lý

Việc phân bổ chi phí nhân công cho từng công trình cần được thực hiện dựa trên tiêu chí hợp lý, ví dụ: theo giờ công lao động, theo tỷ lệ lương. Đảm bảo rằng việc phân bổ phản ánh đúng mức độ đóng góp của nhân công vào từng công trình. Áp dụng phương pháp phân bổ nhất quán và tuân thủ các quy định của chuẩn mực kế toán.

V. Nâng Cao Hiệu Quả Quản Lý Chi Phí Máy Thi Công Tại Xây dựng số 2

Chi phí sử dụng máy thi công là một yếu tố quan trọng trong giá thành sản phẩm xây lắp. Cần quản lý và sử dụng máy móc thiết bị hiệu quả, bảo trì định kỳ, sửa chữa kịp thời, giảm thiểu chi phí hao mòn, chi phí nhiên liệu và chi phí sửa chữa. Đồng thời, cần xây dựng định mức chi phí sử dụng máy thi công cho từng loại công trình.

5.1. Quản lý và sử dụng máy móc thiết bị xây dựng hiệu quả

Xây dựng quy trình quản lý máy móc thiết bị chặt chẽ từ khâu mua sắm, sử dụng, bảo trì đến thanh lý. Sử dụng phần mềm quản lý máy móc thiết bị để theo dõi tình trạng hoạt động, chi phí bảo trì, sửa chữa, nhiên liệu. Phân công trách nhiệm rõ ràng cho từng người trong việc quản lý và sử dụng máy móc thiết bị.

5.2. Bảo trì và sửa chữa máy móc thiết bị định kỳ giảm thiểu chi phí

Thực hiện bảo trì máy móc thiết bị định kỳ theo đúng quy trình kỹ thuật. Lập kế hoạch bảo trì, sửa chữa chi tiết và dự trù chi phí. Sử dụng phụ tùng thay thế chính hãng và đảm bảo chất lượng. Tăng cường công tác đào tạo kỹ thuật cho đội ngũ vận hành và bảo trì máy móc thiết bị.

5.3. Xây dựng định mức chi phí sử dụng máy thi công cho từng công trình

Xây dựng định mức chi phí sử dụng máy thi công cho từng loại công trình, bao gồm: chi phí hao mòn, chi phí nhiên liệu, chi phí sửa chữa, chi phí vận hành. Sử dụng định mức làm cơ sở để kiểm soát chi phí thực tế và đánh giá hiệu quả sử dụng máy móc thiết bị. Định kỳ rà soát và điều chỉnh định mức cho phù hợp với tình hình thực tế.

VI. Ứng Dụng CNTT và Kết Luận Về Hoàn Thiện Kế Toán Chi Phí Xây lắp

Việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) vào công tác kế toán là một giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả và tính chính xác. Sử dụng phần mềm kế toán chuyên dụng cho ngành xây dựng, tích hợp dữ liệu từ các bộ phận liên quan, tự động hóa các quy trình hạch toán và lập báo cáo. Đồng thời, cần thường xuyên cập nhật kiến thức kế toán và trao đổi kinh nghiệm với các doanh nghiệp khác.

6.1. Triển khai phần mềm kế toán chuyên dụng cho ngành xây dựng

Lựa chọn phần mềm kế toán phù hợp với đặc thù của ngành xây dựng và quy mô của doanh nghiệp. Đảm bảo phần mềm có đầy đủ các chức năng cần thiết như: quản lý nguyên vật liệu, nhân công, máy móc thiết bị, chi phí, giá thành, báo cáo. Tổ chức đào tạo cho đội ngũ kế toán về cách sử dụng phần mềm hiệu quả.

6.2. Tích hợp dữ liệu kế toán từ các bộ phận liên quan

Kết nối phần mềm kế toán với các phần mềm quản lý khác như: phần mềm quản lý dự án, phần mềm quản lý kho, phần mềm quản lý nhân sự. Chia sẻ dữ liệu giữa các bộ phận liên quan để đảm bảo tính đồng bộ và chính xác. Xây dựng quy trình trao đổi thông tin rõ ràng giữa các bộ phận.

6.3. Đánh giá và cải tiến liên tục quy trình kế toán chi phí xây dựng

Thường xuyên đánh giá hiệu quả của hệ thống kế toán chi phí hiện tại. Xác định các điểm yếu và các cơ hội cải tiến. Áp dụng các giải pháp mới, công nghệ mới để nâng cao hiệu quả và tính chính xác. Trao đổi kinh nghiệm với các doanh nghiệp khác trong ngành để học hỏi và cải thiện.