I. Tổng Quan Quản Lý Đầu Tư Công Song Công 2008 2020
Thị xã Sông Công đối mặt với nhiều thách thức trong bối cảnh kinh tế phức tạp, đặc biệt là nguy cơ khủng hoảng kinh tế và lạm phát. Nền kinh tế xuất phát điểm thấp, cơ sở vật chất kỹ thuật và hạ tầng kinh tế - xã hội còn thiếu. Vốn đầu tư còn hạn hẹp so với nhu cầu. Do đó, nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư xây dựng cơ bản là rất cần thiết. Đặc biệt là đối với các dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước không mang lại lợi nhuận trực tiếp mà phục vụ cộng đồng. Việc nâng cao hiệu quả quản lý trong đầu tư công cũng nhằm mục đích tiết kiệm tài sản, tài nguyên quốc gia, mang lại lợi ích lớn nhất cho cộng đồng và phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân. Luận văn tập trung vào hoàn thiện công tác quản lý hoạt động đầu tư công bằng nguồn vốn ngân sách địa phương tại thị xã Sông Công, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2008-2020.
1.1. Mục Tiêu Nghiên Cứu Quản Lý Đầu Tư Công Sông Công
Luận văn hệ thống hóa lý luận về đầu tư công, đầu tư bằng nguồn ngân sách địa phương và quản lý đầu tư công. Phân tích và đánh giá thực trạng công tác quản lý hoạt động đầu tư bằng nguồn ngân sách địa phương tại thị xã Sông Công giai đoạn 2008-2011. Đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý hoạt động đầu tư bằng nguồn ngân sách địa phương tại thị xã Sông Công giai đoạn 2012-2020.
1.2. Phương Pháp Nghiên Cứu Quản Lý Vốn Ngân Sách Địa Phương
Luận văn sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử. Các phương pháp thống kê, khảo sát, phân tích, so sánh, diễn giải, quy nạp và tổng hợp cũng được áp dụng. Trong phân tích, tác giả sử dụng các bảng biểu để so sánh, minh họa, rút ra những kết luận cần thiết. Các phương pháp điều tra, mô tả, phân tích, chuyên gia và toán học cũng được sử dụng. Số liệu sử dụng chủ yếu là số liệu thứ cấp trích dẫn từ các nguồn chính thống.
II. Lý Thuyết Quản Lý Đầu Tư Công Bằng Vốn Ngân Sách
Vốn đầu tư là tiền đề tích lũy của xã hội, của các cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ, tiền tiết kiệm của dân cư và vốn huy động từ các nguồn khác đưa vào sử dụng trong quá trình sản xuất xã hội nhằm duy trì và tạo năng lực sản xuất mới cho nền kinh tế. Đầu tư công bằng nguồn vốn ngân sách địa phương là việc sử dụng vốn ngân sách địa phương để tiến hành các hoạt động đầu tư nhằm đạt được các mục tiêu kinh tế - xã hội. Quản lý đầu tư công bằng vốn ngân sách địa phương là sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền lực nhà nước đối với các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người.
2.1. Ý Nghĩa Quản Lý Đầu Tư Công Từ Ngân Sách Địa Phương
Quản lý đầu tư công nhằm đảm bảo vốn đầu tư của Nhà nước được sử dụng đúng mục đích, phát triển hài hòa giữa lợi ích kinh tế và xã hội, tránh thất thoát, lãng phí. Nguyên tắc quản lý đầu tư công bao gồm: thống nhất giữa chính trị và kinh tế, kết hợp hài hòa giữa hai mặt kinh tế và xã hội; nguyên tắc tập trung dân chủ; quản lý theo ngành kết hợp với quản lý theo địa phương và vùng lãnh thổ; nguyên tắc kết hợp hài hòa các loại lợi ích trong đầu tư; tiết kiệm và hiệu quả.
2.2. Đặc Điểm Quản Lý Đầu Tư Công Cấp Huyện
Đặc điểm đầu tiên là sự phân định rõ chức năng, nhiệm vụ của các bên hữu quan. Quản lý đầu tư bằng vốn ngân sách địa phương cần tính đến hiệu quả gián tiếp, liên đới, hiệu quả ngoại biên có tác động rộng lớn ngoài phạm vi của dự án đầu tư. Quản lý đầu tư bằng nguồn ngân sách địa phương chủ yếu bằng phương pháp gián tiếp, định hướng, đề ra các chiến lược và kế hoạch, đưa ra các dự báo và thông tin về tình hình thị trường, nhu cầu đầu tư và điều tiết lợi ích cho mọi đối tượng trên địa bàn.
2.3. Tiêu Chí Đánh Giá Hiệu Quả Dự Án Đầu Tư Công
Các tiêu chí đánh giá bao gồm: đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế của địa phương; những chuyển biến trong công tác chống thất thoát, lãng phí trong đầu tư; đảm bảo về chất lượng, tuổi thọ các công trình xây dựng.
III. Thực Trạng Quản Lý Vốn Đầu Tư Công Tại Sông Công
Đầu tư xây dựng cơ bản được thực hiện chủ yếu vào xây dựng kết cấu hạ tầng như: đường giao thông, công trình thủy lợi, mặt bằng khu công nghiệp, điện nông thôn, cơ sở hạ tầng khu công nghiệp và trụ sở hành chính, các công trình văn hóa, trường học. Việc đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đã đẩy nhanh tiến trình đô thị hóa, từ đó tạo điều kiện thuận lợi thu hút đầu tư trong và ngoài nước đóng góp cho giá trị sản xuất của thị xã.
3.1. Thực Trạng Xây Dựng Kế Hoạch Đầu Tư Ngân Sách
Các căn cứ xây dựng quy hoạch tổng thể và kế hoạch đầu tư: Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội toàn quốc đến năm 2020; Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội vùng Trung du miền núi Bắc Bộ đến năm 2020; Định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Thái Nguyên đến năm 2020. Nội dung của kế hoạch đầu tư hàng năm chưa xác định được những biện pháp cụ thể để đạt được những mục tiêu đã đề ra, chưa xây dựng được những giải pháp nhằm ngăn ngừa những ảnh hưởng tiêu cực trong quản lý dự án.
3.2. Quy Trình Phân Bổ Vốn Ngân Sách Địa Phương
Quy trình lập và phân bổ vốn ngân sách địa phương tại thị xã Sông Công bao gồm các bước: Trình duyệt chủ trương của Lãnh đạo UBND thị xã; Lập dự án; Thẩm định nhà nước dự án; Ghi vốn dự án.
3.3. Quản Lý Thực Hiện Dự Án Đầu Tư Công Vấn Đề Tồn Tại
Về tổ chức bộ máy quản lý: thành lập Ban Quản lý các dự án đầu tư và thực hiện xây dựng cơ bản trực thuộc UBND thị xã. Hiện nay, công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản do nhiều cơ quan chuyên môn cùng tham mưu. Về cơ chế phối hợp giữa các bên, giữa người ra quyết định đầu tư, đơn vị được ủy quyền là chủ đầu tư với đơn vị thụ hưởng các sản phẩm đầu tư, đơn vị thi công, đơn vị tư vấn, giám sát và nhân dân trong vùng dự án, các bên có liên quan khác cũng chưa được hiệu quả.
IV. Giải Pháp Hoàn Thiện Quản Lý Đầu Tư Công Sông Công
Cần hoàn thiện việc xây dựng chiến lược, kế hoạch đầu tư bằng vốn ngân sách địa phương tại thị xã Sông Công. Hoàn thiện công tác quản lý thực hiện đầu tư công. Cần có các giải pháp khác để nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư công.
4.1. Nâng Cao Chất Lượng Thẩm Định Dự Án Đầu Tư Công
Cần nâng cao chất lượng thẩm định dự án đầu tư công để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của dự án. Quy trình thẩm định thiết kế kinh tế - kỹ thuật của dự án tại UBND thị xã do phòng Tài chính - Kế hoạch thực hiện đã được xây dựng theo hệ thống quản lý chất lượng tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2008.
4.2. Tăng Cường Quản Lý Công Tác Đấu Thầu Dự Án
Cần tăng cường quản lý công tác đấu thầu dự án để đảm bảo tính minh bạch và cạnh tranh. Phần lớn các dự án đầu tư bằng vốn ngân sách thị xã có quy mô nhỏ nên hình thức đấu thầu áp dụng chủ yếu là chỉ định thầu. Công tác quản lý đấu thầu tại UBND thị xã Sông Công được thực hiện khá tốt, đúng theo trình tự, thời gian luật định; chất lượng nguồn nhân lực cho công tác đấu thầu chưa cao.
4.3. Giải Pháp Về Giải Phóng Mặt Bằng Dự Án Đầu Tư
UBND thị xã đã giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất thị xã thực hiện việc công khai, phổ biến các thủ tục, chính sách thu hồi đất, bồi thường, tính toán bồi thường phần tài sản; Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất thị xã tính toán bồi thường phần đất.
V. Đẩy Mạnh Giám Sát Đầu Tư Công Bằng Ngân Sách Địa Phương
Cần đẩy mạnh công tác giám sát đầu tư công bằng ngân sách địa phương để đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình. Về tiến độ thực hiện các dự án đầu tư bằng nguồn ngân sách thị xã: tiến độ thi công công trình và tiến độ giải ngân vốn thường chậm hơn so với kế hoạch. Về phía các nhà thầu thi công xây dựng: Về năng lực, một số nhà thầu chỉ có năng lực trên hồ sơ; còn có một số nhà thầu tuân thủ không tuân thủ nghiêm túc các lượng hoặc không dùng chung loại vào công trình như gạch, thép, xi măng.
5.1. Hỗ Trợ Xử Lý Vấn Đề Phát Sinh Trong Đầu Tư Công
UBND thị xã đã thực hiện tương đối tốt công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo. UBND thị xã đã chỉ đạo, yêu cầu các cơ quan chuyên môn cấp thị và UBND các xã, phường thực hiện nghiêm túc việc niêm yết công khai, minh bạch các thủ tục hành chính trong lĩnh vực xây dựng cơ bản, niêm yết công khai quy hoạch sử dụng đất thị xã.
5.2. Hoàn Thiện Văn Bản Pháp Lý Quản Lý Đầu Tư Công
Do phân cấp thẩm quyền quản lý về đầu tư không lớn nên tại UBND thị xã Sông Công, nội dung văn bản quản lý trong đầu tư chủ yếu là các chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn các cơ quan chuyên môn, các đơn vị xã, phường trong việc thực hiện đúng tiến độ, quy định của pháp luật trong đầu tư, giải quyết các vướng mắc tồn tại trong khi thực hiện của từng dự án cụ thể.
