Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và sự cạnh tranh ngày càng gay gắt trên thị trường, chất lượng nhân lực trở thành yếu tố quyết định sự thành bại của doanh nghiệp. Việt Nam được đánh giá là quốc gia có nguồn nhân lực dồi dào với chi phí lao động thấp, tuy nhiên chất lượng nhân lực vẫn còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế xã hội hiện đại. Đặc biệt, trong lĩnh vực xây dựng hạ tầng giao thông và nhà ở, đội ngũ nhân lực cần có trình độ chuyên môn cao, kỹ năng thực tiễn và phẩm chất nghề nghiệp tốt để đảm bảo hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Luận văn tập trung nghiên cứu nâng cao chất lượng nhân lực tại Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Xuất nhập khẩu 168 Việt Nam trong giai đoạn 2013-2017, với mục tiêu đề xuất các giải pháp phù hợp nhằm nâng cao năng lực làm việc, kỹ năng và phẩm chất của người lao động, góp phần phát triển bền vững doanh nghiệp đến năm 2025. Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng khi cung cấp thông tin và cơ sở khoa học cho công tác quản trị nhân lực, đồng thời góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty.
Theo số liệu thống kê, công ty có 73 nhân viên chính thức, trong đó gần 48% dưới 35 tuổi, với tỷ lệ lao động nam chiếm 84%. Tổng tài sản công ty tăng từ 580,360 triệu đồng năm 2014 lên 620,348 triệu đồng năm 2017, lợi nhuận sau thuế cũng tăng từ 46,988 triệu đồng lên 52,424 triệu đồng trong cùng kỳ. Đây là nền tảng quan trọng để triển khai các hoạt động nâng cao chất lượng nhân lực nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển trong tương lai.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị nhân lực hiện đại, tập trung vào ba khái niệm chính: kiến thức, kỹ năng và phẩm chất nghề nghiệp của người lao động. Theo đó, chất lượng nhân lực được đánh giá dựa trên mức độ đáp ứng yêu cầu công việc về trình độ chuyên môn, kỹ năng xử lý công việc và thái độ làm việc. Lý thuyết quản trị nhân lực nhấn mạnh vai trò của các hoạt động thu hút, đào tạo, phát triển và sử dụng nhân lực hiệu quả nhằm đạt mục tiêu chung của doanh nghiệp.
Mô hình nâng cao chất lượng nhân lực được xây dựng trên ba trụ cột: nâng cao kiến thức thông qua đào tạo chuyên môn, phát triển kỹ năng cứng và mềm, đồng thời cải thiện phẩm chất nghề nghiệp như ý thức trách nhiệm, kỷ luật và tinh thần làm việc. Ngoài ra, luận văn phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng nhân lực, bao gồm môi trường bên ngoài (kinh tế, văn hóa xã hội, pháp luật, giáo dục, thị trường lao động) và các yếu tố nội tại doanh nghiệp (chiến lược, cơ sở vật chất, quan điểm lãnh đạo, văn hóa doanh nghiệp).
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp thu thập dữ liệu sơ cấp và thứ cấp. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua phỏng vấn nhà quản trị, điều tra trắc nghiệm với 60 nhân viên và cán bộ quản lý tại công ty, đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy cao. Mẫu khảo sát được chọn ngẫu nhiên nhằm phản ánh chính xác thực trạng nhân lực.
Phương pháp thống kê được áp dụng để phân tích đặc tính cơ bản của dữ liệu, bao gồm phân tích tần suất, tỷ lệ phần trăm và so sánh các chỉ số theo thời gian. Phân tích tổng hợp giúp làm rõ mối quan hệ giữa các yếu tố ảnh hưởng và chất lượng nhân lực, từ đó rút ra các kết luận khoa học và đề xuất giải pháp phù hợp.
Timeline nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2013-2017 cho phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp đến năm 2025, phù hợp với chiến lược phát triển dài hạn của công ty.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Trình độ nhân lực tăng trưởng tích cực: Tỷ lệ lao động có trình độ đại học và cao đẳng chiếm trên 63% năm 2017, tăng 15% so với năm 2016. Số lượng nhân viên sau đại học cũng tăng từ 3,03% lên 5,48% trong giai đoạn 2013-2017.
Kỹ năng nhân viên chưa đồng đều: Kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ được đánh giá khá tốt với tỷ lệ cao, tuy nhiên kỹ năng làm việc nhóm và quản lý thời gian còn yếu, chỉ đạt mức trung bình. Kỹ năng mềm như giao tiếp, thuyết trình và đàm phán cũng cần được cải thiện.
Phẩm chất nghề nghiệp chưa đồng bộ: Thái độ làm việc của nhân viên chưa thực sự nghiêm túc, với 35% thỉnh thoảng đi muộn và 43,33% thỉnh thoảng bỏ vị trí làm việc để làm việc khác. Động lực làm việc thấp, đặc biệt là động lực tài chính, ảnh hưởng đến sự nhiệt tình và gắn bó của nhân viên.
Hoạt động đào tạo được chú trọng nhưng còn hạn chế: Công ty chi khoảng 500-650 triệu đồng mỗi năm cho đào tạo, với số lượng nhân viên được đào tạo tăng dần qua các năm (từ 18 người năm 2013 lên 31 người năm 2017). Nội dung đào tạo tập trung vào chuyên môn kỹ thuật (48,4%) và kỹ năng lãnh đạo quản lý (29%). Tuy nhiên, đào tạo về ngoại ngữ và kỹ năng mềm còn hạn chế.
Thảo luận kết quả
Kết quả cho thấy công ty đã có bước tiến trong việc nâng cao trình độ nhân lực, đặc biệt là về kiến thức chuyên môn. Tuy nhiên, kỹ năng mềm và phẩm chất nghề nghiệp chưa được đầu tư tương xứng, ảnh hưởng đến hiệu quả làm việc và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. So với các nghiên cứu trong ngành xây dựng, tình trạng này phổ biến do đặc thù công việc đòi hỏi kỹ thuật cao nhưng chưa chú trọng phát triển kỹ năng mềm và thái độ làm việc chuyên nghiệp.
Việc đầu tư cho đào tạo được đánh giá tích cực, tuy nhiên cần cải tiến phương pháp đào tạo để tăng tính thực tiễn và hấp dẫn, đồng thời mở rộng nội dung đào tạo nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển toàn diện của nhân lực. Các biểu đồ so sánh tỷ lệ trình độ học vấn, kỹ năng và thái độ làm việc qua các năm sẽ minh họa rõ nét xu hướng phát triển và những điểm cần cải thiện.
Đề xuất và khuyến nghị
Xác định nhu cầu đào tạo cụ thể: Thực hiện đánh giá chi tiết nhu cầu đào tạo dựa trên phân tích công việc và năng lực hiện tại của nhân viên, tập trung vào kỹ năng mềm, quản lý thời gian và làm việc nhóm. Thời gian thực hiện: 2024-2025. Chủ thể: Phòng nhân sự phối hợp với các phòng ban.
Hoàn thiện hệ thống đánh giá hiệu quả đào tạo: Xây dựng tiêu chí đánh giá kết quả đào tạo dựa trên sự cải thiện năng lực và hiệu quả công việc thực tế, làm cơ sở điều chỉnh chương trình đào tạo. Thời gian: 2024. Chủ thể: Ban giám đốc và phòng nhân sự.
Cải thiện chế độ đãi ngộ: Tăng cường chính sách đãi ngộ tài chính và phi tài chính nhằm nâng cao động lực làm việc, thu hút và giữ chân nhân tài, đặc biệt là lao động trực tiếp. Thời gian: 2024-2026. Chủ thể: Ban lãnh đạo công ty.
Nâng cao nhận thức nhà quản trị: Tổ chức các khóa đào tạo về quản trị nhân lực và kỹ năng lãnh đạo cho cán bộ quản lý trung cấp nhằm nâng cao năng lực quản lý và tạo môi trường làm việc tích cực. Thời gian: 2024-2025. Chủ thể: Phòng nhân sự phối hợp với các đơn vị đào tạo.
Cải thiện môi trường làm việc và văn hóa doanh nghiệp: Tăng cường quan tâm đến sức khỏe người lao động, xây dựng văn hóa doanh nghiệp tích cực, khuyến khích sự hợp tác và sáng tạo trong công việc. Thời gian: liên tục từ 2024. Chủ thể: Ban lãnh đạo và phòng tổ chức hành chính.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Ban lãnh đạo doanh nghiệp xây dựng: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng nhân lực và áp dụng giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị nhân sự.
Phòng nhân sự và đào tạo: Sử dụng kết quả nghiên cứu để thiết kế chương trình đào tạo phù hợp, đánh giá hiệu quả đào tạo và xây dựng chính sách đãi ngộ.
Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản trị kinh doanh: Tham khảo khung lý thuyết, phương pháp nghiên cứu và kết quả thực tiễn trong lĩnh vực quản trị nhân lực doanh nghiệp xây dựng.
Các doanh nghiệp trong ngành xây dựng và xuất nhập khẩu: Áp dụng các giải pháp nâng cao chất lượng nhân lực nhằm tăng năng suất lao động và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.
Câu hỏi thường gặp
Tại sao nâng cao chất lượng nhân lực lại quan trọng đối với doanh nghiệp xây dựng?
Chất lượng nhân lực quyết định năng suất lao động, chất lượng sản phẩm và hiệu quả kinh doanh. Trong ngành xây dựng, nhân lực có trình độ chuyên môn và kỹ năng cao giúp đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình.Những yếu tố nào ảnh hưởng đến chất lượng nhân lực trong doanh nghiệp?
Bao gồm yếu tố bên ngoài như môi trường kinh tế, giáo dục, pháp luật và thị trường lao động; yếu tố bên trong như chiến lược doanh nghiệp, văn hóa tổ chức, cơ sở vật chất và quan điểm lãnh đạo.Phương pháp đào tạo nào hiệu quả nhất để nâng cao chất lượng nhân lực?
Kết hợp đào tạo trong công việc và ngoài công việc, chú trọng thực hành và cập nhật kiến thức mới, đồng thời đánh giá hiệu quả đào tạo để điều chỉnh phù hợp.Làm thế nào để đánh giá hiệu quả của chương trình đào tạo nhân lực?
Thông qua việc so sánh năng lực và hiệu quả công việc trước và sau đào tạo, khảo sát ý kiến nhân viên, và theo dõi các chỉ số về năng suất và chất lượng công việc.Chế độ đãi ngộ ảnh hưởng thế nào đến động lực làm việc của nhân viên?
Chế độ đãi ngộ tài chính và phi tài chính tạo động lực, tăng sự gắn bó và nhiệt tình làm việc, giúp doanh nghiệp giữ chân nhân tài và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Kết luận
- Chất lượng nhân lực tại Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng và xuất nhập khẩu 168 Việt Nam đã có sự cải thiện rõ rệt về trình độ chuyên môn trong giai đoạn 2013-2017.
- Kỹ năng mềm và phẩm chất nghề nghiệp của nhân viên còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả công việc và sự phát triển bền vững của công ty.
- Công tác đào tạo được chú trọng với ngân sách tăng dần, tập trung vào kỹ năng chuyên môn và quản lý, tuy nhiên cần mở rộng nội dung và cải tiến phương pháp đào tạo.
- Các yếu tố nội tại và môi trường bên ngoài đều ảnh hưởng đến chất lượng nhân lực, đòi hỏi doanh nghiệp phải có chiến lược phát triển nhân lực đồng bộ và linh hoạt.
- Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng nhân lực, bao gồm xác định nhu cầu đào tạo, hoàn thiện hệ thống đánh giá, cải thiện chế độ đãi ngộ, nâng cao nhận thức quản trị và xây dựng văn hóa doanh nghiệp tích cực.
Next steps: Triển khai đánh giá nhu cầu đào tạo chi tiết trong năm 2024, đồng thời xây dựng kế hoạch đào tạo và cải tiến chính sách đãi ngộ phù hợp. Mời các nhà quản lý và chuyên gia nhân sự liên hệ để trao đổi và áp dụng các giải pháp nâng cao chất lượng nhân lực hiệu quả.