I. Những vấn đề chung về giải quyết tranh chấp hợp đồng vay tài sản
Hợp đồng vay tài sản (HĐVTS) là một trong những loại hợp đồng phổ biến trong lĩnh vực dân sự. Theo quy định tại Điều 463 Bộ luật Dân sự năm 2015, HĐVTS là sự thỏa thuận giữa bên cho vay và bên vay, trong đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay và bên vay có nghĩa vụ hoàn trả. Để hiểu rõ bản chất của HĐVTS, cần phân tích các khía cạnh pháp lý và thực tiễn liên quan đến việc hình thành và thực hiện hợp đồng này. HĐVTS không chỉ đơn thuần là một giao dịch dân sự mà còn phản ánh mối quan hệ tín dụng giữa các chủ thể. Việc xác định hiệu lực của HĐVTS phụ thuộc vào sự thỏa thuận giữa các bên, đồng thời phải tuân thủ các quy định của pháp luật và đạo đức xã hội. Do đó, HĐVTS cần được thiết lập trên cơ sở tự nguyện, không vi phạm pháp luật. Việc nghiên cứu các quy định pháp lý về HĐVTS là rất quan trọng, giúp bảo vệ quyền lợi của các bên trong quan hệ vay mượn. Sự phát triển của HĐVTS cũng phản ánh sự thay đổi trong nhu cầu và hành vi của các chủ thể trong xã hội.
II. Thực tiễn giải quyết tranh chấp hợp đồng vay tài sản tại Tòa án Nhân dân tỉnh Bắc Ninh
Tòa án Nhân dân tỉnh Bắc Ninh đã thực hiện nhiều vụ án tranh chấp hợp đồng vay tài sản trong những năm qua, cho thấy sự gia tăng cả về số lượng và tính chất phức tạp của các vụ án này. Việc giải quyết tranh chấp HĐVTS tại Tòa án cần phải tuân thủ các quy trình tố tụng dân sự, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các bên. Thực tiễn cho thấy, mặc dù có nhiều quy định pháp luật hiện hành, nhưng vẫn còn tồn tại nhiều bất cập trong việc áp dụng. Các bản án giải quyết tranh chấp HĐVTS thường gặp khó khăn trong việc xác định chứng cứ, cũng như việc áp dụng các quy định pháp luật chưa đồng bộ. Nguyên nhân chủ yếu đến từ sự thiếu hụt về kiến thức pháp lý của các bên liên quan và sự không nhất quán trong việc áp dụng pháp luật giữa các Tòa án. Để nâng cao hiệu quả giải quyết tranh chấp, cần phải có những kiến nghị cụ thể nhằm hoàn thiện quy định pháp luật và nâng cao năng lực cho đội ngũ thẩm phán.
III. Một số kiến nghị hoàn thiện pháp luật về hợp đồng vay tài sản
Để cải thiện tình hình giải quyết tranh chấp hợp đồng vay tài sản, cần có những kiến nghị nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật hiện hành. Trước hết, cần xem xét điều chỉnh các quy định liên quan đến HĐVTS trong Bộ luật Dân sự và Bộ luật Tố tụng Dân sự, đảm bảo tính đồng bộ và khả thi trong thực tiễn. Thứ hai, cần tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho các thẩm phán, luật sư và các bên liên quan để nâng cao nhận thức về quyền và nghĩa vụ trong HĐVTS. Cuối cùng, việc tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về HĐVTS cũng rất quan trọng, giúp các chủ thể hiểu rõ hơn về quyền lợi và nghĩa vụ của mình, từ đó hạn chế các tranh chấp phát sinh. Những kiến nghị này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả giải quyết tranh chấp mà còn góp phần bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên trong quan hệ vay tài sản.
